Οι μεθαυριανές εκλογές γίνονται σε κλίμα μελαγχολίας και θα έλεγα αδιαφορίας. Το ποσοστό των αναποφάσιστων παραμένει το πρώτο κόμμα και ίσως και πάλι η αποχή να βγει η πραγματική θριαμβεύτρια των εκλογών. Εντούτοις αυτές οι εκλογές είναι σημαντικές. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα η ιστορική Αριστερά φτάνει τόσο κοντά στην κυβερνητική εξουσία. Αν θα έχει αυτοδυναμία ή όχι, θα το μάθουμε με σιγουριά τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας. Αλλά ήδη έχει καταγάγει έναν θρίαμβο. Είναι πρώτο κόμμα στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων, και αν ο ΣΥΡΙΖΑ είχε εκσυγχρονίσει λίγο τα θεωρητικά του όπλα, θα μπορούσε ήδη να κυβερνά από την αντιπολίτευση, χωρίς να πάρει την εξουσία. Αλλά εδώ μπαίνουμε στα βαθιά και ο ΣΥΡΙΖΑ, όσο καλών προθέσεων κι αν είναι, δεν μπορεί να αλλάξει σε μια μέρα. Αλλά υπάρχει ζωή και μετά τις εκλογές.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ξεκινάει στα τέλη της δεκαετίας του ενενήντα σαν χώρος διαλόγου και κοινής δράσης της Αριστεράς. Κάτι που δεν έχει προσεχθεί ιδιαίτερα είναι πως για πρώτη φορά στην ιστορία της Κομμουνιστικής Αριστεράς, αντί για διασπάσεις, έχουμε συγκλίσεις.
Ευρωκομμουνιστές (ΣΥΝ), μαοϊκοί (KOE), τροτσκιστές (ΔΕΑ), κομμουνιστικοανανεωτές (ΑΚΟΑ) και κομμουνιστές (ΚΕΔΑ) αποφασίζουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να κάνουν πολιτική στην κοινωνία και να πάψουν να βοσκούν στο ιδεολογικό τους χωράφι. Και παρά τους χλευασμούς, τις ειρωνείες, τις συκοφαντίες, ακόμα και τη δυσπιστία μιας σειράς στελεχών του ΣΥΝ (στην πλειοψηφία τους η μετέπειτα ΔΗΜΑΡ), το νέο εγχείρημα απέκτησε τέτοια δυναμική που σε λίγα χρόνια έγινε αξιωματική αντιπολίτευση με προοπτικές κυβερνητικής εξουσίας.
Εντούτοις, δεν είναι λίγοι (ακόμα και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ) που θέτουν το ερώτημα κατά πόσον ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ είναι το ίδιο κόμμα που συγκρότησαν οι ιδρυτές του. Και τα ερωτήματα πέφτουν το ένα πίσω από το άλλο. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει όργανα που λειτουργούν και παίρνονται συλλογικές αποφάσεις ή έχει γίνει ένα αρχοκεντρικό κόμμα, όπως όλα τα άλλα (πλην KKE). Τα μέλη της βάσης του ΣΥΡΙΖΑ έχουν κάποια συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων ή απλώς είναι οπαδοί και ψηφοφόροι. Ποια η συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ στην κοινωνία και τους θεσμούς της; Θεωρητικά θα έπρεπε να είχε κερδίσει το ένα τρίτο όλων των συλλογικοτήτων. Από περιπατητικούς συλλόγους μέχρι ΑΔΕΔΥ και ΓΣΕΕ. Και σε τελική ανάλυση ποιος αποφάσισε τις λίστες των υποψήφιων βουλευτών; Είναι δυνατόν να αποκλείεται ολόκληρη η ΚΕΔΑ και να περνάει στα αζήτητα ο Γιάννης Θεωνάς και ο Μανόλης Γλέζος να αναγκάζεται να μη βάλει υποψηφιότητα εκεί που επιθυμούσε και να ξαναγυρίσει στο ψυγείο του Ευρωκοινοβουλίου;
Εντούτοις όταν επιλέγουμε να ψηφίσουμε ένα κόμμα -οι εκλογές είναι πάντα η αυτορρύθμιση του συστήματος και ποτέ η ανατροπή του- πρέπει να δούμε ποιος είναι ο αντίπαλος και τι πρεσβεύει. Θα είμαστε με τους Σοσιαλδημοκράτες στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης, παρά τις σφαγές που έκαναν, ή με τον Χίτλερ; Και εδώ τα πράγματα είναι σαφή. Τα μεγάλα κόμματα εξουσίας έχουν χάσει προ πολλού την ιδεολογική τους παρθενία. Αυτήν την έχουν ακόμα οι μικρές ιδεολογικές ομάδες και την κρατούν με πείσμα μέχρι να γεροντοκοριάσουν. Τι μας λέει η Ν.Δ. διά στόματος Βορίδη; Αντιγράφω τη δήλωσή του όπως μας τη μετέφερε ο καλός συνάδελφος Τάσος Παππάς («Εφ.Συν.» 20/1/15). «Δεν θα αφήσουμε τη χώρα να παραδοθεί στην Αριστερά, ό,τι κι αν χρειαστεί να κάνουμε… Πρέπει να υπερασπιστούμε αυτό που υπερασπίστηκαν με τα όπλα οι παππούδες μας». Σε μια βαθύτερη ανάγνωση αυτή η δήλωση, που μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν είδα καμία διάψευση από τη Ν.Δ., είναι αναγγελία πραξικοπήματος. Και αν αυτή η τοποθέτηση δεσμεύει τον κ. Σαμαρά, τότε έχουμε και επισήμως μια μεταστροφή της Κεντροδεξιάς προς την Ακροδεξιά.
Δηλαδή έχουμε μια βόμβα πολλών μεγατόνων στα θεμέλια του καραμανλισμού που εγκαθίδρυσε μια ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά, η οποία δεν είχε καμία σχέση με την Ακροδεξιά που συνυπήρχε με την ΕΡΕ στις δεκαετίες του πενήντα και του εξήντα, οι οποίες κυοφόρησαν το πραξικόπημα της χούντας. Ακόμα πρέπει να παραδεχτούμε πως όλες οι κεντροδεξιές κυβερνήσεις που ακολούθησαν, κινήθηκαν μέσα στο πλαίσιο της γραμμής του «εθνάρχη». Αν η Ν.Δ. του κ. Σαμαρά ήταν στο πλαίσιο αυτής της γραμμής, τότε ο κ. Βορίδης θα έπρεπε να είχε διαγραφεί από τη Ν.Δ. Δεν μπορώ να φανταστώ κανέναν από τους πρωθυπουργούς της Κεντροδεξιάς μετά τη μεταπολίτευση να δηλώνει πως δεν θα σεβαστεί τη λαϊκή ετυμηγορία, και αν βγει μια κυβέρνηση που δεν μας αρέσει θα κατεβάσουμε τα τανκς (προφανώς αυτό εννοεί ο κ. Βορίδης και όχι τους παραδοσιακούς γκράδες και καριοφίλια).
Ο μεγάλος νικημένος αυτών των εκλογών θα είναι ο κ. Σαμαράς. Τι συνέπειες θα έχει αυτό για τη Ν.Δ.; Ολα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Γιατί αν θελήσει να ανασυγκροτηθεί η Κεντροδεξιά θα πρέπει να γυρίσει στις ρίζες της. Και σε αυτήν την περίπτωση η Ακροδεξιά του Σαμαρά δεν χωράει. Να έχουμε δύο κόμματα στη συσκευασία του ενός; Οπως και να έχουν τα πράγματα, οι εκλογές θα επισπεύσουν τις διαδικασίες. Και η κατάληξη του ΠΑΣΟΚ δεν είναι καλό προηγούμενο. Μήπως επιτέλους ήρθε η ώρα της Αριστεράς ως της πιο φερέγγυας πολιτικής δύναμης να δώσει μια εναλλακτική λύση στην πολιτική κρίση του συστήματος; Και εν κατακλείδι: Στη σημερινή γενικευμένη καταστροφή της χώρας μας, κάθε ανάχωμα, μικρό ή μεγάλο, είναι πολύτιμο.