Ένα διαφορετικό μονοπάτι της παγκόσμιας μετάδοσης του ιού που προκαλεί τοAIDS ανέδειξε ομάδα Ελλήνων επιστημόνων, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής, Δημήτρη Παρασκευή. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τελικά η παγκόσμια μετάδοση του ιού HIV-1 ξεκίνησε από την Ασία και όχι από την Αφρική.
Η μελέτη είχε ως στόχο να δώσει απάντηση στο ερώτημα πως μια τοπικήεπιδημία ενός μολυσματικού παράγοντα μπορεί να διαδοθεί σε παγκόσμια κλίμακα, όπως συνέβη με τον ιό HIV που προκαλεί το AIDS.
Όπως είναι γνωστό, η έλλειψη αποτελεσματικής πρόληψης, αλλά και υπό υπό ειδικές συνθήκες, τοπικές επιδημίες μπορεί εύκολα να γίνουν παγκόσμιες, κυρίως, ως αποτέλεσμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες συμφωνούν ότι, η επιδημία του AIDS έχει προέλθει από μετάδοση ιού από χιμπατζή περίπου στις αρχές του εικοστού αιώνα στην Αφρική. Από εκεί ξεκίνησε η παγκόσμια διασπορά της περίπου στις αρχές της δεκαετίας του 1970.
Όμως, ο κ. Παρασκευής και οι συνεργάτες του αναδεικνύουν τώρα ένα διαφορετικό μονοπάτι μετάδοσης στην πρόσφατη ιστορία της επιδημίας HIV-1. Ο τύπος ιού CRF01_AE δημιουργήθηκε στην Κεντρική Αφρική στη δεκαετία του 1970 και στη συνέχεια έγινε διασπορά του στη Νοτιοανατολική Ασία, όπου προκάλεσε εκτενή τοπική επιδημία.
Από εκεί και πέρα, ο ιός CRF01_AE παρουσίασε παγκόσμια διασπορά με μεταδόσεις CRF01_AE να αναφέρονται στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη, την Κεντρική και τη Δυτική Αφρική καθώς και την Αυστραλία, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 5% των συνολικών HIV-1 μεταδόσεων.
Η γεωγραφική περιοχή απ’ όπου συνέβη η παγκόσμια επέκταση εντοπίστηκε στη Νοτιοανατολική Ασία, και συγκεκριμένα η Ταϊλάνδη ήταν η κύρια πηγή για τις περισσότερες περιοχές του κόσμου. Η Ιαπωνία, η Σιγκαπούρη, το Βιετνάμ και άλλες Ασιατικές χώρες είχαν δευτερεύοντα ρόλο στη διάδοση του CRF01_AE.
Αντίθετα, η Κίνα και η Ταϊβάν δεν είχε κανένα ρόλο στην διασπορά αυτής της επιδημίας.
Οι ερευνητές θεωρούν ότι ο κεντρικός ρόλος της Νοτιοανατολικής Ασίας στην παγκόσμια διασπορά μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι, η Ταϊλάνδη αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό που χαρακτηρίζεται από τον σεξουαλικό τουρισμό. Μια άλλη παράμετρος είναι η μετανάστευση ή οι μετακινήσεις πληθυσμού από την Ασία προς τον Δυτικό κόσμο.
«Η μελέτη μας υπογραμμίζει την μοναδικότητα της επιδημίας CRF01_AE που αποτελεί το μοναδικό τύπο ιού που η παγκόσμια εξάπλωση του δεν συνέβη από την Αφρική. Ο τύπος CRF01_AE σχετίζεται κυρίως με ετεροφυλικές μεταδόσεις», εξηγεί ο κ. Παρασκευής.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Ρετροϊών, Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής με τη συνεργασία των Δ. Παρασκευή (Επίκουρος Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Γ. Μαγιορκίνη (Λέκτορας Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Α. Χατζάκη (Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής) και των ερευνητών Κ. Αγγελή και Ι. Μαμάη. Στη έρευνα συμμετείχαν επιστήμονες από 29 ερευνητικά ινστιτούτα από την Ευρώπη, το Ισραήλ και τις ΗΠΑ.