Ο Ζαν-Πολ Πιερό είναι αρχισυντάκτης της ιστορικής εφημερίδας της γαλλικής Αριστεράς, «L’Humanité». Είναι υπεύθυνος για το διεθνές και ευρωπαϊκό ρεπορτάζ της εφημερίδας, ενώ στο παρελθόν έχει καλύψει τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία. Παρακολουθεί από κοντά τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα μας, την οποία χαρακτηρίζει ως «μία πολύ ιδιαίτερη χώρα, με βαθιά δημοκρατική παράδοση και εμπειρίες στους αγώνες, που έχει περάσει, όμως, από εξαιρετικά δύσκολες καταστάσεις, έχοντας γνωρίσει από πρώτο χέρι τον εμφύλιο πόλεμο και τον φασισμό». Βρεθήκαμε με τον Ζαν-Πολ Πιερό για να συζητήσουμε μαζί του τις προοπτικές που ανοίγουν στην Ευρώπη μετά την αλλαγή κυβέρνησης στην Ελλάδα.
Συνέντευξη στον Μόδεστο Σιώτο
* Πώς θα σχολιάζατε το αποτέλεσμα της συμφωνίας της ελληνικής κυβέρνησης με τους Ευρωπαίους εταίρους;
Πριν ακόμη ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις, ήμουν απόλυτα βέβαιος πως, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, θα παρουσίαζαν την οποιαδήποτε συμφωνία ως μια οπισθοχώρηση της Ελλάδας. Κι αυτό ακριβώς συνέβη από την επομένη κιόλας! Όλες οι εφημερίδες, με πολύ μικρές εξαιρέσεις, έγραφαν ότι η Ελλάδα έκανε πίσω! Πρέπει να γίνει κατανοητό, όμως, ότι βρισκόμαστε στην αρχή μιας διαδικασίας, μιας πάλης, μιας πρώτης μάχης. Στον ιδεολογικό πόλεμο που μαίνεται θέλουν να κάνουν τον κόσμο να πιστεύει ότι δεν υπάρχουν εναλλακτικές, οπότε η οπισθοχώρηση είναι μονόδρομος. Το ίδιο έκαναν και το 2005 στη Γαλλία με το δημοψήφισμα για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, όταν το όχι επικράτησε, παρ’ ότι επαναλάμβαναν ότι κάτι τέτοιο δεν ήταν δυνατό. Παρόλα αυτά, το δόγμα του νεοφιλελευθερισμου ηττήθηκε τότε.
* Πιστεύετε ότι η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να βγει κερδισμένη από αυτή τη σύγκρουση;
Θα είναι μια μάχη που θα έχει διάρκεια. Αλλά για να δοθεί αυτή η μάχη σε βάθος χρόνου, πρέπει ο ελληνικός λαός να υπολογίζει στη στήριξη των λαών της Ευρώπης. Παρατηρώ με ευχαρίστηση ότι στη Γερμανία το συνδικαλιστικό κίνημα έχει υιοθετήσει μια θετική στάση αναφορικά με τα αιτήματα της Ελλάδας. Η DGB, η Γερμανική Συνομοσπονδία Συνδικάτων, χαιρέτησε τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ κι αυτό είναι πολύ θετικό. Αυτός είναι ο λόγος του εκνευρισμού της Μέρκελ, γιατί ήδη υπάρχει ένα πραγματικό κίνημα αλληλεγγύης προς την Ελλάδα.
* Υπάρχει πιθανότητα να προκύψουν σταδιακά νέοι σύμμαχοι για την Ελλάδα σε ευρωπαϊκό επίπεδο;
Αν η Ισπανία ξυπνήσει και στη Γαλλία οξυνθούν οι φωνές ενάντια στη λιτότητα, τότε ο κόσμος της εργασίας στην Ευρώπη θα ενθαρρυνθεί. Γι’ αυτό τον λόγο οι κυβερνήσεις στις χώρες του Νότου, ο Ραχόι πρωτίστως αλλά και οι ιταλικές και πορτογαλικές κυβερνήσεις τάχθηκαν στο πλευρό της Μέρκελ κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Γιατί φοβούνται για τους εαυτούς τους, τρέμουν την ιδέα ότι οι λαοί τους μπορεί να σηκώσουν κεφάλι. Για μένα αυτό έχει τεράστια σημασία για τις μελλοντικές εξελίξεις. Αν ο ελληνικός λαός δώσει μόνος του τη μάχη στην Ευρώπη, χωρίς να έχει από πίσω του ένα κίνημα αλληλεγγύης, τότε τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι δεν μπορούν να υπάρξουν μεγάλες νίκες χωρίς να υπάρξει ένα κίνημα αλληλεγγύης στην Ευρώπη. Ωστόσο, αν τα ευρωπαϊκά συνδικάτα κινητοποιηθούν, αν η ευρωπαϊκή Αριστερά κινητοποιηθεί, αν η Γαλλία αποφασίσει να παίξει έναν πιο δυναμικό ρόλο (γιατί μπορεί να μην υιοθετεί μία ακραία στάση, όπως η Γερμανία, αλλά παραμένει παρά, μα πάρα πολύ απόμακρη και ουδέτερη), τότε πιστεύω πως ό,τι συμβεί στην Ελλάδα θα έχει αντίκτυπο σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το μπρα ντε φερ θα είναι σκληρό και γι’ αυτό πρέπει να ενδυναμωθεί το κίνημα αλληλεγγύης προς την Ελλάδα. Και εμείς θα συμμετέχουμε σ’ αυτό.
* Ακούγεται το μήνυμα του ΣΥΡΙΖΑ στην Ευρώπη;
Μέχρι τώρα, την απογοήτευση για την Ευρώπη -όπως έχει διαμορφωθεί- την καρπώνονταν αντιευρωπαϊκά κινήματα της Ακροδεξιάς, τα οποία στην πλειονότητά τους όμως παρέμεναν περιθωριακά. Αυτό που είναι ενδιαφέρον με τον ΣΥΡΙΖΑ και το Podemos στην Ισπανία είναι ότι διαμορφώνεται ένα κίνημα που στοχεύει να αλλάξει από τα μέσα την Ευρώπη, που δεν έχει στόχο την έξοδο από αυτήν, αλλά τον μετασχηματισμό της σε μια Ευρώπη πιο κοινωνική, δημοκρατική, προοδευτική. Και σ’ αυτό το σημείο, η δημόσια συζήτηση διαμορφώνεται εν πολλοίς από την κατάσταση της πάλης των τάξεων στην Ευρώπη αλλά και από τις αντιφάσεις που προκύπτουν από τη νεοφιλελεύθερη τροπή που έχει υιοθετηθεί.
* Στο εσωτερικό του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος ασκείται κριτική για τη στάση του προέδρου Ολάντ αναφορικά με τα αιτήματα της ελληνικής πλευράς. Υπάρχουν περιθώρια για αλλαγή στάσης της γαλλικής προεδρίας;
Υπάρχει κόσμος στην ηγεσία του Σοσιαλιστικού Κόμματος που βλέπει με καλό μάτι την αλλαγή στην Ελλάδα. Είχα παρακολουθήσει δημοσιογραφικά τη συνάντηση Τσίπρα – Ολάντ στο Παρίσι και παρατήρησα ότι ο Ολάντ ήταν πιο θετικός σε σχέση με πριν. Πρέπει να ξέρετε ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα είναι διχασμένο στο εσωτερικό του. Θεωρώ πως υπάρχει ακόμη χρόνος να παίξει η Γαλλία έναν θετικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις. Αλλά αυτό εξαρτάται και από εμάς, και από την αριστερή πτέρυγα του Σ.Κ. Το ζήτημα είναι να υπάρξει ένα δυναμικό κίνημα που θα αναγκάσει την κυβέρνηση να παίξει τον ρόλο του διαπραγματευτή μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας. Δεν ξέρω αν θα επιλέξει να παίξει αυτό τον ρόλο αλλά το ελπίζω.
* Ποιο ρόλο καλείται να παίξει σήμερα η «L’Humanité» στη διαμόρφωση της γαλλικής κοινής γνώμης;
Η “L’Humanité” ιδρύθηκε το 1904, σε μια εποχή που οι σοσιαλιστές δεν ήταν ακόμη καλά οργανωμένοι. Ο Ζαν Ζορές δημιούργησε αυτή την εφημερίδα για να ενώσει τους σοσιαλιστές. Από τότε, σε όλες τις δυσκολίες που συνάντησε η Αριστερά, η “L’Humanité” λειτούργησε ως πόλος συνάντησης των κομμουνιστών αγωνιστών και των αγωνιστών της Αριστεράς γενικότερα. Σήμερα, μπορεί η κυκλοφορία της εφημερίδας να είναι μικρότερη σε σχέση με το παρελθόν, παραμένει όμως σημείο αναφοράς για τον γαλλικό Τύπο και για την Αριστερά. Συμμετέχουμε, συνδιαμορφώνουμε και τροφοδοτούμε την πολιτική συζήτηση. Ο ρόλος μας ως εφημερίδα είναι να προωθήσουμε τη σκέψη και τις ιδέες που μπορούν να υπηρετήσουν την Αριστερά και μιλάω για την πραγματική Αριστερά.