Η χειρότερη ξηρασία στην καταγεγραμμένη ιστορία της Συρίας ρήμαξε τη γεωργία και την κτηνοτροφία και εκτόπισε 1,5 εκατομμύρια ανθρώπους την τριετία 2007-2010. Ένα χρόνο αργότερα, η χώρα βυθίστηκε στην κρίση.
Αμερικανική μελέτη διαπιστώνει τώρα ότι η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή δημιούργησε τις κατάλληλες συνθήκες για τη μείωση των βροχών. Κατ΄επέκταση, συνέτεινε στο ξέσπασμα του εμφύλιου πολέμου ανάμεσα στην κυβέρνηση του Μπασάρ Αλ Άσαντ και τους ένοπλους αντάρτες.
«Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι ανθρώπινες επιδράσεις στο κλιματικό σύστημα εμπλέκονται στις τρέχουσες συγκρούσεις στη Συρία» γράφουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση PNAS.
Δεν υποστηρίζουν πάντως ότι η παγκόσμια θέρμανση προκάλεσε την κρίση -οι κύριες αιτίες ήταν το καταπιεστικό καθεστώς του Άσαντ και η εξάπλωση της λεγόμενης Αραβικής Άνοιξης.
Φαίνεται όμως ότι το κλίμα έπαιξε ρόλο. Η ερευνητική ομάδα καταγράφει μια εμφανή τάση αύξησης της θερμοκρασίας και μείωσης των χειμερινών βροχών στην Ανατολική Μεσόγειο στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα.
Και η τάση αυτή ήταν δυνατό να αναπαραχθεί στα υπολογιστικά μοντέλα του κλίματος μόνο όταν λαμβάνονταν υπόψη οι ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Συγκεκριμένα, η κλιματική αλλαγή υπολογίζεται ότι τριπλασίασε την πιθανότητα μιας σοβαρής ξηρασίας διάρκειας τριών ετών.
Όπως επισημαίνει ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Science, τα ευρήματα της μελέτης βρίσκονται σε συμφωνία με έρευνα που παρουσίασε το 2011 η αμερικανική Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ), σύμφωνα με την οποία η κλιματική αλλαγή είναι «ο μείζων παράγοντας» πίσω από την αύξηση της συχνότητας των επεισοδίων ξηρασίας τα τελευταία 20 χρόνια στη Μεσόγειο.
Διαφορετική μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2009 στο PNAS προειδοποιούσε ότι η αύξηση της θερμοκρασίας αυξάνει τον κίνδυνο εμφύλιων συγκρούσεων στην Αφρική, ενώ μια ανασκόπηση της διαθέσιμης βιβλιογραφίας που παρουσιάστηκε στο Science το 2013 συνέδεε τις μεταβολές του κλίματος με συγκρούσεις σε διάφορες περιοχές του κόσμου ανά τους αιώνες.
Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης