Μετά την ψηφοφορία για το τρίτο μνημόνιο και τις απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν δεδομένο ότι θα οδηγούμασταν σε πρόωρες εκλογές. Αν ξάφνιασε κάτι, αυτό ήταν η αλητεία του Τσίπρα να τις κάνει εξπρές, δηλαδή αφού ψήφισε το μνημόνιο αλλά προτού προλάβει να το εφαρμόσει, ώστε να εξαπατήσει τον κόσμο με την άνεσή του και μετά να έχει την άπλα να ξανακάνει εκλογές σε 4 χρόνια.
Η ενστικτώδης αντίδρασή μoυ, αυτό που μου βγήκε πηγαία και το εμπιστεύτηκα, ήταν να γράψω στη σελίδα μας ότι θα κάνω αποχή. Και εξακολουθώ να το στηρίζω.
Κατά τη γνώμη μου, οι εκλογές αυτές είναι κίβδηλες και η συνειδητή αποχή αποτελεί επιλογή. Έχω γράψει και παλιότερα σχετικά με τη συνειδητή αποχή που κάνουν οι αναρχικοί.
Γενικά, κυριαρχεί η άποψη που θεωρεί την ψήφο μέγιστο δικαίωμα – άρα και υποχρέωση – κάθε δημοκράτη πολίτη. Δεν είναι μέγιστο, ούτε ιερό. Αυτά είναι ψυχαναγκασμοί. Επίσης, προϋποθέτει ύπαρξη Δημοκρατίας, αλλιώς παίζεις με τους κανόνες ενός παιχνιδιού εκ προοιμίου χαμένου.
Δηλαδή, καθήκον του κάθε πολίτη είναι να υπηρετεί μόνο τη Δημοκρατία και όχι κάθε σύστημα που αυτοαποκαλείται δημοκρατικό, χωρίς να φέρει τα χαρακτηριστικά της.
Και αφού η αποχή καταδικάζεται συχνά με επιχειρήματα παρμένα από την αρχαιότητα, ας δούμε τί λένε οι αρχαίοι ημών πρόγονοι – λέμε τώρα – για τη Δημοκρατία.
Σύμφωνα με τον Περικλή λοιπόν, στη Δημοκρατία οι πολίτες είναι ίσοι απέναντι στο νόμο και οι πρώτοι που οφείλουν να υποτάσσονται στο νόμο είναι οι κυβερνήτες. Στη Δημοκρατία οι νόμοι είναι δίκαιοι και όλοι – πολίτες και πολιτικοί – τους τηρούν από σεβασμό και όχι από φόβο – παραθυράκια και εξαιρέσεις δεν χωρούν σε ένα πολίτευμα που θέλει να ονομάζεται δημοκρατικό.
Κατά τον Αριστοτέλη, ευνομούμενη πολιτεία και δημαγωγία είναι έννοιες ασύμβατες, γιατί όπου υπάρχουν δημαγωγοί, ο νόμος δεν είναι η υπέρτατη αρχή. Στο πολίτευμα λοιπόν όπου έχει θέση ο ψεύτικος πολιτικός λόγος και οι ανούσιες υποσχέσεις και υπερβολές, ο νόμος δεν έχει χώρο, άρα ούτε το δίκαιο. Και χωρίς Δικαιοσύνη, δεν υπάρχει Δημοκρατία.
Επίσης δεν υπάρχει Δικαιοσύνη χωρίς Αξιοκρατία. Είναι βασικό χαρακτηριστικό κάθε δημοκρατικού κράτους να παρέχει ίσες ευκαιρίες σε όλους και να αναδεικνύει τα πρόσωπα ανάλογα με τις ικανότητές τους και όχι ανάλογα με τις γνωριμίες ή τις ψήφους τους.
Αν όλα αυτά συνθέτουν τη Δημοκρατία τότε ασφαλώς η αποχή αποτελεί ύψιστο έγκλημα.
Οπότε ας αναλογιστούμε: Έχουμε Δημοκρατία;
Αλλά αυτά είναι τα εύκολα επιχειρήματα. Το δύσκολο είναι κάποιος με πολιτική σκέψη και παιδεία να κάνει αποχή έχοντας ήσυχη τη συνείδησή του. Kι εγώ θα την έχω.
Από την άλλη, κυκλοφορεί ευρέως στα social media μια ανυπόστατη θεωρία που λέει ότι το Σύνταγμα της Ελλάδας ορίζει την πλειοψηφική αποχή ως απονομιμοποίηση του αποτελέσματος των εκλογών. Μάλιστα, αυτοί που τη διαδίδουν επικαλούνται το άρθρο 1 του Συντάγματος.
Το άρθρο 1 του Συντάγματος λέει τα εξής: 1. Tο πολίτευμα της Eλλάδας είναι Προεδρευόμενη Kοινοβουλευτική Δημοκρατία. 2. Θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία. 3. Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα.
Το μόνο που ορίζει ρητά το άρθρο 1 είναι η μορφή του πολιτεύματος. Τίποτα άλλο.
Μην ξεχνάμε ότι η ψήφος εξακολουθεί τυπικά να είναι υποχρεωτική αλλά ουσιαστικά είναι προαιρετική.
Εφόσον λοιπόν η αποχή είναι επιλογή, αποτελεί ουσιαστικά δημοκρατική νομιμοποίηση του αποτελέσματος στο οποίο θα οδηγήσει η ψήφος αυτών οι οποίοι θα πάνε να ψηφίσουν. Τους εξουσιοδοτεί ο απέχων να πάρουν εκείνοι την ευθύνη για το αποτέλεσμα.
Άρα ούτε σοβαρό έλλειμμα δημοκρατικής νομιμοποίησης του αποτελέσματος των εκλογών βάσει Συντάγματος βλέπω κάπου.
Ας πάμε τώρα στο ζήτημα της λαϊκής κυριαρχίας.
Ο Λαός παραχωρεί Σύνταγμα. Η σύσταση Συντάγματος πάει να πει ότι ο λαός παύει να είναι ένα κυρίαρχο σώμα με την απόλυτη σημασία της λέξης, και πλέον καθίσταται “όργανο” του κράτους, δηλαδή δέχεται να περιοριστεί το απόλυτο της κυριαρχίας του βάσει των διατάξεων του Συντάγματος και να συμμετέχει στη δημοκρατική διαδικασία κατά τους τρόπους που ορίζει το Σύνταγμα, όχι άναρχα και δια βοής, αλλά 1 φορά στα 4 χρόνια μέσω των εκλογών και των δημοψηφισμάτων. Το ίδιο ισχύει και για τα άλλα όργανα σε μια αντιπροσωπευτική δημοκρατία π.χ. Βουλή, Κυβέρνηση, Δικαστήρια κτλ. Συμμετέχουν στη δημοκρατική διαδικασία μόνο κατά τους τρόπους που ορίζει το Σύνταγμα και μέσα στα όρια των κανόνων του. Παραπέρα είναι εκτροπή. Αυτή είναι η έννοια της “αρμοδιότητας” lato sensu.
Η λαϊκή κυριαρχία επομένως δεν είναι κυριαρχία τεχνικά. Διότι η κυριαρχία έχει το στοιχείο του απεριόριστου. Και αυτό φαίνεται και από κάτι άλλο. Στην συνταγματική διαλεκτική υπάρχει η έννοια του “τεκμηρίου αρμοδιότητας”. Δηλαδή, ποιο είναι το όργανο αυτό που όταν μια αρμοδιότητα δεν έχει ανατεθεί σε κάποιο άλλο όργανο από το νόμο ή το Σύνταγμα, έχει το τεκμήριο ανάληψης αυτής της αρμοδιότητας λόγω της συνταγματικής του θέσης;
Θα απαντούσε κανείς, λαϊκή κυριαρχία λέει το Σύνταγμα, άρα ο Λαός. Όπου δεν υπάρχει ανατεθειμένη αρμοδιότητα την αναλαμβάνει η άμεση δημοκρατία. Και όμως, δεν είναι έτσι. Κατά την ελληνική Συνταγματική θεωρία, τεκμήριο αρμοδιότητας έχει η Βουλή. Και αυτό διότι ο λαός το παραχώρησε μέσω του Συντάγματος όταν αυτό ετέθη σε ισχύ με πολίτευμα αντιπροσωπευτική (αντί άμεσης) δημοκρατία.
Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι εφόσον η πλειοψηφία του λαού απέχει, δεν απαντά στο ερώτημα ποιος θέλει να τον κυβερνήσει κι άρα πρέπει να βρεις το λόγο που είναι δυσαρεστημένος από τους υπάρχοντες υποψήφιους και δεν απαντά, αρνούμενος να τους δώσει εντολή.
Κι αυτό πού καταλήγει;
Αν ο λαός απέχει, θα εφεύρουμε άλλους υποψήφιους; Και αυτοί οι άλλοι γιατί δεν κατεβαίνουν ήδη; Θα πρέπει να αναγκάσουμε άλλους να κατεβούν υποψήφιοι για να ικανοποιηθεί ο λαός; Αφού αυτοί οι κάποιοι έχουν επιλέξει να μην κατεβούν. Άρα τι θα γίνει; Θα περιορίσουμε τη δική τους ελευθερία προς χάρη του κυρίαρχου λαού;
Είδατε; Μπορώ να γίνω κι εγώ μανιχαϊστικός άμα θέλω.
Ο λαός δείχνει τη δυσαρέσκεια του με την αποχή, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η χώρα πρέπει να πάψει να κυβερνιέται. Η μόνη μέση λύση, όταν ο λαός δεν εκφράζεται σαφώς υπέρ κάποιου, είναι η οικουμενική κυβέρνηση.
Επομένως, βάσει Συντάγματος, καμιά απονομιμοποίηση του αποτελέσματος των εκλογών δεν συνιστά η πλειοψηφική αποχή.
Τί θα σήμαινε όμως μια αποχή της τάξης ας πούμε του 70%; Μα φυσικά την πλήρη απονομιμοποίηση της Κυβέρνησης που θα προέκυπτε από το 30% του εκλογικού σώματος στα μάτια και τις συνειδήσεις όλου του κόσμου. Νόμιμη βάσει Συντάγματος μεν, παράνομη βάσει της κοινής λογικής δε.
Μέσα σε αυτά τα 5 χρόνια δοκιμάσαμε τα πάντα. Η μαζική αποχή ίσως θα ήταν ένα καλό πρώτο βήμα να απαιτήσουμε μια άλλη, πραγματική Δημοκρατία.
Σε αυτές τις εκλογές, αρνούμαι να διαλέξω το μη χείρον. Αρνούμαι να διακρίνω μέσα στο κακό. Απαιτώ το καλό. Αποχή λοιπόν. Ούτε δήμιος, ούτε θύμα.
Ξέρω ότι είναι επικίνδυνο για μια σελίδα κι ένα μπλογκ που φτάνουν κάθε μήνα στα μάτια περισσότερων του ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, να προτρέπει σε αποχή, χωρίς η προτροπή αυτή να είναι τοποθετημένη κάθε φορά – το τονίζω, κάθε φορά – στο σωστό πλαίσιο.
Έγραψα λοιπόν αυτό το κείμενο, όπως είχα υποσχεθεί, και τέρμα. Δεν πρόκειται να ξαναγράψω για αποχή, εφόσον δεν πληρείται η παραπάνω προϋπόθεση.
Και δεν προτρέπω σε αποχή. Γράφω τη γνώμη μου σε ένα προσωπικό μπλογκ.
Το μόνο πράγμα που μπορώ να σας προτρέψω είναι το εξής: Μην ακούτε κανέναν. Δεν έχει καμία σημασία τί γράφω εγώ ή οποιοσδήποτε άλλος. Μετρηθείτε με τον εαυτό σας, αναλογιστείτε τις επιλογές σας και επινοήστε το δικό σας δρόμο.
Δεν είναι όλοι ίδιοι και δεν είμαστε όλοι ίδιοι.
by To Skouliki Tom
(Ανήθικο δίδαγμα: Τσίπρα, άμα σε πετύχω πουθενά, τη γάμησες.)
Mαζική συμμετοχή μόνο στη σελίδα μας facebook.com/TheThreeMooges