Το τέλος των προσωπικών δεδομένων είναι πιο κοντά απ’ όσο νομίζουμε.
Αντώνης Κοτσαμπασέρης
Ζούμε στην εποχή των Whistleblowers, με ανθρώπους όπως ο Julian Assange, ο EdwardSnowden και η Chelsea Manning να αποκαλύπτουν στην ανθρωπότητα πως η διαδικτυακή, και όχι μόνο, ασφάλεια είναι απλά μία ψευδαίσθηση. Οι αμέτρητες δημοσιεύσεις του οργανισμού Wikileaks, αλλά και ανεξάρτητων δημοσιογράφων, έκαναν γνωστό πλέον σε όλους πως ένα παγκόσμιο παιχνίδι κατασκοπείας παίζεται πίσω από τις πλάτες μας.
Ακόμη ένα χτύπημα στην ιδιωτικότητα προσπαθεί να καταφέρει η εν εξελίξει δικαστική διαμάχη ανάμεσα στον αμερικανικό οργανισμό κατασκοπείας FBI και της κολοσσιαίας επιχείρησης Apple, με το αποτέλεσμα της σύγκρουσης να έχει τεράστιες επιπτώσεις στις ζωές όλων μας.
Η υπόθεση έχει να κάνει, όπως συνηθίζεται στις ΗΠΑ, με την τρομοκρατία. Στις 2 Δεκεμβρίου του περασμένου έτους, ο Syed Farook και η Tashfeen Malik προχώρησαν στην τρομοκρατική επίθεση εναντίον του κέντρου εκπαίδευσης δημόσιας υγείας όπου και εργάζονταν, στο San Bernandino της California, κατά την οποία έχασαν την ζωή τους 14 άνθρωποι και ακόμη 22 τραυματίστηκαν πολύ σοβαρά. Σε μια βροχή από σφαίρες, οι αστυνομικές δυνάμεις έληξαν την καταδίωξη που ακολούθησε, με τους δύο δράστες να πέφτουν νεκροί. Στην κατοχή του Farook βρέθηκε ένα εργασιακό κινητό τηλέφωνο, μοντέλου iPhone 5C, καθώς και δύο ιδιωτικά τηλέφωνα τα οποία φρόντισε να καταστρέψει.
Το FBI θέλησε να εξετάσει τη συγκεκριμένη συσκευή για να συλλέξει οποιαδήποτε χρήσιμη πληροφορία σχετικά με την επίθεση, παρότι γνωρίζει πως πρόκειται για τηλέφωνο εργασίας, το οποίο ο δράστης επέλεξε να μην καταστρέψει. Οι ρυθμίσεις ασφαλείας της Apple όμως δεν επέτρεψαν την εξαγωγή πληροφοριών, καθώς τα δεδομένα είναι κρυπτογραφημένα και προσβάσιμα μόνο από το χρήστη, μετά την εισαγωγή ενός τετραψήφιου προσωπικού κωδικού.
Επιπλέον, το FBI δεν κατάφερε να “χακάρει” το τηλέφωνο μέσω επίθεσης “bruteforce”, εισάγοντας δηλαδή κάθε πιθανό συνδυασμό, αφού μετά από κάθε αποτυχημένη προσπάθεια ο χρόνος αναμονής μεταξύ των δοκιμών αυξάνεται σημαντικά και στις δέκα συνεχόμενες αποτυχίες υπάρχει η επιλογή μόνιμης διαγραφής όλων των δεδομένων, επιλογή η οποία ήταν ενεργοποιημένη από τον οργανισμό που διέθεσε τη συσκευή στους υπαλλήλους της κοινότητας του San Bernandino.
Δυστυχώς όμως για όλους μας, το FBI δεν δέχεται αυτή την αποτυχία και ζητάει μέσω της δικαστικής οδού από την Apple να γράψει ένα “backdoor”, δηλαδή λογισμικό το οποίο θα επιτρέψει την παράκαμψη αυτών των ρυθμίσεων ασφαλείας. Αν αυτό το αίτημα γίνει δεκτό, δίνει θεωρητικά τη δυνατότητα στο FBI να αποκτήσει πρόσβαση σε κάθε μοντέλο iPhone μέχρι και το 5C, καθώς τα νεότερα μοντέλα έχουν πιο πολύπλοκους μηχανισμούς προστασίας, με ειδικούς όμως να προειδοποιούν πως, με μικρές αλλαγές στο συγκεκριμένο λογισμικό, ουσιαστικά κανένα μοντέλο δε θα είναι ασφαλές.
Το FBI υποστηρίζει πως χρειάζεται πρόσβαση μόνο για το συγκεκριμένο περιστατικό, αν και γρήγορα έφτασαν στα φώτα της δημοσιότητας τουλάχιστον δέκα υποθέσεις για τις οποίες προτίθενται να χρησιμοποιήσουν τα νέα τους προνόμια.
Η Apple αμέσως αρνήθηκε κατηγορηματικά, κάτι το οποίο πρέπει να της αναγνωρίσουμε, και έχει την στήριξη της πλειοψηφίας της τεχνολογικής κοινότητας, με σημαντική εξαίρεση τον Bill Gates, πρώην CEO και συνιδρυτής της Microsoft, ο οποίος πρότεινε την άνευ προϋποθέσεων συνεργασία με τους κυβερνητικούς φορείς. Επίσης, χωρίς να προκαλέσει έκπληξη σε κανέναν, ο Donald Trump έσπευσε να υποστηρίξει το FBI, ενώ μέρες νωρίτερα τάχθηκε ανοιχτά υπέρ του δικαιώματος των μυστικών υπηρεσιών να χρησιμοποιούν βασανιστήρια κάθε μορφής εναντίον υπόπτων για τρομοκρατικές ενέργειες.
Φυσικά, η έκβαση της υπόθεσης κατά της Apple δε θα επηρεάσει μόνο τους χρήστεςστις ΗΠΑ, καθώς, αν η εταιρία αναγκαστεί να γράψει το συγκεκριμένο backdoor, ουσιαστικά θα δώσει το δικαίωμα σε κάθε κυβέρνηση στον κόσμο να ζητήσει παρόμοια προνόμια. Τις επόμενες ημέρες θα κορυφωθούν οι εξελίξεις της διαμάχης των δύο παντοδύναμων οργανισμών και είναι πολύ σημαντικό για όσους χρησιμοποιούν smartphonesκαι γενικά για όσους σέβονται την προστασία των προσωπικών δεδομένων να παρακολουθήσουμε την υπόθεση και να υπερασπιστούμε το δικαίωμα της ιδιωτικότητας.
Φιλική συμβουλή: Όπως τονίζει και ο ίδιος ο Edward Snowden, ακόμα και σε περίπτωση που το FBI κερδίσει την υπόθεση και αναγκάσει την Apple να γράψει backdoor για τις ρυθμίσεις ασφαλείας των iPhones, υπάρχει τρόπος να προστατεύσουμε τις συσκευές μας. Με έναν τετραψήφιο αριθμητικό κωδικό χρειάζονται λίγα λεπτά για κάποιον να αποκτήσει πρόσβαση, ενώ με έναν δεκαψήφιο συνδυασμό αριθμητικών και αλφαβητικών χαρακτήρων χρειάζονται χρόνια…