του Νίκου Κουτσιμπογιώργου*
Κίνα: μία ματιά στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου
Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε όλο και περισσότερες αναφορές στον διεθνή τύπο για την οικονομίας της Κίνας. Ο όγκος του πληθυσμού της (1,3δις), το μέγεθος της αγοράς της ($9,7 τρις), η τεράστια εξαγωγική της δύναμη και το καθοριστικά διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης και διακυβέρνησής της, την καθιστούν έναν από τους σημαντικότερους κρίκους της παγκόσμιας οικονομίας, αν όχι τον σημαντικότερο.
Τι σημαίνουν λοιπόν οι πρόσφατες ανακοινωθείσες αλλαγές περί μιάς πιο φιλικής προς την αγορά οικονομίας και ποια η σημασία τους;
Ουσιαστικά, η Κίνα έχει επικεντρωθεί σε δύο πράγματα βραχυπρόθεσμα, που καθιστούνε και τον πυρήνα αυτών των μεταρρυθμίσεων: στο να αυξήσει το εύρος διακύμανσης του γουάν από 1% σε 2% και στο να αφήσει τις αγορές να παίξουνε μεγαλύτερο ρόλο στη διαμόρφωση των επιτοκίων της.
Ο σκοπός των μεταρρυθμίσεων είναι η αλλαγή του μοντελου της οικονομίας απο εξαγωγική σε καταναλωτική. Ως τώρα η κυβέρνηση της Κίνας κρατούσε τεχνικά υποτιμημένο το νόμισμα της και ‘’καταπίεζε’’ την οικονομία της ώστε να είναι ανταγωνιστική με τελικό σκοπό τα προϊόντα της να παραμένουν φθηνά και ελκυστικά και να δημιουργούνται συνεχώς νέες θέσεις εργασίας για τον υπέρογκο πλυθησμό της. Αντιλαμβανόμενη όμως την μη βιωσιμότητα του συγκεκριμένου μοντελου, ερχόμενη σε σύγκρουση με τους παγκόσμιους εταίρους της και κατανοώντας την ανάγκη μετάβασης στο επόμενο στάδιο για μια οικονομία που αναπτύσσεται και δημιουργεί μία ισχυρή μεσαία τάξη προσπαθεί να κάνει τα επόμενα βήματα.
Αφήνοντας λοιπόν στην αγορά, ουσιαστικότερο ρόλο στο καθορισμό των βασικών της μακροοικονομικών μεταβλητών όσον αφορά το διεθνές εμπόριο θα επιτρέψει την διανομή των κεφαλαίων στους περισσότερο παραγωγικούς τομείς της οικονομίας.
Ποιοι είναι όμως οι πιθανοί κίνδυνοι που έχουν αρχίσει ήδη να διαφαίνονται;
Μετά από χρόνια συσσώρευσης πίστωσης και χρεών στην κινεζική οικονομία, μετά τις πόλεις φαντάσματα, την στεγαστική φούσκα και τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις, το έργο της μετάβασης φαντάζει ακατόρθωτο. Οι κυβερνώντες παραμένουν καθησυχαστικοί αλλά η αγορά και ο κόσμος επαγρυπνεί. Μελλοντικοί κραδασμοί, αυξημένη μεταβλητότητα στην παγκόσμια αγορά και πιθανές παράπλευρες απώλειες θα οδηγήσουν στην επιβράδυνση της κινεζικής και της παγκόσμιας οικονομίας, σε πιθανές κοινωνικές αναταραχές και σε δυσλειτουργίες στο παγκόσμιο εμπόριο.
*Ο Νίκος Κουτσιμπογιώργος είναι οικονομολόγος, με ειδίκευση στις διεθνείς αγορές.