Του Δημήτρη Κούλαλη
ΕΛΛΟΓΑ ΠΑΡΑΛΟΓΑ
Αναμφίβολα, η ανάληψη της προεδρίας των ΗΠΑ από έναν αλαζόνα, σεξιστή μεγιστάνα γέννησε σφοδρές αντιδράσεις τόσο στο εσωτερικό των ΗΠΑ, όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι βιβλία όπως το μυθιστόρημα του Σίνκλερ Λιούις «Δεν γίνονται αυτά εδώ», το οποίο, σύμφωνα με το διαδικτυακό καλλιτεχνικό περιοδικό Salon, «προέβλεψε την αυταρχική γοητεία του Ντόναλντ Τραμπ», το «1984» του Τζορτζ Όργουελ, οι πωλήσεις του οποίου αυξήθηκαν κατά 9.500% μέσα σε ένα δίμηνο, και ο «Θαυμαστός καινούριος κόσμος» του Άλντους Χάξλεϋ, βρέθηκαν αμέσως μετά την ορκωμοσία του Τραμπ ανάμεσα στα δέκα κορυφαία βιβλία της Amazon.
Καλλιτέχνες διεθνούς εμβέλειας, όπως η Μαντόνα και η Lady Gaga, εκπρόσωποι αμερικάνικων κολοσσών, όπως ο πρόεδρος και εκτελεστικός διευθυντής των «Starbucks», Χάουαρντ Σουλτς, πολιτικοί όπως ο πρώην Υπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι και τόσοι άλλοι επώνυμοι , έμμεσα ή άμεσα, εξέφρασαν την εναντίωσή τους στις πολιτικές αποφάσεις και εξαγγελίες του νέου ενοίκου του Λευκού Οίκου.
Ένα ενιαίο δημοκρατικό μέτωπο. Ή μήπως όχι;
Θα μας επιτρέψετε να έχουμε τις αμφιβολίες μας για αυτές τις κοσμοπολίτικες δηλώσεις και κινητοποιήσεις των διασήμων απέναντι στις, κατά τα άλλα, χυδαιότητες του Ντ. Τραμπ, καθότι ουδεμία από αυτές δεν στρέφεται ενάντια στην καπιταλιστική μήτρα που γεννά «τερατογενέσεις» τύπου Τραμπ, Λεπέν, Φάρατζ…
***
Αναζητήσαμε την… πνευματική κίνηση που ίσως να άρμοζε περισσότερο στις κινητοποιήσεις των Αμερικανών εργαζομένων. Ψάξαμε για ένα τέκνο της εργατικής τάξης, όπως αποτέλεσε κατά το παρελθόν ο Γούντι Γκάθρι , και, ως εκ θαύματος, ανακαλύψαμε, ξανά, το punk.
Για αυτό το λόγο, ζητήσαμε τη γνώμη ενός από τους κατεξοχήν εκπροσώπους του punk στην Ελλάδα, του Σωτήρη Θεοχάρη, συζητώντας για το ρόλο του punk τόσο στο μεταθατσερικό νεοφιλελεύθερο παραλήρημα της εποχής μας, όσο και για τη θέση του απέναντι στο σύγχρονο- αναδυόμενο αυταρχισμό.
Ξεκινώντας, ας μιλήσουμε για το punk. Ποια η πολιτική του τοποθέτηση και ποιος ο ρόλος του σε σημαντικές στιγμές της σύγχρονης Ιστορίας;
Το punk δεν ήταν ποτέ πολιτικά ορθό, υπό την έννοια ότι έκανε τις λογικές διαπιστώσεις, για το τι συμβαίνει στην κοινωνία, αλλά δεν είχε λόγο νομενκλατούρας και απαγορευμένες λέξεις. Σήμερα αυτό, κάποιοι το λένε λαϊκισμό, αλλά, ακριβώς με αυτή την έννοια και περιγραφή, η πολιτική ορθότητα οι οποία είναι μια νεοφιλελεύθερη εφεύρεση καλουπώνει στην ουσία τους τρόπους έκφρασης. Στην ουσία, απαγορεύει να παραβείς κανόνες, πλην, όμως, οι κανόνες κατά 99% είναι γραμμένοι από την εξουσία ή είναι παρωχημένοι από ένα σύστημα αξιών που τους διέπει. Αυτό το σύστημα αξιών, φερειπείν, το δημιουργεί η Εκκλησία. Το δημιούργησε πριν 2000 χρόνια και συνεχίζεις και το ακολουθείς ακόμη. Αυτό, λοιπόν, το punk, το ξεπέρασε. Σατίριζε, αμφισβητούσε και λοιδορούσε τα πάντα. Για αυτό και κινηματικά το punk από την πρώτη στιγμή αγκαλιάστηκε, γιατί κατάργησε τη θεωρητικολογία των χίπιδων. Οι punkιδες, ίσως και λίγο νωρίτερα οι γίποις, άρχισαν να βάζουν στη λογική τους και τη δράση. Δηλαδή, φτάνει το «αγαπάτε αλλήλους», εδώ σκοτωνόμαστε στο Βιετνάμ, θα ανοίξουμε κεφάλια. Αυτό ήταν που έφερε το punk. To punk βέβαια έχει δύο φάσεις. Η πρώτη, σαφέστατα είναι μικροαστική. Το πρώτο κύμα punk έρχεται από κολεγιόπαιδα, έχουν μια σχετική διανόηση μέσα ανακατεμένη με ένα λουμπεναριό, ενώ το νεουρκέζικο punk, το ουσιαστικότερο, εκφράζει την εργατική τάξη. Είναι η εποχή που τελειώνει η μεταπολεμική περίοδος και στην Αγγλία έρχεται ο θατσερισμός. Ακριβώς, λοιπόν, έρχεται ως απάντηση σ’ όλο αυτό. Τραγούδια όπως το “Pretty Vacant” των sex pistols που περιγράφει ακριβώς το θέμα της ανεργίας, που περιγράφει το αίσθημα ενός άνεργου νέου της εποχής. Το ‘’London Burning’’ ή το ‘’I fought the law’’ των Clash, ‘’If the kids are united’’ των Sham 69, το ‘’Right to work’’ των Chelsea κ.α. Πειράζουν δηλαδή, θέματα φλέγοντα: Την ανεργία, την απώλεια των εισοδημάτων, οι απεργίες των ανθρακορύχων και κυρίως η πολιτική ορθότητα που φέρνει η Θάτσερ, οι απαγορεύσεις εννοιών υπό συγκεκριμένο πρίσμα. Το punk έρχεται από την Αμερική, στην οποία δεν υπηρετεί τα ίδια, δηλαδή η σκηνή του punk της Ν.Υ που επηρεάζει τη Μ. Βρετανία, η οποία αρχικά επηρεάζει όλη τη punk σκηνή, έρχεται υπό διαφορετικό τρόπο, σεξουαλική απελευθέρωση κ.α. Όταν, λοιπόν, μιλάς για κίνημα, η αφετηρία του βρίσκεται στην Αγγλία. Όταν μιλάς για την κουλτούρα του punk, η αρχή του είναι στην Αμερική.
Θα μπω στον πειρασμό και θα σε ρωτήσω, το punk γιατί είναι συνδεδεμένο με την αναρχία; Οι περισσότεροι άνθρωποι, αν τους ρωτήσεις για το punk, θα σου εκφράσουν μια τέτοια πεποίθηση.
Πριν αναφέρθηκα στα 60s και τα 70s. Kάπου στα 80s, το punk αρχίζει να παγκοσμιοποιείται και είναι ίδιο παντού. Στην ουσία, υπάρχει η σκηνή του Λος Άντζελες στην Αμερική όπου είναι ακτιβίστικη καθαρά. Εκεί, αρχίζει και μπλέκει με αναρχισμό, βιγκανισμό, με διάφορα πράγματα. Ως punk, όμως, αυτό είναι άκρως αφύσικο γιατί η υποκουλτούρα του punk βλέπει τα πράγματα χωρίς ταμπέλα. Όχι απολιτίκ, εννοείται. Είναι άκρως πολιτικοποιημένο και αντιφασιστικό φυσικά. Η πηγή του, όμως, είναι το ελευθεριακό, όχι φιλελεύθερο, κομμάτι. Υπό την έννοια ότι το ροκ εν ρολ ξεκίνησε από μια τάση αποτίναξης του μακαρθισμού, του ρατσισμού, τη σεξουαλική επιλογή. Αυτά είναι τα βασικά του στοιχεία. Και το Punk αυτό έκανε. Όταν οι βαρετοί χίπεις είχαν καταντήσει ‘’θεωρία- θεωρία’’, το punk ήρθε και το ξαναγύρισε το όλο σκηνικό στην πράξη. Στην πραγματικότητα, και οι μεγάλοι αναλυτές του punk αυτό λένε.
Ο David Harvey, συνεχώς τονίζει ότι το κίνημα που θα υπάρξει, όταν αυτό υπάρξει, πρέπει να έχει μια σαφή πολιτική- ταξική στόχευση, ειδάλλως θα καταστεί άλλη μια εξεγερσιακή «φούσκα» άμεσα ελεγχόμενη τόσο από την εξουσία, όσο και από τους εκάστοτε πολιτικούς σφετεριστές. Σ’ αυτή τη βάση, η κινηματική θέση του punk, ποια είναι;
Καταρχάς, να ξεκαθαρίσουμε ότι η μουσική δεν κάνει επανάσταση. Ακόμη, να πούμε ότι τα συγκροτήματα και οι «καλλιτέχνες» δεν κάνουν πολιτικά μανιφέστα. Ακόμη και ο Woody Guthrie στο «All You Fascists Bound To Lose» δεν είναι πολιτικό μανιφέστο. Η μουσική, είναι η τέχνη που συντροφεύει κινήματα. Δεν είναι δουλειά του punkie καλλιτέχνη να συντάξει ένα πολιτικό μανιφέστο. Άρα, λοιπόν, το punk συμβαδίζει με την καταγωγή του και η καταγωγή του είναι η εργατική τάξη αδιαμφισβήτητα. Και θα πω και κάτι, που ίσως δεν ακουστεί ωραίο, αλλά και στο κομμάτι του punk που καπηλεύτηκαν οι εθνικοσοσιαλιστές Εγγλέζοι, πάλι στο γεγονός ότι αποτελεί γέννημα θρέμμα της εργατικής τάξης βασίστηκε. Δεν αρέσει αυτό που λέω, το ξέρω, αλλά είναι η αλήθεια. Δηλαδή, το κομμάτι που έκλεψε το ‘’Νational Front’’ πώς το έκλεψε; Το έκλεψε μέσα από το χουλιγανισμό και την απολιτίκ στάση. Γιατί το «απολιτίκ» και αυτό θα πρέπει να το θυμόμαστε είναι ο καλύτερος φίλος του φασισμού.
Punk σημαίνει χάος; Μερικοί εκπρόσωποι του, όπως οι Sex Pistols, δεν συμφωνούν απαραίτητα μ’ αυτήν την άποψη.
Το punk έχει αρκετή δόση μηδενισμού μέσα του είναι η αλήθεια. Οι Pistols τι έκαναν; Καταρχάς, να πω ότι τους σέβομαι πάρα πολύ, κυρίως για το ‘’cash from chaos’’, για τον κυνισμό που χρησιμοποιούσαν πάνω στον φιλελευθερισμό για να βγάλουν χρήματα από το χάος. Σκοπός τους δεν ήταν να βγάλουν χρήματα από αυτό, άλλωστε κανείς τους δεν πλούτισε. Ήθελαν απλά να αποδείξουν ότι το σύστημα είνα χαοτικό από τη φύση του και ότι μπορεις να το εκμεταλλευτείς ,να το περιγελάσεις. Αλλά, ο μηδενισμός σαν θεωρία δεν πάει πίσω τον πολιτισμό ή την τεχνολογία. Η επιδίωξη του χάους γίνεται γιατί, μέσα σ’ αυτό, η εργατική τάξη έχει περισσότερες ελπίδες να κερδίσει, σε ένα χαοτικό μοντέλο. Οποτεδήποτε, έχεις πάει οργανωμένα να συγκρουστείς, το σύστημα είναι, συνήθως, και ταξικά πιο συνειδητοποιημένο από τον εργάτη, δυστυχώς, και πιο οργανωμένο από δομικής άποψης. Στις περιπτώσεις χάους, επεμβαίνει μια τυχαιότητα, η οποία είναι με το μέρος αυτού που δεν είναι οργανωμένος. Και από μαθηματικής άποψης, το χάος είναι η φυσική κατάσταση του σύμπαντος. Πρόσεξε, κανένα σύστημα δεν είναι τελείως χαοτικό. Απλά υπάρχει ένα παράθυρο λογικής που μπορείς να δεις μέσα σ’ αυτό και ένα παράθυρο λογικής που είναι έξω από τα αισθητήρια σου ή από τις γνώσεις σου, το οποίο ονομάζεις τυχαιότητα. Στην πραγματικότητα, όμως, υπάρχει επιρροή του καθενός μας στο σύμπαν με κάποιον τρόπο. Το τι θα γράψεις εσύ αύριο μπορεί να μην συγκινήσει κανέναν. Μπορεί, όμως, να προκαλέσει και μια επαναστασούλα στο Κονγκό. Είναι μια υλιστική λογική και η επιδίωξη του χάους έχει αυτήν την έννοια. Τώρα, από κει και πέρα, αυτό που παρεξηγείται στο punk , είναι ότι έχουν ανακατευτεί πάρα πολύ με το κίνημα, όπως πχ η κολεκτίβα των «Crass”, διάφοροι ορθόδοξοι αναρχικοί κλπ, οι οποίοι διατυπώνουν τελείως διαφορετική θεωρία, αλλά αποτελεί και αυτό κομμάτι του. Όπως, προείπα, όμως, αναφορικά με το punk, και όπως λέει και ο Νίκος Τσουλούφις ο μπασίστας των ANFO, η «μάνα πέθανε στη γέννα και από κει και πέρα τα παιδιά μπορεί να είναι πολλά».
Για να το πάμε ένα βήμα παραπάνω: Το «φάτε τους πλούσιους» δε δίνει λύση, δίνει αρχή, όμως. Εγώ δεν είμαι κομμουνιστής, όπως έχεις καταλάβει, αλλά από την άλλη δε μπορώ να αμφισβητήσω τη μαρξιστική θεωρία σε καμία περίπτωση. Νομίζεις, λοιπόν, ότι όταν ξεκίνησε η Οκτωβριανή Επανάσταση υπήρχαν τόσα εκατομμύρια κομμουνιστές; Άρα, αυτή η έκρηξη από κάτω τι σύνθημα είχε; Φάτε τους πλούσιους δεν ήταν το σύνθημα; Το punk, λοιπόν, δίνει το σύνθημα, όχι τη λύση. Θα είναι εκεί πάντα να αμφισβητεί, ακόμη και όταν εσύ που κάνεις την επανάσταση γίνεις εξουσία. Θα είναι εκεί για να σου τραβάει το αυτί. Αυτή είναι η φιλοσοφία του, έτσι «γεννήθηκε». Αν τού το πάρεις αυτό δεν θα είναι punk, όπως κι έγινε, χάνει την ουσία του.
Σου δίνω 4 δεδομένα και με βάση αυτά κάνε παιχνίδι:
Έχεις το χρηματοπιστωτικό τομέα ο οποίος εκμαύλισε κάθε έννοια νομιμότητας τις προηγούμενες δεκαετίας, με τα απόνερα του να μας πνίγουν σήμερα.
Έχεις το 1% να κατέχει πλούτο άνω του 60% του παγκόσμιου πλούτου.
Έχεις έναν ακροδεξιό στη θέση του πλανητάρχη.
Έχεις ένα παγκόσμιο εργατικό κίνημα το οποίο τα τελευταία 28 χρόνια δείχνει να μην μπορεί να σταθεί στα πόδια του.
Όσον αφορά το τελευταίο, μπορούμε να πούμε ότι το αντίπαλον δέος είναι η Κίνα. Ναι, δεν αρέσει αυτό που λέω, αλλά η Κίνα στο εσωτερικό της έχει κομμουνισμό και στο εξωτερικό καπιταλισμό. Ο μέσος Κινέζος στον Νότο ζει καλύτερα από ‘μας ή έχει περιορισμένη διαφθορά.
Τώρα, γενικά, το punk παίζει με θούριους. Αυτό κάνει, εμβατήρια πολεμικά της εργατικής τάξης. Το πρόβλημα είναι τι κόσμο παρασύρει. Το punk έχει αυτήν την ορμή από τη φύση του. Είναι ενστικτώδες, έχει τη σεξουαλική επανάσταση, την ίδια τη ζωή. Η ζωή είναι ότι αυτοσυντηρείται και αναπαράγεται, γιατί από τη μία μιλά για την αυτοσυντήρηση, αλλά από την άλλη μιλά για επάνασταση. Γιατί, αν δεν αμφισβητήσει αυτό το 1%, τι άλλο θα αμφισβητήσεις; Να μην ξεχνάμε όμως ότι όλα αυτά κινούνται μέσα στα πλαίσια μιας βιομηχανίας. Της μουσικής βιομηχανίας. Τα πάντα μπορείς να εκτρέψεις· οποιοδήποτε κίνημα περνά μέσα από ένα οποιοδήποτε μέσο μπορεί να εκτραπεί, κάτι που έγινε. Το punk πέρασε μια περίοδο που έγινε μια μόδα. Που φορούσες το μπλουζάκι των Ramones και ας μην ήξερες ποιοι είναι αυτοί. Το θέμα, όμως, δεν είναι εκεί, πόσο αυτοί μπορούν να σε εκτρέψουν. Εξάλλου και τα πολιτικά κινήματα μπορούν να εκτραπούν. Το θέμα είναι το μομέντουμ.
Tο πολιτικό στίγμα της εποχής μας είναι αυτό που ο Τσόμσκυ ονομάζει «σοσιαλισμό για τους πλούσιους και καπιταλισμό για τους φτωχούς». Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, ποια η σύγχρονη θέση του punk;
To punk, παίζει με θούριους. Αυτό κάνει. Πολεμικά εμβατήρια της εργατικής τάξης. Το πρόβλημα είναι τι κόσμο παρασύρει. (…) Έχει αυτήν την ορμή από τη φύση του. Είναι ενστικτώδες, έχει τη σεξουαλική επανάσταση, την ίδια τη ζωή. Η ζωή είναι ό,τι αυτοσυντηρείται και αναπαράγεται, γιατί από τη μία μιλά για την αυτοσυντήρηση, αλλά από την άλλη μιλά για επανάσταση. Γιατί, αν δεν αμφισβητήσει αυτό το 1% που κατέχει τον παγκόσμιο πλούτο, τι άλλο θα αμφισβητήσει; Να μην ξεχνάμε, όμως, ότι όλα αυτά κινούνται μέσα στα πλαίσια μιας βιομηχανίας, της μουσικής βιομηχανίας. Τα πάντα μπορείς να εκτρέψεις. Οποιοδήποτε κίνημα περνά μέσα από ένα (…)μέσο μπορεί να εκτραπεί, κάτι που έγινε άλλωστε. Το punk πέρασε μια περίοδο που έγινε μόδα. Φορούσες το μπλουζάκι των Ramones κι ας μην ήξερες ποιοι είναι αυτοί. Το θέμα, όμως, δεν είναι εκεί, πόσο αυτοί μπορούν να σε εκτρέψουν, εξάλλου και τα πολιτικά κινήματα μπορούν να εκτραπούν. Το θέμα είναι το μομέντουμ.
Θεωρείς ότι είναι η ιδανική στιγμή να εμφανιστεί ξανά το punk στο προσκήνιο;
Μα, κάνει επανεμφάνιση. (…) Ο ήχος γενικότερα που ακούς στο ροκ εν ρολ είναι punk. Υπάρχει μια περίοδος του «Grunge», η οποία προσέφερε κάτι πολύ καλό στο ροκ εν ρολ. Χάλασε(…) οποιαδήποτε διάκριση και απενοχοποίησε το pop. (…)Μέσα σ’ αυτό, το punk έβαλε πάρα πολύ το δικό του ήχο, σαν τρόπο, σαν ιδίωμα. Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν pop punk μπάντες, όπως οι «Green Day», οι οποίες τολμούν. Θα μου πεις βέβαια ότι κονομάνε. Είναι πολλές οι ερμηνείες. Το γεγονός είναι ότι το να κάτσεις μετά την 11η/9 και να γράψεις τραγούδι σαν το «Αmerican Idiot» έχει πολλά ρίσκα. Και τώρα, όταν βγαίνεις και βρίζεις τον Τραμπ, πάλι έχει πολλά ρίσκα.
Στις ΗΠΑ, πέραν των «lifestyle» εκδηλώσεων αντίδρασης κατά του προέδρου, αρκετοί Αμερικανοί πολίτες βρίσκονται στους δρόμους διαμαρτυρόμενοι. Μερικοί εξ αυτών για πρώτη φορά. Βλέπεις μέλλον σ’ αυτές τις κινητοποιήσεις; Μπορούν να γίνουν πιο μαζικές;
Τα μαζικά κινήματα, όταν πραγματικά γίνονται μαζικά και ορμητικά, δε σταματάνε. Δεν είμαι ούτε αισιόδοξος, ούτε απαισιόδοξος ότι θα υπάρξει κάτι τέτοιο. Πιστεύω στην τυχαιότητα των στιγμών. Αυτή τη στιγμή, ίσως αυτός ο Μεσαίωνας που ζούμε να φέρει και μια Αναγέννηση. (…)Η αστική δημοκρατία έχει φτάσει να κανιβαλίζει τον εαυτό της. Έχει φτάσει δηλαδή, σε ένα σημείο (…) που θα πρέπει να περάσει έστω και ψεύτικα σε ένα άλλο επίπεδο για να μπορέσει να δικαιολογήσει τον εαυτό της. (…) Το θέμα είναι, πάντα, πώς διαμορφώνονται οι συνειδήσεις.(…) Ο κλασικός καπιταλισμός έχει πεθάνει. Έχει πεθάνει γιατί είχε να κάνει με το ποιος έχει το κεφάλαιο άμεσα και υλιστικά (…) και με τι αντίκρισμα.(…) Σήμερα, (…) δεν υπάρχει καμιά άμεση συσχέτιση των μέσων παραγωγής, ακόμη και μ’ αυτόν που τα ελέγχει. Δεν υπάρχει υλισμός πάνω σ’ αυτό, (…)είναι φούσκα. Δεν υπάρχει καν συνεννόηση μεταξύ τους, γιατί πολύ απλά το Κεφάλαιο πλέον είναι απρόσωπο. Δεν έχει γεωγραφικό προσδιορισμό. Είναι διακινούμενα νούμερα.
Άρα, δεν είναι και εύκολα αντιμετωπίσιμο;
Δεν είναι, αλλά, από την άλλη, και εδώ είναι η κρίσιμη καμπή, (…) ούτε η ίδια η εξουσία δεν μπορεί να το διαχειριστεί. Προσπαθώντας να γυρίσουν σε έναν νεοφεουδαρχισμό δεν τους φτάνει το παρόν πολιτικό σύστημα, ώστε να το ελέγχουν πλήρως, γιατί είναι πολύ μεγάλες πλέον οι κοινωνικές διαφορές που οι ίδιοι έχουν δημιουργήσει. (…)Διανοείσαι ποτέ ότι την εποχή του σκληρού καπιταλισμού μια εταιρεία θα τύπωνε μπλουζάκια με τον Τσε; Ποτέ, γιατί ήξερε ότι αυτό που τυπώνει τη φθείρει. Σήμερα, το «fuck Trump», θα πουληθεί πολύ. Εταιρείες που(…) δεν πουλούν υπηρεσίες ύλης, το «fuck Trump», το πουλάνε. (…) Αυτό, (…)είναι χάος. (…) Και εδώ θα ΄ρθεί η φιλοσοφία του punk να καθοδηγήσει τον κόσμο. Λέμε για το punk, αλλά ξεχνάμε ότι έχει, μέσα από την pop κουλτούρα του, (…) διαμορφώσει συνειδήσεις. Η αποδοχή της αντιβίας, όταν πρέπει να χρησιμοποιηθεί , είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Γιατί το punk δεν είναι ενάντια στη βία. Δεν διαφημίζει την τυφλή βία, αλλά την προκρίνει ως μέσο άμυνας. Το punk έχει αρκετά νιτσεϊκά στοιχεία. (…) Κυρίως, όμως, σκοτώνει την ηθική πυραμίδα,(…) την υπακοή στην εξουσία, τη συνείδηση που σε μεγαλώνει με έναν τρόπο, η οποία σου υπαγορεύει ότι όπως και να ‘χει πρέπει να υπακούς σε μια εξουσία. Άρα, όταν το ξηλώνεις αυτό, δημιουργείς ανθρώπους με περισσότερη αμφισβήτηση και περισσότερη ελευθερία. (…) Δημιουργείς πολλές σχέσεις, πολλές τάσεις που μπορούν να συνδεθούν.
Τα κινήματα ξεκινούν από μία εξέγερση και μετά διαμορφώνονται σε επανάσταση. Αλλά το πρωτόγαλα είναι η εξέγερση, το «άντε γαμήσου».
Η πολιτική ορθότητα, μια έκφανση της, είναι να ξέρει όλη η ελληνική κοινωνία και να το βλέπεις δίπλα σου, γιατί δεν είσαι τυφλός, ότι υπάρχει μαύρο χρήμα, μίζες, αδικίες και τρομερός μαύρος πλούτος που βγαίνει εις βάρος της εργατικής τάξης κι αν αυτό το θέσεις ως επιχείρημα να σου απαντήσουν ότι αυτό δεν είναι πολιτικά ορθό γιατί δεν μπορείς να το αποδείξεις. Έχεις αποδείξεις κύριε; Όχι! Ο κόσμος, όμως, βοά. Είσαι λαϊκιστής. Αυτή είναι η πολιτική ορθότητα. Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο. Και στη δεδομένη φάση ότι κατηγορούν τον Τραμπ ότι δεν είναι πολτικά ορθός είναι πλεονέκτημα γιατί έτσι θα καταλάβουν κάποιοι ότι ο τρόπος ενός τέρατος δεν είναι πολιτικά ορθός. Δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις ένα τέρας, όταν σου ορίζει εκείνο τους κανόνες, βάσει του οποίου δικαιούσαι να το αμφισβητήσεις. Είναι σαν να σε βιάσει στη γωνία ο δικαστής, να μην τον κλωτσίσεις στα αρχίδια γιατί απαγορεύεται η βία, να περιμένεις στη σειρά σου να δικαστείς από τον ίδιο δικαστή, ο οποίος θα πρέπει να δικάσει τον εαυτό του για το βιασμό σου. Και να αποδεχετεί την ποινή που θα σου ρίξει τελικά εσένα. Αυτή είναι η πολιτική ορθότητα. Αυτή, λοιπόν, την πολιτική ορθότητα, ο Τραμπ, για τους δικούς του λόγους εκμεταλλεύτηκε, κατασκευάζοντας φαντάσματα . Προσπάθησε να φορτώσει την πολιτική ορθότητα στην Αριστερά. Ποια Αριστερά, βέβαια, όταν μιλάμε για τους Δημοκρατικούς; Τρίχες. Κυρίως, μίλησε με τον τρόπο που μπορούσε να συνεννοηθεί παραπλανώντας την εργατική τάξη. Η εξυνπάδα του ναζισμού είναι ότι ο ναζισμός κάνει πάντα ξεκάθαρα τις λογικές διαπιστώσεις των προβλημάτων. Το πρόβλημα υπάρχει. Το θέμα είναι, πού αποδίδει αυτός το πρόβλημα. Η παραπλάνηση είναι ακριβώς το όπλο του για να ρθει στην εξουσία. Πολλές φορές, η Αριστερά, η διανόηση δεν τολμά να κάνει τις διαπιστώσεις, προσποιείται ότι δεν υπάρχει καν το πρόβλημα. Επειδή, το punk είναι πραγματικά από τα κάτω δεν έχει την ανάγκη καμιάς πολιτικής ορθότητας. Το «φάτε τους πλούσιους» ή το «άντε γαμήσου» δεν είναι πολιτικά ορθά σίγουρα, παρόλα αυτά είναι πολιτκά σωστό. Τι παραπάνω από έναν ευπρεπισμό και από κανόνες σε μια πολιτική σκακιέρα είναι η πολιτική ορθότητα; Κάνουμε το εξής λάθος: Επειδή θεωρούμε ότι η πολιτική ορθότητα προήλθε από αριστερό λόγο στα πανεπιστήμια, άρα και για τα επόμενα 200 χρόνια θα είναι ορθό. Ναι, αλλά ξεχνάμε ότι οι κανόνες είναι στα χέρια του εκάστοτε εξουσιαστή. Σκεφτείτε τι θα γίνει αν, σε 100 χρόνια από τώρα, για λόγους σεξισμού, πάρουν την Οδύσσεια και την απαγορεύσουν… Τι σημαίνει όμως αυτό; Ότι η Οδύσσεια δεν είναι λογοτέχνημα; Ότι πρέπει να την καταργήσουμε;
Θες άλλο ένα δείγμα πολιτικής ορθότητα που μάλιστα διαμορφώνει και συνειδήσεις; Το να βομβαρδίζεις παιδάκια με έναν τακτικό στρατό είναι μέσα «πλαίσια» του πολέμου. Είναι πόλεμος, οκ! Ο πόλεμος αυτός γίνεται «συντεταγμένα» με «κανόνες», λες και υπάρχουν κανόνες όταν διαμελίζεις το παιδί του άλλου. Όταν αυτός ο λαός αμύνεται με το μόνο τρόπο που έχει, να ανατιναχτεί μες στο μπαρ σου, όχι ότι είμαι υπέρ αυτού, να το ξεκαθαρίσω, το βαφτίζεις τρομοκρατία και αμέσως το βγάζεις εκτός πολιτικής ορθότητας. Γιατί, γιατί εσύ έχεις την σκακιέρα. Εσύ ορίζεις που μπορώ να κινηθώ εγώ, μπρος πίσω, ενώ εγώ μπορώ να κινηθώ παντού. Γιατί έτσι είναι το πολιτικά ορθό. Το χειρότερο είναι να δημιουργείς τέτοιες συνειδήσεις. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη λογοκρισία απ το να δημιουργήσεις αυτόματα αισθήματα ενοχής και αυτολογοκρισίας στον άλλο.
Info: O Σωτήρης Θεοχάρης έχει υπάρξει τραγουδιστής και στιχουργός των συγκροτημάτων: «Αδιέξοδο», «Στάχτες», «Σπυριδούλα», «Ηχογλυκαιμία» και «NoMind». Σήμερα ,αποτελεί μέλλος των «ΑΝFO». Σε όλες τις μπάντες πλην των Σπυριδούλα και Στάχτες ήταν ιδρυτικό μέλος.
Photo credits: Γιώργος Νικολαΐδης
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο ένθετο του Νόστιμον Ήμαρ στον Δρόμο της Αριστεράς, τo Σάββατο 4.3.2017
Κάθε Σάββατο κυκλοφορεί στα περίπτερα το έντυπο Νόστιμον Ήμαρ ένθετο στον Δρόμο της Αριστεράς.