Συνέντευξη στον Κώστα Βλαχόπουλο
Την Κυριακή 28 Ιανουαρίου θα διεξαχθεί στην Κύπρο ο πρώτος γύρος των Προεδρικών εκλογών. Το Νόστιμον Ήμαρ μίλησε με τον Καθηγητή Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Frederick της Κυπρου, Κωστάκη Κωνσταντίνου, ο οποίος μας δίνει την εικόνα και τις εκτιμήσεις του για την επικείμενη εκλογική αναμέτρηση και την επόμενη μέρα.
1. Κύριε Κωνσταντίνου, σε τι πολιτικό κλίμα λαμβάνουν χώρα οι φετινές εκλογές στην Κύπρο; Ποια είναι τα κύρια θέματα στην ατζέντα;
Η προεκλογική εκστρατεία για τις προεδρικές εκλογές στην Κύπρο λαμβάνει χώρα σε ένα ήπιο πολιτικό κλίμα με κύρια θέματα το κυπριακό πρόβλημα και την οικονομία, περιλαμβανομένων όλων των προβλημάτων που προέκυψαν από την οικονομική κρίση, το κούρεμα καταθέσεων και τη νεοφιλελεύθερη πολιτική που επέβαλαν οι κυβερνώντες και η τρόικα με το μνημόνιο.
Ψηλά στο ενδιαφέρον της κοινής γνώμης και της πολιτικής αντιπαράθεσης είναι και τα θέματα υγείας, με επίκεντρο το Γενικό Σχέδιο Υγείας και τα πολλαπλά προβλήματα που υπάρχουν στα δημόσια νοσηλευτήρια, καθώς και τα θέματα της παιδείας.
2. Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι δυνατότητες της Αριστεράς στις προσεχείς εκλογές;
Οι δυνάμεις της Αριστεράς με επικεφαλής το ΑΚΕΛ στηρίζουν την ανεξάρτητη υποψηφιότητα του Σταύρου Μαλά στη βάση ενός προοδευτικού εκσυγχρονιστικού προγράμματος.
Βασικοί ανθυποψήφιοι του είναι ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης που υποστηρίζεται από το ΔΗΣΥ και ο Νικόλας Παπαδόπουλος που υποστηρίζεται από τα τέσσερα κόμματα, το ΔΗΚΟ, την ΕΔΕΚ, τους Οικολόγους και την Αλληλεγγύη.
Οι εκλογές είναι δύσκολες και η Αριστερά δίνει μια σκληρή μάχη ώστε ο Σταύρος Μαλάς να εξασφαλίσει εκείνα τα ποσοστά με τα οποία θα περάσει στο δεύτερο γύρο των εκλογών με ουσιαστικές δυνατότητες εκλογής στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Είναι σαφές ότι θα έχουμε εκλογές δύο γύρων. Οι δημοσκοπήσεις δίνουν προβάδισμα στον Νίκο Αναστασιάδη τόσο στον πρώτο όσο και στο δεύτερο γύρο. Η Αριστερά επιστρατεύει τις δυνάμεις της στην προσπάθεια να περάσει στο δεύτερο γύρο των εκλογών ο Σταύρος Μαλάς. Στο δεύτερο γύρο ανεξάρτητα από το προβάδισμα που έχει τώρα ο Νίκος Αναστασιάδης όλα τα σενάρια είναι πιθανά, αφού πρόκειται ουσιαστικά για άλλες εκλογές με νέες ίσως κομματικές καθώς και κοινωνικές συμμαχίες.
Η εκλογή προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Αριστερά και τις συνεργαζόμενες με αυτή δυνάμεις έχει μεγάλη σημασία λόγω του προεδρικού συστήματος της Κύπρου και λόγω του ότι ο εκάστοτε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι και ο ηγέτης της ελληνοκυπριακής κοινότητας που συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις για το κυπριακό.
3. Ποια είναι η κατάσταση στην Κύπρο μετά την οικονομική κρίση; Πως αξιολογείτε την πρόταση του ΑΚΕΛ για την επόμενη μέρα της μεταμνημονιακής περιόδου;
Η Κύπρος είναι ακόμα σε μνημόνιο, είναι υπο τον έλεγχο της τρόικα και θα είναι μέχρι να ξοφληθεί το δάνειο. Οι όψιμοι πανηγυρισμοί από τους νεοφιλελεύθερους κυβερνώντες για έξοδο από την κρίση και ειδικά το μνημόνιο δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Βέβαια υπάρχει βελτίωση το τελευταίο διάστημα, γιατί με το κούρεμα των καταθέσεων το2013, το κλείσιμο της μιας από τις δύο θεσμικές τράπεζες , τη διάλυση πολλών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, τη δραματική αύξηση της ανεργίας, τις περικοπές των μισθών πέραν του 30%, την αύξηση της φτώχειας , η κυπριακή οικονομία και κοινωνία έπιασε κυριολεκτικά πάτο μέσα στο 2013.
Πέντε χρόνια μετά σίγουρα είμαστε σε σχετικά καλύτερη κατάσταση όμως τα μεγάλα προβλήματα για την πλειοψηφία του κυπριακού λαού παραμένουν. Εξακολουθούν να υπάρχουν ψηλά ποσοστά ανεργίας, μειωμένοι μισθοί, , μη εξυπηρετούμενα δάνεια, εκποιήσεις περιουσιών , κουρεμένα ταμεία προνοίας, περιορισμένες χρηματοδοτήσεις επιχειρηματικής δραστηριότητας ιδιαίτερα για μικρομεσαίες επιχειρήσεις , μετανάστευση νέων και ιδιαίτερα προσοντούχων πτυχιούχων πανεπιστημίων κ.α.
Το ΑΚΕΛ έχει καταθέσει σειρά προτάσεων για αντιμετώπιση των καυτών προβλημάτων και δίνει μάχες τόσο εντός όσο και εκτός κοινοβουλίου.
4. Το Κυπριακό πρόβλημα και οι περσινές διαβουλεύσεις το Κραν Μοντανά θα επηρεάσουν τους ψηφοφόρους;
Το κυπριακό παραμένει στην κορυφή του ενδιαφέροντος της κοινής γνώμης και είναι το κύριο θέμα της πολιτικής αντιπαράθεσης παρά το γεγονός ότι και τα θέματα οικονομίας είναι αναβαθμισμένα ακριβώς γιατί δεν είναι όλα καλά και ωραία όπως ισχυρίζονται οι κυβερνώντες.
Το κυπριακό παραμένει το βασικό θέμα, κατά την άποψη μου, βάση του οποίου θα κάνει την επιλογή της η πλειοψηφία των ψηφοφόρων, έχοντας βέβαια ως υπόβαθρο τα ιδεολογικοπολιτικά τους πιστεύω και την κομματική τους τοποθέτηση.
Σε αυτό το πλαίσιο σίγουρα και οι διαβουλεύσεις στο Κραν Μοντανά λαμβάνονται υπόψη από τους ψηφοφόρους, ιδιαίτερα από όσους διαφώνησαν ή απογοητεύθηκαν από τους χειρισμούς του Προέδρου Αναστασιάδη, ο οποίος δεν μπόρεσε ούτε να προωθήσει τη λύση του προβλήματος αλλά ούτε και να αναδείξει την τουρκική αδιαλλαξία και αρνητικότητα ,ιδιαίτερα για την εμμονή της να διατηρήσει στρατεύματα και επεμβατικά εγγυητικά δικαιώματα στο νησί μετά την λύση.
5. Υπάρχει μια άποψη στην Ελλάδα, η οποία αναπαράγεται σε πολλά έντυπα, ότι η Κύπρος έχει αφήσει πίσω της την κρίση, σε αντίθεση με την Ελλάδα που ακόμα παλεύει με τα μνημόνια. Συμφωνείτε ότι η κρίση για την Κύπρο έχει τελειώσει;
Η κρίση ως μία φάση του οικονομικού κύκλου τέλειωσε όμως οι αρνητικές μέχρι δραματικές συνέπειες της ταλανίζουν μεγάλα τμήματα του κυπριακού λαού, όπως έχω ήδη προαναφέρει. Υπάρχουν όμως διαφορετικά δεδομένα στην Κύπρο από ότι στην Ελλάδα και είναι λάθος η γενική ,αφηρημένη και αποσπασματική σύγκριση. Τα σκληρά στατιστικά στοιχεία υποδηλώνουν ότι τόσο ο κυπριακός λαός όσο και ο ελληνικός λαός πληρώνουν βαρύ τίμημα για την καπιταλιστική κρίση και έχουμε χάσει και τα δύο κράτη την οικονομική μας ανεξαρτησία, είμαστε δυστυχώς υπόλογοι στην τρόικα.
Οι κρίσεις είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα του καπιταλιστικού συστήματος. Η Κύπρος ως κομμάτι του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού δεν ήταν δυνατόν να μην επηρεαστεί από την παγκόσμια οικονομική κρίση.
Στην Κύπρο οι φάσεις του οικονομικού κύκλου είναι σαφές ότι έχουν διαφορετική χρονική διάρκεια και βάθος από τις φάσεις του οικονομικού κύκλου στην Ελλάδα, όπου η κρίση από οικονομική μετατράπηκε και σε ανθρωπιστική σε μεγαλύτερο βαθμό και βάθος καθώς και σε διάρκεια από ότι στην Κύπρο.
Η τρίτη φάση του οικονομικού κύκλου στην Κύπρο, δηλ. η φάση της κρίσης ήταν σχετικά σύντομη αλλά οι συνέπειες της πολύ μεγάλες και δυστυχώς υπάρχουν μέχρι σήμερα, παρ΄ όλο που εισήλθαμε στην τέταρτη φάση του κύκλου δηλ. της ύφεσης, εν μέρει και στο νέο οικονομικό κύκλο, στη νέα φάση της ανάπτυξης σε κάποιους τομείς. Αυτό έγινε λόγω σειράς ιδιομορφιών, , π.χ. στον τουριστικό τομέα λόγω πολιτικών εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή, αυξήθηκε το τουριστικό ρεύμα προς την Κύπρο. Επίσης λόγω της πολιτική της πολιτογράφησης και των επενδύσεων δόθηκε ώθηση στον κατασκευαστικό τομέα και στις υπηρεσίες, γεγονός που για μια μικρή οικονομία όπως αυτή της Κύπρου έχει άμεσες θετικές επιδράσεις ανεξάρτητα αν δεν είναι οικονομική δραστηριότητα με γερά θεμέλια και προοπτική.
Εχουμε πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας ως κυπριακή κοινωνία να διανύσουμε για να φθάσουμε στην προ κρίσης περίοδο και η αλλαγή στην Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας και στις ακολουθούμενες νεοφιλελεύθερες πολιτικές είναι πέραν από αναγκαία για να εισέλθει η Κύπρος σε νέα περίοδο, για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα του λαού και να υπάρξει οικονομική ανάπτυξη προς όφελος των πολλών , κοινωνική πρόοδος και εκσυγχρονισμός του κράτους και της κοινωνίας.