του Δημήτρη Βεργίνη
Τα κείμενά μας δεν τα αποφασίζουμε με συγκροτημένη σκέψη ένα απόγευμα Πέμπτης. Δεν κρατάμε σημειώσεις, δε φτιάχνουμε δρόμους που θα ακολουθήσει ο ειρμός μας, οι λέξεις μας. Τα κείμενά μας δεν κάνουν μάθημα γλώσσας, δεν διδάσκουν γραμματική, δεν περηφανεύονται για τη σύνταξή τους. Άναρχα σαν νέου τύπου lego βάζουν προτάσεις τη μια δίπλα στην άλλη ποντάροντας στην ευφυΐα και την ανάγκη για παιχνίδι των αναγνωστών τους.
Τα κείμενά μας φυτρώνουν σαν αγριόχορτα σε πετροχώραφα που ακόμη κι ο διάολος τα ΄χε εγκαταλείψει. Είναι μουσκεμένα χαρτιά πανικόβλητων συγγραφέων που χάνουν το μοναδικό τους αντίτυπο εξαιτίας ενός μελανιού που χαίνει. Τα κείμενά μας θα αντάλλασσαν το ανεξάρτητο κι ελεύθερό τους για λίγο μόνο έρωτα παραπάνω. Για λίγες μόνο ακόμη λέξεις αληθινές. Είναι ευαίσθητα και ρομαντικά τα κείμενά μας. Είναι αυτά που απόψε βγήκαν στον κήπο να χαζέψουν την αυγουστιάτικη πανσέληνο αφήνοντας εμάς μέσα, πλάι σε ένα τηλέφωνο που υποσχέθηκε θα χτυπήσει αλλά ποτέ δεν το έκανε.
«Είχες μια θλίψη, όχι κατάθλιψη. Μη λες ποτέ κατάθλιψη. Είναι μια λέξη φτωχή, που σημαίνει έλλειψη πόνου.»
(Μαργαρίτα Καραπάνου, Υπνοβάτης)
Τα δυνατά μαγκάκια που χτυπάνε τατουάζ την εύκολη συνέχεια της ζωής τους μετά από κάθε τέλος δε χώρεσαν ποτέ στα κείμενά μου. Τα δικά μου αγόρια σέρνονται κι ας μην τους πηγαίνει. Τα δικά μου αγόρια έχουν δύσκολα αίματα και σακατεμένα γόνατα. Δεν ντρέπονται να κλάψουν, δεν έχουν το τακτ του «καλά είμαι», δεν ροβολάν σε συναισθηματικές κατηφόρες. Τα δυνατά μαγκάκια είναι άλλων άρλεκιν πρωταγωνιστές. Στις δικές μου ρομαντζάδες τα αγόρια διαβάζουν Μάρκες κι επιμένουν ότι στις μέρες μας είναι γελοίο να αυτοκτονούν οι άνθρωποι για άλλους λόγους εκτός απ’ τον έρωτα.
Διαβάζω διάφορα ετούτη την εποχή. Διαφορετικά μεταξύ τους βιβλία, και αλήθεια, μετά από καιρό ένας καλός κι ενδιαφέρων συνδυασμός. Κανένα δε με κάνει να βαριέμαι, αφήνω το ένα πιάνω το άλλο, τους έχω δώσει ώρες, συναισθηματικές διαθέσεις, κούραση και χαλάρωση.
- Τελειώνω το Περί Τυφλότητας του Ζοσέ Σαραμάγκου. Είχα δει την ταινία όταν βγήκε στον κινηματογράφο και σε αντίθεση με τους περισσότερους στην αίθουσα μου άρεσε. Έτσι ξεκίνησα να πουλάω το βιβλίο, τότε στο βιβλιοπωλείο. Τους εξηγούσα ότι το ένα δέκατο από όσα σκέφτηκε αυτός ο δαιμόνιος Πορτογάλος να είχε δείξει η ταινία, τότε θα επρόκειτο για βιβλίο αριστούργημα. Τώρα που το διαβάζω κάπως καμαρώνω. Ναι, είναι ένα αριστούργημα. Μια δυστοπία με κοφτές προτάσεις και στήσιμο χαρακτήρων σαν κέντημα καρσάνικης σταυροβελονιάς.
- Ξαναδιαβάζω (ξανά και ξανά και ξανά…) τα Αποσπάσματα Ερωτικού Λόγου του Ρολάν Μπαρτ. Θεός ο έρωτας και ο Μπαρτ ο προφήτης αυτού. Δε διαβάζεται με σειρά, τουλάχιστον όχι από εμένα. Σαν την Καινή Διαθήκη για τους πιστούς, το ανοίγω τυχαία και διαβάζω. Και κρατάω. Και ανακαλύπτω. Και ταυτίζομαι. Και θαυμάζω το πνεύμα αυτού του ανθρώπου. Αποδομεί τη σχέση μου, τον οργασμό μου, το χωρισμό μου, την αγωνία μου, τα ουρλιαχτά μου και… και ρε παιδί μου αυτό δε με ενοχλεί. Με ενθουσιάζει. Τρία βιβλία αν έπαιρνα σε έναν άλλο πλανήτη μαζί μου, το ένα θα ήταν αυτό.
- Ματώνω με τον Ακίνητο Δρομέα του Αργύρη Χιόνη. Ποίηση από τα πολύ πάνω ράφια. Λέξεις που χαίρονται που μπήκαν στη σειρά που ο ποιητής διάλεξε να τις βάλει. Στίξη για σεμινάρια γραφής, για σεμινάρια ανάσας βασικά.
«Ο ΚΟΣΜΟΣ ΠΑΝΩΘΕ ΤΟΥ και, κάτωθέ του, ο κόσμος, κι αυτός, στη μέση, συνθλιμμένος· κόσμιος, μαλακός και συνθλιμμένος».
- Διαβάζω και μαθαίνω από αυτό και γεμίζω από αυτό και νιώθω σελίδα τη σελίδα να κατανοώ κατιτίς παραπάνω το χτες και το σήμερα της Ευρώπης, το Όσα Δεν Είπες του Μαρκ Μαζάουερ. Η αυτοβιογραφία του μεγάλου ιστορικού δεν είναι μια οικογενειακή ιστορία μόνο, είναι βήμα-βήμα η Ευρώπη από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα ως τις μέρες μας. Είναι η Ρωσία και η Αγγλία, είναι οι λόγοι που αυτή η τεράστια χώρα έπεσε με τα μούτρα σε μια ιδεολογία που άλλαξε τη φορά του πλανήτη κι είναι οι λόγοι που δεν τα κατάφερε να κρατήσει το αρχικό όραμα δυνατό και δίχως τέλος. Είμαι στα μισά και το σκέφτομαι κάθε φορά που το αφήνω ως την επόμενη που το ξαναπιάνω.
- Μαλβίνα. Επανέκδοση. Έρωτας Και Άλλες Πολεμικές Τέχνες. Κείμενά της από το 1989 ως το 1996. Το πιο ξεχωριστό κορίτσι του κόσμου. Η πιο ιδιαίτερη γυναίκα του κόσμου μου.
«Είσαι η ζωή μου», της είπε αυτός, κι εκείνη –τόσο σκληρή- του απάντησε: «Θεούλη μου, ώστε σου φαίνομαι κι εγώ απίστευτα θλιβερή;».
*Η φωτογραφία είναι της Δήμητρας Κιομουρτζίδου.