Η Λέτα Βασιλοπούλου εκπρόσωπος τύπου της Επιτροπής Αγώνα Ασθενών Χρόνιων Παθήσεων, μίλησε με τον Τάκη Αλεξανδράκη, δικηγόρο και συνιδρυτή του φόρουμ “Στο επίκεντρο ο άνθρωπος” για θέματα που αντιμετωπίζουν άτομα με αναπηρίες, την ελλιπέστατη κοινωνική πρόνοια, την βία σε αυτές τις οικογένειες και πολλά ακόμα.
Η Επιτροπή Αγώνα Ασθενών Χρόνιων Παθήσεων δεν έχει συγκεκριμένη νομική μορφή, δεν διαθέτει διοικητικό συμβούλιο, δεν έχει ταμείο οικονομικής διαχείρισης, αλλά λειτουργεί με την εθελοντική προσφορά των μελών της από όλη την Ελλάδα. Δημιουργήθηκε το 2010 με αφορμή τα προβλήματα που προέκυψαν εξαιτίας του πρώτου μνημονίου και των δυσμενών συνεπειών για τους ασθενείς.
Τα φάρμακα
Φάρμακα τέθηκαν εκτός συνταγογράφησης, Επιβλήθηκε υψηλού κόστους συμμετοχή για την απόκτησή τους, κάτι που έχει διατηρηθεί έως σήμερα.
Η ζωή για όλους μας έχει γίνει δύσκολη, μιας και απαιτούνται σημαντικά ποσά, που δεν έχουμε στην διάθεσή μας, για την απόκτηση των φαρμάκων μας κάθε μήνα. Ευτυχώς για όσους είναι ασφαλισμένοι στην κοινωνική πρόνοια δεν απαιτείται συμμετοχή. Όμως όλοι οι άλλοι ασφαλισμένοι σε κάποιο ασφαλιστικό ταμείο πρέπει να πληρώνουν τουλάχιστον 100 ή 150 ευρώ το μήνα.
Το εισόδημα
Με 313 ευρώ το μήνα δεν ζεις. Τουλάχιστον τα χρήματα αυτά τα λαμβάνει μεγάλος αριθμός;
Πάρα πολλοί έχουν χάσει το προνοιακό τους επίδομα γιατί η υγειονομική επιτροπή εκτιμά το ποσοστό αναπηρίας χαμηλότερα, ανάλογα με την λειτουργικότητα του εξεταζόμενου, με κριτήριο αν για παράδειγμα μπορεί να σταθεί όρθιος. Το αποτέλεσμα είναι η απώλεια του μικρού αυτού επιδόματος, που αναγκάζει τους ασθενείς να μειώνουν τα χρήματα για τα απαραίτητα για την επιβίωσή τους φάρμακα.
Δεν συνταγογραφούνται παυσίπονα, βιταμίνες, αλοιφές απόλυτα απαραίτητες, που πρέπει ο ασθενής να πληρώσει από την τσέπη του.
Τα ποσοστά αναπηρίας
Γνωρίζω πως τα πιστοποιητικά αναπηρίας με την σημείωση “χρόνια πάθηση” δεν διευκολύνουν τους κατόχους τους, γιατί στις περισσότερες περιπτώσεις δεν γίνονται αποδεκτά από τις δημόσιες υπηρεσίες. Ποτέ κανείς δεν έχει ορίσει τι ακριβώς σημαίνει “χρόνια πάθηση” οπότε και ο τυπικός δημόσιος υπάλληλος έχει το δικαίωμα να μην αποδεχτεί το πιστοποιητικό αναπηρίας, γιατί δεν το θεωρεί ισχυρό, “εφ’ όρου ζωής” του κατόχου του.
Επίσης η υγειονομική επιτροπή εκτιμά το ποσοστό αναπηρίας για 1 ή 2 έτη, τροποποιώντας την εκτίμησή της στην επόμενη εξέταση της περίπτωσης. Το παράδοξο είναι πως η διαφορετική εκτίμηση συμβαίνει για παθήσεις που δεν βελτιώνονται, δεν είναι αναστρέψιμες. Μακάρι να γινόταν καλά ο άνθρωπος. Το κράτος δεν είναι αρωγός μας.
Ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση στις περιπτώσεις παιδιών που υποφέρουν από σοβαρές παθήσεις.
Τονίζω πως η ελληνική κοινωνία δεν αντιμετωπίζει με συμπάθεια τον ασθενή. Είναι ένας ιδιότυπος ρατσισμός.
Περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας
Είμαστε σε διαρκή επαφή με το υφυπουργείο γενικής γραμματείας ισότητας και οικογενειακής πολιτικής. Συχνά εγκαταλείπεται ο σύζυγος με την χρόνια πάθηση από τον άλλο. Σκεφτείτε πως ο άνθρωπος αυτός θα πρέπει να αντιμετωπίσει και τα δικαστικά έξοδα της διεκδίκησης διατροφής και των περιουσιακών στοιχείων, όταν το μόνο έσοδό του συνήθως είναι, το πενιχρό προνοιακό επίδομα.
Σημειώνω πως θεωρώ απάνθρωπο το οικογενειακό δίκαιο της χώρας μας, γιατί απαιτεί σειρά δικαστικών πράξεων και πολλά έξοδα. Θα μπορούσε να προβλεφθεί πως ο εγκαταλελειμμένος σύζυγος με αναπηρία και χαμηλό εισόδημα, θα λάμβανε αυτόματα διατροφή από τον άλλο, με αντίστοιχο διαμοιρασμό της κοινώς αποκτηθείσας περιουσίας.
Θεωρώ πως το δίκαιο έχει ψηφιστεί από άνδρες, ακριβώς για την προστασία τους.
Συχνότερα οι γυναίκες είναι τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας. Συνήθως οι άνδρες – σύζυγοι τους παίρνουν και το προνοιακό επίδομα και στην συνέχεια τις εγκαταλείπουν. Ανάλογα περιστατικά συμβαίνουν από γονείς εις βάρος των παιδιών με αναπηρία.
Αντιμετωπίζουμε τραγικές καταστάσεις. Δεν μιλάμε για οικογένειες αγγελικά πλασμένες.
Η υφυπουργός ισότητας και οικογενειακής πολιτικής παραδέχτηκε ότι στην πρώτη καραντίνα, φυγάδευαν γυναίκες από τα σπίτια τους εξαιτίας της ενδοοικογενειακής βίας που υφίσταντο από τους άνδρες τους.
Πρέπει να συζητήσουμε το θέμα “αναπηρία και ενδοοικογενειακή βία” και να αναφερθούμε συνολικά στο πρόβλημα που αφορά και στα παιδιά με αναπηρία που βιώνουν ανάλογες καταστάσεις εντός του σπιτιού τους. Αν ένα παιδί με αναπηρία αποφασίσει μετά την ενηλικίωση να δοκιμάσει να ζήσει μόνο του θα πρέπει να το ενημερώσουμε πως μπορεί σήμερα να λάβει και το ΚΕΑ και ένα μικρό ποσό επιδότησης ενοικίου.
Πρέπει να θεσπιστεί ένα επίδομα που να μπορεί να καλύψει τις ανάγκες επιβίωσής μας, τουλάχιστον 500 ευρώ. Πρέπει να πάψει η ισχύς του κριτηρίου λειτουργικότητας, που ρίχνει το ποσοστό αναπηρίας και πάρα πολλοί χάνουν το ελάχιστο ποσό του προνοιακού επιδόματος και δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ούτε τα φάρμακά τους.
Συνήθως η οικογένεια δεν είναι φιλική στην ασθένεια. Είναι μύθος η καλή και αγγελικά πλασμένη ελληνική οικογένεια που προστατεύει τα μέλη της.
Γυναίκες με ψυχική αναπηρία
Θα αναφερθώ σε ένα σοβαρό ζήτημα που αντιμετωπίζουν γυναίκες με ψυχική αναπηρία, οι οποίες έχουν νοσηλευτεί κατά καιρούς. Παρά τις σχετικές οδηγίες των ψυχιάτρων για την ενδεδειγμένη από πλευράς της οικογένειας συμπεριφορά, μετά την επιστροφή της νοσηλευόμενης στο σπίτι, είναι συχνή η κακοποίηση που υφίσταται.
Συνεχώς αιωρείται η απειλή ενός επόμενου εγκλεισμού σε ψυχιατρικό κατάστημα. Η ψυχικά ασθενής τρομοκρατείται διαρκώς με την φράση “θα σε κλείσω μέσα για πάντα”.
Οι τηλεφωνικές γραμμές υποστήριξης
Η πληροφόρησή μου προέρχεται από τις ίδιες τις γυναίκες που κακοποιούνται. Οι τηλεφωνικές κλήσεις υποστήριξης πολιτών παρέχονται δωρεάν, όλο το 24ωρο, από ειδικούς επιστήμονες, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς.
Όσοι έχουν ανάγκη βοηθείας πρέπει να μην φοβούνται να καλέσουν στο 15900, από το οποίο θα λάβουν ανάλογες οδηγίες για να απευθυνθούν στα κέντρα του Υφυπουργείου ισότητας και οικογενειακής πολιτικής.
Οι αξιόλογοι επιστήμονες που στελεχώνουν τα κέντρα αυτά παρέχουν αρχικά ψυχολογική υποστήριξη στις γυναίκες, ώστε να κατανοήσουν πως δεν φταίνε οι ίδιες για την κακοποίηση που υφίστανται. Όταν διαγνωστεί πως η κατάσταση έχει ξεφύγει και η σωματική και ψυχική κακοποίηση έχει φτάσει σε επικίνδυνο στάδιο, με πιθανές απειλές για την ακεραιότητα και την ζωή ακόμη των κακοποιημένων γυναικών, τα κέντρα μεριμνούν για την φιλοξενία τους σε ξενώνες.
Μετά την επικοινωνία με το 15900 η κακοποιημένη γυναίκα κατευθύνεται στο εξειδικευμένο κέντρο που οι ειδικοί θα έρθουν σε άμεση επαφή μαζί της. Στην Αθήνα λειτουργεί ένα τέτοιο κέντρο με εξαιρετικό προσωπικό στην οδό Νίκης. Συνολικά πάνω από 40 τέτοια κέντρα λειτουργούν στην Ελλάδα.
Επίσης η ελληνική αστυνομία προσφέρει εξαιρετικές υπηρεσίες μέσω του ειδικού τμήματος ενδοοικογενειακής βίας, με εξειδικευμένο προσωπικό υψηλού επιπέδου,, στο οποίο μπορεί κάποιος να απευθυνθεί τηλεφωνικά 2131520903 και 2131520904. Τονίζω πως είτε γυναίκα είτε άνδρας μπορεί και πρέπει να απευθύνεται στο τμήμα ενδοοικογενειακής βίας της ελληνικής αστυνομίας.
Μην ανέχεστε την κακοποίηση και την βία.
Κλείνοντας να αναφέρουμε και την γραμμή 24ης λειτουργίας του Υπουργείου Υγείας, στον τηλεφωνικό αριθμό 197. Μπορεί καθένας να καλέσει σε όλες αυτές τις τηλεφωνικές γραμμές και να ζητήσει οδηγίες και συμβουλές ακόμη και ανώνυμα. Λειτουργούν 24 ώρες το 24ωρο και η κλήση είναι χωρίς χρέωση.
Ομοίως και η περιφέρεια Αττικής προσφέρει ανάλογη υποστήριξη στον αριθμό τηλεφώνου 10306. Είναι σημαντικό να μιλήσετε με ειδικό, με ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό και όχι με έναν φίλο που φυσικά δεν μπορεί να προσφέρει όσα ένας ειδικός.