«Ο μεγάλος άνθρωπος ξέρει πότε και πού είναι μικρός. Ο Ανθρωπάκος δεν ξέρει ότι είναι μικρός και φοβάται να το μάθει.»
Ο ψυχαναλυτής Βίλχελμ Ράιχ έβλεπε μέσα στον καθημερινό άνθρωπο -αυτόν στον οποίο αποδίδουμε τις ονομασίες μέσος όρος, κοινή γνώμη- τα ψήγματα της φασιστικής ιδεολογίας και του ολοκληρωτισμού. Ο άνθρωπος που καταπιέζεται, που δεν αναλαμβάνει ευθύνες, που δεν κρίνει τα κακώς κείμενα, που δεν μετέχει σε συλλογικότητες μπορεί να φερθεί με ακόμα πιο σκληρό τρόπο και να καταχραστεί την εξουσία όταν αποκτήσει δύναμη. Ο συγγραφέας που κυνηγήθηκε και φυλακίστηκε για τις ιδέες του σε αυτό το βιβλίο ασκεί κριτική στον μέσο νευρωτικό άνθρωπο για τη μικρότητα και την παθητικότητα με την οποία χειρίζεται όλα τα κρίσιμα ανθρώπινα ζητήματα.
Απόσπασμα από το βιβλίο
«Δε σʼ αγαπούν ανθρωπάκο, σε περιφρονούν, επειδή περιφρονείς τον εαυτό του. Σε ξέρουν απ’ έξω κι ανακατωτά. Γνωρίζουν τις χειρότερες αδυναμίες σου, όπως θα έπρεπε να τις γνωρίζεις εσύ. Σε θυσίασαν σʼ ένα σύμβολο κι εσύ τους έδωσες τη δύναμη να σʼ εξουσιάζουν. Εσύ ο ίδιος τους αναγόρευσες αφεντικά σου και συνεχίζεις να τους στηρίζεις, παρόλο που πέταξαν τις μάσκες τους. Στο είπαν κατάμουτρα: “Είσαι και θα είσαι πάντα κατώτερος, ανίκανος να αναλάβεις την παραμικρή ευθύνη”. Κι εσύ τους αποκαλείς καθοδηγητές και σωτήρες και φωνάζεις “ζήτω, ζήτω”»,
«Σε φοβάμαι, ανθρωπάκο. Σε τρέμω, επειδή από σένα εξαρτάται το μέλλον της ανθρωπότητας. Σε φοβάμαι επειδή το κυριότερο μέλημα σου στη ζωή είναι να δραπετεύεις από τον εαυτό σου. Είσαι άρρωστος, ανθρωπάκο, άρρωστος βαριά. Δε φταις εσύ γιʼ αυτό, μα έχεις υποχρέωση να γιατρευτείς. Θα ʽχες από καιρό αποτινάξει τα δεσμά σου, αν δεν ενθάρρυνες ο ίδιος την καταπίεση και δεν τη στήριζες άμεσα με τις πράξεις σου».
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ο Βίλχελμ Ράιχ γεννήθηκε στις 24 Μαρτίου του 1897 στη Γαλικία, περιοχή που ανήκε στην Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία και υπήρξε μια από τις πιο ριζοσπαστικές προσωπικότητες στην ιστορία της ψυχιατρικής.
Το 1918 γράφτηκε στην ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου της Βιέννης.
Το 1920, ενώ ήταν ακόμη φοιτητής, έγινε μέλος της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας της Βιέννης, υπό τη διεύθυνση του Ζίγκμουντ Φρόιντ, με τον οποίο είχε φιλικές σχέσεις
Στη Βιέννη ο Ράιχ ξεκίνησε μια λαμπρή καριέρα ως ψυχαναλυτής ενώ και υπήρξε δραστήριο μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας.
Εντούτοις, στις αρχές της δεκαετίας του 1930 οι νεωτερικές ψυχολογικές θεωρίες και οι πολιτικές απόψεις που διατύπωνε τον έφεραν σε ρήξη τόσο με το ψυχαναλυτικό κίνημα όσο και με τους κομμουνιστές.
Το 1930 μετακόμισε στο Βερολίνο, όπου συνέχισε τις έρευνές του σε θέματα ψυχικής υγείας, ενώ παράλληλα έδινε διαλέξεις.
Η άνοδος του ναζισμού στη Γερμανία τον ανάγκασε να εγκαταλείψει το Βερολίνο.
Αφού περιπλανήθηκε για ένα διάστημα στις σκανδιναβικές χώρες, το 1939 εγκαταστάθηκε μόνιμα στις ΗΠΑ.
Εκεί ξεκίνησε την έρευνα για τις σωματικές και ψυχικές παθήσεις σε σχέση με τη «ζωτική κοσμική ενέργεια», που την ονόμασε «οργόνη».
Θεωρούσε δηλαδή ότι η υγεία ή οι εκδηλώσεις ασθένειας εξαρτώνται από την ύπαρξη αυτής της ενέργειας και από τον τρόπο που πάλλεται στον οργανισμό.
Το 1942 ο Ράιχ και οι μαθητές του αγόρασαν μια έκταση στην Πολιτεία του Μέιν, κοντά στα καναδικά σύνορα.
Ονόμασαν την περιοχή Όργονον, και ο Ράιχ δημιούργησε εκεί ένα εργαστήριο όπου πειραματιζόταν με μια συσκευή που θεωρούσε ότι συσσώρευε την οργόνη, τη ζωτική ενέργεια κάθε ανθρώπου.
Ωστόσο η κατασκευή και πώληση συσσωρευτών οργόνης έγινε αντικείμενο έρευνας από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ.
Το 1954 υποβλήθηκε μήνυση εναντίον του και καταδικάστηκε ερήμην, αφού αρνήθηκε να παρευρεθεί στη δίκη.
Σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου, έπρεπε να αποσυρθούν από το εμπόριο οι οργονικοί συσσωρευτές και να καταστραφούν σημειώσεις, μελέτες και κείμενα του Ράιχ που αφορούσαν την κατασκευή τους.
Ο Βίλχελμ Ράιχ πέθανε στη φυλακή στις 3 Νοεμβρίου του 1957 από ανακοπή καρδιάς, ύστερα από παρατεταμένη δικαστική διαμάχη με τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ.
Παρά την απαξίωση που βίωσε προς το τέλος της ζωή του, οι ιδέες του Ράιχ σε θέματα ψυχανάλυσης και σεξουαλικότητας επηρέασαν τις σύγχρονες ψυχαναλυτικές θεωρίες.
Ωστόσο η αναγνώριση της συνεισφοράς του είναι περιορισμένη.
Η αρνητική φήμη που απέκτησε εξαιτίας της θεωρίας του για την οργόνη και τους συσσωρευτές ενέργειας επισκίασε το σύνολο του έργου του.
Μερικά από τα πιο σημαντικά έργα του είναι: Η λειτουργία του οργασμού (1927), Η μαζική ψυχολογία του φασισμού (1933), Η δολοφονία του Χριστού (1953).