Παραμονή Πρωτοχρονιάς στην Κολωνία.
Γυναίκες δέχονται σεξουαλικές επιθέσεις και βιάζεται τουλάχιστον μία από αυτές. Οι θύτες φαίνεται να είναι άντρες αραβικής ή αφροαμερικανικής καταγωγής, πιθανότατα δηλαδή μετανάστες ή πρόσφυγες.
Από το καλοκαίρι τρώγομαι να γράψω κάτι για την πολυσύνθετη πολιτισμική κατάσταση με την οποία βρισκόμαστε αντιμέτωποι και στα ζητήματα φύλου, υπόθεση που περνά σε δεύτερη μοίρα στις κουβέντες μας, μια και όλα τα υπερκαλύπτει η επιβίωση.
Μια μέρα καθώς έφευγα από το Πεδίον του Άρεως, με ακολούθησε ένας νεαρός άντρας αραβικής καταγωγής ζητώντας μου το όνομά μου και τα σχετικά. Υπήρξα ευγενική, του απάντησα και στη συνέχεια του εξήγησα ότι δεν θελώ να συνεχίσουμε τη συζήτηση, ούτε να πάμε για καφέ. Το όχι δεν ήταν απάντηση για αυτόν και συνέχισε, έτσι σταμάτησα να του μιλάω. Θυμωμένος που δεν απαντούσα, στο φανάρι με τράβηξε από το χέρι. Εκεί τσίριξα και το πάρτυ τέλειωσε. Έφταιγε που ήταν μετανάστης ή Αραβας; Θα δούμε.
Περπατώντας μέσα στο Μεταξουργείο μετά τη δύση του ηλίου, πράγμα που συχνά εκλαμβάνεται ως “αυτή πρέπει να ψάχνεται για να περπατάει μόνη της εδώ περά” ένας άντρας από το Μπαγκλαντές πάνω σε ενα ποδήλατο με ρώτησε πόσα θέλω και τί κάνω, πού πάω, να πάμε μαζί κάπου. Συνέχισε να με ακολουθεί και εκεί σταμάτησα να περπατάω. Του είπα στα αγγλικά πως αυτό που κάνει με τρομάζει, πως με ακολουθεί και με κάνει να φοβάμαι. Με κοίταξε περιέργα, έκανε μεταβολή με το ποδήλατο και έφυγε. Έφταιγε που ήταν μετανάστης, πρόσφυγας, ή μη Ευρωπαίος; Θα δούμε.
Για την ιστορία την τακτική αυτή την έχω δοκιμάσει και σε Έλληνες όπου συνήθως το να καταδείξω πως αυτό που κάνεις με ενοχλεί και με παραβιάζει. ακολουθείται από φράσεις όπως” σιγά μωρη πατσαβούρα και πολύ αξία σου δώσαμε” ή στην καλύτερη “μα δε σε πείραξα, ωραία σου μίλησα, ωραία δε σου μίλησα; Δεν είναι κακό να σου πει καποιος ότι έχεις ωραίο τάδε”.
Στην περίπτωση βέβαια ενός μετανάστη η δυναμική αυτή εύκολα μεταβάλλεται από το γεγονός πως ενώ από τη μία προσπαθεί να μου επιβληθεί και με αντιμετωπίζει υποδεέστερα ως γυναίκα που θα του κάνω τα κέφια, ταυτόχρονα ως ντόπια που γνωρίζω τη γλώσσα και έχω περισσότερα προνόμια είμαι εν δυνάμει φορέας εξουσίας,με τέτοιο τρόπο που περιορίζει εν προκειμένω τα πράγματα. Ξένος αντρας αυτός, ντόπια γυναίκα εγώ, αλλάζει το ζύγι. Είμαι σίγουρη πως υπάρχει πιθανότητα στη χώρα του να με είχε αντιμετωπίσει διαφορετικά.
Εκεί στο μαύρο καλοκαίρι πάλι, θυμάμαι άλλα δύο χαρακτηριστικά περιστατικά.
Όταν κάποια στιγμή ο δήμαρχος της Κω έκανε τις πρώτες του αναισχυντιές, μπαίνοντας να γράψω κάπου για το τί πρέπει να κάνουμε, ένας άντρας με καταγωγή από το νησί θυμωμένος για τη στάση μου, μου έγραψε “ Έλα εδώ να τους βοηθήσεις και για τη σεξουαλική στέρηση που έχουν”. Αυτός ήταν Έλληνας. Και αυτό ήταν το αυτόματο αντανακλαστικό του.
Από την άλλη, θυμάμαι έναν πολύ καλοπροαίρετο άντρα να παρακινεί μια αλληλέγγυα να κατεβάσει λίγο το σορτσάκι της από σεβασμό στη θρησκεία τους για να μην προκαλούμε. Ήταν κι αυτός Έλληνας. Κι ήταν κι αυτό ένα αυτόματο αντανακλαστικό.
Η ιδιαιτερότητα της πατριαρχίας του Ισλαμικού κόσμου δεν μπορεί να αναλυθεί ούτε μέσα στο στερεότυπο των στερημένων σεξουαλικά ανδρών , ούτε με αποδόσεις πολιτισμικού σεβασμού όπου αυτός καταπατά δικαιώματα. Ασφαλώς, πρέπει να μιλήσουμε για όλες αυτές τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες, τα εργαλεία όμως ανάλυσης δεν μπορούν να εξαντλούνται μέσα σε προτάσεις όπως” εμείς δεν πετροβολούμε τις γυναίκες, άρα εμείς δεν ασκούμε πατριαρχία”.
Το γεγονός πως ο αραβικός κόσμος είναι ένας κόσμος φαλλοκρατίας δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για την υποτιθέμενη δημοκρατία της Δύσης και για την ενίσχυση της ρητορικής του μίσους. Και ασφαλέστατα, δεν είναι κάθε άνθρωπος από αυτούς μελλοντικός βιαστής.
Θυμάμαι πόσο πολύ δυσκολεύονταν οι αλληλέγγυοι να βοηθήσουν τις εγκυμονούσες πρόσφυγες , καθ΄’ότι δεν υπήρχε περίπτωση να δεχτούν οι άντρες τους αλλά ούτε και οι ίδιες να τις δει άντρας γυναικολόγος, παρ΄ότι μάλιστα κάποιες αιμορραγούσαν και δεν υπήρχε άμεσα γυναίκα γυναικολόγος διαθέσιμη .Σα να θυμάμαι πολύ καλά όμως και διάφορες γνωστές μου Ελληνίδες να τους λέει ο σύντροφός τους “σε γυναίκα γιατρό να πας, δε θα βλέπει άλλος άντρας το αυτό σου!”
Είναι η σεξουαλική στέρηση που οδηγεί τους άντρες να ασελγούν; Όχι. Δεν είναι η σεξουαλική στέρηση που παράγει το βιασμό και την παρενόχληση. Η αρχή της εξουσίας του βλέμματος είναι αυτή που γιγαντώνεται και θεωρεί αυτονόητο κτήμα της το γυναικείο σώμα. Δεν φταίνε οι άντρες ή οι γυναίκες, οι Έλληνες ή οι μετανάστες, οι Ευρωπαίοι ή οι Άραβες. Φταίνε οι δομές και τα συστήματα, που μοντελοποιούν τις θέσεις εξουσίας μας και ενισχύονται από αυτές.Αυτές τις δομές είμαστε εδώ για να τις σπάσουμε.
Έχουμε ευθύνη να μιλήσουμε για όλα αυτά. Έχουμε ευθύνη να σταματάμε την άσκηση εξουσίας από όποιο πρόσωπο. Εκείνος που απλώνει την χερούκλα του στο λεωφορείο είτε είναι ντόπιος είτε είναι ξένος εκείνη τη στιγμή είναι ένας παραβιαστής.
Οι ντόπιες γυναίκες που έρχονται σε καθημερινή επαφή με πρόσφυγες σίγουρα έχουν βιώσει και σε κάποιες περιπτώσεις και συμπεριφορές, όπως το αυτονόητο που υπάρχει πως θα σε τραβήξω να βγάλουμε φωτογραφία μαζί επειδή είσαι γυναίκα κι ακόμα καλύτερα αν είσαι και ξανθιά και απλώνω και λίγο παραπάνω το χεράκι μου.Τα προσπερνάμε στο όνομα του πόνου, αλλά υπάρχουν και έχουμε και για αυτά ευθύνη.
Το προσφυγικό και το μεταναστευτικό ζήτημα ανοίγει μια τεράστια ευκαιρία να αγωνιστούμε από κοινού , να αναστοχαστούμε για τα δικά μας πατριαρχικά κατάλοιπα και αυτή η ζύμωση είναι υποχρέωση να γίνει έδαφος και την γυναικεία απελευθέρωση στον Αραβικό κόσμο.
Από το fb της Βάλιας Κάλντα