Οι συνεχείς αποκαλύψεις για συστηματικά «κουκουλώματα» υποθέσεων σεξουαλικής κακοποίησης από καθολικούς ιερείς σε ολόκληρο τον κόσμο, με τελευταίο παράδειγμα τα όσα τρομερά αποκαλύφθηκαν για την εκκλησία της Πενσιλβανίας, ανάγκασαν χτες τον Πάπα Φραγκίσκο να απευθύνει μια πρωτοφανή στην Ιστορία επιστολή προς όλους τους καθολικούς, με την οποία παραδέχεται ότι το Βατικανό «δεν έδρασε έγκαιρα», ομολογεί πως νιώθει «ντροπή και μεταμέλεια» επειδή «δεν δείξαμε ενδιαφέρον για τα μικρά παιδιά… τα εγκαταλείψαμε» και δεσμεύεται ότι δεν θα υπάρξει άλλη συγκάλυψη παρόμοιων υποθέσεων.
Ζητά μάλιστα από τους πιστούς να βοηθήσουν ώστε να ξεριζωθεί αυτή «η κουλτούρα του θανάτου», όπως την αποκαλεί.
Στην επιστολή, που κυκλοφόρησε σε επτά γλώσσες και απευθύνεται στον «λαό του Θεού», ο Αργεντίνος Ποντίφικας υπόσχεται ότι «δεν θα φεισθεί προσπαθειών» προκειμένου να αποτρέψει τις κακοποιήσεις και τη συγκάλυψή τους:
«Εχουμε συνειδητοποιήσει πως αυτές οι πληγές δεν εξαφανίζονται ποτέ και πως απαιτούν από εμάς να καταδικάσουμε αποτελεσματικά αυτές τις θηριωδίες και να ενώσουμε δυνάμεις για να ξεριζωθεί αυτή η κουλτούρα του θανάτου». Υποστηρίζει ακόμη πως, αν και οι περισσότερες υποθέσεις κακοποίησης της Πενσιλβανίας «ανήκουν στο παρελθόν», είναι σαφές πως η κακομεταχείριση «αγνοήθηκε επί μακρόν, έμεινε κρυφή ή αποσιωπήθηκε».
Η επιστολή δόθηκε στη δημοσιότητα καθώς η Εκκλησία είναι αντιμέτωπη με σκάνδαλα σεξουαλικής κακοποίησης σε πολλές χώρες και ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία και τη Χιλή. Κυκλοφόρησε επίσης λίγες ημέρες προτού ο Ποντίφικας επισκεφθεί την Ιρλανδία, η οποία εξακολουθεί να βρίσκεται στον απόηχο των αποτελεσμάτων της δικής της κρίσης σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων από καθολικούς ιερείς.
Την περασμένη εβδομάδα η αμερικανική Δικαιοσύνη έδωσε στη δημοσιότητα τα ευρήματα της μεγαλύτερης έρευνας που έχει διεξαχθεί ποτέ για τη σεξουαλική κακοποίηση στην Καθολική Εκκλησία των ΗΠΑ, σύμφωνα με τα οποία μόνο στην Πολιτεία της Πενσιλβανίας 301 ιερείς είχαν κακοποιήσει σεξουαλικά περισσότερους από χίλιους ανηλίκους στη διάρκεια των τελευταίων τουλάχιστον 70 χρόνων.
Αξιωματούχος του Βατικανού δήλωσε πως είναι η πρώτη φορά που ένας προκαθήμενος της Καθολικής Εκκλησίας απευθύνει επιστολή προς 1,2 δισεκατομμύριο καθολικούς με θέμα τη σεξουαλική κακοποίηση από ιερωμένους. Προηγούμενες επιστολές για το σκάνδαλο αυτό απευθύνονταν σε επισκόπους και πιστούς σε συγκεκριμένες χώρες.
Ωστόσο οι πρώτες αντιδράσεις από γνωστά θύματα κακοποιήσεων, όπως η Ιρλανδή Μαρί Κόλινς, δεν είναι διόλου θετικές για την παπική παρέμβαση, καθώς αυτή δεν περιλαμβάνει κάποια σαφή δέσμευση για συγκεκριμένα μέτρα κατά όσων υψηλόβαθμων κληρικών –όπως ο Αυστραλός πρώην αρχιεπίσκοπος Αδελαΐδας Φίλιπ Γουίλσον, που καταδικάστηκε πρόσφατα σε φυλάκιση 12 μηνών– αποδεδειγμένα «κουκούλωναν» τα αίσχη των υφισταμένων τους.
Η Αν Μπάρετ-Ντόιλ, εκπρόσωπος της ειδικευμένης ιστοσελίδας τεκμηρίωσης BishopAccountability.org, χαρακτήρισε την επιστολή «απογοητευτική»: «Είναι ανακυκλωμένη ρητορική. Σε αυτό το σημείο, τα λόγια δεν αρκούν, απλά βαθαίνουν την προσβολή και τον πόνο», ανέφερε χαρακτηριστικά.