Η δημιουργία του τέρατος… | MOTION TEAM/ ΦΑΝΗ ΤΡΥΨΑΝΗ
Περίπου 8,5 δισ. (σε ομόλογα ή κεφάλαια) θα χρειαστούν οι ξένοι επενδυτές για να αποκτήσουν τον έλεγχο των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, ενώ, οι οποίες στα χαρτοφυλάκιά τους έχουν θυγατρικές και ενεργητικό που φθάνει στα 340 δισ. ευρώ.
Αυτό ήταν και το τίμημα της ανακεφαλαιοποίησης προκειμένου να αποφευχθεί ένα κούρεμα καταθέσεων, ενώ οι μεγάλοι ζημιωμένοι είναι οι Έλληνες φορολογούμενοι. Το κόστος των προηγούμενων ανακεφαλαιποιήσεων (τουτέστιν περισσότερα από 45 δισ. ευρώ) φορτώνεται οριστικά και αμετάκλητα στο δημόσιο χρέος.
Η τρίτη ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού κλάδου θωρακίζει μεν τις ελληνικές τράπεζες για μεγάλο χρονικό διάστημα, ωστόσο, προσφέρει ελάχιστα στην ανάκαμψη της πραγματικής οικονομίας. Άλλωστε τα νέα κεφάλαια δεν προορίζονται για δάνεια, αλλά για να καλύψουν «τρύπες».
Χαμηλές τιμές και «δώρο» πλειστηριασμοί
Η τρίτη κατά σειρά ανακεφαλαιοποίηση, πάντως, εκτός από τις χαμηλές τιμές έχει και… δωράκι τη διευκόλυνση της διαδικασίας των πλειστηριασμών, αλλά και την απελευθέρωση της πώλησης των «κόκκινων» δανείων σε distress funds και εξειδικευμένες διεθνείς εταιρείες.
Ποιος φταίει;
Για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στον τραπεζικό κλάδο το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης έχουν οι διοικήσεις των τραπεζών, αλλά και οι κυβερνήσεις που πέρασαν από τη χώρα. Σημειωτέον ότι η χρεοκοπία του κλάδου οφείλεται ουσιαστικά στο… πάρτι αγοράς ομολόγων του Δημοσίου, τα τεράστια δάνεια σε επιχειρηματίες και νοικοκυριά και τις πιστωτικές κάρτες που πλημμύρισαν την αγορά.
Έκπτωση 99%
Οι νέοι ιδιώτες μέτοχοι, πάντως, θα αγοράσουν τις καινούργιες μετοχές των τραπεζών σε μηδενική τιμή, καθώς η έκπτωση θα φθάσει έως το 99% σε σχέση με τις τρέχουσες χρηματιστηριακές τιμές.
Δοκιμασμένη συνταγή με τερατώδη αποτελέσματα
Βέβαια, το φόρτωμα της διάσωσης των ελληνικών τραπεζών στις πλάτες των φορολογούμενων δεν αποτελεί πρωτοτυπία.
Τον Σεπτέμβρη του 2008, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, δαπανήθηκαν πακέτα αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων για τη διάσωση πτωχευμένων τραπεζών σε όλο τον δυτικό κόσμο.
Το βάρος, βέβαια, έπεσε στους φορολογούμενους παρά το γεγονός ότι αρκετοί οικονομολόγοι είχαν υποστηρίξει τότε ότι η διάσωση των χρεοκοπημένων τραπεζών δεν είναι αναγκαία.
Είχαν ακουστεί και άλλες λύσεις, όπως η ίδρυση «καλών τραπεζών» από τα ίδια τα κράτη, ωστόσο, οι κυβερνήσεις (σε αγαστή συνεργασία με τον τραπεζικό κλάδο) επέλεξαν να φορτώσουν τα βάρη στους φορολογούμενους.
Η παγκόσμια «διάσωση» δημιούργησε, όμως, ένα μεγαλύτερο τέρας, δηλαδή οικονομικούς κολοσσούς ακόμη μεγαλύτερης σημασίας. Οι όμιλοι αυτοί έγιναν τόσο δυνατοί που μπορούν να παίζουν στοίχημα εναντίον ολόκληρων κρατών και να κερδίζουν από εκείνους που πρότερα τους είχαν διασώσει.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι ισχυρές πιέσεις σε Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ισπανία για επίπονες διασώσεις έφεραν στο προσκήνιο ένα νέο «επιχειρηματικό μοντέλο» για τον τραπεζικό κλάδο. Κάπως έτσι, κατασχεμένα σπίτια περνούν στα χέρια της Goldman Sachs, επιχειρηματικά δάνεια και επιχειρήσεις σε τράπεζες, πλειοψηφικά πακέτα μετοχών σε hedge funds…