Του Abraham Gefuropoulos
Ο Νηλ Πόστμαν υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους διανοητές όχι μόνο στις ΗΠΑ αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο. Το πλούσιο συγγραφικό του έργο κυρίως σε θέματα που αφορούν τον κόσμο των ΜΜΕ τον καθιστούν σημαντικό σε όλους όσους θέλουν να μελετήσουν το χώρο του θεάματος και δη ένα σύγχρονο θεό, τη τηλεόραση.
Γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη το 1931 και φοίτησε στο ομώνυμο πανεπιστήμιο καθώς και στο διάσημο Κολούμπια. Πολυσχιδής προσωπικότητα ο ανθρωπιστής Αμερικάνος ακολούθησε το μονοπάτι της διδασκαλίας ως καθηγητής και σίγουρα όσοι είχαν τη τύχη να συναναστραφούν μαζί του αποκόμισαν γνώσεις και εμπειρίες που τους σημάδευαν τη ζωή αλλά τους βοήθησαν να βελτιώσουν τις προσωπικότητες τους σε πνευματικό επίπεδο.
Συγγραφέας 18 βιβλίων μεταξύ των οποίων το ‘’διασκεδάζοντας μέχρι θανάτου’’ , ‘’τεχνόπολις’’ και άλλων, πάνω από 200 άρθρα του δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά και εφημερίδες παγκόσμιας απήχησης. Οι ‘’New York Times’’, ‘’Harper’’, ‘’Washington Post’’ είναι μερικά μέσα που αξίζει να αναφέρουμε ενδεικτικά. Παρά τη δριμεία κριτική προς το τηλεοπτικό μέσο έκανε πάμπολλες εμφανίσεις στο εν λόγο δίαυλο δίνοντας συνεντεύξεις. Πέθανε το 2003 από καρκίνο, ο επιστημονικός και ακαδημαικός κόσμος έγινε φτωχότερος…
Το πιο ευρέως γνωστό βιβλίο του είναι το ‘’διασκεδάζοντας μέχρι θανάτου’ το 1983, το οποίο μεταφέρθηκε και στη μουσική σκηνή από το θρυλικό τραγουδιστή των PINK FLOYD Ρότζερ Γουότερς. Ο Πόστμαν ασκεί οξεία κριτική στη τηλεόραση κατηγορώντας τη για την εξέλιξη και τη μετατροπή της, σε μέσο διαμόρφωσης της σκέψης. Από τα σπάργανα της γέννησης, με γοργούς ρυθμούς έπαψε να αποτελεί απλά τον τρόπο θέασης των γεγονότων αλλά χρησιμοποιήθηκε ως ακόμη ένα βέλος στη φαρέτρα της προπαγάνδας, της επιβολής των απόψεων της άρχουσας τάξης . Γεννάει συνειδήσεις και χτίζει πραγματικότητες..
Κομμάτι του προβλήματος είναι τα υλικά πάνω στα οποία ανοικοδομήθηκε το οικοδόμημα της τηλεόρασης. Η θεατρικότητα που επιβάλλεται να κατέχουν οι παρουσιαστές, η εικόνα, η οικονομία της εικόνας και του χρόνου , η επιλογή παρουσίασης ορισμένων πτυχών μίας είδησης, η απόκρυψη στοιχείων καθώς και η πολιτική,οικονομική κατήχηση δίνουν το στίγμα της σκέψης του συγγραφέα πάνω στο θέμα. Η τηλεόραση είναι ιδανική για το τομέα της ψυχαγωγίας αλλά όχι για τα σοβαρά θέματα, τα οποία εξαιτίας όσων αναφέραμε νωρίτερα χάνουν αυτομάτως τη σημασία και την ισχύ τους. Πολλοί τον επικρίνουν βέβαια για το ότι φαίνεται να μην αναγνωρίζει τις θετικές επιρροές του διαύλου στις ζωές των ανθρώπων, χωρίς να παραγνωρίζουν την ορθότητα των απόψεων του.
Κατά το ‘’ταχυδρόμο’’ της νόησης μέτρα προστασίας είναι η ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας από την πλευρά των πολιτών. Περισσότερα βιβλία, λιγότερες ώρες μπροστά από τη γυάλινη οθόνη με λίγα λόγια, θα οχυρώσουν το πνεύμα των ανθρώπων, ενώ η καλλιέργεια τους θα αποτελέσει τη καλύτερη άμυνα από κάθε λογής επίθεση..Επιπλέον θα πρέπει να πάψουν οι πολιτικές, τηλεοπτικές διαφημίσεις , οι οποίες είναι παθογόνες και το μόνο που κάνουν είναι να προπαγανδίζουν ανεδαφικές υποσχέσεις και ψευδείς επιδιώξεις με γνώμονα το προσωπικό συμφέρον.Καθόλου τυχαίο το τελευταίο καθώς το 1983 πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν ο ατάλαντος ηθοποιός Ρήγκαν.
Οι προβληματισμοί του Πόστμαν είναι υπαρκτοί και λογικοί , όμως κατά την άποψη του γράφοντα θα αποτελούν εστίες διαμάχης και συζήτησης αέναα, δηλαδή για όσο υπάρχει η τηλεόραση ή οι τεχνολογικοί της απόγονοι. Για επίλογο θα χρησιμοποιήσουμε τη φράση του συγγραφέα που με τη σειρά του τη δανείστηκε από το βιβλίο του Χάξλεϋ , ‘’ο θαυμαστός καινούριος κόσμος’’. ‘’Αυτό που βασάνιζε το λαό δεν ήταν το γεγονός ότι γελούσαν αντί να σκέπτονται , αλλά ότι δεν ήξεραν γιατί γελούν και για ποιο λόγο σταμάτησαν να σκέφτονται’’’….