”Σε όλα μου τα βιβλία μίλησα για πρόσωπα και πράγματα που οι άλλοι αγνοούσαν περιφρονούσαν ή ακόμα και φοβόντουσαν”
Πνεύμα ανήσυχο και ερευνητικό, πολέμιος των ακαδημαϊκών και του κατεστημένου, ο Ηλίας Πετρόπουλος ήταν ο πρώτος λαογράφος στην Ελλάδα που ασχολήθηκε με το περιθώριο και κατέγραψε πρόσωπα και πράγματα περιφρονημένα από την επίσημη ιστορία της χώρας του.
Ο φακός τον συναντάει στο γραφείο του, στο Παρίσι, όπου έζησε αυτοεξόριστος τα τελευταία τριάντα χρόνια όταν, απογοητευμένος από την πολιτική της πατρίδας του και κουρασμένος από τις αλλεπάλληλες καταδιώξεις και φυλακίσεις, αποφασίζει να εγκαταλείψει την Ελλάδα.
Σε αυτήν την τελευταία του συνέντευξη -μερικούς μήνες μετά πέθανε από καρκίνο- ο Πετρόπουλος μας ταξιδεύει σε άγνωστα τοπία της παράδοσης και της ελληνικότητάς μας και μας γνωρίζει με όλους αυτούς τους ανθρώπους του κοινωνικού υπογείου που κυριάρχησαν.
“Πάντοτε μιλάω από μνήμης/ και τίποτα δεν καταφέρνω να αποδείξω. / Ωστόσο, νιώθω πως οι αναγνώστες μου / εξαγριώνονται από τις κακές λέξεις. / Γι’ αυτό, εφεξής, / θα χρησιμοποιώ υποκοριστικά: / μουνάκι, κωλοτρυπιδούλα, ψωλίτσα κτλ. / Οι μινιατούρες, ανέκαθεν / ήσαν προτιμητέες και αποδεκτές” (Ποτέ και Τίποτα – Η. Πετρόπουλος)