Το Δ.Ν.Τ. διαμηνύει πως θα μπορούσε να αποχωρήσει από ένα πρόγραμμα διάσωσης για την Ελλάδα.
Ft.com: Ο PeterSpiegel στις Βρυξέλλες και ο ShawnDonnanστην Ουάσιγκτον
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει στείλει ένα ισχυρό μήνυμα, ότι μπορεί να αποσυρθεί από το νέο πρόγραμμα διάσωσης στην Ελλάδα, υποστηρίζοντας ότι δεν θα είναι σε θέση να συμμετάσχει εάν οι Ευρωπαίοι πιστωτές δεν προσφέρουν στην Αθήνα σημαντική ελάφρυνση του χρέους.
Η κίνηση αυτή αυξάνει και πάλι την πίεση προς τη Γερμανία, η οποία αντιτίθεται σε οποιαδήποτε ελάφρυνση του χρέους, καθώς ετοιμάζεται να ζητήσει την έγκριση του κοινοβουλίου της, ώστε να διαπραγματευτεί τις λεπτομέρειες μιας νέας διάσωσης σε μια σύνοδο κορυφής το Σαββατοκύριακο.
Στο τρισέλιδο σημείωμα, το οποίο εστάλη στις αρχές της ΕΕ κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου και ήρθε στην κατοχή των Financial Times, το ΔΝΤ ανέφερε πως η πρόσφατη αναταραχή στην Ελληνική οικονομία προβλέπεται να οδηγήσει το χρέος να κορυφωθεί σχεδόν στο 200% του ΑΕΠ μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Κατά την έναρξη της κρίσης στην ευρωζώνη, το χρέος της Αθήνας ανέρχονταν στο 127%.
Το σημείωμα, που καταρτίστηκε για τους ηγέτες της ΕΕ ενόψει της Συνόδου Κορυφής για την Ελλάδα, υποστηρίζει πως μόνο μέσω μιας μεγάλης-κλίμακας ελάφρυνσης του χρέους- κάτι στο οποίο οι αξιωματούχοι της ευρωζώνης έχουν αντισταθεί σκληρά – θα μπορούσε η Ελλάδα να δει το χρέος της σε επίπεδα στα οποία θα είναι σε θέση να επιστρέψει στις χρηματοπιστωτικές αγορές .
“Το χρέος της Ελλάδας μπορεί τώρα να γίνει βιώσιμο μόνο μέσω μέτρων ελάφρυνσης του χρέους τα οποία θα υπερβαίνουν κατά πολύ ό, τι η Ευρώπη υπήρξε πρόθυμη να εξετάσει μέχρι τώρα”, αναφέρει το υπόμνημα.
Την άποψη αυτή ενίσχυσε το ΔΝΤ, την Τρίτη, όταν είπε ότι δεν θα είναι σε θέση να εκταμιεύσει € 16.4δις των ιδίων κεφαλαίων του, όπως υπολογίζουν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, εκτός εάν έχει συναφθεί μια συμφωνία για την ελάφρυνση του χρέους.
“Έχουμε καταστήσει απολύτως σαφές ότι πριν πάμε στο διοικητικό συμβούλιο [του ΔΝΤ,για την χορήγηση άδειας για την αποδέσμευση των κεφαλαίων] χρειαζόμαστε μια συγκεκριμένη και ολοκληρωμένη λύση στο πρόβλημα του χρέους,” δήλωσε στους δημοσιογράφους ανώτερος αξιωματούχος του ΔΝΤ.
Μια τέτοια λύση δεν θα χρειαζόταν να έρθει αμέσως και οι συνομιλίες θα μπορούσαν να τραβήξουν έως το φθινόπωρο, άλλωστε το τρέχον πρόγραμμα του ΔΝΤ δεν αναμένεται να λήξει πριν τον Μάρτιο του 2016. Ωστόσο, σύμφωνα με τους κανόνες του, το ΔΝΤ δεν επιτρέπεται να συμμετάσχει σε ένα σχέδιο διάσωσης, εάν το χρέος μιας χώρας δεν θεωρείται βιώσιμο και δεν υπάρχει καμία προοπτική να επιστρέψει στις ιδιωτικές αγορές ομολόγων για χρηματοδότηση. Το ΔΝΤ έχει λυγίσει τους κανόνες του στο παρελθόν, προκειμένου να συμμετάσχει στα προηγούμενα σχέδια διάσωσης για την Ελλάδα, αλλά η διάθεση να το πράξει ξανά έχει εξανεμιστεί.
Η συμμετοχή του ΔΝΤ στην διάσωση της Ελλάδας υπήρξε κρίσιμη για μια, κατευθυνόμενη από την Γερμανία, ομάδα σκληροπυρηνικών της Ευρωζώνης, που πιστεύουν ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ένας ακόμη παρατηρητής του Ελληνικού προγράμματος διάσωσης, δεν είναι αρκετά αυστηρή στις αξιολογήσεις της.
Το ζήτημα αυτό αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα σημεία τριβής κατά τη διάρκεια των ολονύκτιων διαπραγματεύσεων μεταξύ του Έλληνα Πρωθυπουργού,Αλέξη Τσίπρα, και της Γερμανίδας ομολόγου του, Angela Merkel, το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, με τον κ. Τσίπρα να αρνείται επανειλημμένα να δεχτεί τη συμμετοχή του ΔΝΤ σε ένα νέο σχέδιο διάσωσης.
Σύμφωνα με αξιωματούχους της ΕΕ, η κα Μέρκελ κράτησε “σκληρή” στάση για το θέμα, λέγοντας στον Έλληνα Πρωθυπουργό πως δεν θα υπήρχε διάσωση – και συνεπώς “Grexit” από την ευρωζώνη – χωρίς επίσημη αίτηση προς το ΔΝΤ για τη συμμετοχή του στο νέο πρόγραμμα. Η τελική συμφωνία διάσωσης αναφέρει ότι “η Ελλάδα θα ζητήσει την συνέχιση της στήριξης από το ΔΝΤ”, όταν το σημερινό πρόγραμμα του ΔΝΤ λήξει τον Μάρτιο του επόμενου έτους.
Όμως, τώρα το ΔΝΤ κάνει σαφές ότι αν η Γερμανία επιθυμεί να παραμείνει το ΔΝΤ στο σχέδιο διάσωσης , τότε το Βερολίνο θα πρέπει να δημιουργήσει χώρο για μια σημαντική ελάφρυνση του χρέους.
Έχει επίσης την υποστήριξη των ΗΠΑ, οι οποίες έχουν ταχθεί υπέρ της ελάφρυνσης του χρέους τις τελευταίες ημέρες. Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών,Jack Lew, αναμένεται στην Ευρώπη την Τετάρτη για συναντήσεις με τους Ευρωπαίους αξιωματούχους, ξεκινώντας με τον Mario Draghi, τον επικεφαλή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Εάν το ΔΝΤ αποχωρούσε από το Ελληνικό πρόγραμμα, θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντικά πολιτικά και οικονομικά προβλήματα στο Βερολίνο και σε άλλους πιστωτές της ευρωζώνης. Χωρίς την επίσημη έγκριση του ΔΝΤ, Γερμανοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι θα δυσκολευτούν να κερδίσουν την έγκριση για κάθε νέα χρηματοδότηση διάσωσης στο Γερμανικό Κοινοβούλιο. Οι Γερμανοί βουλευτές θα πρέπει να εγκρίνουν τόσο την επαναλειτουργία των νέων συνομιλιών όσο και τους τελικούς όρους του τρίτου προγράμματος διάσωσης.
Επιπλέον, αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε ότι από τα € 86δις των Ελληνικών αναγκών χρηματοδότησης, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας – το αξίας €500δις ταμείο διάσωσης της ευρωζώνης – αναμενόταν να προσφέρει μόνο τα € 40δις – € 50 δις.
Το σημερινό πρόγραμμα του ΔΝΤ, το οποίο εξακολουθεί να έχει € 16.4δις σε μη εκταμιευθέντα κονδύλια και θα διαρκέσει μέχρι τον Μάρτη του 2016, αναμένεται να καλύψει την όποια διαφορά, και οι αξιωματούχοι της ευρωζώνης υπέθεταν πως μια παράταση του προγράμματος θα συνέβαλλε εξίσου.
Κάθε έλλειμμα θα πρέπει να επανορθώνεται από τα έσοδα της Ελλάδας από τις ιδιωτικοποιήσεις, οι οποίες επανειλημμένα υπολείπονται των προσδοκιών, ή μέσω του δανεισμού από την αγορά ομολόγων, η οποία έχει στεγνώσει από όταν η κυβέρνηση υπό την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε την εξουσία τον Ιανουάριο στην Αθήνα- και για την οποία το σημείωμα του ΔΝΤ αναγράφει πως θα ήταν εξαιρετικά απίθανο να υλοποιηθεί.
Σύμφωνα με τους όρους της συμμετοχής του ΔΝΤ στο δεύτερο πακέτο διάσωσης στην Ελλάδα, αξιωματούχοι της ευρωζώνης είχαν συμφωνήσει ότι θα λάβουν μέτρα για να διασφαλίσουν στην Αθήνα πως το χρέος θα πέσει «σημαντικά χαμηλότερα» από το 110% του ΑΕΠ μέχρι το 2022. Το νέο σημείωμα του ΔΝΤ αναγράφει πως τώρα προβλέπεται να είναι στο 170% μέχρι το 2022.
Προσθέτει πως η χρηματοδότηση ενός νέου προγράμματος θα κάνει τα επίπεδα της Ελληνικού δανεισμού διάσωσης, τόσο μεγάλα, που θα υπερβαίνουν «το 15 τοις εκατό του ΑΕΠ που θεωρείται ασφαλές” σύμφωνα με τους κανόνες του ΔΝΤ, και θα “συνεχίσει να αυξάνεται σε μακροπρόθεσμη βάση”.
Ο κ Τσίπρας υποστηρίζει εδώ και καιρό την ελάφρυνση του χρέους. Στην συμφωνία διάσωσης της Δευτέρας, οι ηγέτες της ευρωζώνης συμφώνησαν μόνο στην εξέταση του θέματος, εφόσον η Ελλάδα ολοκληρώσει την αξιολόγηση του πρώτου προγράμματος, το οποίο είναι απίθανο να συμβεί μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.
Ακόμη και τότε, οι ηγέτες της ΕΕ έχουν προτείνει μόνο παράταση της λήξηςτης προθεσμίας των υφιστάμενων δανείων διάσωσης της ευρωζώνης και όχι διαγραφή πλήρους κλίμακας, η οποία όπως υποστηρίζει το Βερολίνο αποτελεί παράβαση της νομοθεσίας της ΕΕ.
Αλλά το σημείωμα του ΔΝΤ λέει πως οι ηγέτες της ευρωζώνης χρειάζεται να εξετάσουν το θέμα πιο άμεσα και σε ποσότητες πολύ μεγαλύτερες από ό, τι έχουν υπό εξέταση προς το παρών.
Μεταξύ των επιλογών που προτείνει είναι μια «πολύ δραματική επέκταση» των σχεδίων αναχρηματοδότησης με μια «περίοδο χάριτος» άλλα 30 χρόνια σε “ολόκληρο το υλικό του Ευρωπαϊκής χρέους» – εννοώντας πως η Ελλάδα δεν θα κάνει καμία πληρωμή τόκων ή κεφαλαίου πριν το 2053, έχει ήδη μια τέτοια περίοδος χάριτος μέχρι το 2023.
Εναλλακτικά, οι πιστωτές της ευρωζώνης θα πρέπει να κάνουν «ετήσια εμβάσματα προς τον προϋπολογισμό της Ελλάδας»- δηλαδή επιχορηγήσεις της ευρωζώνης προς την Αθήνα – ή “βαθύ εμπροσθοβαρές κούρεμα», ανέφερε το ΔΝΤ.