Από τον Νίκο Αραπάκη
Βιβλίο αυτοβιογραφικό, δοσμένο όμως σαν μυθιστόρημα. Ο συγγραφέας ξετυλίγει μεγάλο μέρος της ζωής του ενώ, ταυτόχρονα, ξετυλίγεται το κουβάρι της ιστορίας των οικολογικών κινημάτων στη χώρα. Και όχι μόνο, διότι οι άνθρωποι αυτοί δεν πρέσβευαν μόνο πρόταση οικολογική, αλλά μια διαφορετική θεώρηση του σύγχρονου τρόπου ζωής. Πολέμιοι του άκρατου καταναλωτισμού, της αστυφιλίας, των συντηρητικών μεθόδων εκπαίδευσης, της υπερεκμετάλλευσης των φυσικών πόρων. Το πολίτης και όχι ιδιώτης (idiot) είναι το βασικό μήνυμα που διατρέχει τις σελίδες του βιβλίου. Ένα βιβλίο-περιπέτεια, στο οποίο τόσο ο συγγραφέας όσο και οι συνοδοιπόροι του, προσπαθώντας να ζήσουν με έναν τρόπο διαφορετικό από τον καθιερωμένο αλλά και να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους, συγκρούονται διαρκώς, πότε με τις παγιωμένες, συντηρητικές αντιλήψεις, πότε με την άγνοια, πότε με τη διαφθορά που μάστιζε και μαστίζει το σύγχρονο ελληνικό κράτος.
Μια ζωή σαν παραμύθι… Θα μπορούσε εξίσου εύκολα και εύστοχα να αποτελεί έναν ακόμη τίτλο για το βιβλίο. Από τις σπουδές στη Γερμανία, όπου αργότερα υπηρέτησε και σαν καθηγητής μέσης εκπαίδευσης σε ελληνικά σχολεία, ο συγγραφέας έρχεται σε επαφή με τα οικολογικά κινήματα της εποχής και τα κοινόβια, τα οποία τον μυούν σε ένα διαφορετικό τρόπος σκέψης. Ρωτάει, μαθαίνει, διαβάζει, ενημερώνεται, συμμετέχει. Ενώ για τους περισσότερους Έλληνες συναδέλφους του ο διορισμός σε σχολεία του εξωτερικού δεν είναι παρά μια ευκαιρία για επιπλέον χρήματα, για τον Κολέμπα είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για να επιμορφωθεί αναφορικά με τον οικολογικό τρόπο σκέψης και δράσης. Συμμετέχει σε σεμινάρια όπου μαθαίνει για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για τις βιοκλιματικές κατασκευές, για τις οικολογικές και απαλλαγμένες από χημικά καλλιέργειες. Πάνω απ’ όλα όμως, βλέπει και μαθαίνει για τα κοινόβια, κάτι που έχει ως στόχο να πραγματοποιήσει όταν επιστρέψει στην Ελλάδα.
Οι δυσκολίες που βρίσκονταν συνεχώς μπροστά του, περιγράφονται με χιούμορ και κυρίως χωρίς διάθεση να εξωραΐσουν πρόσωπα και καταστάσεις. Οι διορισμοί του σε διάφορα σχολεία της επικράτειας όπου, λόγω διαφορετικής αντίληψης και συμπεριφοράς από τις κυρίαρχες, έρχεται συνεχώς σε αντιπαράθεση είτε με τους προϊσταμένους του είτε με τις ντόπιες κοινωνίες, δεν τον πτοούν, αντίθετα τον οπλίζουν με δύναμη και αποφασιστικότητα. Το κυνήγι της «ουτοπίας» εξακολουθεί να είναι ο μόνιμος στόχος. Με τη συμμετοχή μερικών φίλων της ίδιας ελευθεριακής κουλτούρας, προσπαθεί, αφενός να μετακομίσει μόνιμα σε κάποια απομακρυσμένη επαρχία, αφετέρου να φτιάξει κάτι σαν κοινόβιο, στο οποίο οι συμμετέχοντες του εγχειρήματος θα μοιράζονται σχεδόν τα πάντα.
Στην πραγματικότητα είναι ένα βιβλίο το οποίο περιγράφει την αγωνιώδη προσπάθεια κάποιων «αιθεροβαμόνων» να μην αφομοιωθούν, να καταφέρουν να εφαρμόσουν ένα δικό τους τρόπο ζωής, εντελώς διαφορετικό από αυτόν που προβάλλεται ως ο ενδεδειγμένος. Δεν τους απασχολεί ο πλουτισμός, τα υλικά αγαθά, η επιτυχία –όπως αυτή ορίζεται στις σύγχρονες κοινωνίες. Προσπαθούν, κόντρα πολλές φορές και στον ίδιο τους τον εαυτό, να ζήσουν απαλλαγμένοι από καθωσπρεπισμούς και κατεστημένες νοοτροπίες.
«Εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα ότι είπα τη μισή αλήθεια. Μπορεί θεωρητικά να ήμουν υπέρ των πολλαπλών ερωτικών σχέσεων, αλλά στην πράξη κάθε άλλο παρά απελευθερωμένος ήμουν. Έκανα φιλότιμες προσπάθειες να καταχωνιάζω μέσα μου τη ζήλεια που με κυρίευε, όταν η ερωτική μου σύντροφος τύχαινε καμιά φορά να δείχνει ενδιαφέρον για κάποιον άλλον άνδρα».
Το μικρό αυτό αλλά χαρακτηριστικό απόσπασμα από το βιβλίο δείχνει τη δυσκολία του δρόμου που είχε υιοθετήσει αυτή η ομάδα των ανθρώπων. Η ελευθεριακή κουλτούρα, που τουλάχιστον θεωρητικά ήταν κοινός τόπος για όλους τους ομοϊδεάτες του, συγκρουόταν καθημερινά τόσο με την υπόλοιπη κοινωνία όσο και με τον ίδιο τους τον εαυτό. Δύσκολος δρόμος, δύσβατος, που, όμως, υπήρξαν άνθρωποι που τον περπάτησαν με σταθερότητα και εντιμότητα.
Το ανάγνωσμα, ακόμη κι αν κάποιος δεν ενδιαφέρεται άμεσα για όλα όσα περιέχονται στο βιβλίο, είναι απολαυστικό. Ταυτόχρονα είναι και ένα χρονικό αυτού του είδους των κινημάτων στη χώρα. Ο αναγνώστης που θα μπει στον κόπο να το διαβάσει, θα μάθει για το πώς ξεκίνησαν οι πρώτες βιολογικές καλλιέργειες, για τις πρώτες αντιδράσεις εναντίον των μεταλλαγμένων (ΓΤΟ), για το πώς οι πρώτοι βιοκαλλιεργητές ήρθαν σε επαφή και άρχισαν από κοινού να ευαισθητοποιούν τον κόσμο και τις κοινωνίες για τα οφέλη τις βιολογικής καλλιέργειας και τροφής. Πάνω απ’ όλα όμως θα μάθει ότι ένας διαφορετικός τρόπος ζωής είναι, εφόσον βέβαια το προσπαθήσει, εφικτός.
*Εκδόσεις Ταξιδευτής
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο ένθετο του Νόστιμον Ήμαρ στον “Δρόμο”, τo Σάββατο 14.10.2017
