Του Κώστα Βλαχόπουλου
Την Τρίτη που μας πέρασε ήταν η όγδοη επέτειος από την δολοφονία του 15χρονου μαθητή Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου. Στις 6 Δεκεμβρίου 2008, ανήμερα του Αγίου Νικολάου, ο Αλέξανδρος βρισκόταν στα Εξάρχεια με την παρέα του από νωρίς, για να γιορτάσει έναν φίλο του.
Λίγο πριν τις 9 το βράδυ ένα περιπολικό της αστυνομίας περνούσε από την περιοχή των Εξαρχείων με κατεύθυνση την Λεωφόρο Αλεξάνδρας για την καταγραφή μιας τροχαίας παράβασης. Το περιπολικό με τους δύο επιβαίνοντες αστυνομικούς δεν πήγε ποτέ στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας και άρχισε να κάνει βόλτες στα στενά των Εξαρχείων. Ο Αλέξανδρος βρισκόταν με φίλους του στην συμβολή των οδών Μεσολογγίου και Τζαβέλλα. Το περιπολικό σταμάτησε στην γωνία των οδών Ζωοδόχου Πηγής και Τζαβέλλα. Οι αστυνομικοί κατέβηκαν από το όχημα και κατευθύνθηκαν προς τους συγκεντρωμένους, και μετά από διαπληκτισμούς ο ένας πέταξε μια χειροβομβίδα κρότου λάμψης προς το μέρος των παιδιών. Στην συνέχεια, οι δύο ειδικοί φρουροί, αφού παρκάρουν το περιπολικό στην Χαριλάου Τρικούπη επιστρέφουν πεζή στο σημείο. Αρχίζουν να προκαλούν και να εξυβρίζουν τους νεαρούς και μετά απο λίγα λεπτά ο Επαμεινώνδας Κορκονέας, στρέφει το όπλο του προς τον Αλέξανδρο και πυροβολεί σε ευθεία βολή. Ο Αλέξανδρος πέφτει νεκρός.
Αυτό είναι το σύντομο χρονικό μιας στυγερής, εν ψυχρώ κρατικής δολοφονίας που σφράγισε μια ολόκληρη γενιά, έδωσε πνοή σε κινήματα και φούντωσε μια πρωτόγνωρα αυθόρμητη εξέγερση η οποία διήρκησε αρκετές μέρες, και εξαπλώθηκε σε όλη την Ελλάδα. Από τότε, τόνοι μελανιού έχουν χυθεί για το αν η δολοφονία Γρηγορόπουλου θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, τον ρόλο της αστυνομίας στην ελληνική κοινωνία, τους ακροδεξιούς θύλακες μέσα στο σώμα, και την στρατηγική της καταστολής και της βίας που χρησιμοποιείται από το κράτος σε αντίστοιχες περιπτώσεις.
Η εκλογή ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση το 2015 έκανε πολλούς να πιστεύουν ότι περιστατικά αυθαιρεσίας εκ μέρους της ΕΛΑΣ θα εκλείψουν, ή τουλάχιστον θα περιοριστούν. Ήταν βέβαια και νωπές οι προεκλογικές προτάσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ για αφοπλισμό των ΜΑΤ στις διαδηλώσεις και για κατάργηση της χρήσης χημικών και δακρυγόνων. Η αλήθεια όμως, σχεδόν δύο χρόνια μετά την πρώτη εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι το δόγμα της ακραίας καταστολής δεν έχει αλλάξει. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάφερε να αλλάξει νοοτροπίες και πρακτικές ριζωμένες εδώ και χρόνια στους χώρους της Αστυνομίας. Και μάλλον δεν αναμετρήθηκε ποτέ με την πρόκληση, αν αναλογιστούμε ότι η ακολουθούμενη πολιτική από την κυβέρνηση σε ζητήματα Δημόσιας Τάξης ανατέθηκε σε πολύ συγκεκριμένα προσώπα, με γνωστή διαδρομή στην δημόσια σφαίρα, τα οποία τοποθετήθηκαν σε θέσεις-κλειδιά του κρατικού μηχανισμού.
Ξύλο στους συνταξιούχους, απαγόρευση διαδηλώσεων και η ΒΙΟΜΕ
Στις αρχές Οκτωβρίου, συνταξιούχοι συγκεντρώθηκαν στο κέντρο της Αθήνας και προσπάθησαν να διαδηλώσουν -όπως είχαν το δικαίωμα- έξω από το Μέγαρο Μαξίμου ενάντια στις μειώσεις που προωθούσε εκείνη την περίοδο ο Νόμος Κατρούγκαλου. Το αποτέλεσμα ήταν να δεχτούν επίθεση με χημικά και δακρυγόνα από τα ΜΑΤ που είναι μόνιμα παρατεταγμένα στην Ηρώδου του Αττικού. Άνθρωποι μεγάλης ηλικίας, με προβήματα υγείας και καταπονημένα σώματα βίωσαν τον αυταρχισμό του κράτους. Ανάμεσα στους διαδηλωτές και η μαχήτρια και αξιωματικός του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος, Κατίνα Μανιτάρα, που η ζωή ,στα 85 της χρόνια, της επεφύλασσε και αυτή την εμπειρία.
Λίγους μήνες μετά, η χώρα θα ζούσε για δύο μέρες στους ρυθμούς της επίσκεψης του Αμερικανού Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα. Εκατοντάδες Αμερικανοί πράκτορες είχαν έρθει στην Αθήνα αρκετές μέρες πριν το προεδρικό Air Force One προσγειωθεί στα Σπάτα. Σε συνεργασία με τις Ελληνικές Αρχές χτένισαν την περιοχή γύρω από το ξενοδοχείο οπου θα διέμενε ο Αμερικανός Πρόεδρος, απέκλεισαν όλο το παραλιακό μέτωπο στην Βουλιαγμένη, ενώ τοποθετήθηκαν βατραχάνθρωποι και ελεύθεροι σκοπευτές σε όλα τα καίρια σημεία. Για δύο εικοσιτετράωρα ένας πανίσχυρος αστυνομικός κλοιός έσφιγγε την πρωτεύουσα, καθώς 5 χιλιάδες αστυνομικοί από την Αθήνα και την επαρχεία επιστρατεύτηκαν για την φύλαξη Προέδρου των ΗΠΑ. Φαίνεται όμως ότι δεν αρκούσαν.
Με απόφαση του γενικού αστυνομικού διευθυντή Αττικής, η Αστυνομία προχώρησε σε απαγόρευση κάθε δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης και πορείας στο κέντρο της Αθήνας και στην ευρύτερη περιοχή της Βουλιαγμένης. Αξίζει σ’αυτό το σημείο να θυμηθούμε την ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2014, όταν καταδίκαζε «την κυβέρνηση του μνημονίου» (Σαμαρά – Βενιζέλου) για αυταρχικό κατήφορο, επειδή είχε αποφασίσει τότε την απαγόρευση των διαδηλώσεων.
Τον Ιούλιο του 2016, αντιπροσωπεία εργαζομένων της ΒΙΟΜΕ και των ΡΟΜΠΕΝ του ξύλου βρέθηκαν στο Υπουργείο Εργασίας για να συζητήσουν με την Υπουργό Ράνια Αντωνοπούλου τα αιτήματά τους. Σύμφωνα με την ενημέρωση από το site της ΒΙΟΜΕ ο επικεφαλής των ΜΑΤ απείλησε τους διαδηλωτές πρίντην έναρξη της συνάντησης: “Αν στήσετε σκηνες θα αγκαλιαστουμε. Εχουμε εντολές από πάνω”. 10 λεπτά μετά το τέλος της συνάντησης, η απειλή πραγματοποιήθηκε, και τα ΜΑΤ επιτέθηκαν στους συγκεντρωμένους, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν 2 διαδηλωτές, ένας εκ των οποίων μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο για ράμματα μετά την βάρβαρη επίθεση, ενώ υπήρξαν και δύο προσαγωγές. Ανάμεσα στους προσαχθέντες, ήταν και ο δημοσιογράφος Χρήστος Αβραμίδης, που κάλυπτε εκείνη την ώρα την συγκέντρωση.
Οι σωματοφύλακες του Τσίπρα
Η κατάσταση που επικρατεί στα Σώματα Ασφαλείας δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετική. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, από την πρώτη κιόλας διακυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2015 επέλεξε να τοποθετήσει στα κύρια κέντρα αποφάσεων, ανθρώπους γνωστούς για τις σχέσεις τους με την Αστυνομία και τους μηχανισμούς των αρχών ασφαλείας. Πρώτος εκλεκτός, ο Γιάννης Πανούσης, Καθηγητής Εγκληματολογίας και πρώην Πρύτανης του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.
Ο Πανούσης υπήρξε στέλεχος του ΠΑΣΟΚ για χρόνια μετά την επιστροφή του από την Γαλλία, όπου είχε πάει για σπουδές, και αργότερα διετέλεσε βουλευτής της Δημοκρατικής Αριστεράς. Τον Γενάρη του 2015 ο Αλέξης Τσίπρας τον όρισε Αναπληρωτή Υπουργό Προστασίας του Πολίτη και αυτή η κίνηση του Πρωθυπουργού γέμισε με αισιοδοξία την ηγεσία και τα συνδικαλιστικά όργανα της ΕΛ.ΑΣ. Αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Γιάννης Πανούσης δέχεται συγχαρητήρια επιστολή από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Αξιωματικών Αστυνομίας (Π.Ο.ΑΞΙ.Α), στην οποία οι Αξιωματικοί της ΕΛΑΣ χαρακτηρίζουν την υπουργοποίηση Πανούση ως «ιδιαίτερα ενθαρρυντικό στοιχείο», καθώς όπως σημειώνουν ο νέος Υπουργός έχει μακρά εμεπιρία και ενασχόληση με τα αστυνομικά θέματα.
Στις 3 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους, αντιπροσωπεία της Ομοσπονδίας επισκέπτεται τον νέο Υπουργό στο γραφείο του. Η συνάντηση γίνεται σε καλό κλίμα, και οι Αξιωματικοί τονίζουν ιδιαίτερα τον σημαντικό ρόλο που θα έχει στις σχέσεις τους με το Υπουργειο ο Βασίλης Μαστρογιάννης, νέος Δντης του Γραφείου του Γιάννη Πανούση, Αξιωματικός της ΕΛΑΣ ο ίδιος και μέλος της Π.Ο.ΑΞΙ.Α.
Ο Γιάννης Πανούσης βέβαια ήταν γνωστός για τις σχέσεις του με την ΕΛΑΣ, πολύ πριν αναλάβει χρέη Υπουργού Προστασίας του Πολίτη. Τον Νοέμβριο του 2010 είχε κληθεί να μιλήσει στο 19ο Συνέδριο της Ομοσπονδίας Αξιωματικών της Αστυνομίας, όπου μιλώντας για τον Δεκέμβρη του 2008, προειδοποίησε ότι «σε τέτοιες καταστάσεις ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος της στρατολόγησης στην τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα». Τα συγκεκριμένα λόγια αρκούσαν για τους αξιωματικούς της ΕΛΑΣ, ωστε να χαρακτηρίσουν «διαχρονικές» τις επισημάνσεις του μετέπειτα πολιτικού τους Προϊσταμένου.
Οι γενικές κατευθύνσεις πολιτικής αναφορικά με τον ρόλο της Αστυνομίας και των σωμάτων ασφαλείας δεν άλλαξαν ούτε μετά την απομάκρυνση Πανούση. Την θέση του πήρε ο Υποστράτηγος Τεθωρακισμένων ε.α. Νίκος Τόσκας, ο οποίος στο παρελθόν υπήρξε επικεφαλής του Γραφείου του Αναπληρωτή Υπουργού Άμυνας Πάνου Μπεγλίτη από το 2009 ως τον Ιούλιο του 2011, ενώ ήταν ο κύριος συντάκτης του προγράμματος του ΠαΣοΚ για την Αμυνα στις εκλογές του 2009. Δείγματα γραφής του Υπουργού είδαμε το καλοκαίρι του 2016 όταν διέταξε την εκκένωση κτιρίων που τελούσαν υπο κατάληψη στην Θεσσαλονίκη.
Συμπέρασμα όλων αυτών είναι η βούληση της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, να μην αλάξει τίποτα στο δόγμα της σκληρής καταστολής που εφαρμόζει η Ελληνική Αστυνομία από το 2008 και μετά. Είναι φανερό ότι η Κυβέρνηση κάνει τα πάντα για να ικανοποιήσει αιτήματα συντηρητικών ακροατηρίων και τα καταφέρνει μια χαρά ως τώρα.
*Η φωτογραφία είναι του του Στέλιου Μισινα, Eurokinissi
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο ένθετο του Νόστιμον Ήμαρ στον Δρόμο της Αριστεράς, το Σάββατο 10.12.2016
Κάθε Σάββατο κυκλοφορεί στα περίπτερα το έντυπο Νόστιμον Ήμαρ ένθετο στον Δρόμο της Αριστεράς.
