Η Ημέρα της Ερυθράς Χειρός γιορτάζεται από το 2002 και κάθε χρόνο στις 12 Φεβρουαρίου με σκοπό να θυμίσει και να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες του κόσμου στο μείζων θέμα της στρατιωτικής εκμετάλλευσης των παιδιών. Των παιδιών που στρατεύονται παρά τη θέλησή τους σε πολέμους και ένοπλες συγκρούσεις. Πρόκειται για τη χειρότερη μορφή παιδικής κακοποίησης.
Η στρατιωτική εκμετάλλευση των παιδιών προσλαμβάνει τρεις διαφορετικές μορφές: τα παιδιά μπορούν να λάβουν άμεσα μέρος στις εχθροπραξίες (παιδιά στρατιώτες). Μπορούν, επίσης, να χρησιμοποιηθούν σε ρόλους υποστήριξης ως αχθοφόροι, κατάσκοποι ή παρατηρητές ή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πολιτικό όφελος είτε ως ανθρώπινες ασπίδες ή/και ως προπαγάνδα, ενώ είναι συχνή η σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευσή τους.
Η Ημέρα της Ερυθράς Χειρός είναι ημέρα μνήμης για την στρατιωτική εκμετάλλευση των παιδιών και καθιερώθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2002, βάσει του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού σχετικά με την εμπλοκή των παιδιών σε ένοπλες συγκρούσεις.
Βάσει της συνθήκης, τα κράτη συμφωνούν να απαγορεύουν την στρατολόγηση παιδιών ηλικίας κάτω των 18 και να εξασφαλίζουν ότι οι στρατιωτικές εθελοντές ηλικίας κάτω των 18 εξαιρούνται από την άμεση εμπλοκή τους σε εχθροπραξίες. Όσον αφορά σε μη κρατικές οντότητες ή αντάρτικες ομάδες, απαγορεύεται η στρατολόγηση κάτω από την ηλικία των 18 ετών για οιονδήποτε σκοπό.
Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε τη συνθήκη ως συμπληρωματικό πρωτόκολλο της Συνθήκης για τα Δικαιώματα του Παιδιού με το ψήφισμα 54/263 της 25ης Μαΐου 2000. 165 κράτη έχουν υπογράψει τη συνθήκη μέχρι τον Μάιο του 216, ενώ 14 κράτη την υπέγραψαν αλλά δεν την επικύρωσαν. Η Ελλάδα επικύρωσε την συνθήκη στις 22 Οκτωβρίου 2003.
Παγκοσμίως, ένα στα έξι παιδιά υπολογίζεται πως πλήττονται με κάποιο τρόπο από τις πολεμικές συγκρούσεις. Συρία, Υεμένη, Σομαλία, Νιγηρία, είναι κάποιες από τις χώρες που την τελευταία δεκαετία μετατράπηκαν σε εμπόλεμες ζώνες. Ο αριθμός των παιδιών που εξαναγκάζονται να πολεμήσουν αυξάνεται.
«Ο αριθμός των παιδιών που γίνονται στρατιώτες έχει αυξηθεί κατά 75% τα τελευταία δέκα χρόνια. Η ακραία φτώχεια είναι ένας από τους λόγους για την στρατολόγηση παιδιών. Οι ένοπλες ομάδες υπόσχονται σε εκείνα και τις οικογένειές τους την παροχή τροφής και μόρφωσης. Αυτή η υπόσχεση οδηγεί πολλές οικογένειες στο να παραδώσουν τα παιδιά τους σε τέτοιες ομάδες», ανέφερε η εκπρόσωπος της Vision du Monde
Πριν από λίγες ημέρες ένας διοικητής ομάδας ανταρτών στην Ουγκάντα κρίθηκε ένοχος για εγκλήματα πολέμου. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο απέρριψε τους ισχυρισμούς της υπεράσπισης που ήταν κι εκείνος θύμα αφού είχε στρατολογηθεί σε ηλικία εννέα ετών.
«Αυτό δείχνει το πόσο κακό κάνουν σε αυτά τα παιδιά. Δείχνει πως καταστρέφεται η παιδική ηλικία. Πως ένα παιδί από θύμα γίνεται θύτης και υπογραμμίζει την ανάγκη να τερματιστεί η στρατολόγηση παιδιών», δήλωσε η εκπρόσωπος της Vision du Monde.
Οι ένοπλες συγκρούσεις όμως, αυξάνονται και εκτιμάται πως εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά παραμένουν παγιδευμένα στον κύκλο της βίας, χωρίς να μπορούν να βρουν διέξοδο.
