Με αφορμή την πρόσφατη διαδικτυακή υστερία για τον όμορφο νεαρό Κρητικό που συμμετείχε στην κινητοποίηση των αγροτών στο Σύνταγμα, αλλά και πιο πριν, τη δημοφιλία του βιντεοκλίπ του Λεων. Μπαλάφα που διαδραματίζεται στην Κρήτη, με τίτλο ‘Άντε να σταθώ στα πόδια μου’, αυτό το κείμενο θα προσπαθήσει να ανιχνεύσει μερικούς από τους λόγους πίσω από τη γοητεία που ασκεί σήμερα σε πολλές ετεροφυλόφιλες γυναίκες η Κρήτη. Η μεθοδολογία μας δεν είναι αυστηρή, και το δείγμα μας προέρχεται κυρίως από σχόλια κ αναρτήσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης (facebook, twitter)*.
Τα περισσότερα από αυτά τα σχόλια διαπιστώνουμε ότι δεν αρκούνται στην έκφραση θαυμασμού προς το σωματικό κάλλος, αλλά διέπονται και από μια νοσταλγία, ακόμη κι από πολύ νεαρές γυναίκες, νοσταλγία για μια εποχή που μπορεί να μην έχουν καν ζήσει, για την ακρίβεια για μια εποχή που δεν υπήρξε ποτέ. Η Κρήτη εδώ είναι ξεκάθαρα ένας μυθικός ου-τόπος. Το άγριο/‘πρωτόγονο’, γυμνό, αυστηρό Κρητικό τοπίο γίνεται το σκηνικό όπου οι γυναίκες αυτές προβάλλουν τις φαντασιώσεις τους (με άλλα λόγια, αν δεν υπήρχε η Κρήτη θα έπρεπε να την εφεύρουν). Από τα σχόλια γίνεται εμφανές ότι η νοσταλγία είναι για μια εποχή σχεδόν προ-νεωτερική (και σίγουρα προ-φεμινιστική), όπου οι σχέσεις μεταξύ των φύλων (υποτίθεται ότι) ήταν πιο απλές, και άρα πιο προβλέψιμες, όπου οι ρόλοι ήταν πιο διακριτοί, και οι σεξουαλικές ταυτότητες λιγότερο σύνθετες, εμπνέοντας, υποθέτουμε, κατά αυτόν τον τρόπο, μεγαλύτερη σιγουριά και ασφάλεια.
Σχόλια όπως ‘επιτέλους ένα πραγματικό/αυθεντικό αρσενικό’ (σχόλια δηλαδή γεμάτα από αφελείς και ξεπερασμένες ουσιοκρατικές ταυτολογίες, αφού δεν υπάρχει ‘πραγματικό’/ ‘αυθεντικό’ αρσενικό ή θηλυκό για τις κοινωνικές επιστήμες σήμερα, ή για τους μελετητές του φύλου και της σεξουαλικότητας στη μετα-Φουκώ εποχή) πάνε αφενός κόντρα σε οποιαδήποτε έννοια φεμινισμού, χειραφέτησης, και ενδυνάμωσης (empowerment), αλλά ταυτόχρονα δεν μπορούν απλώς να ερμηνευτούν και να αναλυθούν αποκλειστικά μέσα από την παραδοσιακή φεμινιστική θεωρία. Απαιτούνται και άλλα θεωρητικά εργαλεία (όπως η ψυχανάλυση- με την οποία ο φεμινισμός είχε ανέκαθεν μια τεταμένη σχέση αγάπης-μίσους), για να κατανοήσουμε τι είναι, λ.χ., αυτό που κάνει ‘power women’ και καριερίστριες να νοσταλγούν μια εποχή όπου οι γυναίκες ήταν καταπιεσμένες (και εξακολουθούν να είναι, σε πολλά ορεινά χωριά της Κρήτης, και της ελληνικής επαρχίας γενικότερα). Τι είναι αυτό που τις κάνει να φαντασιώνονται την Κρήτη ως μια ετεροσεξουαλική ουτοπία, όπου όχι μόνο δεν υπάρχουν ομοφυλόφιλοι, αλλά ούτε καν ‘θηλυπρεπείς’ [sic] άντρες, όπου οι άνδρες είναι (υποτίθεται) λιγότερο νάρκισσοι, και δεν γνωρίζουν τι θα πει σύγχρονο grooming (επίσης μύθος, καθώς οι ‘παραδοσιακοί’ Κρητικοί επιμελούνται προσεκτικά την εμφάνισή τους); Τι είναι αυτό που κάνει αυτές τις γυναίκες να παραβλέπουν (;) το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς τους Κρητικούς άνδρες, εργένηδες και μη, δηλώνουν ανοικτά ότι είναι τακτικοί θαμώνες μπαρ όπου εργάζονται χορεύτριες/ιερόδουλες (οι περισσότερες από αυτές θύματα trafficking) από το πρώην Ανατολικό μπλοκ, προκειμένου να ικανοποιηθούν σεξουαλικά;
Και αν ακόμα νομίζει κανείς ότι όλα τα παραπάνω δεν άπτονται αρκετά της πολιτικής, και δεν διαποτίζουν τον πολιτικό λόγο στην Ελλάδα σήμερα, παραθέτουμε εδώ πρόσφατο tweet Ελληνίδας ‘επικοινωνιολόγου’, και υποψήφιας με τη ΝΔ στις πρόσφατες εκλογές, με εκατοντάδες followers στα social media, για τον (επίσης Κρητικό, και αγαπημένο αντικείμενο παρωδίας για την macho brand αρσενικότητάς του) Ευάγγελο Μεϊμαράκη: ‘O Μεϊμαράκης προσθέτει την τεστοστερόνη που λείπει από το καραμανλικό στρατόπεδο λόγω αδιευκρίνιστης σεξουαλικής ταυτότητας. Ορίστε, το ’πα.’
*Για λόγους οικονομίας χώρου αφήσαμε εκτός σχόλια που έγιναν από άνδρες, στρέιτ ή γκέι, στα social media, με αφορμή το ίδιο θέμα.