Από τον Κώστα Σκλιάμη
Απο το βράδυ των εκλογών πολλά άλλαξαν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το πρώτο νέο στις ειδήσεις φυσικά και είναι η νίκη του Trump. Το δεύτερο μεγάλο νέο είναι αυτό της νομιμοποίησης της κάνναβης. Οι ψηφοφόροι στις ΗΠΑ έκαναν ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός ψηφίζοντας για τη νομιμοποίηση της κάνναβης σε 9 πολιτείες.
Ας τα πάρουμε τα πράγματα απο την αρχή. Μέχρι την 7η Νοεμβρίου στις ΗΠΑ, 25 πολιτείες είχαν νομιμοποιήσει την κάνναβη για ιατρικη χρήση ενώ άλλες 4 πολιτείες είχαν νομιμοποιήσει την κάνναβη για ψυχαγωγική χρήση (Κολοράντο, Όρεγκον, Ουάσινγκτον, Αλάσκα). Το 2012, το Κολοράντο και η Ουάσιγκτον έγιναν οι δύο πρώτες πολιτείες των ΗΠΑ που τελείωσαν την απαγόρευση της κάνναβης και ρύθμισαν την παραγωγή κάνναβης, τη διανομή και τις πωλήσεις. Στις εκλογές του 2014, η Αλάσκα και το Όρεγκον ακολούθησαν, ενώ η Ουάσιγκτον DC πέρασε ένα πιο περιορισμένο μέτρο που νομιμοποίησε την κατοχή και την οικιακή καλλιέργεια αλλά δεν μπόρεσε να νομιμοποιήσει την πώληση. Αυτές οι πολιτείες έχουν επωφεληθεί από μια αύξηση των φορολογικών εσόδων καθώς και την ανάπτυξης της οικονομίας. Κατά την ίδια περίοδο, οι πολιτείες αυτές δεν παρουσίασαν αυξήσεις στη χρήση κάνναβη από ανηλίκους ούτε κανένα άλλο από τους κινδύνους που οι αντίπαλοι της κάνναβης προέβαλαν συχνά πριν τη νομιμοποίηση.
Την Τρίτη, παράλληλα με τις προεδρικές εκλογές, οι ψηφοφόροι σε 9 πολιτείες αποφάσιζαν και για την νομιμοποίηση της κάνναβης. Πέντε πολιτείες ψήφιζαν για τη νομιμοποίηση της κάνναβης για ψυχαγωγική χρήση και τέσσερις ψήφιζαν για τη νομιμοποίηση της κάνναβης για ιατρική χρήση. Τα αοτελέσματα είναι ότι εγκρίθηκαν πρωτοβουλίες ρύθμισης και νομιμοποίησης κάνναβης για ψυχαγωγική χρήση στην Καλιφόρνια, στη Μασαχουσέτη, στο Μέιν και στη Νεβάδα. Οι ψηφοφορία στην Αριζόναδεν ενέκριναν την νομιμοποίηση. Η κάνναβη για ιατρική χρήση ψηφίστηκε χθες στη Φλόριντα, το Αρκάνσας, τη Μοντάνα και τη Βόρεια Ντακότα. Οι 8 αυτές πολιτείεςς αντιπροσωπεύουν ένα συνολικό πληθυσμό 75 εκατομμυρίων ανθρώπων. Πλέον ένας στους πέντε Αμερικανούς ζει σε μια πολιτεία όπου η κάνναβη είναι νόμιμη για τους ενήλικες 21 ετών και άνω. Επιπλέον 57% του πληθυσμού φαίνεται στις δημοσκοπήσεις να επιθυμεί τη νομιμοποίηση της κάνναβης.
Οι πολιτείες προχωρούν στη αλλαγή των πολιτικών για την κάνναβη επειδή βλέπουν τη ζημιά που προκαλείται από τους νόμους των ναρκωτικών στις κοινότητες, τις οικογένειες και τους πολιτειακούς προϋπολογισμούς. Πολλοί έχουν συνειδητοποιήσει ότι η απαγόρευση της κάνναβης υπήρξε μια δαπανηρή αποτυχία στο σύνολο της χώρας και ότι ο ‘πόλεμος κατά των ναρκωτικών’ έχει αποτύχει σοβαρά. Η απάντηση έρχεται από τι πολιτείες που παίρνουν πρωτοβουλίες για να αναπτύξουν μια πιο έξυπνη, πιο προοδοευτική, πιο υπεύθυνη προσέγγιση για τη κάνναβη, βασιζόμενη σε πιο ορθολογικούς νόμους για την κάνναβη.
Σε εθνικό επίπεδο, υπήρχαν 643.121 συλλήψεις κάνναβης στις ΗΠΑ το 2015, μια μείωση από 700.993 το 2014. Μάυροι και Λατινοαμερικάνοι συλλαμβάνονται πιο πολύ απο τους λευκούς, ακόμα κι αν οι λευκοί χρησιμοποιούν και πωλούν κάνναβη σε παρόμοια ποσοστά. Μια σύλληψη κάνναβης δημιουργεί ένα μόνιμο ποινικό μητρώο, που μπορεί εύκολα να βρεθεί από τους εργοδότες, τα σχολεία, τους πιστωτικούς οργανισμούς και τις τράπεζες. Επιπλέον, ο τεράστιος αριθμός των συλλήψεων κάνναβης κάθε χρόνο κοστίζει στους φορολογούμενους καθώς επενδύονται μεγάλα ποσά στην επιβολή του νόμου και την ποινική δικαιοσύνη.
Το πέρασμα αυτών των προτάσεων θα αυξήσει την πίεση για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο μεταχειρίζεται την κάνναβη. Η κυβέρνηση Ομπάμα έχει επιλέξει να μην εφαρμόσει τους ομοσπονδιακούς νόμους σε πολιτείες όπως το Κολοράντο και η Ουάσιγκτον. Αλλά αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να διαρκέσει για πολύ ακόμα και ειδικά τώρα που ακόμα περισσότερες πολιτείες νοιμοποίησαν την κάνναβη, ενω οι επιχειρήσεις κάνναβης παραμένουν παράνομες βάσει του ομοσπονδιακού νόμου. Ακόμα κι αν δεν διώκονται από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, αυτή η σύγκρουση στη νομική τους κατάσταση δημιουργεί τεράστια προβλήματα, τόσο στις τραπεζικές συναλλαγές, όσο και στην υγιή επιχειρηματικότητα του κλάδου.
Το μεγάλο γεγονός που ξεχωρίζει απο χθές είναι η νομιμοποίηση της κάνναβης για ψυχαγωγική χρήση στη Καλιφόρνια. Η Καλιφόρνια ήδη απο το 1996 είχε νομιμοποιήσει την κάνναβη για ιατρική χρήση. Η Ακλιφόρνια είναι η πιο πυκνοκατοικημένη πολιτεια στις ΗΠΑ, έχει πληθυσμό 40 εκατομυρίων ανθώπων και έχει την έκτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, με το ΑΕΠ των περίπου 2.5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Η νομιμοποίηση της κάνναβης που ψηφίστηκε χθες θα επιτρέψει τα ίδια οφέλη που είδε το Κολοράντο όπως μια απότομη μείωση των συλλήψεων για ναρκωτικά και μια μεγάλη αύξηση στην είσπραξη των φόρων, αλλά στην Καλιφόρνια αναμένονται σε μια μεγαλύτερη και πιο εντυπωσιακή κλίμακα. Η νομιμοποίηση επίσης θα μετατρέψει τμήματα της υπαίθρου της Καλιφόρνια σε αγροκτήματα καλλιέργειας κάνναβης και θα συμβάλει στην εδραίωση μιας βιομηχανίας που κάποτε ήταν παράνομη. Η βιομηχανία κάνναβης για ψυχαγωγική χρήση θα είναι μεγαλύτερη από τη βιομηχανία του οίνου εάν νομιμοποιηθεί σε εθνικό επίπεδο. Σύμφωνα με το ArcView Group, η βιομηχανία της κάνναβης τόσο για ψυχαγωγική όσο και για ιατρική χρήση προβλέπεται να αυξηθεί σε 22 δισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε τέσσερα χρόνια από 7 δισεκατομμύρια που είναι φέτος.
Ο Gavin Newsom, ο αναπληρωτής Κυβερνητης της Καλιφόρνια και πρώην δήμαρχος του Σαν Φρανσίσκο, δήλωσε πριν τις εκλογές στους New York Times: «Αν είμαστε επιτυχείς, είναι η αρχή του τέλους του πολέμου κατά της κάνναβης. Αν η Καλιφόρνια προχωρήσει, θα ασκήσει μεγαλύτερη πίεση στο Μεξικό και τη Λατινική Αμερική και θα αναθερμάνει τη συζήτηση σχετικά με τη νομιμοποίηση εκεί.» Ο David Bienenstock, επικεφαλής περιεχομένου για το περιοδικό High Times, το οποίο παρέχει πληροφορίες σχετικά με την κάνναβη, είπε στο Business Insider ότι βλεπει την ψηφοφορία στην Καλιφόρνια ως «σημείο καμπής» για την εθνική νομιμοποίηση.
Για να δούμε όμως τι περιλαμβάνει ακριβώς η νομιμοποίηση στην Καλιφόρνια που πολλοί ελπίζουν ότι θα είναι η αρχή του τέλος για την παγκόσμια απαγόρευση της κάνναβης.
-Η πρωτοβουλία θα επιτρέψει στους ανθρώπους που είναι 21 ετών και άνω να κατέχουν, να μεταφέρουν και να αγοράσουν έως και 28,5 γραμμάρια κάνναβης για ψυχαγωγική χρήση. Εκείνοι που δεν θέλουν να αγοράσουν κάνναβη από ειδικά καταστήματα κάνναβης, η πρωτοβουλία επιτρέπει στους ενήλικες να καλλιεργήσουν και να χρησιμοποιήσουν έως και έξι φυτά κάνναβης.
-Δεν θα επιτρέπεται η χρήση κάνναβης σε ένα πεζοδρόμιο ή σε ένα μπαρ. Στο πλαίσιο του μέτρου η κάνναβη απαγορεύεται να καπνιστεί στους δημόσιους χώρους, εκτός εάν αυτό επιτρέπεται από ένα τοπικό διάταγμα. Επιπλέον, η κάνναβη δεν μπορεί να καπνιστεί σε μέρη όπου η πολιτειακή νομοθεσία απαγορεύει το κάπνισμα όπως εστιατόρια και θέατρα. Πρόστιμα θα δίνονται επίσης σε όσους πιάνονται να κάνουν χρήση κατά την οδήγηση μηχανοκίνητου οχήματος, σκάφους ή αεροσκάφους.
-Οι άνθρωποι που καπνίζουν σε δημόσιο χώρο θα αντιμετωπίζουν πρόστιμο μέχρι 100 δολάρια. Εκείνοι που πιανονται να καπνίζουν εκεί όπου απαγορεύεται το κάπνισμα ή κοντά σε ένα σχολείο μπορεί να τους επιβληθεί πρόστιμο μέχρι και 250 δολάρια. Οι ανήλικοι που παραβιάζουν τους κανόνες θα πρέπει να συμπληρώσουν τέσσερις ώρες σε ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης για ναρκωτικά ή και μέχρι 10 ώρες κοινωνικής εργασίας.
-Τα παιδιά δεν θα επιτρέπεται να αγοράσουν κάνναβη. Οι υποστηρικτές της πρότασης που ψηφίστηκε λένε το μέτρο γράφτηκε για να κρατήσει την κάνναβη μακριά από τα χέρια των ανηλίκων. Θα απαγορεύσει την πώληση κάνναβης σε χρήστες ηλικίας κάτω των 21. Η ιατρική κάνναβη μπορεί ακόμα να χρησιμοποιηθεί από άτομα ηλικίας κάτω των 21. Επιπλέον, τα προϊόντα κάνναβης όπως γλυκίσματα με εκχύλισμα κάνναβης δεν επιτρέπεται να σχεδιάζονται για να προσελκύσουν παιδιά ή να είναι δύσκολα ανγνωρίσμα σε σχέση με τις κανονικές εμπορικές καραμέλες.
-Δεν θα υπάρχουν διαφημίσεις για κάνναβη στην τηλεόραση. Η πρωτοβουλία απαγορεύει τις διαφημίσεις. Επιπλέον, η κάνναβη δεν θα μπορεί να διαφημιστεί σε πινακίδες που βρίσκονται κατά μήκος ενός διαπολιτειακού αυτοκινητόδρομου ή αυτοκινητόδρομου που διασχίζει τα σύνορα. Τέτοιες διαφημίσεις επίσης δεν θα επιτρέπονται εντός 300 μετρών από κέντρα ημερήσιας φροντίδας, σχολεία, παιδικές χαρές ή κέντρα νεότητας. Η ομοσπονδιακή νομοθεσία θα συνεχίζει να ορίζει την κάνναβη ως παράνομο ναρκωτικό και η τηλεόραση και το ραδιόφωνο δεν επιτρέπεται να διαφημίζουν παράνομα ναρκωτικά. Αν ο ομοσπονδιακός νόμος αλλάξει ποτέ, η πρωτοβουλία που ψηφίστηκε περιλαμβάνει μια διάταξη που λέει ότι η διαφήμιση σε τηλεόραση, ραδιόφωνο, έντυπα και ψηφιακά μέσα μπορεί να εμφανίζεται μόνο όταν τουλάχιστον το 71,6% του κοινού αναμένεται λογικά να είναι 21 ετών και άνω.
– Εκείνοι που θα καλλιεργούν, μεταποιούν, μεταφέρουν ή πωλούν κάνναβη πρέπει να πάρουν μια άδεια και να καταβάλλουν ένα τέλος. Οι τοπικές κυβερνήσεις θα μπορούν επίσης να ζητούν άδεια. Αυτές οι επιχειρήσεις θα υποβάλλονται σε έλεγχο του ιστορικού για την απόκτηση άδειας, και μπορεί να αμφισβητηθεί η ικανότητα απόκτησης άδειας, αν ο αιτών έχει καταδικαστεί για κακούργημα συμμετοχή σε βία, απάτη, λαθρεμπόριο ναρκωτικών ή πώληση ναρκωτικών ουσιών.
-Πώληση κάνναβης χωρίς άδεια επιφέρει κυρώσεις, πρόστιμα και φυλάκιση. Η πώληση κάνναβης μπορεί να οδηγήσει σε ποινές μέχρι έξι μήνες στη φυλακή και 500 δολάρια σε πρόστιμα.
-Η κάνναβη θα φορολογείται από την πολιτεία και, ενδεχομένως και από τις πόλεις. Η πολιτεία της Καλιφόρνια θα επιβάλει ειδικό φόρο κατανάλωσης 15% επί της λιανικής πώλησης κάνναβης. Επιπλέον, ο φόρος στους καλλιεργητές θα είναι 9,25 δολάρια ανά ουγγιά (28,3 γραμμάρια).
-H Kαλιφόρνια αναμένεται να έχει τεράστια έσοδα, όπως είδαμε παραπάνω και ο νόμος που ψηφίστηκε περιλαμβάνει ακριβώς τις λεπτομέρεις που θα αναδιανεμηθούν αυτά τα χρήματα. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι μόνο οι φόροι θα μπορούσαν να δημιουργήσουν 1 δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως που θα χρησιμοποιηθεί για: την κάλυψη του κόστος της πολιτείας για τη λειτουργία του προγράμματος και την επιβολή των κανονισμών του, για τα πανεπιστήμια της πολιτείας και την έρευνα, για την ενεργοποίηση του California Highway Patrol, για προγράμματα ενημέρωσης για οδήγηση υπό την επήρεια κάνναβης, για επιχορηγήσεις σε τοπικές υπηρεσίες υγείας και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς με έμφαση στην εύρεση εργασίας, τη θεραπεία της ψυχικής υγείας και τη θεραπεία. Επίσης, θα χρηματοδοτηθούν προγράμματα για τη νεολαία, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης για ναρκωτικά, πρόληψη και θεραπεία καθώς και προγράμματα για την πρόληψη και τη μείωση των περιβαλλοντικών ζημιών από τις παράνομες καλλιέργεις κάνναβης.
Ας ελπίζουμε ότι η νομιμοποίηση της κάνναβης στην Καλιφόρνια θα είναι η αρχή του τέλους του ‘πολέμου κατά της κάνναβης’ και ότι η γενικότερη δυναμική υπέρ της νομιμοποίησης της κάνναβης στις ΗΠΑ θα φτάσει να επηρεάσει τις πολιτικές για την κάνναβη και στην Ευρώπη και επιτέλους και στην Ελλάδα.