Του Γιάννη Μπάκου
«Δολοφονία ενός λαού εις το όνομα του Πατρός»
Στις 9 Ιουλίου 1972 γράφεται άλλη μια μαύρη σελίδα στην ατέρμονη μάχη του IRA με τις Βρετανικές αρχές. Τα γεγονότα του Springhill Massacre περιλαμβάνουν την δολοφονία πέντε αμάχων από την Βρετανική αστυνομία. Οι Margaret Gargan, 13 ετών και Patrick Butler, 39 ετών, πυροβολήθηκαν στο κεφάλι. Οι John Dougal, 16 ετών και David McCafferty, 15 ετών, πυροβολήθηκαν στο στήθος. Ο ιερέας Father Noel Fitzpatrick, 40 ετών, πυροβολήθηκε στον λαιμό.
Με αφορμή την στυγνή αυτή δολοφονία πριν από 45 χρόνια, θυμόμαστε την έννοια της «Ματωμένης Κυριακής», (Domhnach na Fola στα ιρλανδικά), τα τέσσερα αιματηρά γεγονότα, που έλαβαν χώρα από το 1887 έως το 1972, και συνδέονται με τις αγγλοϊρλανδικές σχέσεις.
Στις 13 Νοεμβρίου του 1887 χιλιάδες αριστεροί, αναρχικοί και άνεργοι κατευθυνόταν από διαφορετικά σημεία της πόλης προς την πλατεία Trafalgar του Λονδίνου. Εκεί τους περίμεναν δύο χιλιάδες αστυνομικοί και τετρακόσιοι ένοπλοι στρατιώτες, με εντολή να καταπνίξουν τη διαδήλωση. Η άγρια σύρραξη άρχισε όταν διαδηλωτές και δυνάμεις καταστολής ήρθαν πρόσωπο με πρόσωπο. Οι έφιπποι χτύπησαν ανελέητα την πορεία, όχι μόνο με ρόπαλα, αλλά και με σπαθιά. Η αστυνομία και οι στρατιώτες άνοιξαν πυρ και τρεις διαδηλωτές έπεσαν νεκροί.
Την 1η Αυγούστου 1913 κατά την διάρκεια πορείας στο Δουβλίνο και εν μέσω ιστορικής απεργίας που διήρκεσε ως τον Ιανουάριο του 1914, οι αστυνομικές αρχές πάντα με τα την αρωγή του στρατού σκοτώνουν δύο απεργούς και τραυματίζουν εκατοντάδες.
Στις 21 Νοεμβρίου 1920 λαμβάνει χώρα η τρίτη Ματωμένη Κυριακή, που μετρά και τους περισσότερους νεκρούς, καθώς έγινε στο μέσο του Ιρλανδικού αγώνα για ανεξαρτησία. 14 Άγγλοι μυστικοί πράκτορες και συνεργάτες τους, βρέθηκαν δολοφονημένοι, με τον στρατό να απαντά άμεσα, αφού το μεσημέρι της ίδιας ημέρας εισβάλει σε γήπεδο του Crock Park, πυροβολώντας κατά βούληση και σκοτώνοντας εν ψυχρώ 14 άτομα που παρακολουθούσαν αγώνα ράγκμπι. Την ίδια στιγμή, στη φυλακή που στεγαζόταν στο Κάστρο του Δουβλίνου, δολοφονούνται τρία άτομα, που κατηγορούνταν για συμμετοχή στον ΙΡΑ.
Στις 30 Ιανουαρίου 1972 στο Derry της Βορείου Ιρλανδίας, Άγγλοι στρατιώτες των ειδικών δυνάμεων άνοιξαν πυρ κατά μιας ειρηνικής πορείας 10.000 καθολικών, που ζητούσαν την αποχώρηση των Βρετανών από τη Βόρειο Ιρλανδία και ένωση της με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, σκοτώνοντας 26 διαδηλωτές, ανάμεσά τους και 6 παιδιά.
Η κατάσταση στην Ιρλανδία δεν άφησε ανεπηρέαστη την μουσική κουλτούρα σε ολόκληρη την Μεγάλη Βρετανία. Σπουδαίοι και καταξιωμένοι καλλιτέχνες αλλά και άσημες μπάντες τραγούδησαν για το δίκιο του Ιρλανδικού λαού αλλά και για την ωμότητα των Βρετανικών αρχών. Ο Paul McCartney με το “Give Ireland Back to the Irish” (1972) και ο John Lennon με το “The Luck of the Irish” (1972) συνέβαλαν σημαντικά στην διεθνοποίηση του προβλήματος, με την διεθνή κατακραυγή να αναγκάζει τη συντηρητική κυβέρνηση του Edward Heath να προχωρήσει σε έρευνα του αιματηρού συμβάντος. Ο απόλυτος όμως έλεγχος των δικαστικών αρχών από την Βρετανική είχε ως αποτέλεσμα ο αρχιδικαστής που επελήφθη της υποθέσεως, να μην αποδώσει ευθύνες στους στρατιώτες, επειδή δέχθηκε τον ισχυρισμό τους ότι δέχτηκαν πρώτοι πυρά από κάποιους διαδηλωτές, παρά τις περί του αντιθέτου καταθέσεις των αυτοπτών μαρτύρων.
Η μουσική κουλτούρα ως μέσο έκφρασης της κοινωνίας, έπαιξε πάλι τον ρόλο της με τους U2 με το γνωστότερο όλων “Sunday Bloody Sunday” (1983) και τους Simple Minds με το “Belfast Child” (1989), την δεκαετία του ’80, αλλά και τους The Cranberries με το “Zombie” (1994) και Morrissey με το “This is Not Your Country” (1997) την επόμενη δεκαετία, να λειτουργούν ως μοχλοί πίεσης από την μουσική κοινότητα προς τις αρχές.
Το περιστατικό του 1972 επανήλθε στην επικαιρότητα το 1998, όταν ο τότε πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, Tony Blair, ανέθεσε στον Λόρδο Mark Saville να επανεξετάσει την υπόθεση, με το πόρισμα να μην έχει εκδοθεί ακόμα.
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο ένθετο του Νόστιμον Ήμαρ το Σάββατο 15.7.2017
