Σχεδόν μπροστά σε μία ίδια κατάσταση με εκείνη που ξημέρωσε την επομένη της εκλογικής αναμέτρησης του Δεκεμβρίου φαίνεται να παραμένει η Ισπανία, καθώς τα επίσημα αποτελέσματα διαψεύδουν την αρχική εικόνα που προβλήθηκε από τη δημοσίευση των δημοσκοπήσεων έξω από τις κάλπες.
Με καταμετρημένο σχεδόν το σύνολο των ψήφων, σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα του υπουργείου Εσωτερικών της Ισπανίας, βλέπουμε πως διαψεύστηκαν τα exit polls καθώς το Λαϊκό Κόμμα έχει 33,02% (137 έδρες), δεύτεροι είναι οι Σοσιαλιστές με 22,68% (85 έδρες), τρίτοι οι Unidos Podemos με 21,11% (71 έδρες) και τέταρτοι οι Ciudadanos με 13,04% (32 έδρες).
Αξίζει βέβαια να αναφερθεί πως το Λαϊκό Κόμμα του Μαριάνο Ραχόι, αν και άνετα πρώτο, πάλι δεν εξασφαλίζει αυτοδυναμία. Για την απόλυτη πλειοψηφία χρειάζονται 176 έδρες στο κοινοβούλιο των 350 εδρών.
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία και τις πρώτες αναλύσεις, φαίνεται πως -ελέω και Brexit- υπήρξε στροφή των Ισπανών ψηφοφόρων στο να υποστηρίξουν τα δύο παραδοσιακά κόμματα, το συντηρητικό και το σοσιαλιστικό.
Απογοήτευση στους Podemos
Ο Ιγκλέσιας δεν έδειξε την απογοήτευσή του για το αποτέλεσμα χαρακτηρίζοντας το «κακό για το κόμμα και κακό για την Ισπανία» ενώ ο Σάντσεθ των Σοσιαλιστών που είχε βιαστεί να κάνει δηλώσεις μετά τα Exit Poll δεν έκρυβε τελικά τη χαρά του για το αποτέλεσμα.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους από την πλατεία της Ρέινα Σοφία στη Μαδρίτη, το alter ego του Ιγκλέσιας, Ινίγο Ερεχόν, δήλωσε πως εάν «τα αποτελέσματα εάν παραμείνουν έτσι όπως είναι δεν είναι καλά, γιατί επιβραδύνουν την αλλαγή που χρειάζεται η χώρα»,
Μεγάλοι χαμένοι τα exit polls
Νωρίτερα, στα exit polls, που βγήκαν στη δημοσιότητα λίγο μετά τις 21:00 και το κλείσιμο των καλπών, οι Podemos εμφανίζονταν δεύτεροι.
Συγκεκριμένα, το exit poll για την Κρατική Τηλεόραση έδωσε:
- Λαϊκό Κόμμα (PP): 117-121 έδρες (28,48%)
- Unidos Podemos (Podemos με Ενωμένη Αριστερά): 91-95 έδρες (25,61%)
- Σοσιαλιστές (PSOE): 81-85 έδρες (21,98%)
- Πολίτες (Ciudadanos): 26-30 έδρες (11,78%)
Όσον αφορά άλλα exit polls που βγήκαν στη δημοσιότητα, σύμφωνα με την έρευνα της GAD3 για λογαριασμό της εφημερίδας ABC, το Λαϊκό Κόμμα συγκεντρώνει 30,4% των ψήφων λαμβάνοντας από 121 έως 124 έδρες. Οι Podemos ακολουθούν με 24,8% και από 87 έως 89 έδρες, ενώ οι Σοσιαλιστές λαμβάνουν 21,8% και 84 έως 86 έδρες. Οι Ciudadanos λαμβάνουν 13,2% και 29 έως 32 έδρες.
Στη μέτρηση του ινστιτούτου Forta για το δίκτυο RTVE, το Λαϊκό Κόμμα συγκεντρώνει 28,5% και 117 – 121 έδρες. Οι Podemos, λαμβάνουν 25,6% και 91-95 έδρες. Τρίτο κόμμα αναδεικνύεται το κεντροαριστερό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ισπανίας (PSOE) με 22% και 81-85 έδρες. Τέταρτοι έρχονται οι κεντρώοι φιλελεύθεροι Ciudadanos, με 11,8% και 26-30 έδρες.
Αν επιβεβαιωθούν τα συγκεκριμένα ποσοστά και οι έδρες που αναλογούν σε αυτά, τότε οι Podemos μαζί με τους Σοσιαλιστές θα έχουν την πλειοψηφία στην ισπανική Βουλή. Αξίζει να σημειωθεί πως η πλειοψηφία είναι στις 176 εδρες.
#Spain exit poll @rtve: PP 117-121 seats, Podemos-IU 91-95, PSOE 81-85, Ciudadanos 26-30. Majority is 176.
— Open Europe (@OpenEurope) June 26, 2016
Τα exit polls “έδειχναν” θρίλερ
Το πιο συνταρακτικό στοιχείο των exit polls είναι η επιβεβαίωση της υπεροχής στη δεύτερη θέση της συμπαράταξης των Unidos Podemos, με 91-95 έδρες (από 69), έναντι των Σοσιαλιστών του Psoe, που έρχεται τρίτο με 81-85 έδρες (από τις 90 που είχε στην προηγούμενη Βουλή). Εάν τα στοιχεία παραμείνουν ως έχουν έως το τέλος της καταμέτρησης, τότε το πολιτικό τοπίο της Ισπανίας φαίνεται να μεταβάλλεται ριζικά, καθώς ανοίγει διάπλατα η διέξοδος για τον σχηματισμό μίας πρώτης πραγματικά Αριστερής κυβέρνησης στην Ισπανία, υπό τους Podemos και τη σύμπραξη των Σοσιαλιστών.
Το τέταρτο κόμμα στις προηγούμενες εκλογές, οι κεντροδεξιοί Ciudadanos, παραμένουν τέταρτη δύναμη σε όλη τη χώρα, αλλά με σημαντικές απώλειες από τις προηγούμενες 40 έδρες, καθώς τα exit polls τους πιστώνουν με 26-30 έδρες. Το κόμμα ήταν το πρώτο που αντέδρασε στις έρευνες, τονίζοντας πως αυτές δεν αντανακλούν τα πραγματικά στοιχεία της καταμέτρησης και εξέφρασε την απογοήτευσή του για τη μικρή προσέλευση των ψηφοφόρων στις κάλπες (που ήταν η μικρότερη στα εκλογικά χρονικά της ισπανικής δημοκρατίας). Αναμένοντας και την αυξημένη καταμέτρηση και των επιστολικών ψήφων, που ήταν αυξημένες σε σχέση με την προηγούμενη αναμέτρηση, ο εκπρόσωπος των Ciudadanos, ο ΓΓ τους Χουάν Μανουέλ Βιλιέγας, εξέφρασε την αισιοδοξία του πως μέσα στη διάρκεια της νύκτας, τα ποσοστά του κόμματος θα βελτιωθούν.
Το γεγονός όμως είναι πως τα στοιχεία αυτά φανερώνουν πως οι περισσότερο αναποφάσιστοι από τους ψηφοφόρους ήσαν εκείνοι των Ciudadanos, και ήσαν οι περισσότεροι ευεπίφοροι στο να ενστερνισθούν τον φόβο που ενέπνευσε η άνοδος των Podemos, αλλά και να προσελκυθούν από την έκκληση της “χρήσιμης ψήφου” που τους απεύθυνε ο Ραχόι.
Μιλώντας στην πρώτη του ανάλυση μετά την ανακοίνωση των exit polls, o ηγέτης της IU, του έτερου εταίρου της συμμαχίας Unidos Podemos Αλβέρτο Γκαρθόν, κάλεσε σε σύνεση στην ανάλυση των πρώτων ενδείξεων, τονίζοντας όμως πως αυτά υποδεικνύουν πως η χώρα έχει μία χρυσή ευκαιρία ν’ αλλάξει σελίδα.
Πάντως, η νύκτα αναμένεται να είναι μακρά, καθώς τα τελικά αποτελέσματα που θα καθορίσουν επακριβώς πως θα διαμορφωθούν οι συσχετισμοί δυνάμεων, με βάση τους οποίους θα κινηθούν οι διαβουλεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης και θα δώσουν το στίγμα για το ποιές μετεκλογικές συμμαχίες μπορούν να εξασφαλίσουν μία στιβαρή κυβέρνηση.
Από πολλές πλευρές κι αναλυτές κι από καιρό έχουν διατυπωθεί οι εκτιμήσεις πως τα πιθανά σενάρια για τον σχηματισμό κυβέρνησης είναι δύο: είτε η προφανής και φυσιολογική συμμαχία μεταξύ Podemos και Psoe, είτε μία Μεγάλη Συμμαχία PP-Psoe, όπως επιμένουν κύκλοι του κόμματος της δεξιάς πως είναι δυνατή και είναι η πιο αξιόπιστη για να συνεχισθεί η “ομαλή” πορεία στην Ευρώπη. Μολαταύτα, αμφότερα τα σενάρια βάζουν τους Σοσιαλιστές ενώπιον μίας μεγάλης πρόκλησης, αυξάνοντας τον φόβο τους είτε ν’ απορροφηθούν από τους Podemos, είτε να φυλλορροήσουν λόγω της συνεργασίας τους με το ΡΡ. Εν ενί λόγω, το μετεκλογικό θρίλερ στην Ισπανία μόλις ξεκίνησε….
Τεράστια αποχή – Ψήφισαν οι μισοί Ισπανοί
Η προσέλευση, σύμφωνα με τα ισπανικά ΜΜΕ, ανέρχεται στο 51,2%, ένα ποσοστό που θεωρείται ρεκόρ αποχής στα χρόνια μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας
Το ποσοστό συμμετοχής στις σημερινές βουλευτικές εκλογές της Ισπανίας ήταν 51,17% στις 19.00 (ώρα Ελλάδας), περίπου επτά ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό την ίδια ώρα στις εκλογές του Δεκεμβρίου, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα.
Γενικά αναμενόταν ένα χαμηλότερο ποσοστό συμμετοχής, έπειτα από έξι μήνες άκαρπων συνομιλιών μεταξύ των πολιτικών κομμάτων μετά τις τελευταίες εκλογές κι ενώ έχουν αρχίσει οι καλοκαιρινές διακοπές.
Παράλληλα, όπως σε όλες τις εκλογές έτσι και στις ισπανικές υπήρξαν κι ευτράπελα, για τα οποία μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Ψήφισαν με μικρή διαφορά Ραχόι – Ιγκλέσιας
Ο ασκών ακόμη καθήκοντα πρωθυπουργού, ηγέτης του δεξιού λαϊκού κόμματος ΡΡ, Μαριάνο Ραχόι, κι ο επικεφαλής των Podemos, Πάμπλο Ιγκλέσιας, ψήφισαν με μικρή διαφορά ώρας, και στις δηλώσεις τους αμφότεροι κάλεσαν τον κόσμο να προσέλθει στις κάλπες. «Η Ισπανία θα είναι εκείνο που όλοι οι Ισπανοί θέλουν να είναι και θα έχει την κυβέρνηση και τους βουλευτές που όλοι οι Ισπανοί θέλουν να έχουν», τόνισε ο Ραχόι κατά την έξοδό του από το εκλογικό τμήμα, εκφράζοντας την πεποίθησή του ότι το ΡΡ θα καταλάβει πάλι την πρώτη θέση -πλην όμως όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις χωρίς την πολυπόθητη αυτοδυναμία.
Ο ηγέτης των Podemos, που οι σφυγμομετρήσεις τον φέρουν στη δεύτερη θέση, με αποτέλεσμα να έχει μετεκλογικά και τις περισσότερες πιθανότητες να σχηματίσει μία σταθερή κυβέρνηση με τη συνεργασία του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (PSOE), επανέλαβε τη θέση που το κόμμα του έχει εκφράσει σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. “Οδεύουμε προς τη νίκη, όμως εκείνο που συμφέρει την Ισπανία είναι μία κυβέρνηση συνεργασίας με το PSOE», δήλωσε στο εκλογικό τμήμα ο Ιγκλέσιας, δίνοντας το στίγμα των εξελίξεων που πρόκειται να δρομολογηθούν από αύριο.
Ο Ιγκλέσιας πρόσφερε και τη μόνη ένταση που υπήρξε κατά την άφιξη των πολιτικών στα εκλογικά τμήματα, όταν ορισμένοι οπαδοί των δεξιών κομμάτων UPyD και Vox, διαμαρτυρήθηκαν έντονα φωνάζοντας «ο καθένας στη σειρά του» όταν ο ηγέτης των Podemos παρέκαμψε τη μακριά ουρά για να ψηφίσει. Οι αποδοκιμασίες ήταν τόσο έντονες, ώστε χρειάστηκε να επέμβει διακριτικά η αστυνομία για να πείσει τους αγριεμένους ψηφοφόρους να σταματήσουν.
Από την πλευρά του, ο ηγέτης των Σοσιαλιστών Πέδρο Σάντσεθ ήταν πιο μετριοπαθής στις δηλώσεις του, τονίζοντας πως αισθάνεται «ήρεμος και ελπίζει» στο καλλίτερο αποτέλεσμα. Στις επίμονες ερωτήσεις των δημοσιογράφων για το εάν οι Podemos θα τον ξεπεράσουν στη δεύτερη θέση, όπως δείχνουν οι έρευνες, κι αν θα δεχθεί να σχηματίσει κυβέρνηση υπό τον Ιγκλέσιας, ο Σάντσεθ τόνισε πως «αυτό δεν είναι το ζήτημα στην παρούσα φάση, τώρα το μόνο που έχει σημασία είναι η προσέλευση στις κάλπες». Άλλωστε, η στρατηγική του PSOE –όπως και στις προηγούμενες εκλογές -στηρίχθηκε στην προσέλκυση των αναποφάσιστων και, όπως έχει τονίσει και στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο προηγούμενος διεκδικητής της προεδρίας του κόμματος Έδου Μαδίνα, «εκεί στηρίζει τις ελπίδες του την ύστατη ώρα», καθώς «η μάχη αυτή δεν έχει κριθεί».
Ωστόσο, όπως παρατηρεί η μεγαλύτερη μερίδα του Τύπου, η δυναμική που έχει αναπτυχθεί από τη συνεργασία των Podemos με το παραδοσιακό κόμμα της Αριστεράς Ενωμένη Αριστερά (Izquierda Unida), αφήνει λίγες πιθανότητες στον Σάντσεθ να είναι και πάλι εκείνος που θα καθοδηγεί από θέση ισχύος τις διαβουλεύσεις ενόψει του σχηματισμού κυβέρνησης με συνεργασία των Σοσιαλιστών και των Unidos Podemos. Το σενάριο της κυβερνητικής συνεργασίας Podemos –Σοσιαλιστών είναι εκείνο που τις τελευταίες ημέρες κερδίζει ολοένα έδαφος, καθώς αυτές οι δύο παρατάξεις είναι οι μόνες που φαίνεται πως θα συγκεντρώσουν ικανό αριθμό βουλευτών ώστε να σχηματισθεί ένα κυβερνητικό πλαίσιο που δεν θα έχει ανάγκη κι από άλλες βακτηρίες, πολιτικές και κοινοβουλευτικές—όπως η ενδεχόμενη αποχή ανοχής από κάποια κόμματα στις ψηφοφορίες προκειμένου να περάσουν νομοσχέδια ή να δοθεί ψήφος εμπιστοσύνης. Ακόμη και στην περίπτωση που η IU διαφωνήσει και δεν συμμετάσχει στην κυβέρνηση, εάν δεν εφαρμοσθεί το πρόγραμμα των 50 κοινών σημείων με τους Podemos, που έχει συμφωνηθεί (όπως τόνισε στο ΑΠΕ το μέλος της ΚΕ του κόμματος κι αντιπρόεδρος του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς Μάιτε Μόλα), τα δύο κόμματα μπορούν να δομήσουν ένα ακλόνητο και σταθερό κυβερνητικό σχήμα.
Και τούτο διότι το PP έχει “φροντίσει” να γκρεμίσει τις γέφυρες συνεννόησης με το συγγενές κόμμα των Πολιτών (Ciudadanos), του οποίου ο ηγέτης Άλμπερτ Ριβέρα κάλεσε σήμερα από την κάλπη τους “μετριοπαθείς πολίτες” να μην “αφήσουν άλλους να αποφασίζουν για εκείνους”. Οι Ciudadanos, που δέχονται την πίεση του Ραχόι, ο οποίος καλεί με την τακτική της ‘χρήσιμης ψήφου’ τους υποστηρικτές τους να μεταστραφούν υπέρ του ΡΡ και μίας αυτοδύναμης κυβέρνησής του, φιλοδοξούν να αυξήσουν τα ποσοστά τους ώστε να καταστούν ρυθμιστές των εξελίξεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης.