Του Νικήτα Φεσσά
Ως κουλροφοβία ορίζεται η φοβία που έχουν κάποιοι άνθρωποι για τους κλόουν.
Χωρίς να είναι σε καμία περίπτωση το φιάσκο του πρόσφατου The Dark Tower, η κινηματογραφική μεταφορά του τρομακτικότατου και ογκωδέστατου βιβλίου του Stephen King ‘Το Αυτό’(It) είναι μάλλον απογοητευτική (σόρι Xavier Dolan, δεν ξέρω γιατί σου άρεσε τόσο). Η προηγούμενη απόπειρα, τηλεταινία του 1990, με τον Tim Curry αξιομνημόνευτο στο ρόλο του Pennywise, του αθάνατου εξωγήινου κλόουν που αλλάζει μορφές και τρέφεται από το φόβο των παιδιών, έχει πλέον καλτ στάτους. Οπότε μια σύγρονη μεταφορά στη μεγάλη οθόνη, με το ανάλογο budget, θα ήταν θεωρητικά καλοδεχούμενη.
Όμως δυστυχώς, παρά την ωραία κινηματογράφηση (από τον Chung-hoon Chung – βλ. ταινίες του Παρκ Τσαν-Γουκ), τα πλάνα που είναι σαφώς πολύ πιο ‘ανοιχτά’ από όσο επιτρέπει μια τηλεταινία, τις καλές ερμηνείες από το σύνολο του ensemble καστ των έφηβων πρωταγωνιστών, την ενδιαφέρουσα παρουσία του Bill Skarsgard μέσα σε εντυπωσιακό κουστούμι και κάτω από μέηκ απ που έχουν τον σωστό τόνο, και επίσης πέρα από μια καλά εκτελεσμένη πρώτη σκηνή, η ταινία είναι ρηχή, συχνά βαρετή, δεν βρίσκει ρυθμό, κυλάει αργά και αποσπασματικά από επεισόδιο σε επεισόδιο, χωρίς ιδιαίτερο σασπένς, και καταφεύγοντας σε όλον τον κατάλογο με τα κλισέ του είδους, συμπεριλαμβανομένων των γνωστών και αναμενόμενων πλέον απότομων ‘τρομαγμάτων’ που ήδη το τρέιλερ μάς είχε προειδοποιήσει ότι θα υπάρχουν, και που έχουν σκοπό να σε κάνουν να πεταχτείς από τη θέση σου χωρίς να ρίξεις το ποπ κορν.
Όμως κάποι@ περιμένει κάτι περισσότερο από τέτοια φτηνιάρικα τρικ από μια πραγματεία πάνω στη φύση του Κακού, σαν κι αυτή που έγραψε ο King. Στην πραγματικότητα η ταινία δεν είναι καν ιδιαίτερα τρομακτική. Είναι περισσότερο μια ιστορία ενηλικίωσης που αποτυπώνει καλά τη σύγχυση, και ενίοτε την κόλαση της εφηβείας, τις φιλίες και τους παιδικούς έρωτες, μια εφηβική περιπέτεια στο πνεύμα των Goonies, του Ε.Τ. (δες το πόστερ στον τοίχο του δωματίου ενός από την παρέα των πρωταγωνιστών), του Stand By Me (και αυτό του King),και του Stranger Things, παρά θρίλερ ή τρόμος τύπου Psycho, Carry (επίσης King), Amityville Horror, Poltergeist, A Nightmare on Elm Street, The Taking of Deborah Logan, The Exorcist, The Babadook, The Conjuring, ή The Ring (όλα ταινίες στις οποίες το φιλμ κάνει επίσης νύξεις και αναφορές). Αυτό θα μπορούσε να είναι και καλό, αλλά και πάλι σου αφήνει μια αίσθηση κενότητας (η διάσημη ατάκα του Pennywise ‘‘όλοι επιπλέουμε εδώ, θα επιπλεύσεις κι εσύ’’ σε κάνει να σκέφτεσαι ότι επιπλέει ό,τι είναι κούφιο).
Το χειρότερο όμως είναι ότι αισθάνεσαι καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας (πάνω από δύο ώρες) ότι τα έχεις ξαναδεί όλα περισσότερες φορές από όσες χρειάζεται, ακόμα κι αν το είδος ξεκίνησε ουσιαστικά με τον King. Με χαμόγελο που θυμίζει την εικονογραφία vagina dentata που βρίσκουμε στο Alien, και στους μεταλλαγμένους βαμπίρ του Blade ΙΙ, ο Pennywise είναι μια διασταύρωση του Joker του Ledger, των κλόουν στα καρναβαλικά horror του Rob Zombie, και του Violator στο Spawn, περισσότερο καρικατούρα παρά τρομακτικός (όπως, λ.χ., o μπαμπούλας του Sinister). Δεν βοηθάει και το τζενερικ σάουντρακ με τα έγχορδα. Ακόμα και η νοσταλγία για τα 80s (στα οποία εκτυλίσσεται εδώ η ιστορία, αντί για τα 50s) μοιάζει να έχει εξαντληθεί με το πρόσφατο Stranger Things (ένας από τους πρωταγωνιστές της σειράς του Netflix παίζει και εδώ έναν παρόμοιο χαρακτήρα). Γενικώς, ο τρόπος που χειρίζεται το υλικό του ο σκηνοθέτης του Mama, Andy Muschiettti σε κάνει αμέσως να σκέφτεσαι τί θα μπορούσε να έχει κάνει με αυτό ο Cary Fukunaga του True Detective, πριν αποχωρήσει από το πρότζεκτ επικαλούμενος ‘δημιουργικές διαφωνίες’ (του αποδίδεται κρέντιτ για το σενάριο στους τίτλους αρχής).
H ταινία εγκαταλείπει την αφήγηση της τηλεταινίας που παλινδρομεί χρονικά, και υιοθετεί γραμμική παράθεση των γεγονότων, καθότι θα υπάρξει και σήκουελ με τους ήρωες και την ηρωίδα πλέον ενήλικες. Ωστόσο αυτό ήταν και ένα από τα στοιχεία που κάνουν ενδιαφέρον το βιβλίο. Στο βιβλίο επίσης η ιστορία ενός από τα παιδιά που υφίσταται bullying έχει ρατσιστικό υπόβαθρο, το οποίο εδώ ‘‘σβήνεται’’. Ομοίως, η ιστορία της νεαρής ηρωίδας δεν αναπτύσσεται αρκετά.
H πιο εντυπωσιακή και αποτελεσματική σκηνή είναι αυτή με τον προτζέκτορα (έχουμε δει ήδη τη μισή στο τρέιλερ). Κατά τα άλλα, αρκετές άλλες σκηνές φέρνουν στο μυαλό παρωδίες του είδους, τύπου Scream. Επίσης από τα πιο δυνατά στοιχεία της ταινίας, όπως και του βιβλίου, είναι το γεγονός ότι ο Pennywise είναι στην πραγματικότητα μια παρουσία σχεδόν καθησυχαστική, σε σχέση με τους ενήλικες στην ταινία. ‘‘Οι ενήλικες είναι το πραγματικό Κακό’’, όπως λέει και ο ίδιος ο King κάπου μέσα στο βιβλίο. Ο Pennywise είναι εδώ για να προσφέρει ευχαρίστηση μέσω του οικείου τρόμου από θέ(α)ση ασφαλείας.
‘To Αυτό’ ; Μάλλον Το Ίδιο και το Αυτό.
Πιο creepy ήταν ο κλόουν με τα μπαλόνια στο τελευταίο παιδικό πάρτυ που βρεθήκατε.
Βαθμολογία 3/5