Ο σπουδαίος συγγραφέας Καρίλ Φερέ σε μια αποκαλυπτική συνέντευξη στον Δημήτρη Κούλαλη.
“Τα θύματα είναι πάντοτε αυτά ή εκείνοι που τα υπερασπίζονται με κίνδυνο της ζωής τους που μου αρέσει να περιγράφω και να συναντώ. Συνηθισμένα ή εντυπωσιακά θύματα, δεν έχει σημασία. Η ανθρώπινη κατάσταση είναι αυτό που με ενδιαφέρει, αυτό που μας χωρίζει και μας ενώνει, η δύναμη των συναισθημάτων. Εν συντομία, η αγάπη”
Γεννήθηκε στην Caen της Γαλλίας το 1967. Σε νεαρή ηλικία «σπούδασε» την υδρόγειο, συλλέγοντας εικόνες και πρόσωπα που έμελλαν να συνθέσουν το πορτρέτο των μελλοντικών του βιβλίων. Βιβλίων που τον τοποθέτησαν ανάμεσα στους σπουδαιότερους εκπροσώπους του γαλλικού αστυνομικού και νουάρ μυθιστορήματος, χαρίζοντάς του παράλληλα βραβεία, όπως αυτό του Μεγάλου Βραβείου Αστυνομικής Λογοτεχνίας που απέσπασε το 2008 για το (διασκευασμένο και για τη μεγάλη οθόνη) βιβλίο «Ζουλού».
Έχοντας τάξει την πένα του στην πλευρά των «κολασμένων», καταφέρνει πάντα να ισορροπεί ανάμεσα στην αδρεναλίνη της πανκ και το τρυφερό χάδι της ποίησης· ανάμεσα στην καθημερινή βία του κόσμου μας και την ερωτική ξιφασκία των εραστών. Σταθερά, όμως, απέναντι στο μαύρο πέπλο της λήθης. Στην επίδειξη της επιτυχημένης ευσαρκίας των ισχυρών και την επαγγελματική ευσυνειδησία των καταπιεστών. Ο λόγος για τον Καρίλ Φερέ, ο οποίος αποκαλύπτεται μιλώντας στο «Κοσμοδρόμιο».
Οι σπουδές σας, έχετε πει στο παρελθόν, ήταν ο γύρος του κόσμου που κάνατε σε ηλικία είκοσι ετών. Στα ταξίδια αυτά, αλλά και γενικότερα στα ταξίδια σας, αντλήσατε και τους χαρακτήρες των βιβλίων σας. Θα ήθελα να μας πείτε μία από αυτές τις ιστορίες που σας «έδωσαν» έναν από τους ήρωες σας.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μου σε όλο τον κόσμο, το 1989, είχα την τύχη να ερωτευτώ κεραυνοβόλα, για πρώτη και τελευταία φορά στη ζωή μου. Μια νεαρή Νεο-Ζηλανδή γυναίκα, που κυριολεκτικά με συνεπήρε. Πρόκειται για μια μεγάλη και θλιβερή ιστορία, αφού δεν μπορούσαμε να ζήσουμε τον έρωτά μας, αλλά την περιγράφω με ακρίβεια στο μυθιστόρημά μου «Haka», μέσω του χαρακτήρα της Εύας, που είναι ερωτευμένη με έναν ζωγράφο και έμπορο ναρκωτικών του τοπικού καρτέλ. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι η πραγματική Εύα σύναψε σχέση με έναν τοπικό ληστή και παρά τρίχα να μπει στη φυλακή, πριν γίνει…ζωγράφος.
Είναι γνωστό ότι μάθατε αγγλικά μεταφράζοντας τους Clash, ενώ η ροκ και πανκ μουσική γενικότερα αποτελούν πηγή ενέργειας για εσάς κατά τη συγγραφή. Αν σας ζητούσα να συνοδεύσετε με ένα πανκ τραγούδι τρία από τα βιβλία σας: Μαπούτσε, Κόνδωρ. Ποτέ πια μόνος, ποιο θα τοποθετούσατε δίπλα στο κάθε ένα από αυτά;
Διαβάζοντας όλα τα βιβλία σας δεν μπορώ να μην αναφερθώ στον πρωταγωνιστικό ρόλο της γυναίκας σε αυτά. Ένας τύπος ηρωίδας που συνταιριάζει τον δυναμισμό με την τρυφερότητα. Πρόκειται «απλώς» για ένα λογοτεχνικό μοτίβο ή για μια πολιτική οπτική πάνω στον τρόπο διεκδίκησης των δικαιωμάτων των γυναικών στη σύγχρονη εποχή;
Συνολικά πρόκειται για την απαίτηση της ίσης θέσης των γυναικών στις κοινωνίες μας, όπου παλεύουν να σταθούν όρθιες, επιδεικνύοντας, τουλάχιστον, το ίδιο σθένος με τους άνδρες. Η αρσενική κυριαρχία συνιστά καθαρή μυθοπλασία που προέκυψε από το ανδρικό φαντασιακό και εφευρέθηκε από άντρες που έχουν βασανίσει και υποβαθμίσει τις γυναίκες. Οι θηλυκοί χαρακτήρες μου είναι οι πιο κοντινοί σε μένα.
Στο άλλο άκρο της βίας έχετε τοποθετήσει την ποίηση. Μόνο που η καθημερινή βία, την οποία τόσο εύληπτα αφήνετε να εκδηλωθεί στα βιβλία σας, δεν φαίνεται να λαμβάνει υπόψη της αυτό το αντίβαρο στην πραγματική ζωή. Θα μπορούσε επομένως η «ποίηση» να εκπορεύεται από την αντιβία των καταπιεσμένων έναντι των καταπιεστών τους;
Δεν ξέρω αν η ποίηση αποτελεί τον καλύτερο τρόπο αντίστασης στη βία του κόσμου, όμως κάθε ποιητική χειρονομία (ένα χάδι, η κομψότητα, ακόμη και η ελάχιστη) μας απομακρύνει από αυτή ριζικά. Αποτελεί μια έκρηξη ηλιοφάνειας στην καταιγίδα, που είναι όμως ορατή και ορισμένες φορές βαθιά αισθητή. Είναι η ομορφιά της ζωής που την καθιστά τόσο πολύτιμη.
Η Ελλάδα είναι μία από τις αγαπημένες σας χώρες. Παράλληλα όμως είναι και ένας τόπος που εντοπίζει κανείς όλα όσα σας απασχολούν στα βιβλία σας: Φτώχεια, ανισότητα, ανεργία, βία… Πώς αντιλαμβάνεστε εσείς όσα συνέβησαν στην Ελλάδα ειδικά την τελευταία δεκαετία;
Ακόμη και αν μου έχουν πει πολλά ανόητα ανέκδοτα σχετικά με τη συμπεριφορά ορισμένων Ελλήνων, η συμπεριφορά της τρόικας ήταν ένα ξεκάθαρο, εξόχως πολιτικό σκάνδαλο κατά των ελληνικών δημοσίων υπηρεσιών και των εταιρειών που απομυζούν οι μεγάλοι ευρωπαϊκοί όμιλοι. “Πουλήστε την Ελλάδα σε μικρά κομματάκια, κρατώντας παράλληλα τα νησιά σας για τις διακοπές των Ευρωπαίων”. Μου αρέσει η ιδέα της Ευρώπης, αλλά όχι αυτή. Ειδικά από τότε που ξεκίνησε η πανδημία, τα δισεκατομμύρια ξαφνικά πέφτουν βροχή, από θαύμα.
Αν σας ζητούσα να παρομοιάσετε την Ελλάδα με μία από τις χώρες που επισκεφθήκατε και γράψατε γι’ αυτές, με ποια θα την παρομοιάζατε;
Με την Αργεντινή, λόγω την ικανότητάς σας να ανακάμπτετε μετά την καταστροφή. Το χιούμορ συμβάλλει πολύ σε αυτό!
Έχετε δηλώσει παλιότερα ότι αποφεύγετε να γράφετε για τη Γαλλία, υπό το φόβο ότι τα βιβλία σας θα φαίνονταν τρομερά πολιτικοποιημένα. Ωστόσο, ο γαλλικός λαός είναι στους δρόμους, μάλιστα εν μέσω πανδημίας. Αν τελικά γράφατε ένα βιβλίο για όσα έχουν συμβεί στη Γαλλία, τι τίτλο θα είχε και γιατί;
Δεν ξέρω, η σκέψη μου πηγαίνει προς όλες τις κατευθύνσεις, δεν έχω κανέναν περιορισμό.. Υπάρχουν τόσα πολλά να ειπωθούν, για αυτό προτιμώ να στραφώ αλλού, προκειμένου να συγκροτηθεί η σκέψη μου .
Στα βιβλία σας αφηγηθήκατε ιστορίες από τη Χιλή, την Αργεντινή, το Σαν Φρανσίσκο, την Ελλάδα, τη Νότια Αφρική κ.ά… Ποιος είναι ο συνδετικός κρίκος όλων αυτών των λογοτεχνικών σταθμών;
Τα θύματα. Είναι πάντοτε αυτά ή εκείνοι που τα υπερασπίζονται με κίνδυνο της ζωής τους που μου αρέσει να περιγράφω και να συναντώ. Συνηθισμένα ή εντυπωσιακά θύματα, δεν έχει σημασία. Η ανθρώπινη κατάσταση είναι αυτό που με ενδιαφέρει, αυτό που μας χωρίζει και μας ενώνει, η δύναμη των συναισθημάτων. Εν συντομία, η αγάπη.
- Τον Ιούλιο του 2020, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Άγρα το νέο βιβλίο του Καρίλ Φερέ, με τίτλο: «Πας-Ειρήνη». Από τον ίδιο εκδοτικό οίκο κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του: «Χάκα», «Ούτου», «Μαπούτσε», «Κόνδωρ», «Οι νύχτες του Σαν Φρανσίσκο» και «Ποτέ πια μόνος». Στα ελληνικά έχει εκδοθεί και το «Ζουλού» (Λιβάνης).