Από την Άντα Ψαρρά
Μετά το χρόνιο αίτημα όλων των ελληνικών αλλά και διεθνών οργανώσεων και φορέων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανακοινώθηκε από το υπουργείο Δικαιοσύνης η πρόθεση να περιληφθεί ανάμεσα στις άλλες αλλαγές του Ποινικού Κώδικα η αποποινικοποίηση του αδικήματος της βλασφημίας.
Ο ισχύων Ποινικός Κώδικας και συγκεκριμένα τα άρθρα 198 και 199 προβλέπουν αντίστοιχα ότι: όποιος δημόσια και κακόβουλα βρίζει με οποιονδήποτε τρόπο τον Θεό και εκδηλώνει δημόσια με βλασφημία έλλειψη σεβασμού προς τα θεία τιμωρείται με κράτηση έως έξι (6) μήνες ή με πρόστιμο έως τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ και όποιος δημόσια και κακόβουλα καθυβρίζει με οποιονδήποτε τρόπο την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού ή άλλη θρησκεία ανεκτή στην Ελλάδα τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών.
Το σκεπτικό
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου, παράλληλα με τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση του ρατσισμού και της ρητορικής του μίσους, η Πολιτεία οφείλει να λαμβάνει μέτρα για την πλήρη κατοχύρωση της ελευθερίας της έκφρασης.
«Το υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρώπινων Δικαιωμάτων γνωστοποιεί πως η αποποινικοποίηση του εγκλήματος της βλασφημίας έχει τεθεί υπό την κρίση της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής για την αναθεώρηση του Ποινικού Κώδικα.
Τη θέση αυτή θα εκφράσει προσεχώς και κατά την εξέταση της χώρας μας από την Επιτροπή των Η.Ε. για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων (3-4 Αυγούστου στη Γενεύη).
Κατά το Ποινικό Δίκαιο, η ποινή προϋποθέτει την τέλεση πράξης. Ο προσδιορισμός της τελευταίας χωρεί με στάθμιση των εμπειρικών-αποδείξιμων αποτελεσμάτων της. Ωστόσο, στην περίπτωση της βλασφημίας λείπει οποιαδήποτε αποδείξιμη ενώπιον δικαστηρίου βλαπτική συνέπεια της πράξης. Επομένως, η έννοια του εγκλήματος δεν διακρίνεται».
Πρόσφατη, και συγκεκριμένα τον Ιανουάριο του 2014, είναι η περίπτωση καταδίκης του Φ. Λοΐζου, διαχειριστή της χιουμοριστικής ιστοσελίδας «Γέροντας Παστίτσιος», μετά την παρότρυνση χρυσαυγίτη βουλευτή το 2012 που οδήγησε τότε και στο κλείσιμο της ιστοσελίδας.
Ο διαχειριστής τελικά κρίθηκε ένοχος για εξύβριση θρησκεύματος κατ’ εξακολούθηση και καταδικάστηκε σε δέκα μήνες φυλάκιση με αναστολή. Η σύλληψη και στη συνέχεια καταδίκη σχολιάστηκε αρνητικά από όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, νομικούς αλλά και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Διεθνής Αμνηστία-ΟΗΕ
Η Διεθνής Αμνηστία και άλλοι οργανισμοί είχαν ταχθεί κατά της καταδίκης της ελεύθερης έκφρασης, τονίζοντας ότι «η νομοθεσία για τη βλασφημία δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για να εμποδίζεται ή να τιμωρείται η θεμιτή κριτική σε θρησκευτικούς ηγέτες ή ο αιτιολογημένος σχολιασμός δογμάτων πίστης». Επίσης έχει χαρακτηρίσει τη νομοθεσία περί βλασφημίας (νόμος του 1951) αναχρονιστική, καλώντας την Ελλάδα να την καταργήσει.
Σημειώνεται επίσης ότι η επιτροπή Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ θεωρεί ότι διατάξεις για τα θρησκεύματα δεν θα πρέπει να υπάρχουν στον Ποινικό Κώδικα, με εξαίρεση την περίπτωση «εθνικού, φυλετικού ή θρησκευτικού μίσους, που απoτελεί υποκίνηση διακρίσεων, εχθρότητας ή βίας» (άρθρο 20 παρ. 2 του Διεθνούς Συμφώνου).