Του Θωμά Γιούργα
To editorial του Νόστιμον Ήμαρ
“Και μην ξεχνάτε ότι στους δασκάλους σας χρωστάτε αυτό που είστε σήμερα! Κουράστηκαν πολύ για να σας μεταδώσουν την αμάθειά τους»
Αυτά είναι τα λόγια του «Προφήτη» σε ένα από τα τελευταία σκίτσα του Αρκά. Νοηματικά αποσπασματικό και με αδιάφορο (σε μία επιεική προσέγγιση) χιούμορ, βρίσκεται σε απόλυτη αρμονία με τις λογικές του κοινωνικού αυτοματισμού. Μία ανέμπνευστη γενίκευση και αναπαραγωγή του στερεότυπου περί τεμπέληδων, ανεπαρκών δασκάλων.
Όμως, το θέμα δεν είναι ο Αρκάς. Ούτε το αδιάφορο, πιθανόν κακεντρεχές χιούμορ, ούτε οι προθέσεις πίσω από το εν λόγω σκίτσο. Το τεράστιο ζήτημα είναι οι εκπαιδευτικοί και η πολύπλευρη επίθεση που δέχονται.
«Πάνε 2-3 ώρες την ημέρα στο σχολείο. Δεν μαθαίνουν τίποτα στα παιδιά, δημόσιοι υπάλληλοι. Κάθονται Χριστούγεννα, Πάσχα και 3 μήνες καλοκαίρι».
Σχεδόν όλοι μας έχουμε βρεθεί σε κάποια συζήτηση που συμπεριλαμβάνει μερικές από τις παραπάνω ατάκες. Σε θέση άμυνας οι εκπαιδευτικοί της παρέας να προσπαθούν να εξηγήσουν τι σημαίνει η ευθύνη να διδάσκεις και να διαπαιδαγωγείς (ανήλικα) παιδιά.
Πόσο μεγάλη είναι η κατάθεση ψυχής και ενέργειας από τους περισσότερους εκπαιδευτικούς στις ασύλληπτα πυκνές ώρες που εργάζονται. Τα αμέτρητα ξενύχτια πάνω από γραπτά και υπολογιστές ώστε να αξιολογηθεί η πρόοδος των μαθητών και να προετοιμαστεί το μάθημα της επόμενης μέρας.
Όμως, δεν είναι μόνο η διανοητική κούραση, τα χρόνια προετοιμασίας, οι ώρες «δουλειάς». Είναι, ακόμα, το προσωπικό πρόβλημα που τους εμπιστεύθηκε ο μαθητής τους, μια κουβέντα που ειπώθηκε πιο απότομα από ότι έπρεπε και πλήγωσε μέχρι δακρύων. Ένα παιδί που δεν είναι εύκολο να το «ξεκλειδώσουν», ένα άλλο που συμπεριφέρεται άσχημα στους συμμαθητές του. Είναι η συναισθηματική αφιέρωση και η ηθική αφοσίωση ως αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας εντός κι εκτός τάξης.
Δεν θα έπρεπε να είναι σε θέση άμυνας κανένας εκπαιδευτικός. Είναι το σημαντικότερο λειτούργημα στην κοινωνία, συνήθως αμείβεται με ψίχουλα, ενώ για πολλά χρόνια στην αρχή της επαγγελματικής πορείας εκπαιδευτικοί βάζουν και από την τσέπη τους. Όλα αυτά δεν είναι συναισθηματική ευαισθησία, συναδελφική αλληλεγγύη ή φτηνή συνθηματολογία. Είναι η σκληρή πραγματικότητα για την συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών. Βρίσκονται σε καθεστώς οικονομικής πίεσης και κοινωνικής συκοφάντησης.
Μέσα σε ένα περιβάλλον ραγδαίας ποσοτικοποίησης και εργαλειοποίησης των αξιών, όπου μετράνε μόνο όσα μετρώνται είναι αναγκαίο να υπερασπιστούμε το προφανές.
Κάτω τα χέρια από τους εκπαιδευτικούς, κάτω τα χέρια από την εκπαίδευση.
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο ένθετο του Νόστιμον Ήμαρ το Σάββατο 1.4.2017
Κάθε Σάββατο κυκλοφορεί στα περίπτερα το έντυπο Νόστιμον Ήμαρ ένθετο στον Δρόμο της Αριστεράς.