Από το Πρόβατο όχι Αρνί
Η φωτογραφία είναι απ’ την Ειδομένη σήμερα. Στις 14/11/2015, μετά την επίθεση στο Παρίσι έγραφα αυτό:
«Είμαι. Είμαι ο κάθε πρόσφυγας που απόψε είναι στη Γαλλία, είναι στην Ουγγαρία, είναι στη Γερμανία, είναι στην Ελλάδα, είναι οπουδήποτε στην Ευρώπη. Είμαι ο τρόμος τους για μια εκδίκηση που ίσως έρθει άδικα πάνω τους. Είμαι οι ψιθυριστές κουβέντες τους και οι προτροπές του ενός στον άλλο να μείνουν μέσα όπου μπορούν, να κρυφτούν όσο γίνεται. Είμαι τα κλάματά τους για τον εφιάλτη που παρότι ταξίδεψαν χιλιάδες χιλιόμετρα να του ξεφύγουν, τους ακολουθάει κατά πόδας κι εδώ. Είμαι το τρέμουλό τους για το αβέβαιο ξημέρωμα και το σκούρο σύννεφο για ένα μέλλον με κίτρινα αστέρια στο πέτο που ίσως ξανάρχεται.»
Η ανάγκη ενός παιδιού να απολογηθεί δεν έχει να κάνει με μια υποβόσκουσα ενοχή. Το ίδιο το ξέρει, δεν έχει κανένα δεσμό με την τρομοκρατία, με τις πράξεις του θανάτου. Το ίδιο το ξέρει, μαζί του κουβαλάει τις ρίζες του, τον πολιτισμό του, την ιστορία του, την οικογένειά του, τα όνειρά του. Το ίδιο το ξέρει, όταν ο ισχυρός ψάχνει ενόχους τους βρίσκει, τους φτιάχνει ακόμη κι αν κοιτάξει σε ένα δωμάτιο γεμάτο μόνο με αθώους.
Γράφει σε ένα κομμάτι χαρτί και σηκώνει ψηλά τη συγνώμη του, τη λύπη του για κάτι που έγινε χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, μακριά απ’ τον τόπο που βρίσκεται αλλά κι απ’ τις ιδέες και τα αισθήματα που εκπροσωπεί, για να κατευνάσει μια εκδίκηση που ήδη έχει σκοτεινιάσει τον ουρανό του. Γράφει για να πείσει τους «θεούς» ότι είναι μαζί τους, ότι κι αυτό κινδυνεύει απ’ τον ίδιο κίνδυνο, κι αυτό έφυγε από κάπου τρέχοντας για να γλιτώσει απ’ τις ίδιες εκρήξεις, ότι κι αυτό θα ζήσει στον ίδιο φαύλο κύκλο βίας που χαίνει ανοιχτός καιρό τώρα, ότι κι αυτό θα σκοτωθεί σε έναν πόλεμο που άλλοι ξεκίνησαν, άλλοι συντηρούν κι άλλοι θα απλώσουν σε όλο τον πλανήτη. Γράφει για να προλάβει σκέψεις να γίνουν φίδια, χέρια να γίνουν κλουβιά, φωνές να γίνουν εκτελέσεις.
Στην Ειδομένη ένα παιδί με τρεις λέξεις προσπαθεί να εξηγήσει ότι κλειστά σύνορα, συμφωνίες εκτρώματα με την Τουρκία, καταπάτηση κάθε διεθνούς συνθήκης, διαπραγμάτευση ζωών, ποσοστώσεις φιλοξενίας ανθρώπων, στρατοκρατούμενες πρωτεύουσες, δεν πρόκειται να σώσουν κανέναν όπως δεν το έκαναν ποτέ στην ιστορία. Ο φόβος και το μίσος, τα όπλα που στα δικά μας χωράφια καλλιεργήσαμε και στις δική του χώρα εξάγαμε, είναι αυτά που έσπειραν και θα ξανασπείρουν τον θάνατο. Ο φόβος και το μίσος όμως, δεν ανιχνεύονται στα τελωνεία, δεν γλιτώνεις απ’ αυτά κλείνοντας, ασφαλίζοντας, σφραγίζοντας τα σύνορα. Είναι δημιουργήματα της μέσα πλευράς των συνόρων.
Το δικό του Sorry for Brussels είναι η προτροπή του, η συμβουλή του για τον μόνο τρόπο νίκης σε ετούτο τον πόλεμο που έχει μπει ο πλανήτης. Είναι η κραυγή του: «σταματήστε να μισείτε, σταματήστε να φοβάστε, ενωθείτε μαζί μου, έτσι μόνο μπορεί να νικηθεί το τέρας. Μαζί, εγώ κι εσείς. Μαζί πάλι είναι η λέξη»!