Επιστήμη

Μαύρος μύκητας, η νέα επιπλοκή του κορωνοϊού

By N.

May 25, 2021

Χιλιάδες νοσούντες ή αναρρώσαντες από την πανδημία στην Ινδία προσβάλλονται από μία σπάνια λοίμωξη, τον «μαύρο μύκητα». Ποια είναι η άγνωστη πάθηση;

Μουκορμύκωση ή «μαύρος μύκητας» είναι η ονομασία της λοίμωξης που εκδηλώνεται σε όλο και περισσότερους νοσούντες ή αναρρώσαντες από τον κορωνοϊό στην Ινδία. Πρόκειται για μία σπάνια μυκητιασική λοίμωξη, η οποία σε πολλές περιπτώσεις είναι θανατηφόρα. Και αυτό γιατί ο συγκεκριμένος μύκητας έχει την τάση να εξαπλώνεται στον οργανισμό μέσω των αιμοφόρων αγγείων, προκαλώντας θρομβώσεις και τελικά νέκρωση σε πολλούς ιστούς. Χωρίς την απαραίτητη θεραπεία και χειρουργική επέμβαση, φτάνει γρήγορα στην εγκέφαλο.

Σύμφωνα με την αμερικανική υπηρεσία ελέγχου και πρόληψης νοσημάτων (CDC) η λοίμωξη μπορεί να μεταδοθεί με την απλή εισπνοή από τους μύκητες στη μούχλα, σε αλλοιωμένα τρόφιμα, στον αέρα. Σε ένα νοσοκομείο ο μύκητας αναπτύσσεται εύκολα σε υγραντήρες του αέρα ή δοχεία οξυγόνου που δεν έχουν καθαριστεί όπως πρέπει. Πάντως δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Μόλις εμφανιστούν συμπτώματα, ο μύκητας πρέπει να αντιμετωπιστεί αμέσως, πολλές φορές με χειρουργικό καθαρισμό της συγκεκριμένης περιοχής. Διαφορετικά έχει μοιραία έκβαση στο 54% των περιπτώσεων, σύμφωνα με στοιχεία της CDC. Μάλιστα ο ασθενής καταλήγει μέσα σε μόλις λίγες ημέρες.

Κίνδυνος η εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος

Στην Ινδία ο κορωνοϊός εξαπλώνεται με ταχείς ρυθμούς, εδώ και πολλούς μήνες. Υπό φυσιολογικές συνθήκες το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τον «μαύρο μύκητα». Όμως η εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος θεωρείται ιδιαίτερα επιβαρυντικός παράγοντας. Γι αυτό ο συγκεκριμένος μύκητας, που είναι πολύ επιθετικός, απειλεί κυρίως ανισοκατασταλμένους ασθενείς μετά από μεταμόσχευση, διαβητικούς, καρκινοπαθείς, αλλά και άτομα στα οποία έχουν χορηγηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα στεροειδή στο πλαίσιο μίας θεραπείας, όπως συμβαίνει με τους νοσούντες από κορωνοϊό. «Ο κόσμος άρχισε να παίρνει τις ουσίες αυτές σε υπερβολικές ποσότητες, χωρίς σχετική επιστημονική θεμελίωση», υποστηρίζει ο Σρίνατ Ρέντι από την ινδική Υπηρεσία Δημόσιας Υγείας. Σημειώνεται ότι ιδιαίτερα υψηλό είναι και το ποσοστό των διαβητικών στην Ινδία.

Όπως κι αν έχουν τα πράγματα, η πάθηση θεωρείται σπάνια. Πριν από την πανδημία του κορωνοϊού στην Ινδία δεν εκδηλώνονταν περισσότερα από δέκα-είκοσι κρούσματα τον χρόνο. Με το δεύτερο κύμα της πανδημίας ο αριθμός των κρουσμάτων έχει ξεπεράσει τα 5.000, χωρίς ακόμη να έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία των στοιχείων. Η εφημερίδα Hindustan Times ανεβάζει τον αριθμό των κρουσμάτων στα 7.250 και εκτιμά ότι τουλάχιστον 219 άνθρωποι έχουν πεθάνει από τον «μαύρο μύκητα». Πολλά νοσοκομεία στην Ινδία εγκαινιάζουν πλέον ειδική πτέρυγα τους νοσούντες από τον συγκεκριμένο μύκητα. Στα κρατίδια Ρατζαστάν και Τελανγκανά οι τοπικές αρχές κάνουν πλέον λόγο για πανδημία μουκορμύκωσης.

Πρόβλημα η «υπεραντίδραση» του οργανισμού

Οι ειδικοί έχουν εντοπίσει και ένα ακόμη επιβαρυντικό στοιχείο στους νοσούντες από τον κορωνοϊό: Όπως συμβαίνει ενίοτε και με ορισμένες άλλες λοιμώξεις, ο οργανισμός τους μερικές φορές δείχνει μία υπερβολική ανοσοαπόκριση, ενεργοποιώντας την αποκαλούμενη «καταιγίδα κυτοκίνης». Με απλά λόγια: το σώμα υπέρ-αντιδρά απέναντι στον «εισβολέα» εκκρίνοντας τόσο μεγάλη ποσότητα πρωτεϊνών, που μπορούν να προκαλέσουν βλάβες σε ζωτικά όργανα.

Γιάννης Παπαδημητρίου (AFP, DPA) – DW