Σοφία Σπανού
Σαν σήμερα στις 16 Ιανουαρίου 1932, γεννιέται στο Σαν Φρανσίσκο των Η.Π.Α η Diane Fossey, Αμερικανίδα ζωολόγος, η οποία αφιέρωσε τη ζωή της στη μελέτη του υπό εξαφάνιση ορεινού γορίλλα (Gorilla beringei beringei). Το 1963 συναντήθηκε με τους Louis και Mary Leakey, που ενθάρρυναν το αρχικό της ενδιαφέρον για τη μελέτη των Πρωτευόντων.
Με την ενθάρρυνση της Jane Goodall, μιας άλλης μεγάλης ζωολόγου, ίδρυσε και διεύθυνε (1967-80) το Κέντρο Ερευνών Karisoke στη Ρουάντα. Ζώντας μια μοναχική ζωή για πολλά χρόνια, παρακολούθησε τις συνήθειες των γοριλλών και σταδιακά κέρδισε την αποδοχή τους. Κατέρριψε τους μύθους, που ήθελαν τον γορίλα ένα βίαιο ζώο και υποστήριξε στις μελέτες της την ειρηνική του φύση και τις ισχυρές οικογενειακές σχέσεις, που δημιουργεί.
Το 1983 γράφει το βιβλίο «Γορίλες στην Ομίχλη» με σκοπό για να ευαισθητοποιήσει το ευρύ κοινό όσον αφορά τις απειλές που αντιμετωπίζει το ζώο από τους λαθροκυνηγούς και από την απώλεια του βιοτόπου του. Στις 26 Δεκεμβρίου του 1985 το πτώμα της βρέθηκε κοντά στο ερευνητικό της κέντρο στο βουνό Βιρούνγκα της Ρουάντα. Μέχρι σήμερα το έγκλημα δεν έχει διαλευκανθεί, αλλά πιστεύεται ότι έπεσε θύμα των λαθροκυνηγών που τόσο πολέμησε. Στον τάφο της υπάρχει το επίγραμμα «No one loved gorillas more».
Η Fossey ήταν μία από τις τρεις πιο σημαντικές ερευνήτριες Πρωτευόντων, γνωστές και ως «Trimates», οι άλλες δύο ήταν η Jane Goodall, η οποία εργάστηκε πάνω στους χιμπατζήδες, και η Birute Galdikas, η οποία εργάστηκε με τους ουρακοτάγκους.
Το βιβλίο της «Γορίλλες στην Ομίχλη» έγινε ταινία μόλις τρία χρόνια μετά το θάνατό της με τη Sigourney Weaver να ενσαρκώνει τη Dian Fossey, ρόλος που της χάρισε μια Χρυσή Σφαίρα και μία υποψηφιότητα για Όσκαρ.
Στη Ρουάντα οι άνθρωποι αποκαλούσαν τη Fossey ‘Nyiramacibili’, δηλαδή ‘H γυναίκα που ζει μόνη στο δάσος’.