Από χτες το βράδυ οι διαπραγματεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τους δανειστές βρίσκονται στο πιο κρίσιμο σημείο των τελευταίων μηνών. Το ΔΝΤ, εκτιμώντας ότι η ελληνική οικονομία δεν θα πιάσει τους στόχους των επόμενων ετών, φέρεται να ζητεί την εκ των προτέρων νομοθέτηση μέτρων ύψους 3,5 δις για να καλυφθεί το πλεόνασμα 3,5% επί του προϋπολογισμού το 2018.
Πρόκειται για μια εξόφθαλμα αντισυνταγματική απαίτηση, καθώς το ελληνικό και ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο δεν επιτρέπει την υπό αίρεση νομοθέτηση για ζήτηματα που μπορεί να προκύψουν στο μέλλον.
Τι αντιπροτείνει όμως η ελληνική κυβέρνηση σ’ αυτήν την πράγματι προκλητική απαίτηση του Ταμείου;
Τίποτα το ουσιαστικά διαφορετικό. Η εισήγηση για την δημιουργία ενός μηχανισμού αυτόματης διόρθωσης του προϋπολογισμού, ο οποίος θα ενεργοποιείται σε περίπτωση απόκλισης των δημοσιονομικών στόχων και θα επιβάλλει περικοπές δαπανών του κράτους, είναι η άλλη πλευρά του ίδιου νομίσματος. Και το νόμισμα αυτό έχει όνομα. Λέγεται νεοφιλελευθερισμός.
Έχοντας ως στρατηγική επιδίωξη την πολιτική των πλεονασματικών προϋπολογισμών, η οποία συνεπάγεται την συνεχώς αυξανόμενη περικοπή κρατικών δαπανών, τη μείωση των δημόσιων επενδύσεων και την εξαϋλωση της δημόσιας περιουσίας, η κυβέρνηση προχωρά τώρα και στην επίσημη θεσμοθέτηση του δόγματος της λιτότητας, μην αφήνοντας κανένα περιθώριο για την υιοθέτηση διαφορετικής οικονομικής πολιτικής.
Για να αντιληφθούμε την σημασία της πρότασης του Υπουργείου Οικονομικών, αρκεί να αναλογιστούμε ότι συγκεκριμένος μηχανισμός υπάρχει θεσμοθετημένος στο Σύνταγμα της Γερμανίας και ότι υπήρξε επίσης διακαής πόθος του Γκερχαρντ Σρέντερ, καγγελαρίου της Γερμανίας την δεκαετία του ’90, ο οποίος ήθελε να επιβάλει τον συγκεκριμένο μηχανισμό και σε άλλα Ευρωπαϊκά κράτη σε μια προσπάθεια αποτελεσματικότερου ελέγχου των προϋπολογισμών.
Πιθανότατα, η πρόταση του ΔΝΤ για εκ προοιμίου νομοθέτηση μέτρων θα εκπέσει μπροστά στις αντιδράσεις της ηγεσίας της ΕΕ. Ήδη, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν Κλωντ Γιούνκερ απέρριψε σε έντονο ύφος μια τέτοια εξέλιξη. Η χρυσή τομή για να συμφωνήσουν οι δύο πλευρές θα μπορούσε κάλλιστα να είναι η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης για τον αυτόματο μηχανισμό διόρθωσης του προϋπολογισμού. Σε ένα τέτοιο σενάριο θα υπάρξουν κάποιοι που θα σπεύσουν να μιλήσουν για νίκη της ελληνικής πλευράς. Ας μην βιαστούν. Συνειδητά ή εν αγνοία τους θα πανηγυρίζουν για την ανακήρυξη του νεοφιλελευθερισμού ως επίσημης θρησκείας του ελληνικού κράτους.