‘Αρθρο του Robert Mackey για τους New York Times
Καθώς πνίγονται περισσότερα παιδιά, οι εθελοντές στη Λέσβο λένε ότι οι διασώσεις αφήνονται σε μεγάλο βαθμό πάνω τους
Εθελοντές στο ελληνικό νησί της Λέσβου, όντες συγκλονισμένοι από τους θανάτους λόγω πνιγμού τουλάχιστον 15 μεταναστών, μεταξύ των οποίων και 10 παιδιά, από την Τετάρτη, εξαπέλυσαν επίθεση κατά των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και των διεθνών οργανισμών βοήθειας για την αποτυχία στη διάσωση των θυμάτων και σε μεγάλο βαθμό αφήνοντας στους πολίτες το καθήκον της φροντίδας των επιζώντων από το επικίνδυνο πέρασμα μέσω της Τουρκίας.
Οι οδυνηρές εικόνες που μεταδίδονται στην ελληνική τηλεόραση και μεταδίδονται στα κοινωνικά δίκτυα έδειξαν την απελπισμένη προσπάθεια να σωθούν αυτοί που βγήκαν ζωντανοί από το Αιγαίο Πέλαγος στο λιμάνι του Μολύβου, όπου κάτοικοι, αλιείς, δημοσιογράφοι και διεθνείς εθελοντές έσπευσαν να αφαιρέσουν το νερό από τους πνεύμονες των μικρών παιδιών και να ζεστάνουν εκείνους με υποθερμία.
«Έχουμε ουρές μισοπεθαμένων παιδιών που περιμένουν να τα κρεμάσουμε ανάποδα, ώστε να μπορέσουμε να βγάλουμε το νερό έξω από τους μικροσκοπικούς πνεύμονές τους–η μια βάρκα μετά την άλλη», έγραψε η Trace Myers, μια εθελόντρια από την Αγγλία στη σελίδα της στο Facebook. «Έχουμε ασθενοφόρα, ανθρώπους βρεγμένους και κλαμένους».
“Το όλο θέμα είναι βδέλυγμα κατά της ανθρωπότητας”, πρόσθεσε.
«Σήμερα είναι μια μέρα του θανάτου», η έγραψε η κα.Myersσε μια ενημέρωση του προφίλ της. «Τα μέλη αυτής της ομάδας έχουν εργαστεί ακατάπαυστα για να κάνουν καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση, να υποστηρίζουν ανθρώπους που θρηνούν και έχουν δει τη ζωήνα φεύγει από τα μάτια των παιδιών. Μια γυναίκα που έχασε το μωρό και τον σύζυγό της, μια άλλη γυναίκα είδε το 9 μηνώνπαιδί της να πεθαίνει και άλλο παιδί της μεταφέρθηκε επειγόντος στο νοσοκομείο».
MANY rescued kids in desperate resuscitation attempts on pavement-turned-clinics – Ongoing TRAGEDY in Lesbos pic.twitter.com/gOleJ8Q6pl
— Daphne Tolis (@daphnetoli) October 28, 2015
«Αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται βοήθεια», πρόσθεσε η κα. Myers, ο οποία συνεργάζεται με τη βρετανική ομάδα βοήθειαςRefugees Start. «Η Ελλάδα χρειάζεται βοήθεια και χρειαζόμαστε εθελοντές τώρα. Το ότι άνθρωποι διαχειρίζονται αυτήν την κατάσταση χωρίς καμία υποστήριξη από τις κυβερνήσεις μας είναι εξωφρενικό, το ότι οι κυβερνήσεις μας επιτρέπουν ο κόσμος να υποφέρει είναι αδιανόητο». Περισσότεροι από 300.000 μετανάστες, πολλοί διαφυγόντες από τον πόλεμο στη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν, έφτασαν στη Λέσβο φέτος. Οι κάτοικοι ακόμα και τουρίστες έχουν παρέμβει για να προσφέρουν βοήθεια την στιγμή που κυβέρνηση και διεθνείς οργανισμοί ειναι απόντες. «Δεν μπορούν να κάνουν κάτι τα Ηνωμένα Έθνη ;» ρώτησε ο ψαράς, Παναγιώτης Κουτσός, τον Malcolm Brabant, που έκανε ρεπορτάζ από την Λέσβο για το PBS.
«Είναι ντροπή», είπε ο κ Κουτσός. «Είμαι μέσα στο νερό μέρα- νύχτα και εγώ απλώς δεν μπορώ άλλο να παρακολουθώ αυτά τα παιδιά πνίγονται. Όλοι προσπαθούν να βοηθήσουν εδώ, δεν είμαστε κακοί άνθρωποι εμείς στο νησί της Λέσβου, προσπαθούμε να κάνουμε ό, τι μπορούμε και να κάνουμε το καθήκον μας – είναι ένα ζήτημα ανθρωπιάς. Όμως, οι δυνάμεις που υπάρχουν πρέπει να εστιάσουν σοβαρά σε αυτή την κρίση και να την λύσουν». Ο Peter Bouckaert, ο διευθυντής εκτάκτων αναγκών για την οργάνωση Human Rights Watch, ανέφερε ότι η ημέρα είχε προκαλέσει ζημιά σε μια ομάδα εθελοντών ναυαγοσωστών από τη Βαρκελώνη, ProActiva Open Arms, που τράβηξαν κάποιους από τους επιζώντες από τις θαλασσοταραχής.
Many drowned off Lesbos today, Spanish @PROACTIVA_SERV life guards just returned from 4 hrs at sea, in shock. pic.twitter.com/wtZNefFjVk
— Peter Bouckaert (@bouckap) October 28, 2015
Spanish @PROACTIVA_SERV lifeguards told me as left scene of Lesbos shipwreck at nightfall on jetskis, saw many bodies floating inc babies.
— Peter Bouckaert (@bouckap) October 29, 2015
Ο Oscar Camps, ένας από τουςΙσπανούς ναυαγοσώστες, δήλωσε ο AlbertoRojas της ElMundo, της καθημερινής εφημερίδας της Μαδρίτης, ότι η ομάδα του των τεσσάρων ατόμων, πάνω σε μηχανοκίνητα σκούτερ νερού και σε μια μικρή βάρκα, βρήκε «300 ανθρώπους να φωνάζουν στη μέση της θάλασσας, παραμένοντας προσκολλημένοι ο ένας στον άλλο για να αποφευχθεί ο πνιγμός».
Spanish lifeguards in heavy seas. Many rescues #Lesvos #refugees. High seas, many arrivals=danger. pic.twitter.com/r0E8vvbQri
— Jeanne Carstensen (@jcarstensen) October 28, 2015
Ήταν εξαιρετικά επικριτική η στάση των επίσημων διασωστών από την ελληνική ακτοφυλακή και ένα νορβηγικό σκάφος με τη Frontex, τον οργανισμό παρακολούθησης συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι Νορβηγοί, ο κ. Camps είπαν, ότι ήταν «απλώς μπάτσοι της θάλασσας, δεν ξέρουν πώς να σώσουν ανθρώπους».
«Συνειδητοποιήσαμε ότι δεν γνωρίζουμε καν χειρισμούς ανάνηψης», πρόσθεσε. “Αυτό κόστισε ζωές χθες”.
Norwegian vessel 1st to arrive where more than 200 people floated near sinking wooden boat https://t.co/U7Oy9G0XoL pic.twitter.com/LAJFSJdIlW
— Frontex (@FrontexEU) October 29, 2015
Για να κάνουν τα πράγματα χειρότερα, ο Ισπανός ναυαγοσώστης πρόσθεσε, ότι ένα Ρουμάνικο ελικόπτερο σε συνεργασία με την Frontexέκανεκύκλουςστην περιοχή, δημιουργώντας κύματα που εμπόδιζαν τη διάσωση. Ο κος Camps, του οποίου η ομάδα που χρηματοδοτείται από τον κόσμο κινήθηκε για να πάει στη Λέσβο μετά από εικόνες πνιγμένων παιδιών στα κοινωνικά δίκτυα, ήταν πολύ πιο εντυπωσιασμένος με τις προσπάθειες των Ελλήνων και Τούρκων ψαράδων, οι οποίοι, είπε, “έσωσαν πολλούς ανθρώπους”. Βίντεο των μεταναστών να επιπλέουν στη θάλασσα δημοσιεύτηκε σε απευθείας σύνδεση από την νορβηγική αστυνομία της οποίας το πλοίο, το Peter Henry Von Koss, αργότερα μετέφερε 120 μετανάστες στην ακτή.
Fra gårsdagens redningsaksjon: De klarte å redde 122. Flere barn var kritisk nedkjølt. I dag skal de ut igjen.@NSSR pic.twitter.com/XuPEzc8GjS
— Kripos (@Kripos_NCIS) October 29, 2015
Ενώ η Frontex ανέλαβε την ευθύνη στην ιστοσελίδα της για την εξοικονόμηση των μισών από τους 242 διασωθέντες μετανάστες, ο κος Camps είπε ότι το νορβηγικό πλήρωμα παρακολούθησε κυρίως την ώρα που η ομάδα του και οι αλιείς τραβούσαν τους μετανάστες από το νερό και τους ανέσυραν στο πλοίο τους. «Το μόνο που έκαναν είναι να ρίχνουν σχοινιά στους πνιγόμενους, όπως στις ταινίες» είπε ο κος Camps με πικρία.
Είπε ότι κάποιοι από αυτούς, που είχαν επιβιώσει με ανάνηψη από την ομάδα του στη θάλασσα, αργότερα πέθαναν αφού έφτασαν στην ξηρά, επειδή, όπως είπε, τα ελληνικά ασθενοφόρα δεν είχαν εξοπλιστεί κατάλληλα με οξυγόνο.
«Είμαστε τσακισμένοισωματικά όσο και ψυχολογικά», είπε στηνEl Mundo. “Και ντρέπομαι για την Ευρώπη”.
Ο Eric Kempson, ένας Βρετανός γλύπτης που έχει ζήσει στη Λέσβο με την οικογένειά του εδώ και 16 χρόνια, έχει αφιερώσει πολύ χρόνο από τους τελευταίους μήνες για να βοηθήσει τους μετανάστες, οι οποίοι συνεχίζουν να καταφθάνουν κατά χιλιάδες μέρα με τη μέρα, ακόμα και με τον καιρό να χειροτερεύει και η θάλασσα να γίνεται πιο φουρτουνιασμένη.
Σε ένα οργισμένο βίντεο στο You Tubeπου δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο την Τετάρτη, ο κος Kempson έδειξε πόσο μεγάλη ήταν η ουρά για να κάνουν τα χαρτιά τους οι μετανάστες, και επέπληξε τις “αηδιαστικές οργανώσεις παροχής βοήθειας”, όπως τον Ερυθρό Σταυρό και την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, για την αποτυχία να πάρει την ευθύνη της κατάστασης.
Παρά την παρουσία των οργανισμών, ο κος Kempson είπε, το μεγαλύτερο μέρος της απόκρισης υπήρξε από τον τοπικό πληθυσμό. «Αυτό είναι λάθος, και ξέρετε αυτές τις εταιρείες, αυτές τις οργανώσεις παροχής βοήθειας βγάζουν εκατομμύρια και εκατομμύρια και οι άνθρωποι αυτοί δέχονται φροντίδα τελικά από εθελοντές», είπε.
Οι εθελοντές του Ερυθρού Σταυρού που εργάζονται μαζί με τους ντόπιους στις παραλίες της Λέσβου, είπε ο κος Kempson , ήταν τόσο ανεπαρκώς εφοδιασμένοι που ζήτησαν από την οικογένειά του για κουβέρτες έκτακτης ανάγκης και ρούχα μωρού.
«Αυτές οι οργανώσεις παροχής βοήθειας, πρέπει να επιταχύνουν τις εργασίες τους εδώ», είπε. «Είμαστε στην Ευρώπη. Ξέρετε, μπορείτε να τα αποφύγετε τη δημοσιότητα στην Αφρική, στο Μπαγκλαντές, στην Αϊτή και μέρη όπως εδώ, αλλά είστε στην Ευρώπη, τα φώτα της δημοσιότητας είναι πάνω σας και βλέπουμε όλοι τι κάνετε. Και είναι αηδιαστικό».
Ο Ron Redmond, εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών, είπε σε τηλεφωνική του συνέντευξη από την Αθήνα ότι κατάλαβε την απογοήτευση και τη φρίκη που ένιωσαν οι εθελοντές, όπως και ο κοςKempson. «Αυτό που βλέπετε εκεί είναι άσχημο», είπε. «Αυτό πουβλέπουν αυτοί οι εθελοντές είναι συγκλονιστικό και εξαιρετικά οδυνηρό».
Αυτό που κάνει την κρίση ασυνήθιστη, είπε ο κος Redmond, είναι ότι «δεν έχουμε κανονικά τις επιχειρήσεις έκτακτης ανάγκης όπως στις βιομηχανοποιημένες χώρες», όπως η Ελλάδα, όπου μέχρι πρόσφατα ο οργανισμός είχε μόνο ένα μικρό γραφείο για όλη τη χώρα με λιγότερα από 10 άτομα.
Για να κάνουν τα πράγματα πιο περίπλοκα, πρόσθεσε, η ομάδα του δεν ήταν υπεύθυνη για την αντίδραση, όπως συχνά συμβαίνει στις εμπόλεμες ζώνες. «Προσπαθούμε να έχουμε την στήριξη που χρειάζεται η Ελλάδα, αλλά αυτοί φταίνε, όχι εμείς», είπε.
«Αυτοι οι εθελοντές κάνουν μια καταπληκτική δουλειά», είπε ο κος Redmond. Ενώ παραδέχθηκε ότι «οι συνθήκες δεν είναι όπως θα έπρεπε να είναι», το γραφείο του προσπαθεί να βοηθήσει, εξοπλίσει και να εκπαιδεύσει τις ελληνικές αρχές να αντιμετωπίσουν τις νέες προκλήσεις, όπως η δημιουργία κέντρων υποδοχής που μπορεί να χειριστεί την εισροή των μεταναστών.
Turk traffickers charged 2x normal for ’safe boat.’ Force7. Coastguard in port. Brave Kempsons/locals to the rescue pic.twitter.com/TFkFZASjjO
— Malcolm Brabant (@MalcolmBrabant) October 28, 2015
Την ίδια στιγμή, είπε, τα χρήματα δεν ήταν τόσα πολλά, όσα μπορεί να πιστεύουν οι εθελοντές στη Λέσβο. «Δεν μπορούμε να πάρουμε ακόμη και τη χρηματοδότηση για τις δραστηριότητές μας στη Συρία», είπε. Ο κος Bouckaert, ο οποίος προσπαθεί να φορτώσει την ενοχή στον κόσμο μέσω της ανταλλαγής θλιβερών αναρτήσεωνστο λογαριασμό του στο Twitter, είπε σε τηλεφωνική του συνέντευξη ότι δεν ήταν πεπεισμένος ότι οι κυβερνήσεις της Ευρώπης έκαναν ό, τι μπορούσαν. Οι αστυνομικές δυνάμεις σε όλη την έρχονται αντιμέτωποι με τεράστια πλήθη δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων σε ροκ συναυλίες ή ποδοσφαιρικούς αγώνες κάθε μέρα, είπε, τότε γιατί είναι τόσο δύσκολο να εξασφαλίσουν μερικές χιλιάδες μετανάστες την ημέρα εδώ;
Doctor on Lesbos says in tears: ‘Found 2 drowned kids on Frontex boat thrown 2gether like fishes, asked why not give them bit of dignity?’
— Peter Bouckaert (@bouckap) October 29, 2015
«Η Ευρώπη έχει τους πόρους για να κάνει τις διασώσεις στη θάλασσα και να περιορίσει τον πόνο», είπε ο κοςBouckaert. «Έχετε μείνει με την εντύπωση ότι αρκετοί Ευρωπαίοι πολιτικοί δεν νοιάζονται που αναγκάζονται αυτοί οι άνθρωποι να υπομείνουν αυτό τον πόνο, έτσι ώστε να αποθαρρύνουν τους άλλους».
Children still washing up drowned on beaches of Lesbos like this boy & his mother today. 13 missing. Time 4 action pic.twitter.com/JRjHktS6NP
— Peter Bouckaert (@bouckap) October 25, 2015
Μετάφραση αποκλειστικά για το Νόστιμον ήμαρ: Γκουσδουβάς Γ. Χρήστος