Συνέντευξη της Ρένας Δούρου για το «Νόστιμον Ήμαρ»
1. Τι σηματοδοτεί για τον ΣΥΡΙΖΑ και για σας προσωπικά η Περιφέρεια Αττικής; Ποιοι θα είναι οι βασικοί άξονες του προγράμματός σας;
Από την Αττική, την μισή σχεδόν Ελλάδα πληθυσμιακά, θα κάνουμε την αρχή για ένα νέο ήθος στη διακυβέρνηση, μακριά από τις εξαρτήσεις και τον παρασιτισμό της οικονομικής ολιγαρχίας του παρελθόντος. Θα αναστρέψουμε βήμα-βήμα τις μνημονιακές πολιτικές που άφησαν ανέγγιχτους όσους κερδοσκοπούν σε βάρος της πατρίδας αλλά την ίδια στιγμή γκρέμισαν όσα οι απλοί πολίτες έχτιζαν τα τελευταία 60 χρόνια. Με τους πολίτες, από τους πολίτες, για τους πολίτες. Αυτός είναι ο στόχος μας, η αναφορά μας, ο πήχης με τον οποίο θα μετρηθούμε. Θα παλέψουμε ξανά για πόλεις αξιοβίωτες, ανθρώπινες, με χώρους πρασίνου, άθλησης και πολιτισμού, με μαγαζιά ανοικτά.
Κεντρικοί άξονες της δουλειάς μας θα είναι η κοινωνική πολιτική, η διαχείριση των απορριμμάτων, υγρών και στερεών, υπέρ του δημότη και του περιβάλλοντος, η ολοκλήρωση του αντιπλημμυρικού σχεδιασμού αντιπλημμυρικός σχεδιασμός, οι δημόσιοι ελεύθεροι χώροι και οι χώροι πρασίνου. Κριτήριο για όλες τις αποφάσεις το κοινωνικό συμφέρον, ο σεβασμός στον άνθρωπο και το περιβάλλον, η έμφαση στην κοινωνική αλληλεγγύη και συνοχή.
2. Υπάρχει η αίσθηση στον κόσμο ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει αποδυναμωθεί. Τι στάση θα κρατήσει μια πιθανή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στον θεσμό;
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει αποδυναμωθεί και από τον Καλλικράτη και από τις μνημονιακές πολιτικές. Ο πρώτος πέρασε νέες αρμοδιότητες στην ΤΑ χωρίς όμως να της εξασφαλίζει τους απαραίτητους πόρους ενώ οι δεύτερες περιέκοψαν δραστικά τους ήδη υπάρχοντες πόρους – συγκεκριμένα μειώθηκαν οι Κεντρικοί Αυτοτελείς πόροι κατά 67% και η ΣΑΤΑ κατά σχεδόν 50%. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι αυτοί που είναι υπεύθυνοι για το σημερινό κατρακύλισμα της πατρίδας μας και την ανθρωπιστική καταστροφή που βιώνουμε δούλεψαν σκληρά για να εγκλωβίσουν την τοπική αυτοδιοίκηση στη μέγγενη της κεντρικής εξουσίας, δούλεψαν για να είναι η τοπική αυτοδιοίκηση αδύναμη, ανεύθυνη, και, εντέλει, ακίνδυνη, όμηρος του πελατειακού συστήματος και της εξάρτησης από οικονομικά συμφέροντα, σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
Υπάρχει όμως κάτι θεμελιακά επαναστατικό στον πυρήνα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Είναι το μόνο πεδίο της διοίκησης που σου επιτρέπει να ενεργοποιήσεις θεσμούς άμεσης δημοκρατίας, ν’ αλλάξεις καταλυτικά το τον τρόπο με τον οποίο έχουμε μάθει να διοικούμε και ν’ αποφασίζουμε στην Ελλάδα. Είναι σταθερή μας πεποίθηση στο ΣΥΡΙΖΑ ότι οι βαθιές αλλαγές που έχει ανάγκη η πατρίδα μας, οι αλλαγές που θα μας βγάλουν από το καταστροφικό σπιράλ των μνημονίων, μπορούν να έρθουν μόνο από κάτω προς τα πάνω. Με τους πολίτες δίπλα μας, να δουλεύουν μαζί μας, να προτείνουν και, κυρίαρχα, να ελέγχουν.
3. Η δημόσια περιουσία βρίσκεται στο στόχαστρο. Πρόσφατα κατατέθηκε και δεσμευτική πρόταση για την περιοχή του παλιού αεροδρομίου στο Ελληνικό από την LAMDA Development, συμφερόντων του κ. Λάτση. Τι στάση θα έχετε ως περιφερειακή παράταξη;
Η «βελτιωμένη» οικονομική προσφορά της Lamda Development της Οικογένειας Λάτση για το Ελληνικό – από τα 70 στα 130 ευρώ ανά τ.μ. για το μεγαλύτερο και καλύτερο οικόπεδο της Ευρώπης – είναι ένα ακόμη σκάνδαλο στην πορεία για το ξεπούλημα της πατρίδας μας, την παράδοση όλων των πόρων που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την κοινωνική και παραγωγική ανάταξη της χώρας βορρά στην απληστία των κερδοσκοπικών συμφερόντων που παρασιτούν στο σώμα της Ελλάδας εδώ και χρόνια. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευτεί ότι όταν αναλάβει τη διακυβέρνησης της χώρας, δεν θα διστάσει, όπου δεν διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον, να αναθεωρήσει ειλημμένες αποφάσεις.
Το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας /Αττικής 2021, που πέρασε παρά την αντίθεση μας από το Περιφερειακό Συμβούλιο και αναμένεται να επικυρωθεί από τη Βουλή, προβλέπει μόλις 2.000 στρέμματα πρασίνου από τα συνολικά 6.500 και μάλιστα χωρίς να τα ορίζει ως υψηλό πράσινο, δηλαδή δένδρα. Τα υπόλοιπα 4.500 θα τσιμεντοποιηθούν. Αν προχωρήσει ο σχεδιασμός αυτός, δεν θα χάσουμε μόνο μια τεράστια ευκαιρία για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών, αλλά, αντίθετα, θα υπάρξει μια τεράστια υποβάθμιση, περιβαλλοντική, κοινωνική, αλλά και οικονομική. Η λύση που προκρίνουμε περιγράφεται από την πρόταση του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με την υποστήριξη των όμορων δήμων και αφορά στη δημιουργία Μητροπολιτικού, δημόσιου και κοινόχρηστου, Πάρκου πρασίνου, άθλησης και πολιτισμού στο Ελληνικό. Δημιουργείται μια έκταση με 61% αμιγές πράσινο και 39% χρήσεις. Το κόστος κατασκευής του πάρκου ανέρχεται σε 47 εκατομμύρια ευρώ για την πρώτη άμεση φάση και σε 101 εκ. για το σύνολο. Δηλαδή συνολικά κοστίζει περίπου όσο η Πεζοδρόμηση της Πανεπιστημίου ή το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Φιξ. Πρόκειται για λύση αναγκαία, εφικτή και φθηνή.
4. Στο βιβλίο σας «Η απόλαυση του εθνικισμού» εξετάζετε το φαινόμενο από ψυχαναλυτική σκοπιά. Θεωρείτε ότι ο φόβος για τον «Άλλο», τον ξένο, μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε φόβο για μια πρόταση εναλλακτικής οικονομικής πολιτικής;
Ο φόβος για τον «άλλο», τον διαφορετικό, αυτόν που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε, εκφράζει τον φόβο για ό,τι υπερβαίνει το δικό μας γνωστικό πεδίο, τις δικές μας προσλαμβάνουσες, τη δική μας ανοχή. Υπό αυτή την έννοια κάθε τι που μας ξενίζει, μας προκαλεί δυσανεξία. Με αποτέλεσμα να το απορρίπτουμε. Και αυτό μπορεί βέβαια να ισχύει και αναφορικά με πρόταση, όπως για παράδειγμα η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για παραγωγική ανασυγκρότηση, η οποία κινείται σε εντελώς διαφορετική βάση από το σημερινό στρεβλό μοντέλο που οδήγησε τη χώρα στο γκρεμό. Άλλωστε ο φόβος μπροστά στην πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν, μεταξύ άλλων αιτιών, η αιτία που κάποιοι πολίτες πίστεψαν τον κ. Σαμαρά τον καλοκαίρι του 2012 και τον ψήφισαν. Διαψεύστηκαν καθώς αποδείχθηκε ότι ο κ. Σαμαράς έλεγε συνειδητά ψέματα και ότι δεν είχε καμία διάθεση επαναδιαπραγμάτευσης. Τώρα οι πολίτες γνωρίζουν. Και δεν πρέπει να αφήσουν το φόβο να τους αλλάξει γνώμη.
5. Θεωρείτε ότι το δίπολο μνημόνιο-αντιμνημόνιο είναι σήμερα η βασική διαχωριστική γραμμή μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ?
Η βασική διαχωριστική γραμμή είναι το ποιος είναι υπέρ των πολιτών και του κοινωνικού και δημόσιου συμφέροντος και ποιος υπέρ της οικονομικής ολιγαρχίας, ντόπιας και ξένης, που οδηγεί την Ελλάδα, την Ευρώπη και τον πλανήτη στο μαρασμό. Ποιος είναι υπέρ του να ξεκινήσει μια νέα σελίδα στην Περιφέρεια Αττικής. Εκεί βρίσκεται η ουσία. Αυτή είναι και η αξιακή δέσμευση που μας οδηγεί να παλεύουμε με όλες μας τις δυνάμεις κόντρα στις μνημονιακές πολιτικές.
6. Ο χωρισμός κράτους-εκκλησίας είναι μια σαφής πολιτική επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ?
Είναι μια διαδικασία που, όπως είπαμε και στο συνέδριο «Εκκλησία και Αριστερά», τον Ιανουάριο του 2013 στη Θεσσαλονίκη, δεν μπορεί να προχωρήσει με μονομερείς ενέργειες, με τελεσίγραφα που θα διχάσουν τη χώρα την ώρα που θα πρέπει να δώσουμε τη μάχη με τη στήριξη ενός ευρύ κοινωνικού μετώπου για να στήσουμε ξανά την Ελλάδα στα πόδια της. Χρειάζεται να δουλέψουμε, όλοι όσους αφορά αυτή η διαδικασία, μαζί για να προχωρήσει αυτή η μεγάλη αλλαγή, που θα έπρεπε από δεκαετίες να έχει γίνει, ομαλά.
7. Έχετε μιλήσει για μια πλουραλιστική εξωτερική πολιτική που πρέπει να αναπτύξει ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση. Η συνεργασία που έχουν ξεκινήσει ήδη οι ελληνικές κυβερνήσεις με το Ισραήλ στον ενεργειακό και τον αμυντικό τομέα θα συνεχιστεί από μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και, αν ναι, σε ποια βάση θα τεθεί;
Η μοναδική βάση στην οποία θα μπορούσε να τεθεί είναι ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο και η προώθηση των ελληνικών συμφερόντων. Πυξίδα μας είναι άλλωστε η γνωστή ρήση ότι δεν υπάρχουν αιώνιοι εχθροί και φίλοι, παρά μόνο αιώνια συμφέροντα. Είναι λοιπόν βέβαιο ότι μπορούν να ενισχυθούν οι οικονομικές, επιστημονικές, πολιτιστικές σχέσεις των δύο χωρών. Και βέβαια αυτό να μη γίνει σε βάρος του Παλαιστινιακού ή οποιουδήποτε άλλου λαού, γιατί τότε θα αποξενωθεί η χώρα μας από τα ερείσματά της στον αραβικό κόσμο. Τέλος, η όποια σύγκλιση με την ισραηλινή πλευρά, δεν μπορεί να γίνει με βάση την παραδοχή «ο εχθρός του εχθρού μου, φίλος μου», αναφορικά με την Τουρκία αλλά στη βάση ορισμένων σταθερών της εξωτερικής μας πολιτικής όπως, π.χ., η ειρηνική επίλυση των διαφορών, ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο και τις αποφάσεων του ΟΗΕ και η ισότιμη στρατιωτική συνεργασία για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων γεωπολιτικών αναγκών αποφεύγοντας τη στοχοποίηση άλλων κρατών. Για παράδειγμα η Ελλάδα δεν έχει κανέναν λόγο να εμπλακεί υπό οιαδήποτε μορφή σε πόλεμο κατά του Ιράν ή σε κάποια στρατιωτικού τύπου επέμβαση στη Συρία.
8. Τι θέση θα έπαιρνε και πως θα χειριζόταν μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ την κρίση της Ουκρανίας?
Η κρίση στην Ουκρανία κάνει ξεκάθαρο ότι είμαστε πλέον αντιμέτωποι με ένα νέο διεθνές σκηνικό, με νέα δεδομένα, νέες προκλήσεις, όπου εμπλέκονται οικονομικά, ενεργειακά και γεωπολιτικά συμφέροντα και δεδομένα. Δυστυχώς σήμερα, ΗΠΑ και ΕΕ κλείνουν πρόθυμα τα μάτια τους στην ολοφάνερη απειλή που συνιστά για την περιοχή η ανάδειξη στην εξουσία στην Ουκρανία, με τρόπο παράνομο και πραξικοπηματικό, ρατσιστών νεοναζί. Και δείτε που μας οδήγησε η τακτική αυτή. Στην κλιμάκωση της κρίσης και στην κατάληψη της Κριμαίας από τους Ρώσους και την απειλή για μια στρατιωτική εμπλοκή Ρωσίας – Δύσης, που όλοι φαίνονται να θέλουν να αποφύγουν, αλλά όταν το κλίμα είναι έκρυθμο δεν ξέρει κανείς ποτέ που θα φτάσουν τα πράγματα. Στόχος μας θα ήταν να συντονίσουμε τις φωνές των μελών της Ένωσης στο πλαίσιο μιας πραγματικά ανεξάρτητης, ειρηνικής εξωτερικής πολιτικής. Μιας πολιτικής που θα έδινε έμφαση στην αξιολόγηση και εξυπηρέτηση του κοινού ευρωπαϊκού συμφέροντος και όχι εθνικών, ή συμμαχικών μεν, αλλότριων δε, επιδιώξεων. Στόχος θα ήταν να επανέλθει ισορροπία στην πολιτική της Ένωσης απέναντι σε έναν ισχυρό διεθνή παίκτη όπως η Ρωσία.