Οι εκπαιδευτικοί καταφέραμε, σε ανέλπιστα μεγάλο βαθμό, να επιλύσουμε τα τεχνικά προβλήματα και να προσφέρουμε στα παιδιά εξ αποστάσεως διδασκαλία, χωρίς κανείς και ποτέ να μας έχει επιμορφώσει σχετικά, χωρίς κανείς και ποτέ να μας δώσει ένα υπόδειγμα εργασίας, μόνες / μόνοι μας και με τη βοήθεια συναδέλφων μας, μία ιδιότυπη αυτό – και συνεργατική επιμόρφωση
Σε λίγες ημέρες ολοκληρώνεται το “σωτήριον έτος” 2020. Πολλά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του… Ένα από αυτά, θα συμφωνήσουμε όλοι, είναι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση των παιδιών, Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Θα ήθελα, σ’ αυτό το κείμενό μου, να γράψω λίγο για μας τους εκπαιδευτικούς και το πως βιώνουμε την περίοδο αυτή.
- Δρ. Αργύριος Δ. Ψαλίδας, MEd Φυσικός – Εκπαιδευτικός
Η εμφάνιση του Sars-Cov-2 είναι βέβαιο ότι ανησύχησε όλους μας. Ας μην ξεχνάμε ότι το εκπαιδευτικό προσωπικό της χώρας έχει μέσο όρο ηλικίας πάνω από τα 50 έτη. Ανησυχία λοιπόν αρχικά. Μέχρι την πρώτη απαγόρευση λειτουργίας των Σχολικών Μονάδων. Προαιρετική τότε η εξ αποστάσεως εκπαίδευση των παιδιών. Το καθήκον όμως την επέβαλε. Πανικός… Σύγχρονη ή ασύγχρονη; Με ποιο υλικό; Λειτουργεί το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο;
‘Ήταν τότε που χρειαζόμασταν την ουσιαστική υποστήριξη των θεσμοθετημένων φορέων της Πολιτείας και του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Έλειψε όμως και επειδή δεν έχω καμία διάθεση μηδενισμού, θα διόρθωνα, έλειψε σε μεγάλο βαθμό. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι, σε όλη αυτή την περίοδο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων δεν δημοσιοποίησε ούτε ένα δειγματικό σχέδιο μαθήματος, προσαρμοσμένο στις ιδιαίτερες ανάγκες της εξ αποστάσεως διδασκαλίας. Ούτε μία οργανωμένη προσπάθεια επιμόρφωσης… Είναι επίσης αξιοσημείωτη η αδράνεια πολλών Συντονιστών Εκπαιδευτικού Έργου στην ίδια πρόκληση. Θα μπορούσαν κάλλιστα να οργανώσουν εξ αποστάσεως δειγματικές διδασκαλίες και δεν το έκαναν. Δεν αναφέρομαι προφανώς σε όλες και όλους… Πάντα υπάρχουν οι φωτεινές εξαιρέσεις… Εξαιρέσεις όμως… Ίσως θα έπρεπε στο νέο σχέδιο νόμου για την αξιολόγηση των Στελεχών της Εκπαίδευσης να προβλέπεται και η αξιολόγηση από κάτω προς τα πάνω… Σαφέστατα πρέπει να αξιολογούμε τις / τους Συντονίστριες / Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου, όπως φυσικά και τις / τους Διευθύντριες / Διευθυντές.
Αλλά και κατά τη δεύτερη διάρκεια απαγόρευσης λειτουργίας των Σχολικών Μονάδων το περιβάλλον δεν άλλαξε. Το ελαφρυντικό του αιφνιδιασμού μπορεί να είναι αποδεκτό για την πρώτη, αλλά όχι και για τη δεύτερη. Με χαρά διαπίστωσα σήμερα (https://www.alfavita.gr/ekpaideysi/340550_syntonistes-adynati-i-bathmologisi-mathiton-meso-tilekpaideysis) ότι το 4ο ΠΕ.Κ.Ε.Σ. Αττικής, στο πλαίσιο των καθηκόντων του, εξέτασε κατά την τελευταία συνεδρίαση της ολομέλειάς του (17.12.2020) παιδαγωγικά ζητήματα που σχετίζονται με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Με χαρά διάβασα ότι οι συνάδελφοι προτείνουν όλα όσα προτείνουμε οι εκπαιδευτικοί του πεδίου, για την εξ αποστάσεως αξιολόγηση των παιδιών, για την περικοπή της εξεταστέας ύλης των Πανελλαδικών Εξετάσεων 2021 και για την αναβολή εφαρμογής της περίφημης Τράπεζας Θεμάτων.
Οι εκπαιδευτικοί και ιδιαίτερα όσες / όσοι δεν ήταν ιδιαίτερα εξοικειωμένες / εξοικειωμένοι με τις λεγόμενες νέες τεχνολογίες, αισθάνθηκαν ιδιαίτερα μόνες / μόνοι και τις δύο αυτές χρονικές περιόδους. Βοηθήθηκαν μόνο από την Ομάδα Υποστήριξης του Σχολείου τους και άλλες ομάδες εκπαιδευτικών, που αυτοσυστάθηκαν για την κάλυψη αυτών των αναγκών. Η βοήθεια όμως αυτή, ιδιαίτερα χρήσιμη αναμφίβολα, είχε να κάνει, κατά κύριο λόγο, με τη σύνδεση και τη χρήση της πλατφόρμας Webex Μeetings, τη γνωριμία και εξοικείωση με εξ αποστάσεως εργαλεία διδασκαλίας και όχι με την παιδαγωγική διαχείριση ενός εξ αποστάσεως μαθήματος. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι μία μέθοδος εκπαίδευσης, με ιδιαίτερους κανόνες, που σε πολλές περιπτώσεις διαφέρουν από τους αντίστοιχους της δια ζώσης εκπαίδευσης. Οι εκπαιδευτικοί καταφέραμε, σε ανέλπιστα μεγάλο βαθμό, να επιλύσουμε τα τεχνικά προβλήματα και να προσφέρουμε στα παιδιά εξ αποστάσεως διδασκαλία, χωρίς κανείς και ποτέ να μας έχει επιμορφώσει σχετικά, χωρίς κανείς και ποτέ να μας δώσει ένα υπόδειγμα εργασίας, μόνες / μόνοι μας και με τη βοήθεια συναδέλφων μας, μία ιδιότυπη αυτό – και συνεργατική επιμόρφωση. Υπόδειγμα, σχέδιο μαθήματος και όχι μόνο οδηγό, όπως ο εξαιρετικός: Οδηγός για τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό μαθημάτων εξ αποστάσεως (κάντε κλικ εδώ). Το πολυδιαφημισμένο (κάντε κλικ εδώ) ολοκληρωμένο πρόγραμμα ταχύρρυθμης επιμόρφωσης στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση για το σύνολο των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων και ειδικοτήτων, οι οποίες εντάσσονται στο στρατηγικό πλαίσιο των επιμορφώσεων (160.000 εκπαιδευτικοί, με προϋπολογισμό 2 εκατ. € μέσω ΕΣΠΑ) ακόμα αναμένεται..Δεν είμαι ιδεολογικά αντίθετος με την αυτό – και συνεργατική επιμόρφωση, αλλά φυσικά όχι εξ ανάγκης και όχι σε περιόδους κρίσης.
Μολονότι υπάρχει, εδώ και χρόνια, η εμπειρία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, ενηλίκων όμως, στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο… Γιατί δεν διαχύθηκε η εκεί κατασταλαγμένη τεράστια εμπειρία; Εννοώ διάχυση και όχι επικοινωνία αυτής της εμπειρίας μέσω ενός Διαδικτυακού Σεμιναρίου (MOOC), που όσο εξαιρετικό κι αν είναι, σύμφωνα με τους σχεδιαστές του: “Υπό το καθεστώς των συνθηκών που προκλήθηκαν από την πανδημία του κορονοϊού COVID-19, το υλικό αναπτύχθηκε με εθελοντική προσφορά των συντελεστών, σε συνθήκες περιορισμού της κυκλοφορίας και με περιορισμένα διαθέσιμα μέσα και χρόνο.” (κλικ εδώ). Ακόμα και στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση ενηλίκων, η / ο διδάσκουσα / διδάσκων ΟΦΕΙΛΕΙ να δίνει έμφαση στις σχέσεις της / του με τους εκπαιδευόμενους, στη γνώση του αντικειμένου και στη φιλοσοφία της / του, στη συναισθηματική υποστήριξη και ενίσχυση των εκπαιδευόμενων, στην παιδαγωγική υποστήριξη των εκπαιδευόμενων, στην προετοιμασία του μαθήματος και στην αξιολόγηση των εκπαιδευόμενων (κλικ εδώ). Πόσο μάλλον στην εξ αποστάσεως διδασκαλία ανηλίκων της Δευτεροβάθμιας και Πρωτοβάθμιας (!!!) Εκπαίδευσης.
Εύχομαι καλή χρονιά και ποιοτική βελτίωση σε όλες/όλους μας, ώστε η εισαγωγική φωτογραφία να μην απεικονίζει την πραγματικότητα, αλλά μόνο την εξαιρετική τεχνική του δημιουργού της.