ΑΠΟ ΤΟΝ OWEN JONES, ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ 1 ΙΟΥΛΙΟΥ, 2015
Οι υπερ-δυνάμεις της Ευρώπης δεν θα ικανοποιηθούν παρά μόνο έαν καταστρέψουν τον ΣΥΡΙΖΑ και σταματήσουν το κίνημα ενάντια στη λιτότητα που άρχισε να εξαπλώνεται στην ήπειρο.
Διαδηλωτές υπέρ του ευρώ διαδηλώνουν στο Σύνταγμα κρατώντας σημαίες της ΕΕ, Αθήνα 30 Ιουνίου, 2015. Φωτογραφία: Aris Messinis/AFP
Επιδημία: η λέξη αυτή συνοψίζει το πώς η κατάσταση στην Ελλάδα αφέθηκε να καταλήξει σε καταστροφή. Όχι οικονομική επιδημία, ή οποιοσδήποτε πραγματικός φόβος ότι η Ελλάδα είναι μια Ελληνική Lehman Brothers – εν τη γεννέση – της οποίας η χρεοκοπία θα στείλει ντόμινο καταστροφών από το Βερολίνο μέχρι τη Λισαβόνα, αλλά πολιτική επιδημία. Αυτή τη στιγμή παρακολουθούμε μια προσπάθεια καταστολής του κινήματος αντι-λιτότητας (anti-austerity). Σε μια ευρωζώνη όπου περισσότερο από το 11 τοις εκατό των πολιτών είναι άνεργοι, συμπεριλαμβανομένων των μισών του συνόλου των νεαρών Ισπανών, η κοινωνική καταστροφή που υπέστησαν οι φτωχοί παρατείνεται με ένα απλό δόγμα: «Δεν υπάρχει εναλλακτική λύση». Εάν η Ελλάδα απειλεί αυτό το δόγμα, θα πρέπει να τιμωρηθεί.
Αφού ο Γάλλος Φρανσουά Ολάντ εγκατέλειψε την ‘αριστερή’ εντολή του, σχεδόν αμέσως μόλις μπηκε στο Μέγαρο των Ηλυσίων, η δραματική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, τον Ιανουάριο αντιπροσώπευε την πρώτη φορά όπου κίνημα αντι-λιτότητας στην Ευρώπη είχε καταλάβει την εξουσία σε εθνικές εκλογές. Από τότε, οι μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης – η Ευρωπαϊκή Ένωση, η ασύδοτη Κεντρική Τράπεζα της ευρωζώνης, το ΔΝΤ, η γερμανική κυβέρνηση – έχουν όλοι συνωμότησει για να τιμωρήσουν παραδειγματικά αυτό το κόμμα. Η Ελλάδα είναι μια επαναστατική επαρχία της ευρωζώνης, και εάν οι δημοκρατικά εκλεγμένοι της ‘αντάρτες’ επιτύχουν, το δόγμα του «δεν υπάρχει εναλλακτική λύση» θα συντριβεί και το κίνημα της όλο και ενδυναμούμενης λαϊκής αριστεράς θα ενισχυθεί. Γιατί να μην δώσουν τότε και οι εξαντλημένοι από τη λιτότητα ψηφοφόροι της Ισπανίας μια ισχυρή εντολή στους Podemos της ριζοσπαστικής αριστεράς στις εκλογές το Δεκέμβριο; Και γιατί όχι αυτό να συνεχιστεί στην Ιρλανδία, στην Πορτογαλία, στην Ιταλία, στην Ολανδία και ούτω καθεξής;
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να καταστραφεί, ή τουλάχιστον έτσι αποφάσισαν οι μεγάλες δυνάμεις της ΕΕ πριν καν εκλεγεί. Αλλά πώς; Πρώτον: με το να του επιβάλλει να δεχτεί άλλη μία δόση καταστροφικής λιτότητας, κατά παράβαση της σαφούς εκλογικής εντολής του κόμματος. Αυτό θα έφερνε το ΣΥΡΙΖΑ στην ίδια τύχη με το ελληνικό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα του ΠΑΣΟΚ, το οποίο αποξενώθηκε τόσο από τη βάση στήριξής του, που το ποσοστό του έπεσε από το 44 τοις εκατό το 2009 στο 4,7 τοις εκατό το 2015. Μια δεύτερη πιθανή στρατηγική είναι: να στραγγαλίσεις την οικονομία στην Ελλάδα τόσο μέχρι που ο λαός να αποφασίσει ότι η μικρότερη καταστροφή θα ήταν να παραιτηθεί σε μία ατέλειωτη λιτότητα μέσα στην ευρωζώνη. Αυτή είναι λοιπόν η τρέχουσα πορεία δράσης.
Η τρίτη στρατηγική: να αναγκάσουν την Ελλάδα σε χρεοκοπία και να την οδηγήσουν εκτός. Ωστόσο, αυτό θα μπορούσε να εκθέσει την Αχίλλειο πτέρνα της ευρωζώνης. Θα δημιουργούσε ένα προηγούμενο: ότι η ευρωζώνη δεν θα είναι πλέον μια αδιαίρετη νομισματική ένωση, αλλά μια λέσχη απ’ όπου τα ασθενέστερα μέλη μπορούν να φύγουν ή εκ των πραγμάτων και των συνθηκών να αποβληθούν. Λέγεται ότι σε μια τέτοια περίπτωση ακόμα και η Ιταλία, θα μπορούσε να γίνει το υποκείμενο ακραίας κερδοσκοπίας στην αγορά.
Και υπάρχει και ένας άλλος κίνδυνος για την ελίτ: αν και οι χρεοκοπίες σχεδόν πάντα ακολουθούνται από το πέσιμο της εκάστοτε κυβέρνησης – οπότε, αντίο ΣΥΡΙΖΑ – τι θα συμβεί αν η προσωρινή πληγωμένη μετα-ευρώ Ελλάδα ανακάμψει όπως η Αργεντινή μετά την χρεοκοπία του 2002; Τότε και άλλες χώρες εγκλωβισμένες μεσα σε οικονομική μιζέρια θα έχουν ένα παράδειγμα για να μιμηθούν. Για τους λόγους αυτούς, μια ελληνική χρεοκοπία θα πρέπει να είναι όσο πιο επώδυνη γίνεται, pour encourager les autres (για να αποθαρρύνει τους άλλους).
Η μοίρα του ΣΥΡΙΖΑ θα χρησιμοποιηθεί επίσης για να κάμψει τους αντίπαλους της λιτότητας. Το να αντιστέκεσαι στην επικρατούσα οικονομική κοινή λογική της εποχής μας είναι αποδεδειγμένα ανώφελο και αυτοκαταστροφικό (θα ισχυριστούν). Τα δεινά της Ελλάδας είναι το προϊόν υπερβολικών δαπανών, και ούτω καθεξής. Το γεγονός ότι ουσιαστικά εταιρείες όπως η Goldman Sachs βοήθησαν λογιστικά την Ελλάδα, ώστε να μπορέσει να εισέλθει στην ευρωζώνη θα ξεχαστεί. Η ανεύθυνη δανειοδότηση από γερμανικές και γαλλικές τράπεζες θα πρέπει να ξεχαστεί επίσης.
Για την παγκόσμια οικονομική κρίση δεν ευθύνονται οι χαμηλόμισθοι Αμερικανοί που αποδέχτηκαν χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια, αλλά εκείνοι που τους τα έδωσαν εντελώς ανεύθυνα. Το ίδιο ισχύει και για την Ελλάδα: άπληστες τράπεζες, ενεργώντας με βάση το βραχυπρόθεσμο συμφέρον τους, δανείζαν χρήματα, αψηφώντας τον κίνδυνο μόνο και μόνο για χάρη του κέρδους. Όπως επεσήμανε και η Jubilee Debt Campaign, αυτές που διασώθηκαν ήταν οι γερμανικές και γαλλικές τράπεζες, όχι ο ελληνικός λαός.
Από τότε, διαδοχικά προγράμματα διάσωσης με ολέθρια μέτρα λιτότητας να συνδέονται με αυτά έχουν στηρίξει ιδρύματα του ιδιωτικού τομέα, ενώ έχουν αποκόψει το ένα τέταρτο της ελληνικής οικονομίας. Τα ποσοστά φτώχειας έχουν υπερδιπλασιαστεί σε πάνω από 40 τοις εκατό, η ανεργία είναι τώρα πάνω από 25 τοις εκατό στον γενικό πληθυσμό και το χρέος καταναλώνει το 177 τοις εκατό του ΑΕΠ της χώρας. Η Ελλάδα έχει λάβει εντολή να επεκτείνει πολιτικές που μέχρι στιγμής έχουν φέρει μόνο καταστροφή. Ωστόσο, μεγάλη είναι και η πίεση που ασκείται στον ελληνικό λαό για αποδοχή (ή μάλλον, παραίτηση) των απαιτήσεων των πιστωτών.
Ότι και να συμβεί, όσοι αντιμαχόμαστε την καταστροφική πολιτική της Ευρώπης πρέπει να συνεχίζουμε να ζητάμε μια διεθνή διάσκεψη για το χρέος, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για άλλες χώρες επίσης. Αυτό το χρέος είναι αδύνατον να εξοφληθεί, στραγγαλίζει την ανάπτυξη, και έχει τεράστιο ανθρώπινο κόστος. Πρέπει να υπερασπιστούμε μια νέα στρατηγική – όπως χαράσεται από τους βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγους, όπως οι Γιόζεφ Στίγκλιτς και Πολ Κρούγκμαν – που έχει ως βάση τις δημόσιες επενδύσεις, την ανάπτυξη, και την ποσοτική χαλάρωση με στόχο τις υποδομές και τις νέες ανανεώσιμες βιομηχανίες.
Αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ είναι στριμωγμένος στη γωνία, το ίδιο και ο ελληνικός λαός. Κάθε παραχώρηση προς την τρόικα θα χρησιμοποιηθεί παραδειγματικά για να συντρίψει τις όποιες δυνάμεις εναντίον της λιτότητας υπάρχουν στην Ευρώπη. «Οι Έλληνες δεν θέλουν να απογοητεύσουν την ΕΕ», ισχυρίστηκε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Jean – Claude Juncker. Η λιτότητα, η Ελλάδα, η πρόδηλη έλλειψη δημοκρατίας και υπευθυνότητας . . . όλα φαίνεται να έχουν απογοητεύσει την αριστερά μέσα στην ΕΕ. Το κέντρο που στηρίζει την ΕΕ θα συνεχίσει να συρρικνώνεται, ενώ η αριστερά και η άκρα δεξιά αυξάνει τα ποσοστά της. Σήμερα, βλέπουμε την ύβρη, όμως, αύριο, η ΕΕ μπορεί να συναντήσει τη νέμεση.
Μετάφραση-επιμέλεια για το Νόστιμον ήμαρ από τη Σοφία Σπανού
Πηγή: www.newstatesman.com/politics/2015/07/owen-jones-elites-are-determined-end-revolt-against-austerity-greece