Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου, σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας.
Η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1909 με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και υιοθετήθηκε δύο χρόνια αργότερα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή.
Ιστορία της 8ης Μαρτίου
Η 8η Μαρτίου ορίστηκε το 1977 από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ως Παγκόσμια Ημέρα για τα δικαιώματα της Γυναίκας και τη Διεθνή Ειρήνη.
Η ιδέα για τον εορτασμό της προέκυψε κατά το πέρασμα στον 20ό αιώνα, το οποίο σηματοδοτήθηκε από την εκβιομηχάνιση, την πληθυσμιακή έκρηξη και τις ριζοσπαστικές ιδεολογίες. Το έναυσμα, όμως, είχε δοθεί αιώνες πριν, με τη Λυσιστράτη να πρωτοστατεί σε μια ιδιόμορφη «φεμινιστική» απεργία, προκειμένου να τελειώσει ο πόλεμος των ανδρών.
Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής επανάστασης οι γυναίκες του Παρισιού ζητούσαν «ελευθερία, ισότητα, αδελφότητα» στις Βερσαλίες. Η γιορτή ουσιαστικά αφορά στους αγώνες συνηθισμένων γυναικών, που με το θάρρος και την αποφασιστικότητα τους έγραψαν ιστορία.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι εργάτριες στο τομέα της υφαντουργίας και του ιματισμού κινητοποιήθηκαν στις 8 Μάρτη του 1857 στη Νέα Υόρκη για τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και τους χαμηλούς μισθούς τους. Η αστυνομία επιτέθηκε και διέλυσε βίαια το πλήθος των λευκοντυμένων γυναικών, όμως το εργατικό κίνημα είχε ήδη γεννηθεί. Δυο χρόνια αργότερα, οι γυναίκες που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις οργάνωσαν το πρώτο εργατικό σωματείο γυναικών και συνέχισαν τον αγώνα για τη χειραφέτηση τους.
Το 1908 παρέλασαν 15.000 γυναίκες στους δρόμους της Νέας Υόρκης ζητώντας λιγότερες ώρες εργασίας, καλύτερους μισθούς και δικαίωμα ψήφου. Υιοθέτησαν το σύνθημα «Ψωμί και τριαντάφυλλα», με το ψωμί να συμβολίζει την οικονομική ασφάλεια και τα τριαντάφυλλα την καλύτερη ποιότητα ζωής.
Η Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε για πρώτη φορά από το Σοσιαλιστικό Κόμμα των ΗΠΑ στις 28 Φεβρουαρίου 1909. Ο εορτασμός της καθιερώθηκε το 1910 με πρόταση της Γερμανίδας σοσιαλίστριας Clara Zetkin κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Διεθνούς.
Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, η φεμινίστριαAlexandra Kollontai έπεισε τον Λένιν να επισημοποιήσει τη γιορτή στη Σοβιετική Ένωση, όμως μέχρι το 1965 αυτή παρέμεινε γιορτή των εργατών.
Η άνοδος του φεμινιστικού κινήματος το 1960 αναζωογόνησε το ενδιαφέρον για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.
Στις μέρες μας, όμως, σε πολλές χώρες η ημέρα αυτή έχει χάσει το πολιτικό της μήνυμα:
Αφενός εμπορευματοποιήθηκε και αφετέρου εκλήφθηκε ως ευκαιρία για να εκφράσουν οι άνδρες την αγάπη τους στις γυναίκες, όπως κατά την Ημέρα της Μητέρας και του Αγίου Βαλεντίνου.
Ωστόσο, περιστατικά που σημειώνονται με αφορμή τον εορτασμό της Ημέρας τη Γυναίκας, αποδεικνύουν την ανάγκη προβολής και τίμησης, αν μη τι άλλο, των αγώνων των γυναικών. Στην Τεχεράνη στις 4 Μαρτίου 2007, η αστυνομία ξυλοφόρτωσε χιλιάδες άνδρες και γυναίκες που σχεδίαζαν συλλαλητήριο για τον εορτασμό της ημέρας. Οι δεκάδες γυναίκες που συνελήφθησαν κρατήθηκαν για μέρες στην απομόνωση.
Οι ακτιβίστριες Shadi Sadr και Mahbubeh Abbasgholizadeh αφέθηκαν ελεύθερες μετά από δεκαπέντε μέρες απεργία πείνας.
Στην κορυφή του ενδιαφέροντος και των πρωτοβουλιών τους τοποθετούν το θέμα της βίας κατά των γυναικών οι αστικές κυβερνήσεις, οι διακρατικές τους ενώσεις και οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις.
Η επιλογή αυτή δεν αφορά μόνο τη συζήτηση με αναφορά στις χώρες της Ασίας, της Αφρικής, της Ινδίας, τις χώρες δηλαδή στις οποίες οι γυναίκες αντιμετωπίζουν μια σειρά σοβαρά προβλήματα, αποκλεισμούς και κινδύνους λόγω των αντιδραστικών νόμων, των αναχρονιστικών εθίμων, απόψεων και πρακτικών. Αφορά εξίσου τις χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής, τις χώρες του λεγόμενου «ανεπτυγμένου» καπιταλιστικού κόσμου, όπου ο προβληματισμός επικεντρώνεται επιλεκτικά στα φαινόμενα της ενδοοικογενειακής βίας και της κακοποίησης των γυναικών.
Με τον τρόπο αυτό, κυβερνήσεις και διακρατικές ενώσεις βρίσκουν την ευκαιρία να επιδείξουν την «ευαισθησία» και το «ενδιαφέρον» τους για τις γυναίκες και τα ανθρώπινα δικαιώματά τους. Θεωρούν το πρόβλημα ως κατεξοχήν φυλετικό, διαταξικό ζήτημα, επικεντρώνουν την παρέμβασή τους σε αυτό, δίνοντας μεγάλα κονδύλια σε προπαγανδιστικές καμπάνιες. Παράλληλα, κρύβουν πίσω από το προπέτασμα της «ανησυχίας» τους για τη βία, την πραγματικότητα που ζουν καθημερινά οι εργαζόμενες, οι αυτοαπασχολούμενες, οι φτωχές αγρότισσες, οι άνεργες, οι νέες μητέρες, ως αποτέλεσμα της ταξικής πολιτικής, με τις ιδιαίτερες εξειδικεύσεις της στις γυναίκες, που εντείνει την ανισοτιμία τους. Ακόμα, προβάλλοντας την κακοποίηση και τη βία σαν ένα φαινόμενο που μοιάζει με παγκόσμια επιδημία ή με φυσική καταστροφή, που απειλεί να πλήξει κάθε γυναίκα ανεξαρτήτως παιδείας, εισοδήματος ή κοινωνικής θέσης, επιδιώκουν να κρύψουν την αιτία από την οποία πηγάζει.
Κοινή η αιτία
Η τραγική κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι γυναίκες σε μια σειρά χώρες και οι μορφές με τις οποίες εμφανίζεται η ανισοτιμία στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες έχουν κοινή ρίζα.
Απορρέουν από το ίδιο κοινωνικό σύστημα, τον καπιταλισμό. Καθορίζονται, όμως, ανάλογα με το επίπεδο της ανάπτυξής του και τη θέση που κατέχει το κάθε κράτος στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα. Η ανισομετρία που χαρακτηρίζει την ανάπτυξη του καπιταλισμού περιλαμβάνει, από τη μια, τις σύγχρονες μορφές της ανισοτιμίας και, από την άλλη, «χωρά» τις πιο αναχρονιστικές και σκοταδιστικές αντιλήψεις.
Μάλιστα, οι αντιλήψεις αυτές και οι αντίστοιχες πρακτικές αποτυπώνονται στα έθιμα, στους θεσμούς, στους νόμους μιας σειράς χωρών και απειλούν και τα πιο στοιχειώδη δικαιώματα των γυναικών, ακόμα και την ίδια τους τη ζωή.
Η πρόσφατη έκθεση της UNICEF αποτυπώνει μια σειρά τέτοιες πλευρές. Για παράδειγμα, υπολογίζεται ότι 5.000 γυναίκες δολοφονούνται ετησίως στην Ινδία, επειδή η προίκα τους εκτιμάται ως ανεπαρκής, με ελάχιστο ποσοστό των δολοφόνων να αντιμετωπίζουν τη Δικαιοσύνη. Ακόμα, τουλάχιστον 120 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια έχουν υποστεί ακρωτηριασμό των γεννητικών τους οργάνων σε 29 χώρες στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Όσον αφορά στις αναλφάβητες γυναίκες σε όλο τον κόσμο ο αριθμός τους εκτιμάται πως φτάνει το μισό δισεκατομμύριο.Τα καπιταλιστικά κράτη και οι διακρατικές τους ενώσεις ενδιαφέρονται είτε προσχηματικά για την καταπάτηση των δικαιωμάτων των γυναικών, είτε με γνώμονα την εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων. Εξάλλου, έχουν σημαντικό μερίδιο ευθύνης για τη βαρβαρότητα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες. Έχουν αξιοποιήσει τις κραυγαλέες πρακτικές ενάντιά τους ως πρόσχημα για να εξαπολύσουν ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις.
Για παράδειγμα, ο πόλεμος των Αμερικανών και των Ευρωπαίων συμμάχων τους στο Αφγανιστάν ξεκίνησε στο όνομα υποτίθεται του εκδημοκρατισμού, της κατάργησης της «μπούρκας», της εξάλειψης της θανατικής ποινής με λιθοβολισμό για τις Αφγανές. Τελικά, τα φαινόμενα αυτά όχι μόνο παραμένουν αλλά δίπλα τους έχουν προστεθεί και τα προβλήματα που προκάλεσε στις γυναίκες και στις οικογένειές τους ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος, τα θύματα της επέμβασης, η φτώχεια, η προσφυγιά.
Οσον αφορά στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, τα φαινόμενα βίας στις σχέσεις ανάμεσα στα δύο φύλα, αλλά και στα πλαίσια της οικογένειας, είναι επίσης υπαρκτό πρόβλημα, που μάλιστα οξύνεται στις συνθήκες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης. Ομως, η προβολή του στην πρώτη γραμμή των προβλημάτων των γυναικών από τις κυβερνήσεις, τις Μη Κυβερνητικές και τις φεμινιστικές Οργανώσεις, στόχο έχει να αποπροσανατολίσει από το σύνολο της βάρβαρης επίθεσης στο στόχαστρο της οποίας βρίσκονται οι γυναίκες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων: Τη μαζική ανεργία, τις αλλεπάλληλες μειώσεις στους μισθούς, την ελαστική και προσωρινή απασχόληση, την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, την κατάργηση των παροχών για τη μητρότητα, την εμπορευματοποίηση των κοινωνικών υπηρεσιών, της Υγείας, της Πρόνοιας και της Παιδείας.
Στο έδαφος που διαμορφώνεται από την επίθεση του κεφαλαίου, οξύνονται και τα φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας. Την ίδια στιγμή, οι ίδιες οι γυναίκες που την υφίστανται βρίσκονται σε θέση τέτοια που δεν τους επιτρέπει να τα αντιμετωπίσουν. Χωρίς δουλειά και αξιοπρεπή μισθό, χωρίς τη στήριξη δημόσιων και δωρεάν κοινωνικών υποδομών και υπηρεσιών, στερούνται ουσιαστικά όλα τα μέσα που θα τους επέτρεπαν να αποκρούσουν τα φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας και να απεμπλακούν από αυτά.
Η βία της ταξικής κοινωνίας κατά των γυναικών, με όποια μορφή και εάν εμφανίζεται, είναι φαινόμενο σύμφυτο με την εκμεταλλευτική κοινωνία. Εχει συγκεκριμένες οικονομικές και κοινωνικές αιτίες, προεκτείνεται στις κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων, στις αξίες και στις αρχές που επικρατούν στο καπιταλιστικό σύστημα. Δεν πηγάζει από την «πατριαρχική» κοινωνία, αλλά από το καπιταλιστικό σύστημα, που σήμερα έχει περάσει στην ανώτερη βαθμίδα του, στον ιμπεριαλισμό, και γίνεται ολοένα πιο βάρβαρο, με αποτέλεσμα να εντείνονται και τα φαινόμενα βίας εναντίον γυναικών και παιδιών.
Προσπάθεια αξιοποίησης του προβλήματος
Μέσα από τις καμπάνιες ενάντια στη βία που δέχονται οι γυναίκες και όλες τις σχετικές πρωτοβουλίες, οι κυβερνήσεις και οι διακρατικές τους ενώσεις, προσπαθούν να διαχειριστούν και να αξιοποιήσουν το πρόβλημα. Η επιδίωξή τους είναι να διαστρεβλώσουν το περιεχόμενο της πάλης ενάντια στην ανισοτιμία, να την οριοθετήσουν σε ένα πλαίσιο εξαιρετικά περιορισμένο και τελείως ακίνδυνο για το καπιταλιστικό σύστημα. Στόχος τους είναι η πάλη των γυναικών των λαϊκών στρωμάτων να μην αφορά όλο το εύρος και τις πλευρές της ανισοτιμίας που βιώνουν, αλλά να περιορίζεται στις πιο ακραίες και κραυγαλέες μορφές της φυλετικής ανισότητας.
Να στρέφεται ενάντια στα φαινόμενα της βίας, αλλά να αφήνει τις αιτίες και τους ενόχους στο απυρόβλητο. Να προσδοκά λύσεις από αυτούς που ευθύνονται για την εκμετάλλευση και την ανισοτιμία, από τα αστικά κράτη, τις διεθνείς τους ενώσεις. Ομως, το αστικό κράτος και οι διακρατικές ιμπεριαλιστικές ενώσεις δεν μπορούν να μετατραπούν σε όργανα συμφιλίωσης των αντιθέσεων της ταξικά διαιρεμένης κοινωνίας. Ο χαρακτήρας τους δεν είναι ουδέτερος ούτε αταξικός, αλλά είναι όργανα υπεράσπισης της κυρίαρχης αστικής τάξης, όργανα επιβολής στα καταπιεζόμενα λαϊκά στρώματα και πρώτα απ’ όλα στην εργατική τάξη.
Οι αστικοί εκσυγχρονισμοί, οι νομοθετικές ρυθμίσεις μέσα στα πλαίσια της ταξικής κοινωνίας, όσο κι αν είναι απαραίτητες, δεν αρκούν για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της βίας. Οσο το καπιταλιστικό σύστημα σαπίζει τόσο η ανισοτιμία των εργαζόμενων γυναικών όχι μόνο θα παραμένει αλλά και θα βαθαίνει σε όλες τις μορφές της.
Η ανισοτιμία των γυναικών και μαζί της και οι πιο ακραίες φυλετικές διακρίσεις, θα εξαλειφθούν μόνο μέσα από την ανατροπή του εκμεταλλευτικού συστήματος και την εξάλειψη της υλικής της βάσης. Σε μια κοινωνία στην οποία οι γυναίκες δε θα υφίστανται την ταξική εκμετάλλευση και τη φυλετική καταπίεση. Η πάλη για αυτή την κοινωνία σήμερα, σημαίνει παράλληλα πάλη ενάντια στην πολιτική που οξύνει τα προβλήματα των γυναικών των λαϊκών οικογενειών, μεταξύ των οποίων και αυτά που σχετίζονται με τη βια και την κακοποίηση των γυναικών και των παιδιών.
Σύντομη Εισαγωγή στα Δικαιώματα των Γυναικών
Η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου υπογραμμίζει ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι αναφαίρετα, αδιαίρετα και αλληλοσυμπληρούμενα.
Η Σύμβαση για την Εξάλειψη Όλων των Μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών υιοθετήθηκε το 1979 από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και συχνά περιγράφεται ως το διεθνές νομοσχέδιο των δικαιωμάτων της γυναίκας. Για τους σκοπούς επιτήρησης της εφαρμογή της Σύμβασης, ιδρύθηκε η Επιτροπή για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών.
Το Άρθρο 2
της σχετικής σύμβασης λέει ότι τα Kράτη Mέλη “καταδικάζουν τις διακρίσεις κατά των γυναικών σε όλες τις μορφές της, συμφωνούν να συνεχίσουν με όλα τα κατάλληλα μέσα και χωρίς καθυστέρηση μια πολιτική που θα τείνει να εξαλείψει τις διακρίσεις κατά των γυναικών.”
Επίσης, η Σύμβαση απαιτεί την εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών στους ακόλουθους τομείς:
Άρθρο 7
Τα Kράτη Mέλη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξαλείψουν τις διακρίσεις κατά των γυναικών στην πολιτική και δημόσια ζωή της χώρας και, ιδιαίτερα, εξασφαλίζουν σ’ αυτές, υπό ίσους όρους με τους άνδρες, το δικαίωμα:
- Να ψηφίζουν σε όλες τις εκλογές και όλα τα δημόσια δημοψηφίσματα και να είναι εκλέξιμες σε όλους τους οργανισμούς που εκλέγονται δημόσια.
- Να λαμβάνουν μέρος στην κατάστρωση της πολιτικής του Κράτους και στην εκτέλεσή της, να καταλαμβάνουν δημόσιες θέσεις και να ασκούν όλα τα δημόσια καθήκοντα σε όλες τις βαθμίδες της κυβερνήσεως.
- Να συμμετέχουν στις μη κυβερνητικές οργανώσεις και ενώσεις που ασχολούνται με τη δημόσια και πολιτική ζωή της χώρας.
Άρθρο 9
- Τα Kράτη Mέλη παρέχουν στις γυναίκες δικαιώματα ίσα με εκείνα των ανδρών όσον αφορά την απόκτηση, την αλλαγή και τη διατήρηση της υπηκοότητας. Εγγυώνται ιδιαίτερα ότι ούτε ο γάμος με έναν αλλοδαπό ούτε η αλλαγή της υπηκοότητας του συζύγου κατά το γάμο δεν αλλάζει αυτόματα την υπηκοότητα της γυναίκας ούτε την καθιστά άπατρι ούτε την υποχρεώνει να πάρει την υπηκοότητα του συζύγου της.
- Τα Kράτη Mέλη παρέχουν στη γυναίκα δικαιώματα ίσα με εκείνα του άνδρα όσον αφορά την υπηκοότητα των παιδιών τους.
Άρθρο 10
Τα Kράτη Mέλη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξαλείψουν τις διακρίσεις κατά των γυναικών ώστε να τους εξασφαλίσουν δικαιώματα ίσα με εκείνα των ανδρών όσον αφορά την εκπαίδευση και μόρφωση, για να εξασφαλίσουν σε βάση ισότητας του άνδρα και της γυναίκας:
Άρθρο 11
1.Τα Kράτη Mέλη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξαλείψουν τη διάκριση κατά των γυναικών στον τομέα της απασχολήσεως ώστε να εξασφαλιστούν σε βάση ισότητας του άνδρα και της γυναίκας τα ίδια δικαιώματα.
Άρθρο 12
1.Τα Kράτη Mέλη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να εξαλείψουν τις διακρίσεις κατά των γυναικών στον τομέα της υγειονομικής περιθάλψεως, ώστε να εξασφαλίσουν σε αυτές, σε βάση ισότητας άνδρα και γυναίκας, τα μέσα ώστε να δικαιούνται ιατρικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων κι εκείνων που αφορούν τον οικογενειακό προγραμματισμό.
Άρθρο 13
Τα Kράτη Mέλη θα λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για την εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών και σε άλλους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής, αποσκοπώντας στο να διασφαλίσουν τα ίδια δικαιώματα, με βάση την αρχή της ισότητας ανδρών και γυναικών.
Άρθρο 14
Τα Kράτη Mέλη θα λάβουν υπόψη τα ειδικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες των αγροτικών περιοχών και το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν στην οικονομική επιβίωση των οικογενειών τους κυρίως με την εργασία τους στους μη εγχρημάτους τομείς της οικονομίας, θα λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για την εξασφάλιση της εφαρμογής των διατάξεων της παρούσας Συμβάσεως που αφορούν τις γυναίκες των αγροτικών περιοχών.
Άρθρο 16
Τα Kράτη Mέλη θα λάβουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για την εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών σε όλα τα ζητήματα που αφορούν τον γάμο και τις οικογενειακές σχέσεις και ειδικότερα θα διασφαλίζουν, με βάση την ισότητα ανδρών και γυναικών:
Περαιτέρω, η Σύμβαση προνοεί τα ακόλουθα:
Άρθρο 3
Τα Kράτη Mέλη λαμβάνουν σε όλους τους τομείς, ιδίως στον πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό και πολιτιστικό τομέα, όλα τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων και νομοθετικών διατάξεων, για να εξασφαλίσουν την πλήρη ανάπτυξη και την πρόοδο των γυναικών, ώστε να τους εξασφαλίσουν την άσκηση και την απόλαυση των δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών σε βάση ισότητας με τους άνδρες.
Άρθρο 5
Τα Kράτη Mέλη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε:
- Να τροποποιήσουν τα σχέδια και τα πρότυπα κοινωνικοπολιτιστικής συμπεριφοράς του άνδρα και της γυναίκας με σκοπό να φθάσουν στην εξάλειψη των προκαταλήψεων και των εθιμικών ή κάθε άλλου τύπου συνηθειών που βασίζονται στην ιδέα της κατωτερότητας ή της ανωτερότητας του ενός ή του άλλου φύλου ή στην ιδέα ενός στερεότυπου ρόλου των ανδρών και των γυναικών.
- Να ενεργήσουν κατά τρόπο ώστε η οικογενειακή αγωγή να συμβάλλει στην καλή κατανόηση ότι η μητρότητα είναι κοινωνική λειτουργία και στην αναγνώριση της κοινής ευθύνης του άνδρα και της γυναίκας στη φροντίδα για την ανατροφή των παιδιών και για την εξασφάλιση της αναπτύξεώς τους, εξυπακουομένου ότι το συμφέρον των παιδιών είναι ο πρωταρχικός όρος σε όλες τις περιπτώσεις.
Άρθρο 6
Τα Kράτη Mέλη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων και νομοθετικών διατάξεων, για να καταστείλουν, σε όλες τις μορφές τους, το εμπόριο των γυναικών και την εκμετάλλευση της πορνείας των γυναικών.
Άρθρο 15
1.Τα Kράτη Mέλη θα αναγνωρίζουν στις γυναίκες ισότητα με τους άνδρες ενώπιον του νόμου.
Η Βία λόγω Φύλου
“Η βία κατά των γυναικών παραβιάζει, και αποδυναμώνει ή εκμηδενίζει την άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών των γυναικών… Σε όλες τις κοινωνίες, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, οι γυναίκες και τα κορίτσια υφίστανται σωματική, σεξουαλική και ψυχολογική κακοποίηση ανεξαρτήτως του εισοδήματος, της τάξη και του πολιτισμού.”
Η Διακήρυξη του Πεκίνου και την Πλατφόρμα Δράσης, παράγραφος 112
Η βία λόγω φύλου περιλαμβάνει μία σωρεία παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως τη σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών, το βιασμό, την ενδοοικογενειακή βία, τη σεξουαλική κακοποίηση και παρενόχληση, το εμπόριο γυναικών και κοριτσιών και τις επιζήμιες παραδοσιακές πρακτικές.
Η Σύμβαση για την Εξάλειψη όλων των Μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένη διάταξη για τη βία λόγω φύλου. Ωστόσο, η διάκριση κατά των γυναικών περιλαμβάνει τη βία λόγω φύλου.
Οι σχετικές διατάξεις της Σύμβασης για την ενδοοικογενειακή βία είναι οι εξής:
Άρθρο 2 (συνολική υποχρέωση του κράτους για την εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών)
Άρθρο 5 (εξάλειψη των προκαταλήψεων και πρακτικών, με βάση τα στερεότυπα των ρόλων των γυναικών και των ανδρών)
Άρθρο 16 (εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών στο γάμο και τις οικογενειακές σχέσεις, την ισότητα ανδρών και γυναικών, ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις).
Η Γενική Σύσταση Αριθμός 19 της εν λόγω Σύμβασης αναφέρει ότι «η βία λόγω φύλου είναι μια μορφή διάκρισης που εμποδίζει την ικανότητα των γυναικών να απολαμβάνουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες με βάση της ισότητας τους με τους άνδρες.” Αναφέρει επίσης ότι η βία λόγω φύλου, η οποία αποδυναμώνει ή εκμηδενίζει την άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών των γυναικών, σύμφωνα με το γενικό διεθνές δίκαιο ή σύμφωνα με συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθιστά διάκριση κατά την έννοια του Άρθρου 1 της Σύμβασης.
Αυτά τα δικαιώματα και οι ελευθερίες περιλαμβάνουν:
- Το δικαίωμα στη ζωή
- Το δικαίωμα ελευθερίας από βασανιστήρια ή σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία
- Το δικαίωμα σε ίση προστασία σύμφωνα με ανθρωπιστικούς κανόνες σε περίοδο διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης
- Το δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια του ατόμου
- Το δικαίωμα σε ίση προστασία βάσει του νόμου
- Το δικαίωμα της ισότητας στην οικογένεια
- Το δικαίωμα στο υψηλότερο εφικτό επίπεδο σωματικής και ψυχικής υγείας
- Το δικαίωμα σε δίκαιες και ευνοϊκές συνθήκες εργασίας
Οι γυναίκες στην Αφρική δουλεύουν πολύ, κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, είναι αυτές που καλλιεργούν τη γη και παράγουν τα βασικά αγαθά για την οικογένειά τους.
Η μέρα τους, όπως μας διηγήθηκαν, είναι γεμάτη. Σηκώνονται νωρίς το πρωί, μεταφέρουν νερό από το πηγάδι ή το ποτάμι και πολλές φορές είναι αναγκασμένες να διανύσουν χιλιόμετρα με ένα μεγάλο φορτίο στο κεφάλι τους. Κουβαλούν ξύλα για τη φωτιά, πηγαίνουν στα χωράφια και δουλεύουν πολλές ώρες. Πολλές από αυτές τις γυναίκες έχουν πέσει θύματα κακοποίησης, οι περισσότερες υποχρεώνονται να μην πηγαίνουν στο σχολείο και οδηγούνται σε πρόωρο γάμο χωρίς τη θέλησή τους, στερώντας τους έτσι κάθε δικαίωμα.