Από τον Θεόδωρο Ανδρεάδη Συγγελλάκη
O Πάπας Φραγκίσκος επέλεξε για μία ακόμη φορά την αμεσότητα, που είναι και ο τρόπος έκφρασης των συναισθημάτων και των απόψεών του που τον χαρακτηρίζει: «Ισλάμ δεν σημαίνει τρομοκρατία. Δεν αληθεύει και δεν είναι σωστό», τόνισε ο Ποντίφικας, μιλώντας στους δημοσιογράφους, κατά το αεροπορικό ταξίδι επιστροφής του από την Πολωνία.
Η όλη λογική του Φραγκίσκου είναι απλή όσο και σαφής. Ο Πάπας είπε στους ρωμαιοκαθολικούς πιστούς ότι «υπάρχουν, σαφώς, μικρές ομάδες εξτρεμιστών, όπως το λεγόμενο Isis», προσθέτοντας αμέσως, όμως, ότι «δεν θέλει να μιλήσει για ισλαμική βία, διότι διαφορετικά θα έπρεπε να μιλήσει και για καθολική βία. Φτάνει να διαβάσει κανείς τις εφημερίδες και να δει τι συμβαίνει και στην Ιταλία».
Κατά την πτήση επιστροφής του στη Ρώμη από την Κρακοβία, ο Αργεντινός Πάπας είπε, δηλαδή, «όχι» στις γενικεύσεις, που τόσο κακό έχουν κάνει στην ανθρωπότητα, και «όχι», φυσικά, στην οικοδόμηση του προφίλ του «ύπουλου και ξένου εχθρού», το οποίο βολεύει τις ακροδεξιές και ρατσιστικές δυνάμεις.
Ο Πάπας Βεργκόλιο θέλησε να αναφερθεί στην επικαιρότητα, χωρίς εκκλησιαστικές και διπλωματικές φόρμουλες, για να μας πει, μία ακόμη φορά, ότι «η συνύπαρξη πρέπει να καταστεί δυνατή».
Από τη στιγμή, δηλαδή, που «και στην Ιταλία ακούμε συχνά πως υπάρχουν γαμπροί που δολοφονούν την πεθερά τους ή και άνδρες που σκοτώνουν την αρραβωνιαστικιά τους», πρέπει να καταλάβουμε ότι «σε κάθε θρησκεία, υπάρχει πάντα μια μικρή, φονταμενταλιστική ομάδα».
Ο Φραγκίσκος, στην Αργεντινή, ήταν παιδί μεταναστών και ξέρει καλά ότι οι ασθενέστεροι, οι μειονότητες και όσοι ζουν στο περιθώριο είναι εύκολο να γίνουν εξιλαστήρια θύματα.
Μπορεί να πρόκειται για τους φτωχούς των παραγκουπόλεων του Μπουένος Αϊρες, για τους Εβραίους που η ναζιστική θηριωδία προσπάθησε να αφανίσει πριν από οκτώ δεκαετίες ή για τους σημερινούς μετανάστες, οι οποίοι ταυτίζονται όλο πιο συχνά -και άδικα- με το δολοφονικό παραλήρημα τρομοκρατών και ψυχικά νοσούντων.
Για μία ακόμη φορά, δε, ο Φραγκίσκος θέλησε να ασκήσει δριμεία κριτική στο οικονομικό σύστημα που κυβερνά, πλέον, σχεδόν ολόκληρο τον πλανήτη μας.
«Η τρομοκρατία αναπτύσσεται και διαδίδεται όταν δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Βάζει στο επίκεντρο της διεθνούς οικονομίας τον θεό χρήμα, θέτοντας στο περιθώριο τον άνδρα και τη γυναίκα που δημιούργησε ο Κύριος», πρόσθεσε με έμφαση ο άγιος πατέρας των ρωμαιοκαθολικών.
Είναι πεπεισμένος, πάντα, ότι ο διάλογος μπορεί να υπερισχύσει των όπλων και της βίας. Δεν είναι τυχαίο ότι υπενθύμισε και τη συνάντησή του με τον Αιγύπτιο μεγάλο ιμάμη του Αλ Αζάρ, τον περασμένο Μάιο στο Βατικανό και τον «εκτενή διάλογό τους».
Η μέρα με τη νύχτα
Η κάποιες φορές δογματική προσέγγιση του Πάπα Βενέδικτου αντικαταστάθηκε από τη ζεστή, ανθρώπινη, πλούσια σε αμεσότητα στάση του πρώην αρχιεπισκόπου του Μπουένος Αϊρες.
Το στοίχημα, φυσικά, είναι τεράστιο: από τη μία, η Καθολική Εκκλησία ελπίζει να καταφέρει να συμμαχήσει με την πλειονότητα των μουσουλμάνων και από την άλλη δεν θέλει, φυσικά, τα θεαματικά της αυτά ανοίγματα να ερμηνευτούν ως ένδειξη αδυναμίας.
Όλοι ξέρουμε, όμως, ότι οι σημαντικότερες προσπάθειες περιέχουν πάντα και ένα σημαντικό ποσοστό αβεβαιότητας. Ακόμη και στην περίπτωση του Πάπα, ο κανόνας αυτός επιβεβαιώνεται…