Πατριαρχία. Αυτή τη λέξη την ακούμε λίαν συχνά αλλά την λαμβάνουμε σοβαρά υπόψιν;
Η λέξη πατριαρχία αποτελείται από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις ”πατήρ” και ”αρχή”, που σημαίνει εξουσία. Η έννοια γνωρίζει την άμεση της εκδήλωση πρωτίστως στην οικογένεια, όπου το κυρίαρχο μέλος είναι ο πατέρας. Με την αργόσυρτη επιρροή του εθίμου,που κατέστησε αυτό το στοιχείο τρόπον τινά νόμο,η γυναίκα, κυρίως, παραγκωνίστηκε και δεν επιτελούσε της ίδιας σημασίας καθήκοντα με τον άνδρα ή πατέρα,διότι σχεδόν νομοτελειακά θεωρήθηκε ανίκανη ή και κατώτερη.
Η παρούσα έννοια μας συνοδεύει στα σχολικά-φοιτητικά μας χρόνια, στο χώρο εργασίας και γενικά σε ένα μεγάλο φάσμα της καθημερινής μας ζωής. Όπως θα αναλύσουμε,θα κατανοήσουμε ότι η δύναμη της πατριαρχίας είναι εκκωφαντική, αμείλικτη και διαρκής. Η εν λόγω έννοια δεν προέκυψε από παρθενογέννεση και συνεπώς δεν αποτελεί κάτι το αποδεκτό.Η μήπως όχι; Μόνον κάποιος σε κατάσταση πλήρους αποχαύνωσης δεν θα διαπίστωνε το γεγονός ότι η κοινωνία μας κανοναρχείται από την ”ηθική του φαλλού”.
Το κριτήριο λοιπόν ανωτερότητας συνίσταται σε αυτό ακριβώς: τον φαλλό ή γενικότερα την αρρενωπή όψη του ανθρώπινου ομοιώματος. Η μια εκ των αρχών της ανισότητας μόλις ανιχνεύθηκε. Όπως ακριβώς συμβαίνει και με τις άλλες, τις οποίες δεν θα αναφέρουμε στην παρούσα φάση, η αρχή αυτή, το κριτήριο αυτό χαρακτηρίζεται από εξωφρενικό παραλογισμό, ο οποίος όμως λόγω της διαστρέβλωσης και της ισοπέδωσης της συνείδησης του ανθρώπου,κατάφερε με τον μανδύα της ψευδοεπιστημονικής τεκμηρίωσης, να μας πείσει ότι αποτελεί θεμελιώδη αρχή της φύσης.
Προκειμένου να αποκτήσει ισχυρότερο επικάλυμμα αληθοφάνειας χρησιμοποιήθηκε το περίφημο ιδεολόγημα- συνονθύλευμα του επέκεινα. Η Εύα,κατά τον χριστιανισμό, είναι η πηγή του κακού και της πτώσης του ανθρώπου στην επίγεια κόλαση. Η Μαρία η Μαγδαληνή δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια ατιμασμένη που οφείλει να παρακαλά για συγχώρεση. Η γυναίκα ,λοιπόν, στον κόσμο της θρησκείας, ανεξαρτήτως προέλευσης, συνιστά κάτι το υποδεέστερο, το μέσο για τον ανώτερο άνδρα. Το αναγκαίο-κακό,θα λέγαμε. Αυτό είναι εύκολα διαπιστώσιμο και από το γεγονός ότι στις γυναίκες απαγορεύται η πρόσβαση στο ιερό καθώς και στο Άγιο ορος!
Η γυναικεία φύση θεωρείται κόλαφος, πρέπει να αποσιωπάται η παρουσία της, να είναι πιο διακριτική η ύπαρξη της. Η ανιδιοτελής αγάπη, άνευ όρων, του χριστιανισμού ξέχασε να συμπεριλάβει τη γυναίκα. Θαρρώ πως μιλάμε για μια αγάπη ανδρών, σαν αυτή των Διοσκούρων! Ο σεξισμός, η ανδροκρατία είναι κάτι το βαθύ, με στέρεες βάσεις, οι οποίες συντηρούνται συνειδητά και μη από όλους μας. Η γυναίκα,η προϋπόθεση της ύπαρξης, χλευάζεται, προπηλακίζεται διαρκώς. Η γυναίκα είναι το έρμαιο του ετεροκαθορισμού των επιθυμιών του άνδρα, η οποία πρέπει να συμπλέει με αυτές του τις επιθυμίες διότι διαφορετικά δεν έχει λόγο ύπαρξης, αφού προηγουμένως έχει εκχωρήσει την προσωπικότητα της.
Αυτή η αντίληψη,δυστυχώς για την ανθρωπότητα, έχει αφομοιωθεί και από την ίδια τη γυναίκα, έχοντας εσωτερικεύσει το πρότυπο της γυναίκας- δούλου στην πατριαρχική κοινωνία, μετατρέποντας αυτή την ανείπωτη βιαιότητα σε ανεκτή γεγονότητα και νομιμοφανή παραδοχή. Στις χώρες του τρίτου κόσμου η κλειτοριδεκτομή αποτελεί καθημερινότητα καταστρέφοντας κυριολεκτικά τις εγγενείς ορμές, επιβεβαιώνοντας την κατωτερότητα της γυναίκας. Η ατίμωση της ύπαρξης της δεν συναντάται μονάχα στις λεηλατημένες τριτοκοσμικές χώρες,αλλά και στις κατ’επίφαση πολιτισμένες δυτικές κοινωνίες.
Αυτή η άποψη βρίσκει την αναμφισβήτητη επιβεβαίωσή της στην ακόλουθη πρόταση: η έντονη σεξουαλική ζωή του Γιώργου,του Πέτρου,του Φίλιππου συνιστά ανδραγάθημα,ενώ η σαρκική συνάφεια της Μαρίας,της Ελένης,της Κάρμεν είναι άξια αποδοκιμασίας από αυτούς που επικροτούν την σεξουαλική ζωή του ”δυνατού φύλου”. Προφανώς, η σεξουαλικότητα και η επιθυμία για έρωτα για κάποιους έχει γένος.
Τα ανωτέρω αποτελούν μόνο μια γενική προσέγγιση της θέσης της γυναίκας στην σημερινή κοινωνία, η οποία ενδεχομένως να επιδέχεται μερική αμφισβήτηση. Η πραγματικότητα όμως δεν μπορεί να αγνοηθεί ούτε να διαψευσθεί. Κατ’αρχήν η βία που υφίσταται η γυναίκα διακρίνεται σε ενδοοικογενειακή και στην βία που προκαλείται μέσα στην κοινωνία με τις μορφές του trafficking, των βιασμών και της πορνείας. Όσον αφορά στα πρώτα δύο, μολονότι απαγορεύονται ρητά και από διεθνείς συνθήκες και από το εθνικό δίκαιο (Νόμος 4216/2013) τείνουν να καταστούν γράμμα κενό περιεχομένου με αφορμή το γεγονός ότι στην πλειοψηφία τους οι μαστροποί, στην Ελλάδα, σπανίως δικάζονται.
Τελευταία γνωστή υπόθεση είναι η βιτρίνα-φούρνος που ονομάζεται ”Χωριάτικο”, η οποία ανήκει σε αδέρφια-σωματέμπορους, γνωστοί στον κόσμο του υποκόσμου. Δεν πρέπει να αγνοούμε το γεγονός ότι μετά τα ναρκωτικά, η σωματεμπορία αποτελεί την πιο κερδοφόρα ”επιχείρηση”. Η πορνεία, από την άλλη, στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς έχει αποκτήσει την φαινομενική νομιμότητά της και πλέον είναι κάτι το ανεκτό και καθημερινό.
Συνοπτικά,αν επιθυμούμε να σκιαγραφήσουμε εν τάχει την πραγματικότητα οφείλουμε να αναφέρουμε τα εξής συγκλονιστικά: μία στις 5 γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της θα πέσει θύμα βιασμού ή απόπειρας βιασμού, οι μισές από τις γυναίκες θύματα ανθρωποκτονίας έχουν δολοφονηθεί από σύζυγο ή σύντροφο (πρώην και νυν),περίπου 130.000.000 γυναίκες έχουν υποβληθεί σε ακρωτηριασμό των γεννητικων τους οργάνων, ενώ το 60-90% των γυναικών-θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας ουδέποτε αναζητούν βοήθεια.
Τέλος, η χώρα μας διεκδικούσε την θέση ανάμεσα σε οκτώ ευρωπαϊκές χώρες ως προς την σωματική και ψυχολογική βία από την πλευρά των συζύγων, καθιστώντας σαφές πώς το πρόσημο της βίας είναι κατ’εξοχήν σεξιστικό. Αυτό το κείμενο δεν αφορά μονάχα την γυναίκα, αλλά οποιονδήποτε παρεκκλίνει από αυτό που επιβάλλει η άθλια πατριαρχία ως πρέπον και λογικό.
Όλοι οι ”παρεκκλίνοντες”, οι αλλότριοι γινόμαστε μια φωνή και προειδοποιούμε τους κατά τόπον υμνητές της, πως αποκηρύσσουμε το οικοδόμημά τους, μαχόμενοι μέχρι αποδόμησης του. Η χειραφέτηση ως έννοια έχει ισχύ και έφτασε η ώρα να την εξωτερικεύσει, αν θέλουμε να ελπίζουμε σε μια κοινωνία χωρίς τις βάναυσες ανισότητες που γνωρίζουμε.
Νίκος Νοσηρός