Από το Πρόβατο όχι Αρνί
Όχι, δεν θα κοιτάξω γύρω μου. Όχι, έχω ένα παράξενο φίλτρο που μετά τη διήθηση των γεγονότων μου αφήνει μόνο τη βλακεία. Όχι, δε θα ασχοληθώ με βόμβες που διαλύουν χώρες, κοινωνίες, ζωές. Όχι, παίζοντας χιονοπόλεμο δε θα ενοχληθώ από φράχτες λίγα χιλιόμετρα πιο εκεί, δε θα τσαντιστώ με τους δίχως θέρμανση καταυλισμούς δυο γειτονιές παραπέρα. Όχι, δε θα δω τις αιτίες που σωρεύονται, δε θα αναλύσω καμιάν αφορμή. Όχι, έχω μια κανονικότητα να διαχειριστώ, μια πορεία σταθερής τροχιάς να ακολουθήσω. Όχι, δε θα τσαλακωθώ σε καμιά διαμαρτυρία, δε θα ορθώσω ανάστημα σε καμιά καταπίεση. Όχι, δεν είμαι εγώ που θα αμφισβητήσω την ασφαλή χώρα Τουρκία, που θα χαλάσω το βελούδινο αλάθητο των αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όχι, μην τρομάζεις, είμαι ο άνθρωπος του 21ου αιώνα και είμαι ένα φοβισμένο, υπάκουο ζόμπι.
Ο κόσμος μας βρίσκεται σε δίνη. Ένα διαρκές στροβίλισμα τριγύρω απ’ το στόμα της Χάρυβδης. Κάποιοι λίγοι τραβάν ακόμη κουπί και δεν έχουμε βυθιστεί στο στομάχι του τέρατος. Οι λίγοι κουράζονται όμως, οι λίγοι σιγά-σιγά εγκαταλείπουν. Δεν είναι θέμα χρόνου το τέλος, το τέλος του κόσμου όπως τον ξέρουμε. Είμαστε ήδη στο τέλος. Το ζούμε, μας αγγίζει πια, σύντομα θα μας σφίξει, θα μας αγκαλιάσει, θα μας πνίξει. Δεν κάνω την Κασσάνδρα, δεν ουρλιάζω για το αναπόφευκτο, αν και η εμφανής κώφωση του πλανήτη σε τέτοιου είδους ουρλιαχτά δεν κάνει άλλο απ’ το να επιβεβαιώνει την επικείμενη πτώση της Τροίας. Λέω μόνο τα αυτονόητα, αγγίζω μόνο τις τρανταχτές αφορμές, τους σεισμούς που γίνονται κι όχι αυτούς που προβλέπονται.
Σε μια μέρα, την ίδια μόνο μέρα, σε ένα μικρό κομμάτι του πλανήτη, αυτό που ενώνεται απ’ το νοητό τρίγωνο Άγκυρα-Ζυρίχη-Βερολίνο, συνέβησαν τρία γεγονότα που τα νοήμονα όντα ενός οποιουδήποτε πλανήτη θα τα είχαν αξιολογήσει όπως τους αρμόζει, θα είχαν καθίσει στο ίδιο τραπέζι, θα είχαν ενωθεί στις ίδιες πλατείες και θα είχαν πάρει άμεσα αποφάσεις τερματισμού του παραλογισμού. Θα είχαν ανοίξει τα αφτιά τους και θα είχαν ακούσει όχι τα καμπανάκια, μα τα γκονγκ, που χτυπάν παντού σημαίνοντας το τέλος. Αυτά όμως αλλού. Εδώ επικράτησε για λίγες ώρες πανικός, γέμισαν τα τηλεοπτικά δίκτυα διεθνολόγους, κάναμε χάσταγκ τον Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο τουίτερ, οι Έλληνες πήραμε την Πόλη, την Κιουτάχια κι ό,τι άλλο θυμηθήκαμε πως μας χρωστάει μια ιστορία τάχα μου παράσιτο που δουλειά άλλη δεν έχει απ’ το να ζει σε βάρος ετούτου του έθνους. Μόλις πέρασαν οι λίγες ώρες, επιστρέψαμε στα καθημερινά μας, στο μικρόκοσμό μας, εκεί που η Λαγκάρντ κλέβει αλλά δεν τιμωρείται, η Ευρωπαϊκή Ένωση με τις οικονομικές της πολιτικές τερματίζει κάθε ονείρωξη του καπιταλισμού κι όμως συνεχίζει να ποθείται, ο μέσος homo sapiens sapiens καταναλωτής κάνει τέμενος τις τζαμποσακούλες ενόψει Χριστουγέννων και παρόλα αυτά δεν λοιδορείται.
Η εν ψυχρώ δολοφονία του Ρώσου πρέσβη στη Άγκυρα κι ενώ μιλούσε σε μια έκθεση τέχνης δεν στάθηκε η αφορμή να ξεκινήσει ένας ρωσοτουρκικός πόλεμος, να μπουν οι βάσεις για έναν παγκόσμιο. Δεν υπήρξε το ανάλογο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου με τη δολοφονία του δούκα Φραγκίσκου Φερδινάρδου, διαδόχου του Αυστροουγγρικού θρόνου. Και ηρεμήσαμε. Και δε διαβάσαμε ποτέ πίσω απ’ τις γραμμές. Πίσω απ’ τις δηλώσεις του Πούτιν για προβοκάτσια, για καλές σχέσεις των δύο χωρών, για ένταση του πολέμου στη Συρία… Πού αλλού, πάνω σε ποιου άλλου το πτώμα να συνεχίσουν να βυσοδομούν;
Λίγες ώρες πριν στη Ζυρίχη, σε τέμενος, ένοπλος άνδρας μπήκε και άνοιξε πυρ εναντίον των παρόντων. Εκεί, ο μόνος θάνατος ήταν αυτός του δράστη, ωστόσο οι σφαίρες καρφώθηκαν πάλι στο σώμα της ειρήνης. Το όπλο του ήταν ένα ακόμη απ’ τη φαρέτρα του θρησκευτικού-πολιτισμικού πολέμου που χρόνια τώρα έχει κηρυχθεί.
Και πιο αργά το βράδυ, στο Βερολίνο, οδηγός νταλίκας δεν έκοψε ταχύτητα και εισήλθε σε χριστουγεννιάτικη αγορά σκοτώνοντας 11 ανθρώπους και τραυματίζοντας δεκάδες. Ακόμη δεν έχει συνδεθεί η πράξη του οριστικά με τρομοκρατία, λέει η αστυνομία, ωστόσο όλα δείχνουν ότι είναι επανάληψη του περυσινού μακελειού στη Νίκαια της Γαλλίας.
Είναι ετούτος ένας κόσμος που μπορούμε να ζούμε; Δε βάζω το «θέλω» καθόλου στην εξίσωση. Είναι ετούτος ένας κόσμος που τα αρμοδεσίματά του μπορούν να τον κρατήσουν ενιαίο για πολύ; Τι δε βλέπουμε; Η στρουθοκάμηλος χώνει το κεφάλι της στην άμμο ως τελευταία άμυνά της προσποιούμενη την πεθαμένη. Εμείς το κάνουμε χωρίς να προσποιούμαστε τίποτα. Το κάνουμε από αγνή, καθαρή βλακεία. Τι δε βλέπουμε; Πώς μπορούμε να μην καταλαβαίνουμε ότι είμαστε μια ανάσα πριν; Πριν από όλα! Πώς δε μυρίζουμε στον αέρα τη σκόνη ενός πολιτισμού που έχει καταρρεύσει; Θα γελάνε μαζί μας οι γενιές (αν έχουν μείνει) του μέλλοντος. Τέτοια φουρνιά μικρόνοων ανθρωπινων υπάρξεων ετούτος ο πλανήτης μπορεί και να μην έχει ξαναβγάλει.
Το 2016 φεύγει κι ως τελευταία πράξη του ετοιμάζεται να πάρει μαζί του και το 2017. Το μέλλον εννοώ.
*Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο ένθετο του Νόστιμον Ήμαρ στον Δρόμο της Αριστεράς, την Παρασκευή 23.12.2016
Κάθε Σάββατο κυκλοφορεί στα περίπτερα το έντυπο Νόστιμον Ήμαρ ένθετο στον Δρόμο της Αριστεράς.