Μια περιοχή υποβαθμισμένη χρόνια που απλά της είχε μείνει η ανθρωπιά.
Από τον Γιάννη Μπούζα
Μεγαλωμένος στην περιοχή των Διαβατών για πολλά χρόνια, γνωρίζω καλά το ιστορικό υπόβαθρό της και ζω το καθημερινό παρόν της. Το παρελθόν της συνδέεται με την προσφυγιά και τον ξεριζωμότων κατοίκων στις αρχές του 20ου αιώνα από την Μικρά Ασία και την εξαναγκαστική φυγή τους στην Ελλάδα, όπου έχτισαν εκ νέου τις περιουσίες τους. Οι ιστορίες, οι αφηγήσεις, τα ήθη και τα έθιμα μεταδόθηκαν στις νεότερες γενιές. Σήμερα, η ιστορία επαναλαμβάνεται, μολονότι με διαφορετικούς πρωταγωνιστές.
Η ανακοίνωση της κυβέρνησης για εγκατάσταση Hot Spot στην περιοχή μας, έφερε αντιδράσεις στην περιοχή, ξεσηκώνοντας τον κόσμο. Τα επιχειρήματα των διαφωνούντων ήταν ότι η έλευση των προσφύγων θα οδηγήσει σε υποβάθμιση της περιοχής και στην αύξηση της εγκληματικότητας και της ανασφάλειας. Σε κάθε καφενείο, σε κάθε γειτονιά, ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας συζητάει για το στρατόπεδο Αναγνωστοπούλου και τους πρόσφυγες και το πως θα καταστείλουν τον ερχομό τους στα Διαβατά.
Η τρομοκρατία, ο φόβος για το διαφορετικό διακρίνονται έντονα σε κάθε γωνιά του χωριού. Θαρρεί κανείς πως οι άνθρωποι αυτοί ξέχασαν το τραγικό παρελθόν τους, τις κακουχίες που υπέστησαν και τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν ερχόμενοι στην Ελλάδα. Σαν να ξεχάστηκε από την μνήμη τους ο δρόμος προς το άγνωστο που ακολούθησαν οι προηγούμενες γενιές και ιδρυτές της Νέας Ιωνίας.
Ξεκίνησαν διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις τόσο στο στρατόπεδο γκρεμίζοντας φράχτες γύρω από αυτό και δημιουργώντας πολεμικό σκηνικό με την αστυνομία, όσο και στους κεντρικούς δρόμους με υβριστικά συνθήματα εναντίον της πολιτείας και της τοπικής αυτοδιοίκησης, με αποτέλεσμα τον προπηλακισμό του δημάρχου. Ύβρεις και αψιμαχίες που δεν αρμόζουν σε κάτοικους μιας περιοχής που ξέρει αρκετά καλά τι σημαίνει προσφυγιά, πείνα, φτώχεια και αλληλεγγύη.
Από την άλλη, όσοι έφεραν αντίθετη άποψη και υπερασπίστηκαν τις ανθρώπινες αξίες και τους πρόσφυγες, από την πρώτη στιγμή στιγματίστηκαν από την μάζα και αυτό συνεχίζεται ακόμα και σήμερα κάθε φορά που διανέμουν υλικά αγαθά και εθελοντική βοήθεια τους ανθρώπους αυτούς. Ο διχασμός είναι ορατός μεταξύ των κατοίκων. Κάποιες φορές λήγει με απλή αντιπαράθεση απόψεων και άλλες φορές με ύβρεις και απειλές. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως στην μεγάλη πορεία των κατοίκων της Νέας Μαγνησίας και των Διαβατών, ακούστηκαν και κάποιοι ύμνοι προς τη Χρυσή Αυγή και εκφράσεις όπως «Είστε όλοι άχρηστοι και προδότες, ξεπουλήσατε τα πάντα και τώρα μας φέρνετε τους τελειωμένους να μας τελειώσουν». Ευτυχώς, οι τελευταίοι περιθωριοποιήθηκαν άμεσα από τους περισσότερους.
Γιατί όμως όλα αυτά; Ξαφνικά θέλουν να προστατεύσουν την περιοχή που αγαπούν όπως ισχυρίζονται, από τους κακούς μετανάστες που έρχονται να ληστέψουν, βιάσουν, να φθείρουν την τοπική κοινωνία. Μια τοπική κοινωνία που ανέκαθεν βρισκόταν σε χειμερία νάρκη και ο καθένας κοιτούσε μέχρι το δικό του σπίτι και αδιαφορούσε για του γείτονα αν διατρέχει κίνδυνο.
Η υποβάθμιση που αναφέρουν δεν ήρθε τώρα. Χρόνια επικρατεί η έλλειψη δημιουργίας και ανάπτυξης στην Νέα Ιωνία. Υπήρχε ανέκαθεν μια συνεχής στάσιμη κατάσταση σχεδόν σε όλους τους τομείς. Διαφθορά στις τοπικές αυτοδιοικήσεις όπου τα ταμεία έδιναν και έπαιρναν μαύρο χρήμα από το δήμο. Έλλειψη ανέγερσης υποδομών και ίση διανομή προνομίων. Ανεπαρκείς, ημιτελείς και παλαιές αθλητικές εγκαταστάσεις και επικίνδυνες παιδικές χαρές, καθώς δεν υπάρχει ανακαίνιση και απλά σκουριάζουν, όπως σκουριάζει και η συνείδηση όσων είναι υπεύθυνη για αυτή την κατάσταση. Οι δρόμοι είναι απαράδεκτοι και δεν υπάρχει η απαραίτητη ασφάλεια.
Ίσως το σημαντικότερο από όλα. Δεν υπήρξε κάποιο πρόσωπο να διεκδικήσει από το κράτος επιδόματα που σχετίζονται με την μόλυνση του περιβάλλοντος της περιοχής μας. Καθημερινά εισπνέουμε τα καυσαέρια από τις γύρω βιομηχανικές περιοχές και τους ρύπους από την καύση ορυκτών βλαβερά για την υγεία για το μέλλον μας. Οι ληστείες για τις οποίες φοβούνται σήμερα, υπήρχαν χρόνια τώρα από συμμορίες και κανείς δεν αντιδρούσε όσο προστατεύεται το δικό τους σπίτι. Κανένας δεν μίλησε τότε. Καμία διαδήλωση.
Τώρα όμως, οι πρόσφυγες θα μας υποβαθμίσουν θα μας μειώσουν, θα μας φέρουν τα δεινά στην «ανεπτυγμένη» περιοχή μας. Απογοητεύομαι όταν βλέπω τους νέους, άτομα της δικής μου ηλικίας να εκφράζουν ξενοφοβικές και ρατσιστικές απόψεις, όταν οι πρόγονοί τους υπέστησαν τόσες δυστυχίες και ανασφάλειες.
Αυτό που αντιλαμβάνεται κανείς είναι το εξής: Μια περιοχή υποβαθμισμένη χρόνια που απλά της είχε μείνει η ανθρωπιά. Έτσι πίστευα τουλάχιστον. Κι όμως όπως αποδεικνύεται από τα γεγονότα, ο τόπος έχει υποβαθμιστεί τόσο πολιτιστικά, όσο και σε θέματα κοινωνικής αλληλεγγύης. Βέβαια, όπως σε κάθε κοινωνία ύπαρχουν όλες οι κατηγορίες ανθρώπων, έτσι και σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν και εκείνοι που βοηθούν, που μετέχουν στον πόνο και στη δυστυχία των προσφύγων. Εκείνοι, που τους διακρίνεις κάθε μέρα να εισέρχονται στο στρατόπεδο με σακούλες στα χέρια και με χαμόγελα στα πρόσωπά τους, δίνοντας ότι μπορούν για να μεταφέρουν το χαμόγελο και την έλπιδα στα πρόσωπα των ανθρώπων αυτών, ειδικότερα των μικρών παιδιών που έχουν ανάγκη να παίξουν, να γελάσουν, να φάνε και βρίσκονται σε μια αγκάλια που μπορούν να ονειρευτούν ένα καλύτερο μέλλον για τις ζωές τους.
Όσο υπάρχουν ακόμα και αυτοί οι λίγοι, υπάρχει ελπίδα. Κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει το παρελθόν του ειδικότερα όταν αυτό επανέρχεται μπροστά του με παρόμοια γεγονότα. Τα Διαβατά θα πρέπει να προσφέρουν ανθρωπιά και αλληλεγγύη γιατί είναι τα μόνα που δεν έχουν τιμή, αλλά έχουν ιδιαίτερα μεγάλη αξία τόσο για τους μετανάστες, όσο και τους ίδιους εμάς. Θα πρέπει ακόμα να ξεκινήσουμε από την αρχή σε όλα τα στάδια, καθώς αυτή την στιγμή υπάρχει ένα τέλμα οικονομικό, κοινωνικό, πολιτισμικό και κυρίως ηθικό.
Κλείνοντας, ευελπιστώ σε μια καλύτερη αντιμετώπιση των προσφύγων εμάς γενικότερα από τους όλους τους ανθρώπους, έτσι ώστε ότι και να γίνει από εδώ και πέρα να είμαστε τουλάχιστον μια κοινωνία ανθρωποκεντρική και φιλόξενη. Η βία και η απάνθρωπη αντιμετώπιση των πραγμάτων δεν οδηγούν πουθενά, παρά μόνο στην ίδια τη βία και το μίσος. Έχοντας αγάπη και σεβασμό στις ανθρώπινες αξίες μπορούμε να καταφέρουμε πολλά. Αξίζει σε τέτοιες περιόδους να παραμείνουμε άνθρωποι και να στηρίξουμε τον διπλανό μας, γιατί ίσως αύριο μπορεί να είμαστε εμείς οι πρόσφυγες και οι μετανάστες.