Στις 23 Νοεμβρίου τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων με τίτλο «Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης και άλλες διατάξεις».
Σύμφωνα με το Υπουργείο, “κεντρική στόχευση της μεταρρύθμισης είναι η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ), από λύση ανάγκης για τους λίγους ή τους πιο αδύναμους, να καταστεί συνειδητή επιλογή για τους πολλούς και εργαλείο αναπτυξιακής πολιτικής, προσφέροντας στους νέους μας εναλλακτικές, ουσιαστικές επιλογές και ποιοτικές θέσεις εργασίας.
Η επιχειρούμενη μεταρρύθμιση διαρθρώνεται σε 3 βασικούς άξονες:
- Άξονας 1: Ο ενιαίος στρατηγικός σχεδιασμός της ΕΕΚ και ΔΒΜ. Για πρώτη φορά, με διακριτά επίπεδα προσόντων, προς αποφυγή επικαλύψεων δομών και υπηρεσιών. Στο πλαίσιο αυτό, καθιερώνεται ένα Εθνικό Σύστημα ΕΕΚ (Ε.Σ.Ε.Ε.Κ.), το οποίο αναπτύσσεται στα επίπεδα 3, 4 και 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων, κατ’ αντιστοιχία με εκείνα του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων.
- Άξονας 2: Η αμεσότερη και αποτελεσματικότερη διασύνδεση της ΕΕΚ και ΔΒΜ με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας, για την ανίχνευση των οποίων καίριο ρόλο θα διαδραματίζουν οι κοινωνικοί εταίροι, τόσο σε Κεντρικό/Κλαδικό, όσο και σε Περιφερειακό Επίπεδο (νέο σύστημα θεσμικής διακυβέρνησης).
- Άξονας 3: Η αναβάθμιση της παρεχόμενης επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, αρχικής και συνεχιζόμενης, σε επίπεδο (α) δομών, (β) διαδικασιών, (γ) προγραμμάτων σπουδών και (δ) πιστοποίησης.”
Μεταγυμνασιακή ή αλλιώς Ανήλικη Μαθητεία
Αιτιολογική Έκθεση Υπουργείου Παιδείας – Άρθρο 9:
“…καθορίζεται ο σκοπός των Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης (Ε.Σ.Κ.) και των Επαγγελματικών Σχολών Μαθητείας του Ο.Α.Ε.Δ. στις οποίες έχουν πρόσβαση οι απόφοιτοι της υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, προκειμένου να διασφαλιστεί η αυτονομία και η στενή σύνδεσή τους με την αγορά εργασίας”
Το νομοσχέδιο επιδιώκει να παραδώσει πλήρως την Επαγγελματική Εκπαίδευση στις ανάγκες της αγοράς και να προωθήσει την ανήλικη μαθητεία, δημιουργώντας ανειδίκευτους τεχνίτες μέσω του «μεταγυμνασιακού επιπέδου», όπως το αναφέρει. Είναι σαφές η μεταγυμνασιακή μαθητεία δίνει την δυνατότητα σε επιχειρήσεις να χρησιμοποιούν αμισθί ανήλικους μαθητές:
Άρθρο 11, παρ.3:
“Στις Ε.Σ.Κ., το «Πρόγραμμα μάθησης σε εργασιακό χώρο» διέπεται από σύμβαση, που συνάπτεται μεταξύ του φορέα λειτουργίας της Ε.Σ.Κ. και του εργοδότη, φυσικού ή νομικού προσώπου, ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου, με δυνατότητα παροχής κινήτρων πρόσληψης του μαθητευομένου μετά το πέρας της μαθητείας. Η πρακτική άσκηση και το πρόγραμμα μάθησης σε εργασιακό χώρο, τόσο στους ιδιωτικούς, όσο και στους φορείς του δημοσίου είναι δυνατόν να χρηματοδοτούνται από εθνικούς ή/και ενωσιακούς πόρους.”
Το θέμα της ανήλικης μαθητείας φέρνει στο προσκήνιο, εκτός από τον αντεκπαιδευτικό χαρακτήρα του νομοσχεδίου και την θέση που είχε εκφράσει το 2008 ο τότε υπουργός Ναυτιλίας και Νήσων της ΝΔ Γιώργος Βουλγαράκης μιλώντας σε τηλεοπτικό σταθμό: “Ότι είναι νόμιμο είναι και ηθικό.”
Το Νόστιμον ήμαρ επικοινώνησε με τα κόμματα της αντιπολίτευσης ζητώντας τους την θέση τους πάνω στο ευαίσθητο θέμα της “Ανήλικης μαθητείας”.
Ξεκινώντας το Σάββατο 28/11 και την τοποθέτηση του ΚΚΕ, σήμερα Τρίτη 1/12 φιλοξενούμε τις θέσεις του ΜέΡΑ25, μέσω του εκπροσώπου του κ. Πέτρου Λάμψα, αναφορικά με το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας:
Η θέση του ΜέΡΑ25
Με το Κεφάλαιο Γ του Σχεδίου νόμου «Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης και άλλες διατάξεις», ρυθμίζονται, μεταξύ άλλων, θέματα των Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης και των Επαγγελματικών Σχολών Μαθητείας του Ο.Α.Ε.Δ.
Οι σχολές αυτές οργανώνονται σε ειδικότητες και προβλέπεται «Πρόγραμμα μάθησης σε Εργασιακό χώρο» για κάθε ειδικότητα. Λεπτομέρειες για τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των ειδικοτήτων θα ρυθμιστούν με έκδοση Κανονισμού Λειτουργίας των Δημόσιων Ε.Σ.Κ. (άρθρο 15, παρ. 16).
Ο ακριβής τρόπος λειτουργίας των «Προγραμμάτων Μάθησης σε Εργασιακόχώρο» θα καθορισθεί από τον Κανονισμό Λειτουργίας. Τα τελευταία χρόνια δενλείπουν οι απόπειρες ρύθμισης επί μέρους λεπτομερειών ζητημάτωνεπαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης οι οποίες μένουν ατελείς διότι δενεντάσσονται σε μια ενιαία φιλοσοφία για όλη την εκπαίδευση, η οποία ναυπηρετεί ένα συνεκτικό σχέδιο ανασυγκρότησης της ελληνικής κοινωνίας καιοικονομίας. Πάγιο ζήτημα παραμένει η προσπάθεια των διοικήσεων του Υπουργείου Παιδείας να κάνει τομές στην εκπαίδευση χωρίς την ανάλογη προετοιμασία και χρηματοδότηση. Σημαντικό παράγοντα ανάσχεσης αποτελεί η πολυνομία και η εμπλοκή πολλών συναρμόδιων υπουργείων, ειδικά σε θέματα επαγγελματικής εκπαίδευσης (όπου εμπλέκονται ασυντόνιστα το Υπουργείο Εργασίας, Παιδείας και Ανάπτυξης).
Συνοπτικά, για την επαγγελματική εκπαίδευση, πιστεύουμε ότι οι υπό δημόσιο έλεγχο σχολές θα πρέπει να θεσπίσουν ειδικότητες που θα υποστηρίζουν ένα κεντρικά σχεδιασμένο μοντέλο ανάπτυξης για τη χώρα, που θα εξειδικεύεται ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περιφέρειας. Η επαγγελματική όπως και η γενική εκπαίδευση θα πρέπει να αναδομηθούν εκ βάθρων, από διακομματικές επιτροπές με την προϋπόθεση ότι θ δοκιμαστούν πιλοτικά επί δεκαετία πριν την οποιαδήποτε μείζονα αλλαγή.
Στο ΜέΡΑ25 πιστεύουμε ότι η πραγματική ανάταξη και ανάκαμψη της κοινωνίας και της οικονομίας περνάει από την εκπαίδευση. Περισσεύουν οι προσπάθειες διαχείρισης ενός τέλματος, απουσιάζει μια συνεκτική και συναινετική προσπάθεια αναδόμησης τόσο της γενικής παιδείας όσο και της επαγγελματικής εκπαίδευσης.
Εκ μέρους του Τομέα Παιδείας του ΜέΡΑ25,
Πέτρος Λάμψας
