Της Ιωάννας Μερκούρη
Οι μεταρρυθμίσεις στην παιδεία αποτελούσαν διαχρονικά ένα φλέγον ζήτημα για κάθε κυβέρνηση που με την εκλογή της έφερνε και νέες τροποποιήσεις. Αρκετές βέβαια συνέβαλαν στον εξευρωπαϊσμό και την απόσχιση από δικτατορικές μνήμες.
Μακροπρόθεσμα όμως υιοθετήσαμε μια a priori νοοτροπία εγκαθίδρυσης στην κοινωνία καθετί ξενόφερτου που θα μας προσέδιδε κύρος ενώ ταυτόχρονα αποκτήσαμε μια προγονολατρία και μια έπαρση για τους αρχαίους μας φιλοσόφους. Καταλήξαμε δηλαδή να παινευόμαστε για τα έργα που διδάσκονται τα παιδιά μας στο σχολείο, για την Ιλιάδα και την Οδύσσεια του Ομήρου, την Ελένη του Ευριπίδη, την Αντιγόνη του Σοφοκλή κ.α. Βασιστήκαμε όμως στο επιφανειακό, στο «φαίνεσθαι» και όχι στο «είναι», στην τυποποιημένη γνώση και όχι στο ουσιώδες. Έγινε λόγος για μείωση των ωρών διδασκαλίας των αρχαίων αλλά όχι για αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας τους. Αρκεί να κοιτάξουμε γύρω μας τα τεκταινόμενα και να κατανοήσουμε τη διαχρονικότητα λεγομένων που ειπώθηκαν χιλιάδες χρόνια πριν και εν τέλει να ακολουθήσουμε τον ανοδικό δρόμο έξω από το σπήλαιο. Ο πόλεμος ,η ξενιτιά, η εκμετάλλευση, η κρίση που βιώνουμε είτε οικονομική είτε ανθρωπιστική είναι απόρροια της ημιμάθειας και της βαθμοθηρίας που μαστίζει το σχολείο.
Και είναι μια ευθύνη συλλογική να δουν οι εν δυνάμει πολίτες το αδιέξοδο και τον πόνο που γεννά ο πόλεμος μέσα από τα αντιπολεμικά μηνύματα που περνά ο Όμηρος. Από την άλλη είναι ευθύνη και η συνειδητοποίηση ότι αποτελούμε όλοι ένα σύνολο και πως το ατομικό συμφέρον συμπορεύεται με το συλλογικό για την ευημερία όλων όπως αναφέρει ο Αριστοτέλης στα πολιτικά του. Γι αυτό ας παραμερίσουμε τα υπογραμμιστικά, τα SOS του καθηγητή, την άκριτη αποστήθιση από την οποία όλοι έχουμε περάσει και ας δώσουμε βήμα στο διάλογο, την κριτική σκέψη, την πρακτική εφαρμογή μέσα από την εργασία και τα απτά παραδείγματα που πηγάζουν από τη σύγχρονη πραγματικότητα, από τα κοινωνικά προβλήματα. Όμως για να πάψει να επαναλαμβάνεται η ιστορία ο λαός οφείλει να προβεί σε μια ενδοσκόπηση, σε μια βαθύτερη και ουσιαστική κριτική γνωριμία με το παρελθόν. Γιατί όταν ξέρεις από πού προέρχεσαι ξέρεις σαφώς και που πηγαίνεις και ο κοινωνικός αγώνας γνωρίζουμε ότι αφετηρία έχει το σχολείο και σταδιακά εξαπλώνεται στην κοινωνία.