Σαν σήμερα, 22 Ιανουαρίου 1951, εκτελούνται στο Γουδή, καταδικασμένοι από Έκτακτο Στρατοδικείο, οι στρατιώτες Σταύρος Κασσάνδρας και Νίκος Πιτσίκας, μέλη της ΕΠΟΝ, που είχαν αρνηθεί να πολεμήσουν στην επέμβαση στην Κορέα.
Το καλοκαίρι του 1950 οι ΗΠΑ και ο ΟΗΕ αποφάσισαν την αποστολή στρατευμάτων στο πλευρό της Νότιας Κορέας, για να καταστείλουν τους κομμουνιστές και τη ΛΔ Κορέας. Ενάντια στον πόλεμο τάχθηκαν η ΕΣΣΔ και όλες οι σοσιαλιστικές χώρες.
Η απόφαση για τη συμμετοχή ελληνικών δυνάμεων ήταν απόρροια διάφορων παραγόντων για την Ελλάδα την εποχή εκείνη. Η ελληνική κυβέρνηση επιθυμούσε να εκδηλώσει την υποστήριξή της σε μια στρατιωτική επιχείρηση του Ο.Η.Ε. που αποσκοπούσε στην κατοχύρωση της συλλογικής ασφάλειας και της ακεραιότητας ενός κράτους-μέλους (της Νότιας Κορέας). Ιδιαίτερα, στο πρώτα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου η Ελλάδα αισθανόταν ότι αντιμετώπιζε μεγάλα προβλήματα ασφάλειας, θεώρησε ότι ήταν προς το συμφέρον της να ενισχύσει τη διαδικασία της αντίδρασης, μέσω του Ο.Η.Ε., σε μια απρόκλητη επίθεση. Επίσης, η ελληνική κυβέρνηση Νικολάου Πλαστήρα και Σοφοκλή Βενιζέλου είχε ήδη ζητήσει την ένταξη στο Ν.Α.Τ.Ο., αλλά το αίτημα είχε αρχικά απορριφθεί από τους Αμερικανούς, με την αιτιολογία ότι κάτι τέτοιο δεν ήταν απαραίτητο για την άμυνα του Δυτικού κόσμου.
Για την ελληνική εξωτερική πολιτική, η συμμετοχή ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων θα αποτελούσε απόδειξη της αναγκαιότητας να ενταχθεί η Ελλάδα στον πυρήνα των χωρών της Δύσης, τις οποίες αντιπροσώπευε εκείνη την εποχή το Ν.Α.Τ.Ο. Η αποστολή ελληνικού τμήματος στην Κορέα προκάλεσε και διάφορες αντιδράσεις, κυρίως από τον αριστερό ιδεολογικό χώρο.
Το Εκστρατευτικό Σώμα Ελλάδας στην Κορέα αποτελούσε την πρώτη ελληνική συμμαχική αποστολή στα πλαίσια του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Τα Εκστρατευτικό Σώμα Ελλάδας περιλάμβανε δυνάμεις του στρατού ξηράς και της αεροπορίας. Συγκεκριμένα, αποτελούνταν από τάγμα συνολικής δύναμης 1.000 ατόμων και σμήνος της βασιλικής αεροπορίας από 67 άτομα, με 7 αεροσκάφη C-47 Ντακότα.
Το ελληνικό σμήνος αποσύρθηκε από την Κορέα στις 8 Μαΐου 1955, με απόφαση της κυβέρνησης Αλέξανδρου Παπάγου στα τέλη Μαρτίου 1955. Το Ελληνικό Εκστρατευτικό Σώμα με μέγιστη δύναμη τους 2163 άνδρες, μειώθηκε τον Απρίλιο του 1955 στους 850 άνδρες και σταδιακά από τον Ιούλιο μέχρι το Δεκέμβριο 1955 στους 191 άνδρες. Από τον Ιανουάριο του 1956 μέχρι το Μάιο του 1958 παρέμεινε αντιπροσωπευτικό τμήμα αποτελούμενο από 1 Αξιωματικό και 9 οπλίτες.
Ακολουθεί ένα ιστορικό των αντιδράσεων της εποχής στην χώρα μας, όπως το παρουσιάζει το @Praxis_Review.
Το ΚΚΕ, ένα χρόνο μετά τη λήξη του αγώνα του ΔΣΕ, σε συνθήκες παρανομίας και σκληρών διώξεων, κατήγγειλε τη συμμετοχή της Ελλάδας στην ιμπεριαλιστική εκστρατεία, αναφέροντας μεταξύ άλλων:
“Η αποστολή ελληνικών στρατευμάτων στην Κορέα μπλέκει ουσιαστικά την Ελλάδα στον καινούργιο πόλεμο και αποτελεί την αρχή της νέας σφαγής των παιδιών του λαού μας… Το ΚΚΕ είναι αποφασιστικά ενάντια σ΄ αυτή τη νέα τυχοδιωκτική πολεμική περιπέτεια. Ενάντιά της πρέπει να ξεσηκωθεί όλος ο λαός: πρώτοι οι φαντάροι, ναύτες και σμηνίτες… Oι φαντάροι πρέπει να αρνηθούν να πάνε στην Κορέα. Οι συνδικαλιστικές και άλλες λαϊκές οργανώσεις πρέπει να πάρουν απόφαση και να καταδικάσουν ανοιχτά αυτή την καταστροφική για το λαό και την Ελλάδα απόφαση της κυβέρνησης Βενιζέλου… Όλος ο λαός πρέπει να ορθωθεί και να χαλάσει τα σχέδια της αμερικανόδουλης Κυβέρνησης. Αν δε χαλάσουμε σήμερα τα σχέδια αυτά, αύριο όλο το λαό θα τονε στείλουν στη σφαγή.”
Με κάλεσμα προς τους φαντάρους, ο Ραδιοφωνικός Σταθμός “Ελεύθερη Ελλάδα”, στις 15 Σεπτέμβρη, αναφερόταν και στα εξής:
“Δώστε τους να καταλάβουν ότι δεν θα δεχτείτε να χάσετε το αίμα σας για τα ξένα συμφέροντα. Μπροστά στον κίνδυνο να σταλείτε στην Κορέα πάρτε το δρόμο του βουνού, όπου θα βρείτε καταφύγιο σωτηρίας κοντά στις ανταρτοομάδες”.
Τις ίδιες μέρες, στο κέντρο της Αθήνας σκορπίζονται προκηρύξεις του ΚΚΕ, που καλούσαν τους Έλληνες να μη δεχτούν να σταλούν στον πόλεμο της Κορέας, για να πολεμήσουν για τα συμφέροντα των Αμερικανών ιμπεριαλιστών.
Το ΚΣ της παράνομης ΕΠΟΝ σε ανακοίνωσή σημείωνε:
“Στρατευμένα παιδιά του λαού, μην υπακούετε στις ατιμωτικές διαταγές της κυβέρνησης… Ούτε ένα ελληνόπουλο στον ατιμωτικό πόλεμο της Κορέας”.
Στο όργανο της ΕΠΟΝ Αθήνας, “Λεβεντιά”, απευθύνεται κάλεσμα προς τους φαντάρους:
“Βγείτε στην αναφορά και απαιτήστε να μην σας στείλουν στην Κορέα”.
Λίγοι ήταν αυτοί που στρατεύτηκαν εθελοντικά, ενώ αρκετοί φαντάροι πιέστηκαν για να συμμετέχουν στο εκστρατευτικό σώμα. Ήδη από την εκπαίδευσή τους στη Λαμία οι αντιδράσεις ήταν έντονες. Οργανώθηκαν από τους ίδιους τους φαντάρους αντιπολεμικές εκδηλώσεις, φαντάροι κακοποιούνταν από την ΕΣΑ, έγιναν απόπειρες αυτοκτονίας.
Σε μεταγενέστερες εκπομπές του Ρ/Σ αναφέρεται πως υπήρξαν και δολοφονίες φαντάρων. Φαντάροι έβγαιναν ατομικά στην αναφορά, στο στρατόπεδο που υπηρετούσαν, και δήλωναν πως δεν θέλουν να πάνε στην Κορέα. Σε ένα από αυτά, αρχικά ο διοικητής προσπάθησε να τους καθησυχάσει, αλλά στη συνέχεια τους είπε ότι πρέπει να είναι έτοιμοι για “οποιαδήποτε αποστολή θα σας δώσει η πατρίς”.
Οι φαντάροι διαμαρτυρήθηκαν, ακολούθησε σύλληψη 4 φαντάρων με την κατηγορία της στάσης. Όταν, δε, ήρθε η διαταγή για την Κορέα, τότε οι φαντάροι ξέσπασαν. Μαζεύτηκαν κάτω από τα γραφεία της ταξιαρχίας και φώναζαν πως δεν θα πάνε στην Κορέα, άλλοι πηδούσαν από τις μάντρες, απελευθέρωσαν τους 4 κρατούμενους, έδειραν δυο-τρεις φασίστες αξιωματικούς και πήγαν σπίτια τους.
Η δράση των φαντάρων δυνάμωσε. Η έκδοση της πολυγραφημένης εφημερίδας “Ο φαντάρος στον αγώνα για την ειρήνη”, της ΕΠΟΝ το Σεπτέμβρη του 1952, ενίσχυε την αντίσταση. Παράλληλα, κυκλοφορούσαν προκηρύξεις.
Στους στρατώνες της Πάτρας τον Οκτώβρη του 1952, οι φαντάροι έλαβαν ταχυδρομικά προκηρύξεις της ΕΠΟΝ, που τους καλούσε να αντισταθούν στην αποστολή τους στο σφαγείο της Κορέας κι αν τους σύρουν σε αυτό, να περάσουν με το μέρος του ΛΣ που μάχεται για τη λευτεριά του κορεατικού λαού.
Οι θανατικές καταδίκες και οι εκτελέσεις φαντάρων το 1951 για παράβαση του ΑΝ 509/1947 επιβεβαιώνουν την ύπαρξη αντιδράσεων. Η αντίδραση άγγιζε και τις γραμμές των έφεδρων ανθυπολοχαγών, όπου 4 εξ αυτών καθαιρέθηκαν.
Το Μάη του 1951 ξέσπασε στάση σε ένα από τα αμερικανικά πλοία που μετέφεραν Έλληνες και Τούρκους φαντάρους στην Κορέα. Οι φαντάροι προσπάθησαν να επιτεθούν στους Αμερικανούς που αποτελούσαν το πλήρωμα του πλοίου. Αντιμετωπίστηκαν με καταστολή και ένας Έλληνας ανθυπολοχαγός, ο επικεφαλής, σκοτώθηκε.
Οι αντιδράσεις των στρατιωτών δεν σταμάτησαν ούτε την περίοδο που βρίσκονταν στην Κορέα. Αρχές Φλεβάρη του 1951, 176 Έλληνες φαντάροι πέρασαν στις γραμμές του Λαϊκού Στρατού της Κορέας. Το 1950-1955 που διήρκεσε η ελληνική στρατιωτική παρουσία στάλθηκαν 10.225 αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και στρατιώτες. Οι νεκροί στο Στρατό έφτασαν τους 183 και οι τραυματίες τους 610.
Το ελληνικό αεροπορικό απόσπασμα είχε 12 νεκρούς και 4 αεροπλάνα κατεστραμμένα. 195 νεκροί για τα δήθεν “ιδανικά του ελευθέρου κόσμου”, γύρισαν μέσα σε φέρετρα. Και δίπλα στους νεκρούς προκλήθηκε τεράστια οικονομική αιμορραγία της χώρας, η οποία φορτώθηκε ξανά στον φτωχό λαό.
Η εμπειρία της συμμετοχής στην εκστρατεία της Κορέας είναι διδακτική για τον λαό, τους εργαζόμενους, το προσωπικό των Εν. Δυνάμεων, μπροστά στην κλιμάκωση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στην Ανατολική Μεσόγειο, στην οποία συμμετέχουν ενεργά η Τουρκική και η Ελληνική αστική τάξη, μαζί με το ΝΑΤΟ.