Από τον Χάρη Ζάβαλο
Σαν σήμερα, στις 13 Ιουλίου του 1998, σε ηλικία 97 ετών, πεθαίνει στην Αθήνα, ο ανώτατος δικαστικός λειτουργός, εισαγγελέας του Αρείου Πάγου και πρώτος πρωθυπουργός της δικτατορίας των Συνταγματαρχών, Κωνσταντίνος Κόλλιας.
Ο Κόλλιας γεννημένος το 1901 στα Στύλια της Κορινθίας, γιος του παπά του χωριού και βαθιά θρησκευόμενος, προσχωρεί από νωρίς στην παραθρησκευτική οργάνωση «Ζωή». Η «Ζωή» διακατεχόταν από την ιδέα της μεταβολής της κοινωνίας σε βασιλεία του Θεού ή με άλλα λόγια επεδίωκε την «πλήρη ορθόδοξη θρησκειοποίηση της ελληνικής κοινωνίας». Με λίγα λόγια η «Ζωή», που ιδρύθηκε το 1907 από τον ιερομόναχο Ευσέβιο Ματθόπουλο, ήθελε να κάνει την χώρα Ιράν, όταν ο Αγιατολάχ Χομεϊνί ήταν μόλις 5 χρονών.
Το 1945 ο Κόλλιας γίνεται εισαγγελέας Εφετών, και την αμέσως επόμενη χρονιά, το 1946, αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου. Τοποθετείται μάλιστα στο Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων της Λάρισας όπου και αθωώνει σχεδόν όλους του κατηγορούμενους δοσιλόγους χαρακτηρίζοντας μάλιστα την περιβόητη αντισημιτική και φασιστική οργάνωση «Εθνική Ένωσις Ελλάς» (Ε.Ε.Ε.), η οποία κατά την Κατοχή συνεργάστηκε ανοικτά με τους ομοϊδεάτες τους Ναζί «ως νόμιμη πολιτική οργάνωση, όπως όλες οι άλλες οργανώσεις και ότι τα μέλη της δεν συνεργάστηκαν με τους κατακτητές.»
Και επειδή όλες οι χάρες στο σκληρό δεξιό πυρήνα του Κράτους που έχει στηθεί μετά την Απελευθέρωση, ξεπληρώνονται μέχρι κεραίας, ο Κόλλιας τοποθετείται προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών.
Έτσι αρχίζει μια διαβόητη καριέρα η οποία χαρακτηρίζεται από διώξεις για «ψύλλου πήδημα» με ιδιαίτερη αδυναμία στους άπορους και στους …. κομμουνιστές.
Βέβαια ο Κόλλιας, έχοντας άριστες σχέσεις με Παλάτι και την και την ακραία αντικομμουνιστική πτέρυγα της ΕΡΕ, έβλεπε σχεδόν τους πάντες ως κομμουνιστές.
Το 1962 έρχεται η ώρα να γίνει εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, διαδεχόμενος τον Δημήτριο Κιουσόπουλο που αποχώρησε λόγω ορίου ηλικίας.
Στις 27 Μαΐου του 1963, δολοφονείται στην Θεσσαλονίκη από παρακρατικούς, ο γιατρός, βαλκανιονίκης και βουλευτής της ΕΔΑ, Γρηγόρης Λαμπράκης.
Και έτσι ξεκινάει ένα ακόμα χρέος από τον Κων/νο Κόλλια, το οποίο θα ξεπληρωθεί λίγα χρόνια μετά.
Ως εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ο Κόλλιας αναμίχθηκε παρατύπως στην ανάκριση για την υπόθεση της δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη από παρακρατικούς. Η ανάμιξή του είχε στόχο να συσκοτίσει την υπόθεση. Επιδίωξή του ήταν ο χωρισμός της δικογραφίας και η χωριστή ανάκριση για τους φυσικούς και τους ηθικούς αυτουργούς (αυτούς που έδωσαν εντολή για τη δολοφονία), ώστε τελικά οι ηθικοί αυτουργοί (αξιωματικοί της Χωροφυλακής με προεξάρχοντα το στρατηγό Μήτσου) να παραμείνουν ατιμώρητοι. Επίσης παρενέβη (χωρίς επιτυχία) ώστε να μην προφυλακισθεί κανένας αξιωματικός της Χωροφυλακής. Ο ανακριτής Σαρτζετάκης και ο εισαγγελέας Μπούτης διέταξαν την προφυλάκιση τεσσάρων αξιωματικών, του στρατηγού Μήτσου (γενικός επιθεωρητής Χωροφυλακής Βορείου Ελλάδος), του συνταγματάρχη Καμουτσή (διευθυντής Ασφάλειας Θεσσαλονίκης), του ταγματάρχη Δόλκα (κλιμάκιο ΚΥΠ Βορείου Ελλάδος) και του μοίραρχου Καπελώνη (διοικητή Ε΄ Αστυνομικού Τμήματος Θεσσαλονίκης).
Μετά την ανάληψη της εξουσίας από την κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου το Νοέμβριο του 1963 διατάχθηκε έρευνα για τις παράτυπες ενέργειές του Κόλλια, που ανατέθηκε στον αρεοπαγίτη Αντώνιο Φλώρο. Ο αρεοπαγίτης συνέταξε έκθεση, στην οποία κατέγραφε τις παράνομες παρεμβάσεις του εισαγγελέα Κόλλια στο έργο της ανάκρισης. Ο υπουργός Δικαιοσύνης Πολυχρόνης Πολυχρονίδης άσκησε πειθαρχική δίωξη κατά του Κόλλια και τον παρέπεμψε στο Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο. Τελικά του επιβλήθηκε ποινή εξάμηνης αργίας από τον ίδιο τον υπουργό Δικαιοσύνης.
Ο Κόλλιας προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο με την 2942/1964 απόφασή του ακύρωσε την υπουργική απόφαση, με αφορμή νομικές πλημμέλειες, και ανέπεμψε την υπόθεση στον υπουργό. Ο Πολυχρονίδης επέβαλλε εκ νέου ποινή τρίμηνης αργίας και παρέπεμψε την υπόθεση στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου με το ερώτημα της οριστικής απόλυσης του Κόλλια. Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου όμως έκρινε ότι, κατά ορθή ερμηνεία του νόμου, ο υπουργός δεν είχε εξουσία να επιβάλει μόνος του πειθαρχική ποινή σε ανώτατους δικαστές, παρά μόνο το Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο, και έκρινε την υπουργική απόφαση άκυρη.
Έτσι ο Κόλλιας επανήλθε στην ενεργό υπηρεσία.
Στις 21 Απριλίου του 1967, το χρέος ξεπληρώνεται και οι πραξικοπηματίες διορίζουν τον Κόλλια, πρώτο πρωθυπουργό της … εθνοσωτηρίου επαναστάσεως. Ο διορισμός του στο αξίωμα αυτό ήταν προϊόν συμβιβασμού μεταξύ του βασιλιά Κωνσταντίνου και των πρωταιτίων του πραξικοπήματος. Ο πρώτος έθεσε ως όρο για να νομιμοποιήσει την κυβέρνηση των συνταγματαρχών ο πρωθυπουργός να μην είναι στρατιωτικός, ενώ οι συνταγματάρχες δεν επιθυμούσαν αντίστοιχα κανέναν πολιτικό. Ως αποτέλεσμα του συμβιβασμού επελέγη ο Κόλλιας που απετέλεσε τον βασικό μοχλό επιρροής του βασιλιά στην κυβέρνηση. Στην πράξη βέβαια αυτοί που κυβερνούσαν ήταν οι στρατιωτικοί με προεξάρχοντα τον Γεώργιο Παπαδόπουλο.
Τουλάχιστον ο Κοκός κάνει αντίσταση κοιτώντας στραβομένος την φωτογραφική κάμερα (ή προσπαθεί να υπνωτίσει τον φωτογράφο)
Διατηρήθηκε στην πρωθυπουργία μέχρι το αποτυχημένο αντιπραξικόπημα του βασιλιά Κωνσταντίνου εναντίον της χούντας, στις 13 Δεκεμβρίου του 1967 στο οποίο πήρε ενεργό μέρος, οπότε την πρωθυπουργία ανέλαβε ο Γεώργιος Παπαδόπουλος. Ο Κόλλιας απέδρασε στη Ρώμη με το αεροπλάνο του Κωνσταντίνου, τον οποίο είχε συνοδεύσει στην Βόρεια Ελλάδα την ημέρα του κινήματος.
Επιστρέφει στην Ελλάδα το 1974 με την πτώση της Χούντας, όπου και ιδιωτεύει μέχρι και τον θάνατό του από βαθιά και ήσυχα συνταξιοδοτούμενα γεράματα.
Η ιστορία του Κόλλια, είναι η πλέον ενδεικτική για την άψογη συνεργασία της δικαστικής, δήθεν ανεξάρτητης, εξουσίας με την πολιτική.
Της δεύτερης και της τρίτης.
Και όσο ο Άρειος Πάγος αποφασίζει ότι η μη καταβολή δεδουλευμένων στους εργαζόμενους δεν συνιστά βλαπτική μεταβολή των ορών εργασίας, όσο αποφασίζει ότι κάθε περικοπή συντάξεων και μισθών είναι νόμιμη (εκτός απο τις δικές τους) και όσο αεροπαγίτες δικαστικοί διορίζονται σε κυβερνητικές θέσεις (Αθανασίου) ή προσλαμβάνονται σύμβουλοι πρωθυπουργών (Θάνου), τόσο το φάντασμα του Κόλλια θα πλανάται πάνω από το κτήριο της λεωφόρου Αλεξάνδρας.