Αν ο θεωρητικός του αναρχοκομμουνισμού Πιότρ Κροπότκιν χαρακτηριζόταν από τους υποστηρικτές του ως ένα άτομο το οποίο συνδύαζε υποδειγματικά τη διανόηση και τη δράση, τότε κάτι παρεμφερές ισχύει και για την πλειονότητα των Ελλήνων ράπερς. Με εκλεπτυσμένα καταγγελτικό “στίχο του δρόμου”, ηλεκτρονικό beatενδεδυμένο με μουσικές των 5 ηπείρων, υπό την… επίβλεψη και άλλων παραστατικών τεχνών, όπως το breakdance και το graffiti, πραγματική δράση αλληλεγγύης και ισχυρή δόση καλλιτεχνικού αιρετισμού, η ελληνική hiphop σκηνή δίνει εδώ και 26 χρόνια το στίγμα της.
- Με ισχυρή δόση καλλιτεχνικού αιρετισμού οι Sifu Versus, Μικρός Κλέφτης, Xplicit (από ΣΤΙΧΟΙΜΑ) και DJ Tyler μιλούν για το hip-hop γεγονός της χρονιάς
Η “νύφη του Θερμαϊκού” ετοιμάζεται την επόμενη Κυριακή 19 Δεκεμβρίου να ανοίξει την αγκαλιά της σε χιλιάδες λάτρεις του είδους, αφού για 13η χρονιά διοργανώνεται το hip hop φεστιβάλ THHF, το οποίο είναι πλέον θεσμός. Τέσσερις ιδιαιτέρως γνωστοί και αγαπητοί καλλιτέχνες του χώρου -Μικρός Κλέφτης, Sifu Versus, Xplicit, Dj Tyler- προετοιμάζοντάς μας για μια “ομηρική” βραδιά!
“Το φετινό μήνυμα είναι η ελευθερία και η ενότητα, δύο έννοιες αλληλένδετες και επίκαιρες. Θα τις ραπάρουμε, θα τις χορέψουμε, θα τις ζωγραφίσουμε” αναφέρουν οι διοργανωτές (Zoltan Tribe). Επίσης καλούν όλους να δείξουν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους στους πρόσφυγες, καθώς την ίδια μέρα μετά τις 3 μ.μ., θα γίνει συλλογή τροφίμων, ρούχων και ειδών πρώτης ανάγκης στο Principal club theater (πολυχώρος του Μύλου, Ανδρέα Γεωργίου 56).
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΣΤΟ ΓΙΑΝΝΗ ΑΓΟΥΡΙΔΗ
Sifu Versus: “Το σύστημα δεν έχει ιδέα τι είναι το hip hop, η Lauryn Hill τους κλείνει το μάτι“
* Πολλοί χρεώνουν στο hip hop έντονα στοιχεία αυτοαναφορικότητας και έλλειψη μελωδικότητας και το απορρίπτουν. Πώς το σχολιάζεις;
Πολλοί; Ενδεχομένως να δεχόμουν ότι ήταν «πολλοί» πριν από 20 χρόνια, αλλά ας πούμε πως είναι. Αν, λοιπόν, θεωρούν πως συνολικά το hiphop -ως είδος και ως αστική κουλτούρα- περιορίζεται στα στεγανά των ξεκάθαρα λίγων ακουσμάτων που έχουν, καλώς κάνουν και έχουν αυτή την άποψη. Αυτό δεν σημαίνει πως έχει κάποια βαρύτητα ή την οποιαδήποτε σημασία η άποψη ανθρώπων που δεν έχουν ιδέα για τι πράγμα μιλάνε και νομίζω πως τα επτά Grammy της LaurynHill απ’ το 1998, οι Roots ως in-house μπάντα του JimmyFallon και η συνεργασία του GZA με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου τους κλείνουν πονηρά το μάτι.
* Το hip hop ήρθε στην Ελλάδα στα μέσα των 80’s ως μια νότα αμφισβήτησης του κυρίαρχου μουσικού κατεστημένου. Αυτό το γνώρισμα διατηρείται και σήμερα;
Τα πράγματα δεν έγιναν ακριβώς έτσι. Νομίζω πως το hiphop οργανώθηκε σταδιακά σε εσωτερικό επίπεδο όταν το «μουσικό κατεστημένο» δεν είχε πια να κερδίσει κάτι απ’ αυτό -και, κυρίως, γιατί ακριβώς αυτό το σύστημα δεν είχε (και συνεχίζει να μην έχει) ιδέα για το τι ακριβώς είναι το είδος.
Μικρός Κλέφτης: “Ο Βορράς παραμένει δυνατός και το κρατάει»
* Η hip hop σκηνή της Θεσσαλονίκης παραμένει δυνατή όπως πάντα; Ξεπετάγονται νέα ονόματα ή η “παλιά σχολή” είναι αυτή που το κρατάει ακόμα;
Φυσικά παραμένει δυνατή, ίσως περισσότερο από ποτέ. Όταν βγαίναμε εμείς, ήταν άλλοι 3-4 που εκπροσωπούσαν την πόλη, σήμερα έχει πολύ περισσότερα άτομα, γεμάτα όρεξη και ταλέντο. Τώρα ποιος “το κρατάει”… η αλήθεια είναι ότι, αν το δεις τελείως σφαιρικά και αντικειμενικά, “το κρατάει” ο Βορράς.
* Υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο στοιχείο το οποίο διαφοροποιεί το hip hop της Βόρειας Ελλάδας από την υπόλοιπη σκηνή;
Εγώ νομίζω ότι πρέπει να επικεντρωθούμε στον χαρακτήρα του κάθε καλλιτέχνη και όχι στο τρικ, Σαλόνικα – Αθήνα – επαρχία κ.λπ. Αν είσαι καλός ράπερ, producer, οτιδήποτε-artist, από το πιο μικρό χωριό της χώρας, αν πραγματικά το θες και έχεις τα δικά σου προσωπικά στοιχεία, θα σε μάθουν μέχρι την άλλη μεριά του χάρτη και πίσω δυο φορές… και πού ξες, μπορεί και να σε νιώσουν κιόλας.
Tyler: “Οι ξένοι ράπερς εκτιμούν τα καλά ελληνικά κομμάτια“
* Πρόσφατα συνεργάστηκες με τον Mugg Shot. Πες μας λίγα λόγια για τις συνεργασίες με καλλιτέχνες του εξωτερικού. Εκτιμούν την ελληνική σκηνή;
Είναι πιο ενδιαφέρον πλέον για μένα να κάνω κομμάτια με καλλιτέχνες του εξωτερικού επειδή ακούω γνώμες από άτομα που “ζουν” αλλιώς το hiphop ως σκηνή. Είναι πολύ μπροστά οι σκηνές του εξωτερικού σε σχέση μ’ εμάς και ο ανταγωνισμός είναι μεγαλύτερος, οπότε το να κάνω μουσική στο εξωτερικό και να ακούω και καλά λόγια είναι πολύ σημαντικό για μένα! Δυστυχώς ή ευτυχώς, οι ράπερς στο εξωτερικό δεν έχουν ιδέα τι συμβαίνει στη χώρα μας (μιλώντας πάντα για τη hiphop σκηνή). Φταίει το γεγονός ότι δεν ξέρουν ελληνικά και το ότι δεν ακούγεται και κάποιο γκρουπ ή κάποιος ράπερ σε παγκόσμιο επίπεδο. Όποτε, πάντως, τους βάζουμε να ακούσουν κάτι καλό ελληνικό το εκτιμούν, αλλά και πάλι μέχρι ένα σημείο, λόγω γλώσσας.
* Παραμένει “ζωντανό” το ελληνικό hip hop; Πώς βλέπεις το μέλλον του;
Έχει γίνει πάρα πολύ καλό το hiphop και πάρα πολύ κακό ταυτόχρονα. Οι Beatmakers έχουν φτάσει τα επίπεδα του εξωτερικού (όχι πολλοί, αλλά αρκετοί) και οι ράπερς που το “δουλεύουν” καλά και “την ψάχνουν” έχουν γίνει πολλοί και έχουν γίνει και πολύ καλοί! Έχουμε “ξεφύγει” από την “κλάψα” που μαστιγώνει τον ελληνικό στίχο (ώς ένα βαθμό) και οι Beatmakers πλέον έχουν πρότυπα μόνο από το εξωτερικό. Αλλά επίσης έχουν γίνει και πολλοί οι μέτριοι και οι κακοί ράπερς και beatmakers και με τη βοήθεια του Ίντερνετ τους πετυχαίνεις παντού. Το κακό δεν είναι ότι υπάρχουν, αλλά το ότι το κοινό, που δεν έχει ιδέα τι είναι καλό ή κακό, τους δίνει σημασία, views κ.λπ. Πρέπει να ανέβει το επίπεδο του κοινού στο θέμα γούστου για να ανέβει η σκηνή όπως στο εξωτερικό, αλλά δυστυχώς έχουμε πολύ δρόμο ακόμα.
X-plicit από Στίχοιμα: «Προτιμώ να μιλώ με άτομα μικρότερης ηλικίας γιατί οι συνομήλικοί μου προσπαθούν να πάρουν τη χαμένη τους ευημερία πίσω και δεν ακούνε πολύ καλά»
* Το τραγούδι «Άμαχος», που γράψατε το 2006, είναι εκ νέου επίκαιρο. Άμαχοι πληθυσμοί σε μεγάλο μέρος του πλανήτη αυτή τη στιγμή βρίσκονται εν μέσω εμπόλεμων συγκρούσεων. Βλέπετε σήμερα ελπίδα «μέσα από τις γνώριμες κατακόμβες»;
Όχι, δεν υπάρχει καμιά ελπίδα. Όσοι πούλησαν και πουλάνε ελπίδα εντός και εκτός αποδείχθηκαν μεγάλοι ξεφτίλες και πουλημένα τομάρια.
* Ποια είναι η γνώμη σου για το προσφυγικό;
Είναι όλοι φονιάδες και συνένοχοι, και η ελληνική κυβέρνηση επίσης.
* Και πώς τοποθετείσαι ως καλλιτέχνης απέναντι σε αυτό;
Ως άνθρωπος που εκφράζεται μέσα από τη μουσική του, ουσιαστικά ερμηνεύω τα μηνύματα του περιβάλλοντός μου. Όπως κάποιος που χορεύει εκφράζεται με κίνηση, εγώ εκφράζομαι με τον λόγο. Εκτός από το να χορεύω, όμως, κάνω και άλλα πράγματα. Όμως το πιο αγαπημένο μου είναι να το να μιλώ με κόσμο. Προτιμώ να μιλώ με άτομα μικρότερης ηλικίας γιατί οι συνομήλικοί μου προσπαθούν να πάρουν τη χαμένη τους ευημερία πίσω και δεν ακούνε πολύ καλά. Ο αγαπημένος πιτσιρικάς για συζήτηση είναι ο ανιψιός μου, 16 χρόνων. Τον μαθαίνω, λοιπόν, να μην είναι χαύτης. Να μην πιστεύει ότι θα έρθει ελπίδα από πουθενά. Ότι, αν θέλει να αλλάξει κάτι, θα το κάνει με δουλειά και αγώνα.
Τον μαθαίνω ότι τα πράγματα δεν θα γίνουν καλύτερα, γιατί το σφυρί χτυπάει τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα και όχι την ελληνική ελίτ. Ότι αυτό που αυτοαποκαλείται αριστερή κυβέρνηση δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την έννοια της Αριστεράς και αυτό έγινε σαφές από την πρώτη ώρα της πρώτης κοινοβουλευτικής θητείας του ΣΥΡΙΖΑ. Ότι η καταδυνάστευση του ελληνικού λαού συνεχίζεται και πως αξιοπρέπεια δεν υπάρχει όταν διαπραγματεύεσαι το αν οι γέροι σου μπορούν να ζήσουν με 300 αντί για 400 ευρώ και ότι είναι σαν να συζητάς για την αξία της σιωπής. Ότι είναι φτηνό, στο όνομα μιας αναγκαιότητας, να ξεφτιλίζεις ανθρώπους δίνοντας το δικαίωμα στις τράπεζες να κατάσχουν σπίτια τους.
Του λέω ότι αυτός που το κάνει αυτό είναι ξεφτίλας και χωρίς ηθική. Του λέω πως είναι έγκλημα να κλείνεις νοσοκομεία, σχολεία κωφών και γηροκομεία την ώρα που ανακεφαλαιοποιείς τις τράπεζες με δεκάδες δισεκατομμύρια. Για να μη μακρηγορώ, τον μαθαίνω τα αυτονόητα. Γενικότερα, από τα λίγα που κάνω, αυτό μου αρέσει περισσότερο.Να μαθαίνω στα παιδιά την έννοια της αξιοπρέπειας. Διότι δεν φτάνει μόνο να την κάνεις προεκλογικό σύνθημα που προκαλεί ηθική ανάταση, πρέπει και να την έχεις. Και την αξιοπρέπεια και την ηθική.
* Ποιες διαφορές έχει το κοινό της Θεσσαλονίκης από το αθηναϊκό;
Για εμάς το hiphop είναι κοινό, ενιαίο. Δεν διαχωρίζεται.
Zoltan Tribe: «Ραπάρουμε για την ελευθερία και την ενότητα»
* Είναι η 13η χρονιά για το THHF. Πλέον μπορούμε να μιλάμε για θεσμό του hip hop. Τι νέο έχουμε να περιμένουμε φέτος;
Πράγματι, για 13η συνεχόμενη χρονιά η Θεσσαλονίκη θα πλημμυρίσει κυριολεκτικά από τα χρώματα της hiphop κουλτούρας. Πλέον μιλάμε για ένα από τα μακροβιότερα πολιτιστικά φεστιβάλ στην πόλη της Θεσσαλονίκης, που συνεχίζει μία μακρά παράδοση καλλιτεχνικού αιρετισμού, και γι’ αυτό είμαστε πολύ περήφανοι, αλλά ακόμη περισσότερο για τον κόσμο που το στηρίζει και το ζητάει πίσω κάθε χρόνο.
Το φετινό πρόγραμμα είναι ανανεωμένο, αφού έχουμε δώσει διαφορετική διάσταση στο συναυλιακό κομμάτι το οποίο περιστρέφεται γύρω από τη θεματική του “Freedom we seek, United we stand”.
Πέρα από τις καθιερωμένες συναυλίες, πιστεύουμε ότι το MC Battle και ο διαγωνισμός για τα ανερχόμενα ταλέντα θα είναι πολύ ενδιαφέρων καθώς κλείνει και αυτός δέκα χρόνια και έχουμε ετοιμάσει πολλές εκπλήξεις γύρω απ’ αυτό. Τέλος, θα υπάρχουν μουσικά εργαστήρια, καθώς και live graffiti από ομάδα εκλεκτών καλεσμένων.
* Πόσο δύσκολο είναι να προετοιμάσετε ένα τέτοιο φεστιβάλ στα χρόνια της κρίσης και ποια μηνύματα θέλετε να περάσετε μέσα από αυτό;
Το φετινό μήνυμα είναι η ελευθερία και η ενότητα, δύο έννοιες αλληλένδετες και επίκαιρες. Θα τις ραπάρουμε, θα τις χορέψουμε, θα τις ζωγραφίσουμε και θα δούμε πού θα το φτάσουμε μέχρι το πρωί, μέσα από το στίγμα που θα δώσει και ο κόσμος.
Η υλοποίηση του φεστιβάλ εμπεριέχει πολλές προκλήσεις, προϋποθέτοντας προεργασία τουλάχιστον έξι μηνών. Με το που θα τελειώσει ένα THHF, ξεκινάμε την προετοιμασία του επόμενου. Το σημαντικό είναι ότι πλέον υπάρχει μία πολύ δυνατή ομάδα στον πυρήνα της διοργάνωσης, που εργάζεται πραγματικά με μεράκι ώστε όλα να κυλάνε ρολόι κάθε χρονιά.