Του Γιάννη Δημογιάννη
Ξημερώματα και ο ύπνος με έχει εγκαταλείψει οριστικά. Από συνήθεια, περισσότερο, σερφάρω στους οικείους μου «τοίχους». Σε μία ξεχωριστή σελίδα, πέφτω πάνω στην ασπρόμαυρη φωτογραφία από το έργο της κοινής μας, πλέον, φίλης. Μένω άναυδος. Οι κόρες των ματιών διαστέλλονται στο ημίφως. Γλιστρούν επίμονα πάνω στις φτερούγες και τον κορμό αυτού του πρωτόγνωρου πουλιού. Ο νους παραδίδεται στις ανθρωπόμορφες πτυχώσεις του – οι περισσότερες, λέει, παιδικές – όπως ταιριάζει εξάλλου, σε παρόμοιες λυτρωτικές πτήσεις. 21 ανθρώπινες φιγούρες, που έσμιξαν, πρώτα στην ψυχή που τις εμπνεύστηκε, μέχρις ότου ενσαρκωθούν σ’ ένα μαθητικό εργαστήρι, για να σμίξουν με τους καημούς και της ελπίδες όλης της ανθρωπότητας.
Δεύτερη στάση, και πέφτω πάνω στο βίντεο που επισυνάπτει παρακάτω η κοινή μας φίλη. Το ανθρώπινο πουλί ζωντανεύει, τώρα, μπροστά μου, ζωντανεύει τη νύχτα μου, θερμαίνει την ψυχή μου. Αναζητώ σαν ανήσυχο παιδί, κάποιο στίγμα του δημιουργού αυτού του καινοφανούς συμπλέγματος, έστω, ένα πρώτο κατατοπιστικό σημείωμα, στις απορίες που με κατακλύζουν ξημερώματα. Η απάντηση δίνεται από τα χείλη της ίδιας της γλύπτριας, που μορφο-ποίησε μαζί με τους μαθητές της, το «σώμα» αυτού του συγκλονιστικού, σύγχρονου Ίκαρου: «Βιώνουμε μία εποχή κάτω από το σκότος. Μία εποχή όπου ο φόβος, η ανασφάλεια, η αγωνία και η αβεβαιότητα έχουν φωλιάσει στις ψυχές μας. Πώς ο άνθρωπος να γεφυρώσει Ηπείρους και πολιτισμούς και το περιστέρι της Ειρήνης να ανοίξει τις φτερούγες του, πάνω από τον κόσμο μας και πάνω από τις καρδιές μας; Αυτό το μήνυμα επιθυμούμε να στείλουμε σ’ όλο τον κόσμο, με το δικό μας περιστέρι!… Το δικό μας περιστέρι, καμωμένο από ανθρώπινες φιγούρες, για να απλώσει τις φτερούγες του, χρειάζεται τον καθένα από εμάς. Χρειάζεται να δώσουμε τα χέρια, να σταθούμε πλάι πλάι, μία δυνατή γροθιά κατά της παγκόσμιας τρομοκρατικής απειλής.» Χαϊδεύω το περιστέρι, και παραδίδομαι στην αγκαλιά των ονείρων. Των μόνων ικανών να δικαιώσουν ελπίδες, ιδανικά και αγώνες.
Χρειάστηκα κάτι λιγότερο από μισή μέρα, μέχρι ν’ ακούσω τη φωνή της. Να νιώσω την ένταση και το πάθος της αγωνίας της. Τον κατασταλαγμένο κραδασμό της σκέψης. Την καθαρότητα, και τη διαύγεια της γυναικείας φωνής, που ζει και δημιουργεί, προκειμένου να δικαιώσει – στο μέτρο που της αντιστοιχεί – τις αδικαίωτες προσδοκίες του κοινού μας πατέρα: του πανανθρώπινου Προμηθέα. Κι όμως, η Πόπη Νικολάου, για όποιον έχει την τύχη να την γνωρίσει άμεσα ή μέσω των έργων της, είναι πλασμένη από μία σπάνια, φρονώ, ανθρώπινη στόφα. Πρωτίστως, γέννημα θρέμμα της Μεγαλονήσου, της γης που γέννησε και γαλούχησε ελεύθερη, την ύπαρξή της. Αναμφίβολα, το διακρίνεις από την πρώτη, κιόλας, λέξη της, εφόσον το «γονιδίωμα» της Κυπριακής ντοπιολαλιάς είναι αδιαπραγμάτευτο στον κόσμο της: «Μού λένε να χρησιμοποιώ μία πιο αναγνωρίσιμη, μία πολιτικά «ορθή» παραλλαγή, μία φιλικότερη ίσως εκδοχή της Ελληνικής, αλλά εγώ αδυνατώ ν’ απεμπολήσω τις ρίζες μου – και όποιος νογά, καλώς!» Τα όρια της Κυπριακής γλώσσας, κι ύστερα, τα όρια του κόσμου, όπως μολογά και ο φιλόσοφος… Γιατί, για την Πόπη Νικολάου, όλα τα έργα της ριζώνουν πρώτα, στο νησί της Αφροδίτης, για να θραφούν ύστερα, από την πιο εύφορη γη: τα νάματα της Ψυχής. Αυτού του άφθαρτου Βασίλειου, που «σπιτώνει» λέξεις, αξίες, και οράματα, πόσο μάλλον τα γλυπτά της. Και όλα αυτά, θαρρείς, συνταιριασμένα σε μία θαυμαστή, πολυπολιτισμική ολότητα, που γονιμοποιήθηκε αρχικά με τις σπουδές της σε Κίνα και Ινδία, και κατόπιν, σ’ όλους, τους μετέπειτα σταθμούς της, σαν καθηγήτρια Τέχνης – είτε στα σχολεία είτε στο πανεπιστήμιο.
Εν έτει 2016, η Π.Νικολάου βραβεύτηκε και δικαίως με το βραβείο του Ευρωπαίου πολίτη, για το έργο της «Μετανάστες», άλλος ένας καρπός των μαθητικών της εργαστηρίων. Με το νέο τους, όμως, συλλογικό έργο «Το περιστέρι της Ειρήνης» φιλοδοξούν να δικαιώσουν την καλύτερη εκδοχή μας. Γιατί, όπως η ίδια γοητεύεται να λέει για την ουσία του έργου: «Μάθε στα παιδιά την Ειρήνη, για να μην τους μάθει κάποιος τον πόλεμο!!»
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο ένθετο του Νόστιμον Ήμαρ στον Δρόμο της Αριστεράς, τo Σάββατο 1.4.2017
Κάθε Σάββατο κυκλοφορεί στα περίπτερα το έντυπο Νόστιμον Ήμαρ ένθετο στον Δρόμο της Αριστεράς.
