Έλλογα παράλογα
Του Δημήτρη Κουλάλη
Πώς θα μας φαινόταν αν ιδιωτικές εταιρείες υπηρεσιών…ασφάλειας κάλυπταν το κενό της αποχώρησης των ΗΠΑ στη Συρία ή το Αφγανιστάν; Αδύνατο; Μια ματιά στα πεπραγμένα της πολεμικής… ιδιωτικής πρωτοβουλίας, ίσως έπειθε για τ’ αντίθετο.
«Άραγε, τι θα συνέβαινε αν ένας ή περισσότεροι ισχυροί οικονομικοί παράγοντες προσλάμβαναν μια ιδιωτική εταιρεία υπηρεσιών ασφαλείας για να ανατρέψει ένα μη αρεστό σ’ αυτούς καθεστώς; Για βοήθεια, ας ψάξετε στην ιστορία τoυ νησιού Παπούα Νέα Γουινέα ή της Γουινέας του Ισημερινού ή καλύτερα ρωτήστε τον γιο της Μάργαρετ Θάτσερ, Μακ, σίγουρα, κάτι θα έχει να σας πει»…
«Νικήσαμε τον ISIS, πήραμε τα εδάφη. Και τώρα, είναι καιρός οι στρατιώτες μας να ξαναγυρίσουν στο σπίτι».
Με αυτά τα λόγια ανακοίνωνε πριν μερικές εβδομάδες, μέσω Twitter, o πρόεδρος Τράμπ τη σταδιακή αποχώρηση των ΗΠΑ από τα συριακά εδάφη. Οι δηλώσεις αυτές προκάλεσαν παγκόσμια αίσθηση καθώς, πέραν του ενδιαφέροντος για το γεωπολιτικό παρασκήνιο πίσω απ’ αυτές, αρκετοί, ακόμη και μέσα στο εσωτερικό των ΗΠΑ, έκαναν λόγο και για μια έμμεση παραδοχή της πρώτης στρατιωτικής ήττας της υπερδύναμης στον 21ο αιώνα.
Ωστόσο, παρά τη διεθνή δημοσιογραφική οχλαλοή που προκάλεσε η απόφαση αποχώρησης, μια άλλη είδηση πέρασε στα ψιλά των μεγάλων και μη ειδησεογραφικών πρακτορείων.
Ο Erik Prince, πρώην μέλος της Νavy SEALs και αδελφός της υπουργού Παιδείας της κυβέρνησης Τραμπ, Betsy Devos, προσέφερε, κατά τον ίδιο, στον Αμερικανό πρόεδρο έναν τρόπο αφενός να προστατεύσει τους συμμάχους του (διάβαζε κουρδική πολιτοφυλακή των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG)) και αφετέρου να τηρήσει την προεκλογική του υπόσχεση για απόσυρση των στρατευμάτων από την εμπόλεμη ζώνη της Συρίας.
Έτσι λοιπόν, η αμφιλεγόμενη εταιρεία παροχής υπηρεσιών ασφαλείας (ΕΠΥΑ) Blackwater, στο… βιογραφικό της οποίας τελευταία προσθήκη αποτελεί η εμπλοκή της σε ορισμένες δραστηριότητες συνδεδεμένες με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, παράνομα και σε συνθήκες απόλυτα αδιαφανείς [ TNYTimes, 20/8/2009 ,« CIA said to use outsiders to put bombs on drones»], βρέθηκε ξανά στο προσκήνιο ως προστάτης της αμερικανικής διπλωματίας, ο οποίος θα επιτρέψει στις δυνάμεις της ελευθερίας να προστατέψουν τους Κούρδους απ’ τα γαμψά νύχια του Σουλτάνου Ερντογάν. (Ο χαρακτηρισμός, δικός μας, μιας και, όπως αναφέρει η «Ολοκληρωμένη Έκθεση» του αμερ. ΥΠΕΞ για την Τουρκία, η τελευταία παραμένει «αναπόσπαστο συστατικό στοιχείο (…) για τον περιορισμό της κακοήθους ιρανικής και ρωσικής επιρροής στη Μέση Ανατολή» [Ριζοσπάστης, 26-27/1/2019] ).
Η Blackwater, η οποία μετονομάστηκε, πωλήθηκε και ξεκίνησε να επαναλειτουργεί το 2011 ως Academi, με έδρα τη Βιρτζίνια, αποτέλεσε αντικείμενο διαμάχης μετά την ανάκληση της άδειας λειτουργίας της στο Ιράκ, θα δούμε παρακάτω το γιατί, έχοντας όμως προλάβει να υπογράψει συμβόλαιο ύψους 57 εκατ. δολαρίων για την παροχή των αιματηρών υπηρεσιών της.
Ερχόμενοι εκ νέου στο σήμερα, σύμφωνα με την ισραηλινή εφημερίδα “Haaretz”, ο Prince είχε ήδη ωθήσει την κυβέρνηση Τράμπ- που πριν λίγες μέρες άνοιξε διάλογο με τους Ταλιμπάν- στην ιδιωτικοποίηση του πολέμου στο Αφγανιστάν, ο οποίος διανύει το 18ο έτος του. Σε ένα άρθρο του μάλιστα στην “Wall Street Journal” τον Μάη του 2017, ο Prince υποστήριξε την ανάγκη αντικατάστασης των στρατευμάτων στο Αφγανιστάν από ιδιωτικούς στρατιωτικούς εργολάβους, οι οποίοι θα δίνουν λόγο σε έναν ιδιότυπο «αντιβασιλέα», ο οποίος με τη σειρά του θα δίνει αναφορά απευθείας στον πρόεδρο.
Πρωτάκουστα πράγματα, ίσως σκεφτείτε. Όχι, δα, απαντάμε με παρρησία εμείς. Σε λίγο θα δικαιολογήσουμε αυτή μας την σιγουριά.
Συνεχίζοντας τον πινγκ πονγκ μεταξύ παρελθόντος και πολιτικού παρόντος, δεν είμαστε σε θέση να πούμε αν η πρόταση του εργολάβου του θανάτου άγγιξε την στρατολάγνα καρδιά του διαβολικά καλού, για να θυμηθούμε και τον Έλληνα πρωθυπουργό, προέδρου Τραμπ, πρέπει όμως να θυμίσουμε ότι μόλις τον περασμένο Νοέμβριο ο πλανητάρχης με την καροτί κόμη δεσμεύθηκε να αποσύρει τα 7.000 στρατεύματα των Αμερικανών από την περιοχή.
Διαβολικές συμπτώσεις, που θα έλεγαν και οι «κουμουνδουραίοι»…
Ο Μark Cancian, ανώτερος σύμβουλος στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, εξηγούσε στο περιοδικό «Forbes» τον περασμένο Αύγουστο τη λογική πίσω από τη ρητορική του Prince για το Αφγανιστάν: «Ο Prince προτείνει έναν τρόπο για να επιτύχουν οι ΗΠΑ τους στόχους, μειώνοντας την πιθανότητα της σύγκρουσης και επιτρέποντας τη μακροπρόθεσμη δέσμευση που μπορεί να χρειαστεί για την ενίσχυση των δυνάμεων του Αφγανιστάν και τη φθορά των Ταλιμπάν».
Αυτή ήταν άλλωστε η στρατηγική των ΗΠΑ, έρχονται να μας θυμίσουν τα πεπραγμένα των εμπόρων του ιμπεριαλισμού σε περιοχές όπως η Κολομβία (κι όχι μόνο όπως θα δούμε) στις οποίες η μακρόχρονη στήριξη των τοπικών δυνάμεων πραγματοποιήθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου μέσω εργολάβων.
Θα λέγαμε όμως τη μισή αλήθεια αν μέναμε μόνο στη μία όψη του νομίσματος. Γεγονός για το οποίο δύσκολα κάποιος θα μπορούσε να κατηγορήσει αυτή τη στήλη.
Το ρωσικό πολεμικό επιχειρείν
Στον κόσμο του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου, οι μισθοφόροι (ας μας συγχωρέσουν οι… υπάλληλοι των εν λόγω εταιρειών, ξέρουμε ότι τους ενοχλεί) από μεμονωμένοι τυχοδιώκτες βαπτίζονται σε καλοπληρωμένο πάροχο υπηρεσιών ασφαλείας με την εντολή να πράττουν τα μη δημοφιλή, μα και τα παράνομα…
Αυτή τη δύσκολη διαδρομή του λαβυρίνθου του αίματος και του χρήματος των μεγάλων εταιρειών πολέμου των ΗΠΑ και της Μ. Βρετανίας, όπως την περιέγραφε ο ερευνητής- συγγραφέας Μπάρι Γέομαν στη σειρά ντοκιμαντέρ «Εξάντας», φαίνεται να ακολούθησε με μεγάλη επιτυχία και η σκληραγωγημένη «ρώσικη αρκούδα».
Τον Νοέμβριο, κατά τη διάρκεια της ετήσιας συνέντευξης Τύπου, ο Ρώσος πρόεδρος Βλ. Πούτιν αναγνώρισε ότι οι ομοεθνείς του στρατιωτικοί εργολάβοι της εταιρείας “The Wagner Group”, γνωστής κι ως “PMC Wagner”, είχαν την άδεια να εργάζονται και να επιδιώκουν τα συμφέροντά τους οπουδήποτε στον κόσμο, εφόσον δεν παραβίαζαν το ρωσικό δίκαιο. Λέμε δεν το παραβίαζαν, αφού, αν και επίσημα οι ιδιωτικές στρατιωτικές εταιρείες είναι παράνομες στη χώρα, εντούτοις, παίρνοντας το «know how» από τους Αμερικανούς ανταγωνιστές τους, μπορούσαν να χαρακτηρίσουν τις επιχειρήσεις τους ως ΕΠΥΑ και να μην υπόκεινται σε κανέναν έλεγχο για όσα έκαναν και κάνουν, ακόμη και από τη Συνθήκη της Γενεύης με την οποία, έστω τυπικά, οφείλει να συμμορφώνεται κάθε στρατός.
Μα, δεν μίλησε κανείς για στρατιώτες. Ιδιωτικοί υπάλληλοι είναι. Το πιάσατε;…
Ο ίδιος ο Πούτιν είχε εκφράσει την υποστήριξή του στον κλάδο ήδη από τον Απρίλιο του 2012, όταν τασσόταν υπέρ της αναγκαιότητας ύπαρξης ενός μέσου για την «επιδίωξη (των) εθνικών συμφερόντων χωρίς την άμεση εμπλοκή του κράτους».
Τέλος, ο ρωσικός ιστότοπος «Fontanka» ανέφερε πρόσφατα ότι περίπου 3.000 ιδιωτικοί κομάντος της “Wagner Group” έχουν αγωνιστεί στη Συρία από το 2015, περίοδο κατά την οποία ενεπλάκη φανερά (και) η Ρωσία, στο πλευρό του Άσαντ, κίνηση που κατάφερε να γείρει την πλάστιγγα του πολέμου υπέρ των κυβερνητικών δυνάμεων.
We are coming…
H «Βlackwater» δημοσίευσε πρόσφατα μια διαφήμιση πλήρους σελίδας στο στρατιωτικό περιοδικό «Recoil Magazine» με μόνο τρεις, σαφείς λέξεις: «We are coming» (ερχόμαστε).
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Τhe Military Times», στην οποία η ομάδα δημοσίων σχέσεων της «Βlackwater» αρνήθηκε περαιτέρω σχολιασμό, η «διαφήμιση του ‘’Recoil’’ υποδεικνύει ότι η εταιρεία αναβιώνει από μόνη της, αλλά δεν ήταν σαφές με ποια μορφή».
Αρκετοί αναλυτές σημείωσαν ότι η συγκεκριμένη καμπάνια έρχεται λίγο μετά την παραίτηση του πρώην υπουργού Άμυνας Jim Mattis και τη σχεδιαζόμενη, όπως διαδίδουν οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ του πολιτικού παρασκηνίου, αντικατάσταση του αρχηγού του αμερικανικού ΓΕΣ, J.D. Dunford. Αμφότεροι είχαν εκφράσει την αντίθεση τους στα σχέδια ιδιωτικοποίησης του πολέμου στο Αφγανιστάν. Δε λέμε, φυσικά, ότι πλήρωσαν ή θα πληρώσουν το πολιτικό τίμημα αυτής τους της «ανταρσίας». Εμείς, απλώς, καταγράφουμε τα γεγονότα…
Την ίδια περίοδο, η εταιρεία απ’ τη Βιρτζίνια επέστρεφε στους τίτλους των ειδήσεων μιας και, τον περασμένο μήνα, ο Nicholas Slatten, o 35χρονος σήμερα πρώην υπάλληλος της εταιρείας κρίθηκε ένοχος για τη δολοφονία του Ahmed Haithem Ahmed Al Rubia’y, ενός εκ των 14 πολιτών που σκοτώθηκαν όταν στις 16 Σεπτεμβρίου 2007 οι φρουροί της “Blackwater’’ άνοιξαν πυρ στην πλατεία Nisur, όπως αναφέρει η δήλωση του Γραφείου Εισαγγελέα της Περιφέρειας της Κολούμπια.
Το Ιράκ απαγόρευσε τη λειτουργία της Blackwater στη χώρα το 2009 ως αποτέλεσμα του συμβάντος…
Ιστορίες αίματος και δολαρίων. Εκατομμυρίων δολαρίων…
«Καμία γωνιά του κόσμου δεν είναι αρκετά απομακρυσμένη, κανένα βουνό αρκετά ψηλό, καμία σπηλιά και κανένα καταφύγιο δεν είναι αρκετά βαθύ για να κρύψει τους εχθρούς μας»
Αυτά ήταν τα λόγια με τα οποία ο πρώην υπουργός Άμυνας της πολεμοχαρούς κυβέρνησης Μπους του νεότερου, Ντόναλντ Ράμσφελντ, είχε επιλέξει να δείξει το ιμπεριαλιστικό του θράσος.
Η αρχική ώθηση για την ιδιωτικοποίηση του αμερικανικού στρατού προήλθε απ’ αυτόν. Να δεις, πώς το ‘λεγε κάποιος που αν σήμερα μάθαινε ότι τον έπιανε στο στόμα του ο «Yes, sir» του ΝΑΤΟ, Έλληνας πρωθυπουργός, μάλλον θα κράταγε σημειώσεις για το πώς ο οπορτουνισμός συναντά τη θρασύτητα κι αυτή τη γελοιότητα; Α, ναι «ιμπεριαλισμός», έγραφε ο Λένιν, «το ανώτερο στάδιο του καπιταλισμού». Κι, μάλλον, είχε δίκιο…
Ο «Guardian» το 2004 σημείωνε ότι «ένα υπόμνημα του 2002 από τον Δ/κτή του αμερικανικού στρατού, Thomas White έδειχνε ότι το 1/3 του προϋπολογισμού των ενόπλων δυνάμεων πηγαίνει σε ιδιωτικούς εργολάβους», με το πρόσχημα «εξοικονόμησης πόρων για τους μόνιμους στρατιώτες χρησιμοποιώντας προσωρινούς».
Γράψαμε πρόσχημα, όχι τυχαία. Ο λόγος στον Γιώργο Αυγερόπουλο και το σχετικό με το θέμα μας ντοκιμαντέρ του: «Εάν κάποιος μισθοφόρος σκοτωθεί, δεν καταγράφεται στις απώλειες, αφού μιλάμε για ιδιωτικούς υπαλλήλους- που μάλιστα, θυμίζουμε εμείς, μπορούν σύμφωνα με τις εταιρείες να παραιτηθούν ανά πάσα στιγμή-. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στην αμερικανική κυβέρνηση να εμφανίσει μικρότερο αριθμό στρατιωτών που έπεσαν ως θύματα πολέμου».
Έτσι, και τα εργολαβικά όρνεα του θανάτου μπάζουν από την πίσω πόρτα της αμερικανικής πολεμικής μηχανής και τους αμείλικτους αριθμούς των συνεπειών της επεκτατικής τους λαιμαργίας τιθασεύουν.
Κι αν ακόμη αμφιβάλλετε για τον ύποπτο ρόλο- κατ’ εντολή ή και όχι κυβερνήσεων- αυτών των εταιρειών, ελάτε μαζί μας. Μια μικρή αναδρομή μέσω τριών ιστοριών ίσως να έκαμπτε κάθε σας αμφιβολία…
«Σε έναν επικίνδυνο κόσμο όπου η ασφάλειά σας είναι αβέβαιη υπάρχει μια μόνο επιλογή. Επιλέξτε ικανότητα, επαγγελματισμό, εμπειρία. (…) Το καλύτερο είναι η μόνη επιλογή»- Απόσπασμα παλαιότερης διαφήμισης ΕΠΥΑ στο διαδίκτυο
1. Αφετηρία μας, η γειτονιά μας, τα Βαλκάνια. Ήταν τη δεκαετία του ’90, στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, όταν η ΕΠΥΑ «ΜPRI»- με συμμετοχή σε όλες τις εμφύλιες συγκρούσεις της περιοχής- αποτέλεσε τον δούρειο ίππο της αμερικανικής διπλωματίας για να σπάσει το εμπάργκο στην παροχή στρατιωτικής βοήθειας προς τη Σερβία και την Κροατία. Φυσικά, βοήθησαν τους Κροάτες, εκπαιδεύοντάς τους, μάλιστα, στα πρότυπα του ΝΑΤΟ, όπως τονίζει ο συγγραφέας- ερευνητής Μπάρι Γέομαν. Όπως είναι γνωστό, οι Κροάτες κέρδισαν.
2. Εικόνες σαν αυτή διαρρέουν το 2010 κι όλος ο πλανήτης μαθαίνει ότι συμπεριλαμβάνονται στην καθημερινή αναφορά του «καλού βασανιστή», την οποία συνέτασσαν οι Αμερικανοί αξιωματούχοι στο κολαστήριο του Άμπου Γκράιμπ, στο Ιράκ, μεταξύ 2003-2004. Πέρα από τη φρίκη των βασανιστηρίων, το αξιοσημείωτο εδώ είναι ότι η αμερικανική κυβέρνηση είχε δώσει την εργολαβία για τη δημιουργία συστήματος σωφρονισμού στη γνωστή μας από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας εταιρεία «SAIC», έναντι $151 εκατ. Τέσσερεις ήταν οι σύμβουλοι της “SAIC” που ταξίδεψαν επί τούτου στο Ιράκ. Ο ένας εξ αυτών ήταν ο Γκάρι Ντελάντ, πρώην δ/ντης των φυλακών της Γιούτα στις ΗΠΑ. Εκεί όπου βασάνιζαν ακόμη και ψυχολογικά αρρώστους κρατούμενους… Και τότε, πώς ένας τέτοιος άνθρωπος ανέλαβε τον «σωφρονισμό» των Ιρακινών, ίσως αναρωτηθείτε; Ήταν απλά ο κατάλληλος για αυτή τη δουλειά, θα σας απαντήσουμε…
3. Εκτός της “SAIC”, στο μεγάλο «πάρτι» του σωφρονισμού πήραν μέρος κι άλλες επιχειρήσεις του κλάδου, όπως η «CACI» και η «ΤΙΤΑΝ», με τις οποίες το αμερικανικό Δημόσιο υπέγραψε συμβόλαια εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων για την παροχή υπηρεσίας διερμηνείας. Στα «τσάι πάρτι» του ιρακινού κολαστηρίου, «πάρτι» παρόμοια με εκείνα της αμερικανοκίνητης ελληνικής Χούντας, πιο σύγχρονα όμως, σύμφωνα με την Έκθεση του Αμερικανικού Στρατού οι… υπάλληλοι της «CACI» και της «ΤΙΤΑΝ» διέπρατταν και επέβλεπαν τους βασανισμούς. Παρόλα αυτά, συνέχισαν να αυτοαποκαλούνται «μαχητές της ελευθερίας».
Είχαμε κι άλλες ιστορίες ιδιωτικής πολεμικής πρωτοβουλίας να σας διηγηθούμε- από το Κόσσοβο μέχρι το Ιράκ κι από κει στην Κολομβία, όπου οι ΗΠΑ απειλούν να στείλουν 5χιλ. στρατιώτες για να εισβάλλουν στην Βενεζουέλα- και κάτι μας λέει πως θα το θέλατε κι εσείς. Δεσμευόμαστε λοιπόν, σε κάποια από τις μελλοντικές μας έρευνες να εξιστορήσουμε όσα δεν αναφέρθηκαν σ’ αυτό το σημείωμα.
Μέχρι τότε, ένα “quiz” για δυνατούς λύτες: Άραγε, τι θα συνέβαινε αν ένας ή περισσότεροι ισχυροί οικονομικοί παράγοντες προσλάμβαναν μια τέτοια εταιρεία για να προασπίσει τα συμφέροντά τους ή να ανατρέψει ένα μη αρεστό σ’ αυτούς καθεστώς;
Για βοήθεια, ας ψάξετε στην ιστορία τoυ νησιού Παπούα Νέα Γουινέα ή της Γουινέας του Ισημερινού ή καλύτερα ρωτήστε τον γιο της Μάργαρετ Θάτσερ, Μακ, σίγουρα, κάτι θα έχει να σας πει…