Στις 21 Φεβρουαρίου 1848 οι Μαρξ και Ένγκελς δημοσιεύουν το Κομουνιστικό Μανιφέστο, τη Βίβλο του Κομουνισμού, που αποτελεί μάλλον το πιο διαδεδομένο κείμενο της Σοσιαλιστικής – Κομμουνιστικής φιλολογίας. Η δημοσίευση του κειμένου έγινε λίγες ημέρες πριν την Φεβρουαριανή Επανάσταση στο Παρίσι 24 Φεβρουαρίου 1848. Θεωρείται από τους ιδεολογικούς συνοδοιπόρους του ως ένα θεωρητικό κείμενο για την Καπιταλιστική και την Σοσιαλιστική κοινωνία, αλλά ταυτόχρονα και οδηγός για δράση, οδηγός για την προλεταριακή επανάσταση που θα ανατρέψει την κυριαρχία της Αστικής τάξης και θα εγκαθιδρύσει μια αταξική κοινωνία.
«Οι προλετάριοι δεν έχουν τίποτα να χάσουν, παρά μόνο τις αλυσίδες τους».
Το Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος είναι το πιο σημαντικό επαναστατικό κάλεσμα που έχει γραφτεί ποτέ. Κατά την διάρκεια των 170 χρόνων που μεσολάβησαν από την πρώτη έκδοση μέχρι σήμερα, είναι σχεδόν βέβαιο πως ως πολιτικό κείμενο άσκησε τη μεγαλύτερη επιρροή μετά την Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη της Γαλλικής επανάστασης, με τον κόσμο να συγκλονίζεται από εκείνους που επιχείρησαν να κάνουν πράξη τα γραφόμενα του.
Την άνοιξη του 1847, οι Καρλ Μαρξ και Φρίντριχ Ένγκελς συμφώνησαν να προσχωρήσουν στην αποκαλούμενη «Ένωση των Δικαίων», παραφυάδα της προγενέστερης «Ένωσης των Παρανόμων», μιας επαναστατικής μυστικής εταιρίας που είχαν ιδρύσει στο Παρίσι στην δεκαετία του 1830, υπό την επίδραση της Γαλλικής Επανάστασης, Γερμανοί μικροβιοτέχνες. Η μυστική αυτή εταιρία αποτελείτο κυρίως από εκπατρισμένους ριζοσπάστες βιοτέχνες. Η Ένωση προσφέρθηκε να δημοσιεύσει το Μανιφέστο που είχαν αρχίσει να γράφουν ο Μαρξ και ο Ένγκελς, υιοθετώντας το ως κείμενο πολιτικής και χρησιμοποιώντας το ως μέσο εκσυγχρονισμού της οργάνωσης της, όντας πεπεισμένη για τον «κριτικό κομμουνισμό» των συντακτών.
Σύμφωνα με τον διακεκριμένο Άγγλο ιστορικό Έρικ Χόμπσμπομ, μολονότι ο Μαρξ και ο Ένγκελς ετοίμασαν από κοινού τα διάφορα προσχέδια και το κείμενο σαφώς εκπροσωπεί τις απόψεις και των δύο, είναι σχεδόν βέβαιο ότι το τελικό κείμενο το έγραψε ο Καρλ Μαρξ μετά από αυστηρή υπόμνηση της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ένωσης. Ο λόγος, σύμφωνα με τον Χόμπσμπομ, ήταν πως ο Μαρξ πάντα δυσκολευόταν να ολοκληρώνει κείμενα του, εκτός αν βρισκόταν υπό την πίεση συγκεκριμένης ημερομηνίας.
Η επίδραση της πρώτης έκδοσης περιορίστηκε αποκλειστικά στην Γερμανία και εξαφανίστηκε από το προσκήνιο με την αποτυχία των επαναστάσεων του 1848. Η εξέχουσα θέση του Μαρξ στην Οργάνωση της «Πρώτης Διεθνούς» (1864-1872) και η εμφάνιση δύο σημαντικών πολιτικών κομμάτων της εργατικής τάξης, οδήγησαν στην αναθέρμανση του ενδιαφέροντος τόσο για το Μανιφέστο, όσο και για τα υπόλοιπα κείμενα του Μαρξ. Κυρίως, όμως, η εύγλωττη υπεράσπιση της Κομμούνας του Παρισίου το 1871 από τον Μαρξ τον έκανε πασίγνωστο ως έναν επικίνδυνο ηγέτη του παγκόσμιου ανατρεπτικού κινήματος. Στα επόμενα χρόνια τα Μανιφέστο κατέκτησε τον κόσμο, προωθούμενο από την άνοδο των νέων σοσιαλιστικών εργατικών πολιτικών κομμάτων στα οποία η μαρξιστική επιρροή αυξήθηκε ραγδαία κατά της δεκαετία του 1880.
Σήμερα, το Μανιφέστο αποτελεί ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία σε όλο τον κόσμο, μαζί με την Αγία Γραφή, το Κοράνι και το Κόκκινο Βιβλιαράκι του Μάο, ασκώντας τεράστια επιρροή τον 19ο και τον 20ο αιώνα.
Το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο» ήταν το πρώτο έργο του Καρλ Μαρξ που μεταφράσθηκε στα Ελληνικά, μόλις το 1908, από τον συγγραφέα Κωνσταντίνο Χατζόπουλο. Δημοσιεύθηκε τότε σε συνέχειες στην εφημερίδα «Ο Εργάτης» του Βόλου και το 1913 ολόκληρο σε φυλλάδιο από το Σοσιαλιστικό Κέντρο Αθήνας. Σημαντικότερες φράσεις που έχουν γίνει συνθήματα μέχρι και σήμερα είναι τα εξής: «Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Ευρώπη, το φάντασμα του κομμουνισμού», «Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε!», «Οι προλετάριοι δεν έχουν τίποτα να χάσουν, παρά μόνο τις αλυσίδες τους».
Ένα από τα γνωστότερα τραγούδια-ύμνους του εργατικού κινήματος που γιγαντώθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα είναι το “Bandiera Rossa” του Ιταλού Carlo Tuzzi. Το εν λόγω κομμάτι αποτέλεσε ύμνο των αγώνων του Ιταλικού εργατικού κινήματος και γράφτηκε το 1908, την χρονιά που το Μανιφέστο μεταφράστηκε για πρώτη στα Ελληνικά.
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο ένθετο του Νόστιμον Ήμαρ στον Δρόμο της Αριστεράς, το Σάββατο 18.2.2017